ÇOKLU ZEKÂYA DAYALI ETKİNLİKLERİN ÖĞRENCİLERİN OKUMA ALIŞKANLIĞINA İLİŞKİN TUTUMA VE OKUDUĞUNU ANLAMA ÖZYETERLİK ALGISINA ETKİSİ

Bu çalışmanın amacı, İlköğretimde Çoklu Zekâ Kuramına Dayalı Öğretim Uygulamalarının öğrencilerin okuma alışkanlığına ilişkin tutumlarının olumlu yönde gelişmesine ve okuduğunu anlama öz yeterlik algılarının yükselmesine etkisini belirlemektir. Araştırmada kontrol gruplu ön test – son test deneysel modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Siirt ili Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı Sancaklar İlköğretim Okulundaki ikinci kademe 7. sınıf öğrencileri oluşturmuştur. Bu öğrencilerden deney ve kontrol grupları oluşturulmuştur. Araştırmanın amaçlarını gerçekleştirmek için Çoklu Zekâ Kuramına Dayalı Öğretim Uygulamalarına uygun ders etkinlikleri hazırlanmıştır. Bu etkinlikler öğrencilerin gelişim ve öğrenme düzeylerine göre uygulanmıştır. Çoklu Zekâ Kuramına Dayalı Öğretim Uygulamalarının öğrencilerin okuma alışkanlığına ilişkin tutumlarının olumlu yönde gelişmesine ve okuduğunu anlama öz yeterlik algılarının yükselmesine etkisini belirlemek için hem nicel hem de nitel veri toplama araçlarından yararlanılmıştır. Araştırmanın nicel verileri, okuduğunu anlamaya ilişkin öz yeterlik algısı ölçeği ve okuma alışkanlığına ilişkin tutum ölçeğinin uygulanmasıyla elde edilmiştir. Araştırmanın nitel verileri ise, Çoklu Zekâ Kuramına Dayalı Öğretim Uygulama ve etkinlikleri ile öğrenme – öğretme süreci hakkında öğretmen ve öğrenci görüşlerini saptamaya yönelik görüşme formunun uygulanmasıyla toplanmıştır. Nicel ve nitel verilerden elde edilen sonuçlara göre, İlköğretimde Çoklu Zekâ Kuramına Dayalı Öğretim Uygulamalarının öğrencilerin okuma alışkanlığına ilişkin tutumlarının olumlu yönde gelişmesinde, okuduğunu anlama öz yeterlik algılarının yükselmesinde, daha etkili olduğu saptanmıştır. Araştırmanın çoklu zekâ ve okuma alışkanlığı ve okuduğunu anlama becerileri ile ilgili yapılacak çalışmalara ışık tutacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Çoklu zekâ, okuma, öz yeterlilik

THE EFFECT OF ACTIVITIES BASED ON MULTIPLE INTELLEGENCE THEORY ATTITUDES OF READING HABITS AND READING COMPREHENSION SELF-EFFICIENCIES OF STUDENTS

The purpose of this study is to determine the effect of teaching implementations based on multiple intelligence theory on reading habits of students, and theire cognitive and sensorial levels in primary school. In the study, experimental model of pre-test and post-test with control group have been used. The group of study has been composed of 7th grade students of secondary school in Sancaklar Primary School which is dependent on Public Education Management in Siirt. Experiment and control group are composed from these students. In order to achieve the objectives of the study, not only quantitative but also qualitative means of data collecting have been put into account. Appropriate lesson activities have been prepared for teaching applications based on Multiple Intelligence Theory. These activities have been implemented according to students ‘growth and learning levels. The data of quantitative collecting have been obtained by the tests of cognitive input behaviours of Turkish lesson, test of reading comprehension, self-efficacy perception related to reading comprehension and the implementation of attitude measure regarding reading habit. The qualitative data of study, has been collected by making use of discussion form providing teacher and student’s aspects regarding of learning and teaching process. According to the results obtained from quantitative and qualitative data, it has been appointed that the teaching applications based on Multiple Intelligence Theory in primary school have been more effective on increasing the levels of student’s reading comprehension, developing positive attitude to reading habits and improving self-efficacy perception of reading comprehension.

