BALKAN TÜRKLERİNİN TÜRKÇEYE DAİR FARKINDALIKLARI

Balkan coğrafyasında yüzyıllardır farklı etnik ve dinî gruplar bir arada yaşamaktadır. Bu gruplardan biri de coğrafyada hâlihazırda azınlık konumunda olan Türklerdir. Son asırda coğrafyadaki siyasi değişimlere paralel olarak Türkler ana dilinde eğitim, siyasi temsil hakkı, inanç hürriyeti vb. konularda sıkıntılar yaşamaya başlamıştır. Yasal düzenlemelerle coğrafyadaki azınlıklara haklar verilmiş olsa da bu hakların uygulanmasında Türkler bazı engellerle karşılaşmaktadır. Özellikle Türklerin birlik ve beraberliklerinin güçlenmesinde, kimliklerinin korunmasında başat etken olan Türkçenin, ortaya çıkan bu engellerden dolayı coğrafyadaki konumu zarar görmüştür. Çalışmada, Balkan Türklerinin Türkçeye dair farkındalıklarının ne durumda olduğunu öğrenmek amaçlanmış ve Bulgaristan, Yunanistan, Kosova, Kuzey Makedonya ve Romanya’da yaşayan toplam 460 Balkan Türk’üne anket uygulanmıştır. Araştırmada katılımcıların genelinin dünyada Türkçe konuşan nüfusun çokluğuna, Türkçenin uluslararası ilişkilerde etkinliğine ve Türkçe öğrenmenin uluslararası alanda yararlı olacağına inandıklarına dair bilgilere ulaşılmıştır. Ayrıca katılımcılar, genel olarak arkadaş edinmek, para kazanmak, iş bulmak, ileri düzeyde eğitim görmek için Türkçenin önemine inanmanın yanı sıra eşlerinin ve çocuklarının Türkçe bilmesinin önemli olduğunu ifade etmişlerdir.

The Awareness of Balkan Turks About Turkish Language

Different ethnic and religious groups have been living together in the Balkan geography for centuries. One of these groups is the Turks who are already a minority group there. Turks have begun to experience some difficulties on some issues such as education in mother tongue, the right to political representation, freedom of religion... etc in parallel with the political changes in the geography in the last century. Although the rights have been granted to minorities through legal regulations, Turks face several obstacles in the implementation of these rights. Being the dominant factor in strengthening the unity and solidarity of Turks and protecting their identities, the importance of the Turkish language in the region has been damaged due to these obstacles. In this study, a questionnaire was applied to a total of 460 Balkan Turks living in Bulgaria, Greece, Kosovo, North Macedonia and Romania in order to understand the awareness of the Balkan Turks about the Turkish Language. The results show us that the participants of the research believed in the majority of population speaking Turkish in the world, the active use of Turkish in international relations and the benefits of learning Turkish in the international arena. In addition, they stated that learning Turkish is not only significant in making friends, earning money, finding jobs and receiving advanced education, but also it is important for their spouses and their kids. This shows that those who participated in the research have not lost the functionality of the language and their awareness could be transferred to the future generations in the family environment.

