RUS ARŞİV BELGELERİNE GÖRE, BALKAN SAVAŞLARINA TEPKİ OLARAK TATAR KAMUOYUNUN SAVAŞ MAĞDURU OSMANLI ASKERLERİNE VE HALKINA YARDIM TEŞEBBÜSLERİ

Bu makalede Rusya Türkleri’nin her alanda öncüsü olan Tatarlar’ın Balkan savaşları sırasında Osmanlı ordusunun yaralı ve hasta askerleri ile yardıma muhtaç duruma düşmüş sivil halkı için giriştiği bağış faaliyetleri ve bu süreçte karşılaştıkları güçlükler ele alınmıştır. Osmanlı Devleti’ne yönelik duyarlılığının daha önceki devirlerde de Tatar kamuoyunda var olduğunu gösteren örneklere yer verilmiştir. Bağış toplanmasını mümkün kılan çözüm yoluna Osmanlı Devleti’nin Petersburg Büyükelçisinin teklifi ile ulaşıldığı vurgulanmıştır. Osmanlı Devleti’nin Rusya’daki Novorossiyski, Sivastopol, Petersburg, Bakü, Rostov, Batum, Tiflis, Odesa, Moskova konsolosluklarının bu yardım faaliyetlerinde öne çıkan yerler olduğu tespiti yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Balkan Savaşları, Tatar Kamuoyu, Kızılay Cemiyeti, Osmanlı Devleti, Rusya

AN EXAMINATION OF RUSSIAN ARCHIVE DOCUMENTS ABOUT TATARS’ SUPPRTS TO OTTOMAN SOLDIERS AND PEOPLE DURING THE BALKAN WARS

Keywords:

Balkan Wars, Tatar Public Opinion, Red Crescent Society, Ottoman State, Russia,

PDF

___

Rusya Devlet Tarih Arşivi (RGİA) , F.821, Op.8, D.633, L.1-3 ob.
RGİA, F.821, Op.133, D.587, L.31
RGİA, F.821, Op.8, D.633, L.38-42.
RGİA, F.821, Op.133, D.587, L.52-52 ob.
RGİA, F.821, Op.133, D.587, L.53-53 ob.
RGİA, F.821, Op.133, D.587, L.58-58ob.
RGİA, F.821, Op.133, D.587, L. 70.
RGİA, F.821, Op.133, D.587, L.81-81 ob.
RGİA, F.821, Op.133, D.587, L.60.
RGİA , F.821, Op.133, D.587, L.68-69.
RGİA , F.821, Op.133, D.587, L.71-71 ob.
RGİA , F.821, Op.133, D.587, L.90.
NART, F.1, Op.4, D.4754, L.277 ob.-278.
NART, F.1, Op.4, D.4754, L.223-223 ob
NART , F.1 , Op.4 , D.4754, L.239..
NART, F.1 , Op.4 , D.6978, L.62-63.
NART, F.1, Op.4, D.6978, L.73.
NART, F.199, Op.1, D.923, 64 ob.
NART, F.199, Op.1, D.923, L.70 ob.
NART, F.420, Op.1, D.197, L.16,
NART, F.420, Op.1, D.204, L.1.
Azerbaycan Cumhuriyeti Siyasi Senetler Arşivi (ARSS) , F.276, S.8, S.H. 425, L.21-22.
Kitaplar ve Makaleler
HALL, Richard C. , Balkan Savaşları 1912-1913 I. Dünya Savaşının Provası, İstanbul-2003.
KERIMÎ, Fatih, İstanbul Mektupları, Yay. Haz. , Fazıl Gökçek, İstanbul– 2001, s.1.
MCCARTHY, Justin, Osmanlı’ya Veda İmparatorluk Çökerken Osmanlı Halkları, Çev: Mehmet Tuncel, İstanbul-2008, s.174-176.
OSMANLI Hilal-ı Ahmer Cemiyeti Salnamesi 1329-1331, İstanbul-? , s.388-393.
ÖZDEMİR, Emin, “Rusya Türklerinin Balkan Savaşlarına Tepkileri ve Osmanlı’ya Maddi Manevi Katkıları”, Türk Dünyası Araştırmaları, S:198, s.27- 49.
TROÇKI, Lev, Balkan Savaşları, Çev:Tansel Güney, İstanbul-2002.
Türkmen, Zekeriya, “Balkan Savaşlarında Hilal-i Ahmer Cemiyeti’nin Osmanlı Ordusuna Yönelik Sağlık Hizmetleri” , Belleten, C. LXVIII , S.252, 2004, s.495-496.
TÜRKOĞLU, İsmail, “Balkan Savaşları Sırasında Bir Tatar Hemşirenin İstanbul Hatıraları” , İstanbul Araştırmaları, S:6, 1998, s.179.