ÖMER SEYFETTİN’ İN “AŞK VE AYAK PARMAKLARI” ADLI HİKÂYESİNİN ÜSLUPBİLİM AÇISINDAN İNCELENMESİ

Üslupbilim (stilistik, retorik, biçembilim), dilbilim ile edebiyat eleştirisi arasında bir araştırma alanıdır. Üslupbilim çalışmaları, metinleri hem edebîlik açısından eleştirir hem de dilbilimsel yapılarındaki düzenin tasviriyle ilgilenir. Bu çalışmada Türkçe’nin sadeleşmesi ve millî bir dil olması yönünde önemli kuramsal incelemeler yapılmış ve bunların çerçevesinde kaleme alınmış ilk edebî ve fikrî metinlerin sahibi olan Ömer Seyfettin’in “Aşk ve Ayak Parmakları” adlı hikâyesi üslupbilimsel açıdan çözümlenmiştir. Çalışma için Ömer Seyfettin tarafından 1914’te yayımlanan “Aşk ve Ayak Parmakları” adlı hikâyenin seçilmesinde metnin “Yeni Lisan” anlayışının kabullerini yansıtmadaki niteliği göz önünde bulundurulmuştur. Türkçeyi kelime kadrosu ve söyleyiş özellikleri açısından konuşma diline yaklaştırarak yeni bir edebî dil kurmayı başaran Ömer Seyfettin’in söz konusu hikâyesinde yer alan dil bilgisel kategoriler niceliksel üslup açısından analiz edilmiştir. Bu yönüyle çalışma, Ömer Seyfettin’in kurmak istediği edebî dili temsil etmesi anlamında nitelikli bir metnin biçimsel özelliklerini çözümlemeyi hedeflemektedir.

___

  • POLAT, Nazım Hikmet (2020), Ömer Seyfettin - Aşk ve Ayak Parmakları Sultanlığın Sonu, Ötüken, İstanbul.