Akdeniz Bölgesi Sütçüler Yöresinde Kızılçamın (Pinus brutia Ten.) verimliliği ile yetişme ortamı özellikleri arasındaki ilişkiler

Bu çalışma, Isparta ili, Sütçüler Yöresi’nde Kızılçamın boy gelişimi ile bazı yetişme ortamı özellikleri arasındaki ilişkileri araştırmak amacıyla yürütülmüştür. Örnek alanlarda meşcere üst boyu, toprak ve yeryüzü şekli özellikleri ölçülmüştür. İstatistiksel yöntem olarak, basit korelasyon, basit regresyon, faktör ve ayrım analizi kullanılmıştır. Basit korelasyon, regresyon ve faktör analizleri ile ayrım analizine sokulacak bağımsız değişkenler kararlaştırılmıştır. Bunlar, yükselti, yamaç konumu, eğim ve toprak derinliği değişkenleridir. Ayrım analizi, üç ve beş bonitet sınıfına göre yapılmıştır. Beş bonitet sınıfına göre karşılaştırıldığında üç bonitet sınıfına göre yapılan ayrım analizleri daha iyi sonuç vermiştir.

Anahtar Kelimeler:

Akdeniz Bölgesi, Pinus brutia, ayırma analizi, verim ögeleri

The relations between site index of brutian pine (Pinus brutia Ten.) and ecological site factors in Sütçüler district from the mediterranean region

This study has been carried out in order to determine the important site factors, which effect the productivity of Brutian pine in Sütçüler district, Isparta. Simple correlation, regression, factor analysis and discriminant analysis were applied as statistical methods. Independent variables were determined to evaluate in discriminant analysis by using simple correlation, regression and factor analysis. These variables were altitude, slope position, incline and soil depth. Discriminant analysis was applied by using the independent variables according to three site class and five site class respectively. In comparison with applying discriminant analysis according to five site classes, applying discriminant analysis according to three site class has been showed better output.

Keywords:

Mediterranean Region, Pinus brutia, discriminant analysis, yield components,

PDF

___

Akgül, E., 1990. Doğal yayılış alanı dışındaki ağaçlandırmalarda Toros Sediri’nin (Cedrus libani A. Rich.) gelişimiyle ekolojik özellikleri arasındaki ilişkiler. Uluslararası Sedir Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, Antalya, 26–42.

Allison, L.E., Moodie, C.D., 1965: Carbonate. In: C.A. Black et al (ed.) Methods of Soil Analaysis. Am.Soc. of Argon., Inc., Madison, Wisconsin, U.S.A, Part 2. Agronomy 9: 1379-1400.

Altun, l., Yılmaz, E., Günlü, A., Ercanlı, İ., Usta, A., Yılmaz, M., Bakkaloğlu, M., 2007. Murat Dağı (Uşak) yöresinde yayılış gösteren ağaç türlerinin (Kızılçam, karaçam ve sarıçam) verimliliğini etkileyen kimi ekolojik etmenlerin araştırılması. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 7 (1): 71-92.

Bouyoucos, G. J., 1962. Hydrometer method ımproved for making particle size analyses of soils. Argon, J., 54: 464-465.

Çepel, N., Dündar, M., Günel, A., 1977. Türkiye’nin önemli yetişme bölgelerinde saf sarıçam ormanlarının gelişimi ile bazı edafik ve fizyografik etmenler arasındaki ilişkiler. TÜBİTAK, Tarım ve Ormancılık Araştırma Grubu, Proje No: TOAG 154, Tübitak Yayınları No: 354, TOAG Seri No: 65, Ankara, 165 s.

Çepel, N., Dündar, M., 1980. Bolu- Aladağ orman ekosistemlerinde sarıçam’ın (Pinus sylvestris L.) boy artımı ile reliyef ve toprak özellikleri arasındaki ilişkiler. İÜ Orman Fakültesi Dergisi, 30(1): 129-140.

Çepel, N., Zech, W., 1990. Çığlıkara bölgesi sedir gençleştirme alanlarında boy artımı ile beslenme arasındaki ilişkiler. Uluslararası Sedir Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, Antalya, 43-52.

Daşdemir, İ., 1992. Türkiye’deki doğu ladini (Picea orientalis L. Carr.) ormanlarında yetişme ortamı faktörleri–verimlilik ilişkisi. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, No: 64, Ankara, 66 s.

DMI, 2006. 1975-1993 Yılları Arasında Isparta (Sütçüler) Yöresine Ait Çok Yıllık İklim Verileri, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, Ankara.

Ercanlı, İ., Günlü, A., Altun, L., Baskent, Z.E., 2008. Relationship between site index of oriental spruce [Picea orientalis (L.) Link] and ecological variables in Maçka Turkey. Scandinavian Journal of Forest Research, 23(4): 319 -329

Eruz, E., 1984. Balıkesir Orman Başmüdürlüğü bölgesindeki saf karaçam meşcerelerinin boy gelişimi ile bazı edafik ve fizyografik özellikler arasındaki ilişkiler. İ.Ü, Orman Fakültesi Yayınları No: 368, İstanbul, 72 s.

