VÜS’AT O. BENER’İN VARLIK DERGİSİNDEKİ HİKÂYELERİNDE KAHRAMANLARIN BENLİK ALGISI

1933 yılından günümüze kadar yayın hayatını başarıyla sürdüren Varlık dergisinde 1952-1957 yılları arasında küçük hikâyeler yazan yazarlarımızdan biri de Vüs’at O. Bener’dir. Bener bu dönemde altı hikâyesini Varlık dergisinde yayımlamıştır. Bu hikâyeler dönemin diğer sosyal gerçekçi yazarlarıyla aynı sosyal sorunlara eğilen kesit hikâyeleridir. Edebiyatımızda modern hikâyeye geçişin örneği olan bu hikâyelerde Çehov tarzının tüm özellikleri görülebilir. Bu özelliklerinin yanında kahramanlarının temel özelliği “benlik algısı” tamamlanamamış bireyler olmalarıdır. Kendini ötekileştirilmiş gören bu bireylerde benlik algısı dışardan yansıtılan bulgularla sınırlıdır. Değer görmenin onaya ve diğer bireylere bağlandığı bu psikolojik durum günümüz insanının medyada ve sanal âlemde kendini arayışıyla örtüştürülebilir. Sadece belirli karelerle kusursuz gösterilen bir hayatın “var”mış gibi yansıtılmaya çalışılmasıyla Bener’in kahramanlarının diğerleri tarafından eksiksiz ya da kusursuzmuş gibi algılanma çabaları dünden bugüne var olan aynı boşluğun göstergesidir.

Self Perception of the Heroes in the Stories of Vüs’at O. Bener, Published in Varlık Magazine

Vüs’at O. Bener is one of our writers who wrote short stories between 1952-1957 in Varlık magazine, which has been successfully publishing since 1933. Bener published six stories in the magazine Varlık during that period. These stories are cross-sectional stories that address the same social problems at other social realistic writers of the period. All the features of Chekhov style can be seen in these stories, which are examples of the transition to a modern story in our literature. Besides these characteristics, the main feature of their characters is that they are individuals whose “self-perception” cannot be completed. The sef-perception is limited to the findings reflected from the outside in these individuals who see themselves as marginalized. This pscyhological situation, in which been appreciated depends on approval and other individuals, can be matched with the search of today’s people in the media and in the virtual world. The efforts of Bener's heroes to be perceived as complete or perfect by others by trying to reflect a life flawlessly shown only with certain frames as if it "existed" is an indication of the same emptiness that has existed from past to present.

___

  • 1. Koçer, G. ve Özcan, M. Varlık Dergisi’ndeki Edebi Yarışmalar 1933-1991. Turkish Studies Language and Literature. Sayı: 14, 2019, s. 643-675.
  • 2. Karabulut, Ö. Vüs’at O. Bener İle Söyleşi. (3) (PDF) Vüs'at O. Bener ile Söyleşi | Philoarte Library - Academia.edu (E. T. 05/01/2021)
  • 3. Tutumlu, R. Vüs’at O. Bener’in Yapıtlarına Anlatıbilimsel Bir Yaklaşım. Bilkent Üniversitesi, Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara, 2007.
  • 4. Özcan K., İmge Öyküler, Yıl 1, sayı 4, ağustos- eylül, 2005
  • 5. Yilmaz, S. Vüs’at O. Bener’in “Dost” Öyküsü-İnceleme. (3) (PDF) Vüs'at O Bener'in "Dost" Öyküsü- İnceleme | Sibel Yılmaz - Academia.edu. (E. T. 05/01/2021)
  • 6. Nemirovsky, I. Çehov ve Maupassant. Varlık, Sayı: 422, 1955, s. 13-14.
  • 7. Solak, Ö. Vüs’at O. Bener’in Dost-Yaşamasız Adlı Kitabındaki Öykülerin Kurgusal Coğrafyası, Turkish Studies, Volume 6/4, 2011.
  • 8. Kuzgun, Y. Ankara Üniversitesi E.B.F. Psikolojik Danışma ve Psikoloji Teorileri. Yayımlanmamış Ders Notları, Ankara, 1983.
  • 9. Bayat, B. Bireylerin Benlik Algısı (Benlik Tasarımları) Sistemi ve Bu Sistemin Davranışları Üzerindeki Rolü, Kamu-İş, Cilt V11, Sayı: 2, 2003, s. 4.
  • 10. Svendsen, Lars Fr. H. Sıkıntı’nın Felsefesi. 2. bs., Bağlam Yayınları, İstanbul, 2017.
  • 11. Antakyali, B. Vüs’at O. Bener’in “Dost” ve “Dam” Öykülerinde Sıkıntı ve Huzursuzluk. Journal of Turkish Language and Literature, Cilt 4, 2018, s. 36-46.
  • 12. Bener, V. O. “Leblebici”, Varlık, Sayı: 421, 1955, s. 15.
  • 13. Bener, V. O. “Monolog”, Varlık, Sayı: 446, 1957, s. 16.
  • 14. Bener, V. O. “Sal”, Varlık, Sayı: 400, 1953, s. 14-16.
  • 15. Bener, V. O. “Kömür”, Varlık, Sayı: 378, 1952a, s. 17-18.
  • 16. Bener, V. O. “Havva” Varlık, Sayı: 382, 1952b, s. 16.
  • 17. Bener, V. O. “Acamı” Varlık, Sayı: 386, 1952c, s. 20-21.