Çanakkale-Ezine İlçesi Manileri: Metal Atma Geleneği

Sözlü kültür ürünlerini incelerken, icracı, icra edilen ürün ve işlevleri, icra ortamı bir arada düşünülmelidir. Çeşitli araştırmacılar tarafından mâniler de bu unsurları göz önüne alınarak yapılarına, konularına, söylendiği ortama, duruma, yere ve şartlara göre tasnif edilmiştir. Makalede, bu genel bilgiler ışığında ve bu dikkat noktalarından hareketle Ezine ve yöresinden derlenmiş mâniler değerlendirilmiştir. Yapılan bu değerlendirme sonucunda, Ezine’de mâni söyleme geleneğinin, hoş vakit geçirme, eğlenme, eğlendirme, toplumun sosyal kurumlarına destek verme, eğitme, baskı altındaki duyguların açığa vurulması ile psikolojik olarak rahatlama işlevlerini taşıdığı görülmüştür. Ayrıca, süregelen icra ortamlarına yenileri eklenerek, etkin gelenek taşıyıcıların varlığıyla eski metinlerin yanı sıra yeni metinler üretilerek, bölgede geleneğin canlılığını sürdürdüğü tespit edilmiştir.

Mani's of Çanakkale Ezine District: Tradition of Metel Atma

While investigating the texts of oral culture, the performer, the text and its functions, the context of the performance should be considered together. With considering these elements, mânis are classified according to subjects, the conditions and environment in which they are performed by various investigators. In the light of this general information, mânis which are complied from Ezine and its around are assessed. In Ezine, mânis are performed for entertainment, education, supporting the public’s social associations, revealing the ideas and feelings under the public’s pressure. In addition to the existing context of mânis, which came from past, new context has appeared. Thanks to active traditional performers; new texts are added to existing ones, and this provides the continuation of tradition of the performing mâni.

___

  • Bascom, R. W. (2005), “Folklorun Dört İşlevi”, Çev.: Ferya Çalış, Öcal Oğuz, Selcan Gürçayır (Edr.), Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklaşımlar, Geleneksel Yayıncılık, Ankara:125-151.
  • Başgöz, İ. (1986), “Manilerimiz”, Folklor Yazıları, Adam Yayıncılık, İstanbul: 225-228.
  • Kaya, D. (1999), Anonim Halk Şiiri, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • Karabaş, S. (1999), Bütüncül Türk Budunbilimine Doğru, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • EKER, G. Ö. (1999), “Bayburt Mânilerinden Hareketle İletişimde Yüklendiği Fonksiyonla Mâni Söyleme Geleneği”, Millî Folklor Dergisi, C.6, S.44:109.