Eruz, E., Ayberk, S., Karaöz, Ö., 1993. İzmit-Işıktepe kızılçam ağaçlandırmalarında boy gelişimi ile toprak ve reliyef faktörleri arasındaki ilişkiler. Uluslararası Kızılçam Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Marmaris, Türkiye, 137-144.

Fırat, F., 1972. Orman Hasılat Bilgisi. İÜ Orman Fakültesi Yayın No: 166. Genç, M., 2004. Silvikültürün Temel Esasları. Süleyman Demirel Üniversitesi Yayınları No:44, Isparta. 341 s.

Güner, Ş. T. 2008. Bozkıra geçiş bölgesindeki sarıçam (Pinus sylvestris L. ssp. hamata (Steven) Fomin.) ormanlarının gelişimi ile bazı yetişme ortamı özellikleri arasındaki ilişkiler. Eskişehir. Çevre ve Orman Bakanlığı, Orman Toprak ve Ekoloji Araştırmaları Enstitüsü Müdürlüğü Yayını, Bakanlık Yayın No: 358, Müdürlük Yayın No: 3, 41 s.,

Günlü, A., Yılmaz, M., Altun, L., Ercalı, İ., Küçük, M., 2006. Artvin Genya Dağı bölgesinde saf doğu ladini (Picea orientalis (L) Link.) meşcerelerinin verimliliği ile bazı edafik ve fizyografik faktörler arasındaki ilişkiler. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 1: 1–10.

Kalay, Z., 1989. Trabzon Orman Bölge Müdürlüğü mıntıkasında saf doğu ladini (dorukağaç) (Picea orientalis (L.) LINK.) büklerinin gelişimi ile bazı toprak özelliklerinin ve fizyografik etmenlerin arasındaki ilişkilerin denel olarak araştırılması. Doçentlik Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi, Trabzon, 151 s.

Kalay, Z., 1990. Türkiye’de toros sediri (Cedrus libani A. Rich.)’nin doğal yayıldığı en kuzey enlemdeki verimliliğine (gelişimine) etki eden ekolojik koşulların denel araştırılması. Uluslararası Sedir Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Antalya, 64-76.

Kalay, H. Z., Yavuz, H., Karagül, R., Altun, L., Tüfekçioğlu, A., 1993. Kızılçam’ın Orta Karadeniz bölümü arazisinde dikey ve yatay yayılışının bitki kuşakları ve türleri bakımından ekolojik incelenmesi. Uluslararası Kızılçam Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Marmaris, 117-128.

Kantarcı, M.D., 1991. Akdeniz Bölgesi’nin yetişme ortamı bölgesel sınıflandırılması. T.C. Tarım ve Orman Köyişleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü, OGM Basımevi, Ankara. Sıra No:668, Seri No: 64.

Özkan, K., 2004. Prof. Dr. Bekir Sıtkı EVCİMEN Sedir Koruma Ormanında toros sedir’inin (Cedrus libani A. Rich.) gelişimi ile yetişme ortamı faktörleri arasındaki ilişkiler. AÜ Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5 (2): 327-331.

Özkan, K., Gulsoy, S., Mert, A., 2008. Interrelations between height growth and site characteristics of Pinus nigra Arn. ssp. pallasiana (Lamb.) Holmboe. J. The Malaysian Forester, 71: 9-16.

Özdamar, K., 1997. Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi. Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir. I. 493.

Peech, M., 1965. Hidrogen-ion activity. In.C.A.Black (ed.) methods of soil analysis. Part 2. Chemical and Microbiological Properties. Agronomy 9, ASA. Madison, Wisconsin. U.S.A. p. 927-932.

Saraçoğlu, Ö., 1989. Değişik yaşlı göknar meşcerelerinde bonitet ve yetişme ortamı özellikleri arasında ikili ilişkiler. İÜ Orman Fak. 39 (2): 122-138.

Tetik, M., Yeşilkaya, Y., 1997. Antalya yöresi doğal kızılçam ormanlarında anakaya-toprak derinliği-bonitet ilişkileri. Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü, Teknik Bülten No: 6, Antalya, 41 s.

Walkey, A., 1947 A Critical examination of a rapid method for determining organik carbon in soils: effect of varations in digestion conditions and inorganic soil constituents. Soil Sci. 63: 251-263.

Yılmaz, M., 2005. Doğu Karadeniz bölümü saf doğu kayını ekosistemlerinde kimi ortam etmenlerinin kayının gelişimine etkileri üzerine araştırmalar. KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Orman Mühendisliği Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Trabzon, 188 s.

Zech, W., Çepel, N., 1972. Güney Anadolu’daki bazı Pinus brutia meşcerelerinin gelişimi ile toprak ve relief özellikleri arasındaki ilişkiler. İstanbul Üniversitesi Yayın No: 1753, Orman Fakültesi Yayın No: 191, İstanbul, 107 s.