PDF

___

AKSAN, Doğan (2009), Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim, Türk Dil Kurumu Yay., Ankara.
AYKOÇ, Emre (2009), Türkiye ve Yunanistan’ın Azınlık Politikaları: İkili İlişkiler, Ulusçuluklar ve Azınlık Hakları Ekseninde Karşılaştırmalı Bir İnceleme, Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
CİN, Turgay (2003), Yunanistan’daki Müslüman Türk Azınlığın Din ve Vicdan Özgürlüğü, Seçkin Yay., Ankara.
CİN, Turgay (2015) “Yunanistan’daki Azınlıklar ve Bunların Hukuki Durumları”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 16, Özel Sayı 2014, s. 4045-4116, Prof. Dr. Hakan PEKCANITEZ’e Armağan.
CRYSTAL, David (2010), Dillerin Katli- Bir Dilin Ölümü Bir Milletin Ölümüdür, (Çev. Gökhan Cansız), Profil Yay., İstanbul.
GIESEL, Christoph- TÜRK, Fahri (2016), “Makedonya Türk Azınlığı ve Türkçe”, F. Türk (Der.), Balkanlarda yaşayan Türk azınlıkları ve Türkçeye yönelik dil politikaları (s.129-177), Astana Yay., Ankara.
GÖKDAĞ, Bilgehan Atsız (2012), “Balkan Ülkelerinin Anayasalarında Dil Kullanımı İle İlgili Düzenlemeler”, Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/4, Fall p. 69-97.
HÜSEYİNOĞLU, Ali (2015), “Balkanlarda Azınlıklar ve Siyasal Katılım Hakkı: Batı Trakya (Yunanistan) Örneği”, Yeni Türkiye, 21(69), s. 4777-4786.
HÜSEYİNOĞLU, Ali (2016), “Yunanistan’da (Batı Trakya) Türk azınlığı ve Türkçe”, F. Türk (Der.), Balkanlarda Yaşayan Türk Azınlıkları ve Türkçeye Yönelik Dil Politikaları (s. 103-127), Astana Yay., Ankara.
KAMİL, İbrahim (1989), İkili ve Çok Taraflı Siyasi Antlaşmalar, İnsan Haklarına İlişkin Belgeler ve Bulgar Anayasasına Göre Bulgaristan’daki Türklerin Hakları, Yükseköğretim Kurulu Matbaası, Ankara.
KARAMUCHO, Sancar- TÜRK, Fahri (2016), “Kosova Türk Azınlığı ve Türkçe”, F. Türk (Der.), Balkanlarda Yaşayan Türk Azınlıkları ve Türkçeye Yönelik Dil Politikaları (s. 179-200), Astana Yay., Ankara.
MANDACI, Nazif- ERDOĞAN, Birsen (2001), Balkanlarda Azınlık Sorunu: Yunanistan, Arnavutluk, Makedonya ve Bulgaristan’daki Azınlıklara Bir Bakış, SAEMK, Ankara.
ORAN, Baskın (1993), “Balkan Müslümanlarında Dinsel ve Ulusal Kimlik-Yunanistan, Bulgaristan, Makedonya ve Kosova Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 48 (1- 4), 109-120.
ÖZLEM, Kader (2013), “Bulgaristan Türklerinin Tarihsel Süreç İçerisinde Dönüşümü, AB Üyelik Süreci ve Türk Azınlığa Etkileri”, Türk-Bulgar İlişkileri Üzerine Makaleler, Ed.: Yeliz Okay, Doğu Kitabevi, İstanbul, s. 173-202.
ÖZLEM, Kader (2015), “Asimilasyon, Göç ve Demokratik Dönem Azınlık Sorunları Bağlamında Bulgaristan Türkleri”, Rumeli-Balkanlar Özel Sayısı, Yeni Türkiye IV, Sayı 69, Mart-Haziran, s. 4423-4430.
ÖZLEM, Kader (2016), “Bulgaristan’ın Türk Azınlık Politikası (1912-1923)”, VIII. Uluslararası Uludağ Uluslararası İlişkiler Kongresi, “Küresel ve Bölgesel Sistemde Devlet ve Devlet Dışı Aktörler”, 28-29 Kasım 2016, Uludağ Üniversitesi Yayını, Bursa.
ÖZLEM, Kader- TÜRK, Fahri (2016), “Bulgaristan Türkleri ve Türkçe”, F. Türk (Der.), Balkanlarda Yaşayan Türk Azınlıkları ve Türkçeye Yönelik Dil Politikaları (s. 1-34), Astana Yay., Ankara.
SZİLAGYİ, Szilard (2016), “Romanya Türkleri ve Türkçe, Balkanlarda Yaşayan Türk Azınlıkları ve Türkçeye Yönelik Dil Politikaları”, F. Türk (Der.), Balkanlarda Yaşayan Türk Azınlıkları ve Türkçeye Yönelik Dil Politikaları (s. 35-64), Astana Yay., Ankara.
TÜRK, Fahri (2016), Balkanlarda yaşayan Türk Azınlıkları ve Türkçeye Yönelik Dil Politikaları, Ankara: Astana.
ULUTÜRK, Rafet (2017), Bulgaristan Türkleri Kimlik Mücadelesi, Dinç Yay., İstanbul.
ÜNALAN, Şükrü (2002), Dil ve Kültür, Gazi Üniversitesi Basımevi, Ankara.
YAVUZ, Yenel (2014), Yunanistan’ın Azınlıklara Yönelik Politikaları ve Uygulamaları, T.C. Başbakanlık Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı Uzmanlık Tezi, Ankara.