Bilgisayar Ortamında Hazırlanan Kavram Haritalarının Bir Öğretim Materyali Olarak Fen Bilgisi Dersinde Kullanılmasının İlköğretim Öğrencilerinin Başarılarına Etkisi

Bu çalışma; fen bilgisi dersinin bilgisayar ortamında hazırlanmış kavram haritasıyla anlatılmasının öğrencilerin başarıları, bu derse karşı tutumları ve öğrenilenleri hatırlama düzeylerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Evrenini Konya il merkezinde bulunan ilköğretim okulları; örneklemini, Karatay ilçesi Karma İlköğretim Okulu’nun 6. sınıfları oluşturmuştur. Çalışma, öntest-sontest, bir deney-bir kontrol deneme modeline göre yürütülmüştür. Çalışmada, 6. sınıflarda 10 hafta süreyle okutulan; “Canlının İç Yapısına Yolculuk” ünitesi anlatılmıştır. Bu ünite kontrol grubuna geleneksel anlatım yöntemiyle anlatılırken, deneme grubuna, kavram haritaları şeklinde hazırlanan bilgisayar destekli eğitim materyali kullanılarak anlatılmıştır. Öğrencilerin başarı düzeylerinin belirlenmesinde güvenirlik katsayısı α= 0.778 olan ve 30 sorudan oluşan testten, fen bilgisine yönelik tutumlarının belirlenmesinde ise güvenirlik katsayısı α = 0.786 olan ve geçerliği uzman görüşüyle desteklenmiş 30 maddelik tutum ölçeğinden yararlanılmıştır. Araştırmada; öğrencilerin deneme sonundaki başarı düzeyi testi ve ders anlatımının bitmesinden 3 ay sonra uygulanan hatırlama testinden aldıkları puanları ile fen bilgisine ilişkin tutumları bağımlı değişken, uygulanan öğretim yöntemi ise bağımsız değişken olarak ele alınmıştır. Başarı düzeyini belirlemek amacıyla uygulanan testlere ait veriler ile fen bilgisine karşı tutumlarla ilgili veriler, SPSS paket programından yararlanılarak, bağımsız gruplar t-testi analiz modeliyle değerlendirilmiştir. Araştırma sonunda fen bilgisi dersinin anlatılmasında bilgisayar destekli kavram haritasından yararlanılması, öğrencilerin başarısını, hatırlama düzeylerini, fen bilgisi dersine ilişkin tutumlarını klasik anlatım yöntemine göre önemli düzeyde artırmıştır. Fen bilgisi eğitiminde bilgisayar destekli kavram haritası materyali kullanmanın geleneksel yöntemi kullanmaya göre daha başarılı olduğu sonucuna varılmıştır.

The Effect of Using Concept Maps Prepared Computer Environment as a Teaching Material in Science Lesson to the Primary School Students

This study was done to determine the students’ success, feelings to this lesson and their memory levels of teaching science by means of concept maps prepared in the computer environment. The primary schools which are in central Konya are the earth and, sixth grade classes at Karma Primary School in Karatay are the samples of this study. This study was advanced according to pre-test, final test, an experiment, and a control experiment model. The unit of ‘The Journey to the inside Construction of Animate” which studied during 10 weeks in the sixth grades was used. This unit was studied by means of using traditional teaching methods to the control group. On the other hand, it was studied on the experimental group by means of using the computer based teaching materials prepared as concept maps. For the determination of the level of students’ success, a test was used. The test consists of 30 questions of where reliability coefficient is a=0.778. In addition to this, for the determination of the feelings to the science, 30 items-manner scale, where reliability was a=0,786 and validity was supported by an expert’s opinion was used. In the study, students’ success level test which was done at the end of the lessons, students’ marks taken from the memory test that was applied after three months from the lessons and their feelings about the science lessons were considered as dependent variability. On the other hand, the method which was applied was considered as independent variability. With the helps of SPSS package program, the datum belongs to the tests which were applied to determine the level of success and the datum connected with the feelings of science were evaluated with independent groups t-test analyzing model. As a result of the study, using concept maps based on computer increased students success, memory levels and their feelings to the science lesson more highly than the traditional methods. All in all, it was concluded that using computer based content maps materials is more successful than traditional methods.

___

  • Altın, K., (2002)a, “ Bilgisayar Destekli Deney Yöntemiyle Kavram haritaları Yönteminin Bazı Bilişsel Süreçler ve Hatırlama Düzeyi Açısından İncelenmesi”, Doktora Tezi, Marmara Ün. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Altın, K., (2002)b, “Fen Öğretiminde Bilgisayardan Yararlanma: Uygulama Örnekleri”, Deniz Harp Okulu, Tuzla, İstanbul.
  • Altınkaya, H., (1998), “Türkiye’de Bilgisayar Destekli Eğitimin Gelişimi”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Ün. Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Ayas, A., Çepni, S., Johnson, D., Turgut M. F., (1997),YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Eğitimi, Ankara, 1997
  • Aykanat, F., (2005), “Bilgisayar Destekli Kavram Haritaları Yöntemiyle Fen Öğretiminin Öğrenci Başarısına Etkisi “, Kastamonu Eğitim Dergisi, Ekim 2005, cilt 13, no. 2, s:391- 400.
  • Gürdal, A., (2002). Fen Öğretiminde Metot ve Teknikler, İlköğretimde Fen/ Fizik Eğitimi Sempozyumu ve İşlik Çalışması, Tekirdağ, 3-4 Haziran 2002.
  • www.erg.sabanciuniv.edu/iok2004/bildiriler/Tuba%20Can.doc
  • Baki, A., Şahin Mandacı, S., (2004), “Bilgisayar Destekli Kavram Haritası Yöntemiyle Öğretmen Adaylarının Matematiksel Öğrenmelerinin Değerlendirilmesi“ The Turkish Online Journal of Educational Technology - TOJET April 2004 ISSN: 1303-6521 Volume 3, Issue 2, Article 14.
  • Chang, K., Sung, Y., Chen, S. (2001).”Learning Thorough Computer-based Concept mapping With Scaffolding aid, Journal of Computer Assisted Learning,”,
  • Çakır, T., Kol, S., (2004), “Okul Öncesi Eğitimde Bilgisayarlı Öğrenme ve Oyun Deneyimleri”, IV. Uluslar arası Eğitim Teknolojileri Sempozyumu, 24.Kasım.2004, Sakarya, Türkiye
  • Çepni, S., (2005), Bilim ve Fen, Teknoloji ve Eğitim Programlarına Yansımaları, “ Kuramdan Uygulamaya Fen Ve Teknoloji Öğretimi”, Editör: Prof. Dr. Salih Çepni, s:08, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
  • Kaptan, F., (1999), “Fen Bilgisi Öğretimi “, s: 123, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
  • Martin, R.E., Sexton, C., Wagner, K., Gerlovich, J. (1994). “Teaching science for all children.”, Boston: Allyn & Bacon.
  • www.yok.gov.tr/egitim/ogretmen/kitaplar/fizik/u4.doc
  • Novak, J.D.., and Gowin, D.B. (1984) “Learning How to Learn”: Cambridge, Cambridge University Press.
  • Sünbül, A.M., (2002), Bilgisayar Uygulamaları ve Eğitim Amaçlı Kullanımı, “Öğretim Teknolojileri Ve Materyal Geliştirme”, Editör: Doç. Dr. Rauf Yıldız, s: 101-146, Mikro Yayınevi, Konya