Keywords:

Multiple Intelligence, Reading, Self-Efficiency,

PDF

___

AKYOL, H. (2005). Türkçe İlk Okuma Yazma Öğretimi, PegemA Yay: Anka- ra.
ALAZ, A. (2007) Coğrafya Öğretiminde Çoklu Zekâ Uygulamaları. (Yayın- lanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
ALPÖGE, G. (2003). “Çocuk Edebiyatının Çocuk Gelişimine Katkısı” Çoluk Çocuk Dergisi. 24, 32-33
BANDURA, A. (1986). Social Foundations Of Thought And Action: A Social Cognitive Theory, Englewood Cliffs. NJ: Prentice-Hall.
BANDURA, A. (1994). Self-efficacy Encyclopedia of Human Behaviour (Ed. V.S. Ramachaudran), Academic Press : New York.
BANDURA, A. (2006). Adolescent Development from an Agentic Perspective Adolescence and Education. Volume V. (Editör: Frank Pajares ve Tim Urdan), Published by Information Age Publishing: Greenwich.
BİRCAN, İ., TEKİN M. (1989). “Türkiye’de Okuma Alışkanlığının Azalması Sorunu ve Çözüm Yolları” Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 22 (1) 393-410.
BÜMEN, N. (2001). Gözden Geçirme Stratejisi ile Desteklenmiş Çoklu Ze- kâ Kuramı Uygulamalarının Erişi, Tutum ve Kalıcılığa Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Ankara.
ÇIRAKOĞLU, M. (2003). İlköğretimin Birinci Kademesinde Çoklu Zekâ Ku- ramı Uygulamalarını Erişiye Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: İzmir.
DEMİREL, Ö vd. (1998). “İlköğretimde Çoklu Zekâ Kuramının Uygulanma- sı”, Selçuk Üniversitesi, VII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Cilt: 1, 531–546 Konya.
DOYRAN, Y. (2003). “Ders Kitaplarının Tasarım ve Resimleme Sorunları” Çoluk Çocuk Dergisi, Sayı: 24, Kök Yayıncılık: Ankara.
EPÇAÇAN, C. (2008). Okuduğunu Anlama Stratejilerinin Bilişsel ve Duyuş- sal Öğrenme Ürünlerine Etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üni- versitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Ankara.
ERKUŞ, A. (1999). “Zekâ Konusundaki Son Gelişmeler–1: Yaşam Boyu Öğ- renme ve Başarıda Zekânın Rolü”. Türk Psikoloji Bülteni. 12, 42-45.
FORD, D. M. (2000). A Study of the Effects of Implementation of Multiple Intelligence Techniques and Integrated Thematic Instruction on Seventh Grade Students. Unpublished Ph. D. Thesis, Saint Louis University.
GARDNER, H. (1991). The Unschooled Mind: How Children Think&How Schools Should Teach, Basic Books Published: New York.
GARDNER, H. (1993). Multiple Intelligences- The Theory In Practise, Basic Books Published: New York.
GARDNER, H. (1999) Intelligence Reframed: Multiple Intelligences for the 21. Centruy, Basic Books Published: New York.
GARDNER, H., (2004). Zihin Çerçeveleri: Çoklu Zekâ Kuramı. (Çev.: Ebru Kılıç) Alfa Yayınları: İstanbul.
GÖMLEKSİZ, M.N. (2004). “Kitap Okuma Alışkanlığına İlişkin Bir Tutum Ölçeğinin Geçerlilik ve Güvenilirliliği”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 14(2) 185-195.
GÖZÜTOK, D. (2001). Başkent Üniversitesi Kolej Ayşe Abla Okullarında Çoklu Zekâ Kuramı Uygulaması, Siyasal Yayıncılık: Ankara.
GÜNEŞ, Firdevs. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma, Nobel Yayın Dağıtım: Ankara.
KAPTAN, S. (1998). Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Nobel Yayın Dağıtım: Ankara.
KARASAR, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayın Dağıtım: Ankara.
KAYA, O. N. (2002). İlköğretim 7. Sınıf Öğrencilerinin Atom ve Atomik Ya- pı Konusundaki Başarılarına, Öğrendikleri Bilgilerin Kalıcılığına, Tutum ve Algı- lamalarına Çoklu Zekâ Kuramının Etkisi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Ankara.
