TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİNDE HÂL EKİ SORUNSALI (SAKARYA ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ)

Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde temel seviyede öğretilmesi gerekli olan konulardan biri hâl ekleridir. İsimlere yer, yön, bulunma, uzaklaşma gibi işlevler kazandıran ekler, hâl ekleridir. Hâl eklerinin öğrenimi ve kullanımında yanlışlıklar yapılmaktadır. Bu çalışmanın amacı da yapılan bu hataları tespit etmek ve çözüm önerilerinde bulunmaktır. Araştırmada, Sakarya Üniversitesi TÖMER’de yabancı dil olarak Türkçe öğrenen 86 Afrika uyruklu öğrencinin Türkçe dil bilgisi becerileri, hâl ekleri açısından değerlendirilmiştir. Araştırmada, A1 ve A2 seviyesindeki 86 Afrika uyruklu öğrencinin sınav kâğıtlarından yola çıkılarak, sözcüklere cümlede görev ve anlam kazandıran hâl eklerinde yaptıkları hatalar belirlenmiş, sonuçlardan hareket edilerek önerilerde bulunulmuştur. Araştırmanın verileri, Sakarya Üniversitesi TÖMER 2014-2015 eğitim-öğretim yılında A1 ve A2 seviyesindeki öğrencilere 6 haftalık eğitim sonunda uygulanan kur sınavlarındaki sınav kâğıtlarından elde edilmiştir.  Elde edilen veriler, hâl ekleri ana başlığı altında, belirtme hâl eki, yönelme hâl eki, bulunma hâl eki, uzaklaşma hâl eki alt başlıkları altında sınıflandırılmış; öğrencilerin yazdıkları cümleler hiçbir değişiklik yapılmadan incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda öğrencilerin daha çok yönelme hâl eklerinde hata yaptıkları tespit edilmiştir. Bu durumu sırasıyla uzaklaşma hâl eki, belirtme hâl eki ve bulunma hâl eki izlemektedir. Hâl eklerinde ne tür hatalar yaptıkları incelendiğinde, öğrencilerin gerekli durumlarda hâl eklerini kullanmadıkları tespit edilmiştir. Hâl eklerini, ilgi hâl eki ve iyelik eki ile karıştırmalarının yanı sıra gerekli olmayan yerlerde hâl eki kullandıkları da tespit edilmiştir. Bu sonuç, öğrencilerin hâl ekini tam olarak nerede kullanacaklarını bilmedikleri şeklinde yorumlanabilir.

___

  • AKSAN, Doğan, Her Yönüyle Dil (Ana Çizgileriyle Dilbilim), TDK Yayınları., Ankara 2000.
  • ALTUNIŞIK, R., COŞKUN, R., BAYRAKTAROĞLU, S. ve YILDIRIM, E, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Sakarya Kitabevi, Sakarya 2005.
  • BANGUOĞLU, Tahsin, Türkçenin Grameri, TDK yayınları, Ankara 2007.
  • DEMİR, Tufan, Türkçe Dilbilgisi, Kurmay Yayınları, Ankara 2004.
  • ERGİN, Muharrem, Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları, İstanbul 2005.
  • ERGÜZEL, Mehdi, GÜLSEVİN, Gürer, BOZ, Erdoğan ve YAMAN, Ertuğrul, Üniversiteler İçin Türk Dili, Savaş Yayınevi, Ankara 2011.
  • GÜLENSOY, Tuncer, Üniversiteler İçin Türkçe El Kitabı, Kıvılcım Yayınları, Kayseri 1998.
  • KORKMAZ, Zeynep, Türkiye Türkçesi Grameri Şekil Bilgisi, TDK Yayınları, Ankara 2003.