KAZAKİSTAN'IN GÜZEL SANATLARINDA ABAY İMGESİ

Makale, görsel sanatlarda “imge”, “sanatsal imge”, “portre”, “sanatsal boyut” kavramlarını tanımlamaktadır. Grafik, resim, heykel ustalarının sanatsal faaliyetleri, büyük bozkır şairinin sanatsal imgesini yaratmak için öne çıkmış uygulamalı sanatlardır. Güzel sanatlarda büyük bozkır şairinin imgesinin sanatsal boyutunun birimleri ölçülür: fikir, kompozisyon, renk, teknik. Sanatçının eserlerinde sanatsal ölçüm yöntemleri - grafik sanatçısı Abilkhan Kasteev, Evgeny Sidorkin, sanatçı ressam Nagimbek Nurmukhammedov, Khakimzhan Nauryzbaev'in heykelinde ortaya çıkmaktadır. Modelin yapısı, programın içeriği ve sanatsal ölçüm yöntemleri şairin imgesi ile karakterize edilmektedir. Abay'ın görsel sanatlardaki imajını incelemek için yapılan deneysel bir çalışmanın sonuçları analiz edilmiştir. Genç kuşağın sanat eğitimi ve estetik eğitimi aracı olarak büyük şair Abai'nin sanatsal imgesinin incelenmesine yönelik metodik öneriler sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Görüntü, Sanatsal Görüntü, Sanatsal Boyut, Ideolojik Içerik, Kompozisyon Kararı, Bir Resmin Rengi, Sanatçının Yeteneği

Artistic Dimension of the Image of Abay in the Visual Arts

The article defines the concept of "image", "artistic image", "portrait", "artistic dimension" in visual art. It indicates the artistic activity of masters of graphics, painting, sculpture, applied art to create an artistic image of the great poet of the Kazakh people. The author concretizes the units of artistic measurement of the image of the poet of the great steppe in the visual arts in the dimension: idea, composition, color, and technique of execution. The methods of artistic measurement in the works of graphic artist Abilkhan Kasteev, Yevgeny Sidorkin, painter Nagimbek Nurmukhammedov, and sculpture of Khakimzhan Nauryzbayev are determined. The model, program and method of artistic measurement of the poet's image are characterized. The results of an experimental study on the study of the image of Abay in visual art are analyzed. It offers methodological recommendations for studying the artistic image of the great poet Abay as a means of artistic education and aesthetic education of the younger generation.

Keywords:

Image, Artistic Image, Artistic Dimension, Ideological Content, Compositional Solution, Color of the Picture, Skill of the Artist,

PDF

___

1. Тоқаев Қ.Абай және ХХІ ғасырдағы Қазақстан // Егемен Қазақстан. 9.02.2020.
2. Әуезов М. Абай жолы. Роман. –Алматы: Жазушы, 1996. –380 б. 3. Ибраева Ү. Абай әлемі – бейнелеу өнерінде // Егемен Қазақстан. 3 қазан. 2018.
4. Prankin N.S. Metrolojinin temelleri. –M.: Logolar, 2007. S.217.
5. Титенов В. З. Қазақстан халқының өнері. –Алматы: Өнер. 2017. –280 с.
6. Туриспекова Х. Жаңа заман сәулеті. Кітап-альбом. –Алматы: Аспантау, 2018. –200 б.
7. Ералин Қ. Бейнелеудің мамандық пәндерін оқыту әдістемесі. –Алматы: Эверо. 2018. 98 c.
8. Золотарева Л.Р. Педагогическое искусствоведение. –Алматы: Білім, 2011. –395 с.
9. Ералин Қ. Бейсенбеков Ж. Этнобұйымдардың көркемдік өлшем бірліктерін анықтау. //Абай атындағы Ұлттық педагогикалық университетінің «Педагогика және психология» журналы, –Алматы, шілде, №3, 2019, 154–165 бб.
10. Əлиақпаров М.Т. Жанасу: Альбом. –Калининград: ГИПП «Янтар сказ» баспасы,1997.
References 1. Toqaev Q.Abaı jáne HHI ǵasyrdaǵy Qazaqstan // Egemen Qazaqstan. 9.02.2020.
2. Áýezov M. Abaı joly. Roman. –Almaty: Jazýshy,1996. –380 b. 3. Ibraeva Ú. Abaı álemі – beıneleý ónerіnde // Egemen Qazaqstan. 3 qazan. 2018.
4. Prankin N.S. Metrolojinin temelleri. –M.: Logolar, 2007. S. 217.
5. Tıtenov V. Z. Qazaqstan halqynyń ónerі. –Almaty: Óner. 2017. –280s.
6. Týrıspekova H. Jańa zaman sáýletі. Kіtap-albom. –Almaty: Aspantaý, 2018. –200 b.
7. Eralın Q. Beıneleýdіń mamandyq pánderіn oqytý ádіstemesі. –Almaty: Evero. 2018. 98 c.
8. Zolotareva L.R. Pedagogıcheskoe ıskýsstvovedenıe. Almaty: Bіlіm, 2011. –395 s.
9. Eralın Q. Beısenbekov J. Etnobuıymdardyń kórkemdіk ólshem bіrlіkterіn anyqtaý. //Abaı atyndaǵy Ulttyq pedagogıkalyq ýnıversıtetіnіń «Pedagogıka jáne psıhologııa» jýrnaly, –Almaty, shіlde, №3, 2019, 154–165 bb.
10. Əlıaqparov M.T. Janasý: Albom. –Kalınıngrad: GIPP «Iantar skaz» baspasy, 1997.