KAYIRAN, B. K. (2007). Çoklu Zekâ Kuramı Destekli Kubaşık Öğrenme Yönteminin Türkçe Dersine İlişkin Tutum Ve Okuduğunu Anlamaya Yönelik Akademik Başarı Üzerindeki, Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Çuku- rova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Adana.
KIBRIS, İ. (2002). Uygulamalı Çocuk Edebiyatı, Eylül Yayınevi: Ankara.
KOMAN, E. (2001). “Zekâ Ne Değildir?”, Çoluk Çocuk Dergisi, Sayı: 71.
KORKMAZ, H. (2001). “Çoklu Zekâ Kuramı Tabanlı Etkin Öğrenme Yakla- şımının Öğrenci Başarısına ve Tutumuna Etkisi”, Eğitim ve Bilim Dergisi, 26(122), 71-78.
KÖKSAL, S.M. (2006). “Kavram Öğretimi ve Çoklu Zekâ Teorisi”, Kasta- monu Eğitim Dergisi, Ekim Cilt:14, No:2, sayfa: 473-480.
LERNER, Janet W. (2000). Learning Disabilities Theories Diagnonsis And Teaching Strategies. Houghton Mifflin Company: New York.
MCMAHON, et al. (2004). “Multiple Intelligences and Reading Achievement: An Examination of the Teele Inventory of Multiple Intelligences”, The Journal of Experimental Education, 73 (1), 41-52.
MİLLER, Wilma H. (1972). The First R Elementary Reading Today, Holt Rinehart And Winston Inc: New York.
PAJARES, F. (2002). “Overview of Social Cognitive Theory and of Self Efficacy”, http://www.emory.edu/EDUCATION/mfp/eff.html.
PAJARES, F., SHUNK, D.H. (2001) “Self-Beliefs and School Success: Self- Efficacy, Self-Concept and School Achievement”. Perception (Ed. R. Riding ve S. Rayner). Ablex Publishing: Londra.
ROSE, D.S. et al. (2000),. “Imagery Based Learning: Improved Elementary Students Reading Comprehension With Drama Techniques” The Journal Of Educational Research, 94, 1.
SARIHAN, Z. (2003). “Ögrencilere Kitap Okutmak İçin Masrafsız Bir Proje: Okullarda Her Ay Bir Kitap.” Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 31.
SEVER, S. (2003). “Çocuğun Gelişim Sürecini Bütünleyen Bir Araç, Edebi- yat” Çoluk Çocuk Dergisi. 24, 29.
SİVRİ, S. (2007). Tekstil Teknolojisi Dersinde Çoklu Zekâ Kuramı İle Düz Anlatım Yönteminin Uygulanması Ve Öğrenci Başarısına Etkilerinin Araştırılma- sı, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Ensti- tüsü: Ankara.
SUSAR, F. (2006). İlköğretim 4. Sınıf Türkçe Öğretiminde Çoklu Zeka Ku- ramına Dayalı İşbirlikli Öğrenme Yönteminin Erişi, Tutumlar, Öğrenme Strateji- leri ve Çoklu Zeka Alanları Üzerindeki Etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: İzmir.
TEMUR, Ö.D. (2001). Çoklu Zekâ Kuramına Göre Hazırlanan Öğretim Et- kinliklerinin 4. Sınıf Öğrencilerinin Matematik Erişilerine Ve Öğrenilen Bilgilerin Kalıcılığına Etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Ankara.
TİLBE, S. (2006). Çoklu Zekâ Kuramına Göre Hazırlanan Türkçe Öğretimi- nin Öğrenci Erişisine Ve Kalıcılığa Etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Ankara.
TOKER, F.; KUZGUN, Y.; vd. (1968). Zekâ Kuramları, Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Dairesi Araştırma Değerlendirme Bürosu: Ankara.
TUNCER, N. (2003). “Çocuk Kütüphaneleri ve Okuma Alıskanlıgı”. Çoluk Çocuk Dergisi, Sayı: 24, 39.
UZUNÖZ, A. (2008). Ortaöğretim Dokuzuncu Sınıf Coğrafya Dersinde Çoklu Zekâ Destekli Öğretimin, Öğrenci Başarısı Tutumu Ve Kalıcılığa Etkisi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
ÜNALAN, Ş. (2001). Türkçe Öğretimi. Nobel Yayın Dağıtım: Ankara.
YANPAR, Ş. (2001). “İlköğretim Üçüncü Sınıf Hayat Bilgisi Dersinde Çoklu Zekâ Kuramı Etkinlikleri ve Çoklu Materyal Kullanmanın Öğrenciler üzerindeki Çeşitli Etkileri”. Ankara Çağdaş Eğitim Dergisi,.
YILDIRIM, A., ŞİMŞEK, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Tek- nikleri. Seçkin Yayınları: Ankara.