DÜNYA İLETİŞİMİNDE LATİN ALFABESİNİN KAZAK HALKINA SOSYO- KÜLTÜREL AÇIDAN ETKİSİ VE ROLÜ

Her halkın yaşamında değişim süreçleri vardır. Bu süreçlerden bir tanesi de alfabe değişikliğidir. Alfabe bir milletin sadece dil özelliklerinin yansıması ve ifadesi değil aynı zamanda da o halkın kültürel yaşamının izleri ve yansımasıdır. Yaşanılan siyasi ve coğrafi değişiklikler bazen halkın yaşamında da değişikliklere yol açmaktadır. 1920’li yıllarda Sovyet Rusya’nın egemenliği altında yaşayan Türkler arasında başlayan Latin alfabesi esaslı “Yeni Türk Alfabesi”ne geçiş tartışmaları, 1930’da hemen hemen bütün Türklerin “Birleştirilmiş Yeni Türk Alfabesi”ni kabul etmesi ve kullanması kararı ile sonuçlanmıştır. Bu sonuçlar, sosyo-kültürel değişikler ortaya çıkarmıştır. Bu makalede Kazak halkının yaşamında Latin alfabesinin sosyo-kültürel açıdan nasıl tesir ettiği ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Alfabe, Kültür, Dünya İletişimi, Edebi Etki

IMPACT AND ROLE OF THE LATIN ALPHABET TO KAZAKH PEOPLE IN TERMS OF SOCIO-CULTURE IN GLOBAL COMMUNICATION

There are change processes in every public life. One of these processes is the change of the alphabet. The alphabet is not only the reflection and expression of the language characteristics of a nation, but also the traces and reflections of those people's cultural life. The political and geographical changes that have been experienced sometimes lead to changes in people's lives. In 1920s, the debates which started among Turks living under the domination of Soviet Russia on transition to the Latin alphabet “The New Turkish Alphabet” resulted in the decision of almost all of the Turks’ use and acceptance of the new Turkish alphabet in 1930. These results have revealed socio-cultural changes. This article will discuss how the Latin alphabet influences the socio-cultural aspects of Kazakh people's lives.

Keywords:

Alphabet, Culture, Global Communication, Literary Impact,

PDF

___

ARSLAN, Betül. (2009). “Sovyet Rusya Hâkimiyetinde Yaşayan Türklerin Ortak ‘Birleştirilmiş Türk Alfabesi’nden ‘Rus Kiril’ Alfabesine Geçirilmesi”, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, C. 16. S. 40. s. 357-374.
ÖZKAN, İsa. (2007). “Bağımsızlıklarının 15. Yılında Türk Cumhuriyetlerinde Eğitim ve Sosyal Değişme”, ATO-Türk Ocağı Yayınları, s. 93-94.
“Nazarbayev, Kazakistan’ın Latin Alfabesine Geçişini İlan Etti”, Kırım Haber Ajansı, 12 Nisan 2017. (http://insamer.com/tr/turk-cumhuriyetlerinin-alfabe-mucadelesi-ve-kazakistanin-harf-devrimi-karari_652.html). (Erişim: 23.05.2018).
TİLEŞOV, E.E. (2017). Әліпби таңдау: тіл табиғатын сақтау, түркілік тұтастық және әлемдік ақпараттық кеңістік, Тамыры терең әліпби: жалпы түркілік бірегейліктің мызғымас негізі, халықаралық ғылыми-практикалық конференция, s.23-27.