Mete Bülent DEGER

TÂHİRÜ’L-MEVLEVÎ’NİN İSTİNSAH ETTİĞİ MÜELLİFİ BİLİNMEYEN BİR “TABİRNÂME” ÜZERİNE

Bu çalışmada 20. Yüzyıl Türk Edebiyatı’nın önemli kalemlerinden biri ve aynı zamanda Mevlevî dedesi olan Tâhirü’l-Mevlevî’nin “Tabirnâme” adlı istinsah eserinin çevri yazısı yapılarak söz konusu eserin içeriğinde bulunan rüyalar ve bu rüyaların yorumlamaları ile ilgili çeşitli değerlendirmelerde bulunulmuştur. Çalışmamız “Giriş” ve “Sonuç” dışında dört bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünden sonra birinci bölümde “tabirnâme” türü hakkında genel bilgiler verilmiş, daha sonra ikinci bölümde Tâhirü’l-Mevlevî’nin hayatı ve eserleri üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde bu eserin şekil ve içerik özelliklerine dair çeşitli değerlendirmelerde bulunulmuştur. Dördüncü bölümde bu eserin çeviri yazısı Osmanlı Türkçesi ile yazılmış hali ile karşı karşıya gelecek şekilde verilmiştir. Çalışmamızın son bölümünde Tâhirü’l-Mevlevî’nin “Tabirnâme” adlı eseri içeriğindeki rüya ve inanışlar bağlamında genel bir değerlendirmeye tâbi tutulmuştur. Sonuç olarak eski Türk edebiyatının son temsilcilerinden biri olarak kabul edilen Tâhirü’l-Mevlevî’nin “Tabirnâme” adlı eseri bilim ve edebiyat dünyasına tanıtılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Tâhirü’l-Mevlevî, Tabirname, İnanış, Rüya, Nefs

PDF

___

Balaban, Âdem. “Türkçe Yazma Ta’bîrnâmeler”, Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2014, C.9, 112-132
Devellioğlu, Ferit. “Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat”, b.17, Aydın Kitabevi, 2000, Ankara.
Elmalılı M. Hamdi Yazır. “Kur’ân-ı Kerîm ve Meâl-i Şerîfi”, İşaret Yayınları, 2000, İstanbul.
Gökyay O. Şaik&Coşkun Vildan S. “tabirnâme” maddesi, Diyanet İslam Ansiklopedisi, http://www.islamansiklopedisi.info/, Erişim tarihi: 23.11.2014, 2010, C.39, 331-333.
Şentürk, Atillâ. “Tahir’ül Mevlevi, Hayatı ve Eserleri”, Nehir Yayınları, 1991, İstanbul.
Türkçe Sözlük. “tabirnâme” maddesi, TDK, 2011, b.11, Ankara, 2239.
Yılmaz, Kadriye&Çetin, Kamile. “ Rüyalar ve Niyazî-i Mısrî’nin Ta‘bîrâtü’l-Vâkı‘ât Adlı Eserinde Rüyaların Dili”, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 2007, Vol. 2/4, 1066-1076.