Ülkemizde özellikle Akdeniz kusağında fazlaca beslenen kıl keçisi orman ekosistemlerine olan olumsuz etkisi ve verdiği tahribat nedeniyle varlığı en çok tartısılan hayvan türlerinin basında gelmektedir. Bu arastırmada, yoğun keçi otlatması ile karsı karsıya olan makilik alanlarda, otlatılan ve otlatılmayan sahalardaki Kermes Mesesi (Quercus coccifera L.), Alıç (Crataegus orientalis Pallas ex Bieb. var. orientalis) ve Dağ Musmulası (Cotoneaster nummularia Fisch. & Mey.) çalı türlerine ait bazı morfolojik özelliklerdeki farklılıklar tespit edilmeye çalısılmıstır. Arastırma alanı, Isparta ili sınırları içerinde yer almakta ve yüksekliği 1300 - 1500 m arasında değismektedir. 2005-2006 yılları Temmuz - Ağustos aylarında yürütülen çalısmada, arastırma alanında en fazla bulunan ve keçiler tarafından en çok tercih edilen yukarıda adı geçen üç türden sürgün örnekleri alınmıs ve bu örneklerde yaprak boyu, yaprak eni, yaprak sapı uzunluğu, ayrıca Alıç’ta lob derinliği ölçümleri gerçeklestirilmistir. Sonuç olarak, otlatılan ve otlatılmayan alanlardaki çalı türlerinin bazı morfolojik özellikleri arasında % 95 güven düzeyinde önemli farklılıklar tespit edilmistir.
The goats which graze in the Mediterranean Basin is one of the most controversial animal species by its negative effect and damage in forest ecosystems. In this study, the differences about morphological characteristics of kermes oak (Quercus coccifera L.), hawthorn (Crataegus orientalis Pallas ex Bieb. var. orientalis), and cotoneaster (Cotoneaster nummularia Fisch. & Mey.) were determined in grazing and none-grazing stands which are up against goat grazing. The research area is situated in Isparta and the altitude of that area is between 1300-1500 m. The field studies were conducted in July and August in 2005 and 2006. The shoot samples the above mentioned three species, which are mainly preferred by goats, were collected. The length of leaf, the width of leaf, the length of leaf stack were measured for three species and also the depth of lobe values were determined for hawthorn. As a result, significant differences were determined with 95 % confidence level about some morphological characteristics of shrubs from grazed and nonegrazed stands.
___
Alon, G., Kadmon, R., 1996. Effects of successional stages on the establishment of Quercus calliprinos in an East Mediterranean Maquis. Israel J. Plant Sci. 44: 335-345.
Anonim, 2003. Isparta tarım master planı. Tarım ve Köyisleri Bakanlığı, Isparta Tarım İl Müdürlüğü, Isparta.
Anonim, 2004. Isparta Đli iklim verileri. Isparta Meteoroloji Đl Müdürlüğü, Isparta.
Biondini, M.E., Manske, L., 1996. Grazing frequency and ecosystem processes in a northern mixed prairie. USA Ecol. Appl. 6: 239-256.
Gökkus, A., Koç, A., 2001. Mera ve çayır yönetimi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Yayınları No: 228, 329s., Erzurum.
Koç, A., Gökkus, A., Serin, Y., 1994. Türkiye’de çayır-meraların durumu ve erozyon yönünden önemi. Ekoloji ve Çevre Dergisi, Sayı: 13, 36-41, Đzmir.
Küçükaydın, A., 2005. Ormancılık çalısmaları ve kıl keçisi. Orman Mühendisliği Dergisi, Nisan-Mayıs-Haziran Sayısı, Ankara.
Martin, J.A., Huss, D.L., 1981. Goats much maligned but necessary. Rangelands, 3: 199-201.
Mitchell, F.J.G., Kirby, J.L., 1990. The impact of large herbivores on the conservation of semi-natural woods in the British uplands. Forestry 63: 333-353.
Montalvo, J., Casado, M.A., Levassor, C., Pineda, F.D., 1993. Species diversity patterns in Mediterranean grasslands. J. Veg. Sci. 4: 213-222.
Naveh, Z., Whittaker, R.H., 1979. Structural and floristic diversity of shrublands and woodlands on northern Israel and other Mediterranean areas. Vegetatio. 41: 171-190.
Perevolotsky, A., Haimov, Y., 1992. The effects of thinning and goat browsing on the structure and development of Mediterranean woodland in Israel. Forest Ecol. Manag. 49: 61-74.
Pickup, G., 1996. Estimating the effects of land degradation and rainfall variation on productivity in rangelands: an approach using remote sensing and models of grazing and herbage dynamics. J. Appl. Ecol. 33: 819-832.
Stevens, D.R., Casey, M.J., Baxter, G.S., Milker, K.B., 1993. A response of angora-type goats to increases of legume and chicory content in mixed pastures. Proc. XVII Int. Grassl. Cong. pp.1300-1301.
Tolunay A., Korkmaz M., Alkan H., 2005. Batı Anadolu bölgesinin silvopastoral sistemleri ve kıl keçisi otlatmacılığındaki yeri ve önemi. I. Ulusal Süt Keçiciliği Kongresi, 26-27 Mayıs 2005, s.191-197, Ege Üniversitesi, İzmir.