Kalburçayırı (Kangal, Sivas) linyit yatağının jeolojisi ve blok kriging yöntemi ile değerlendirilmesi
Bu çalışma, Kalburçayırı (Kangal, Sivas) linyit yatağının jeolojisini ve rezerv incelemesini içermektedir. Pliyosen yaşlı depolanma ortamında gelişen Kalburçayırı linyit yatağı her biri yaklaşık 10 metre kalınlıkta iki kömür damarından oluşmaktadır Kalınlığı 3-5 metre arasında değişen ve bol kil içeren tüfıtler bu iki damarın arasında yer almaktadır. Isıl değeri 1300-1500 kcal/kg arasında değişen linyitler, Kangal ilçesi yakınında bulunan termik santralın iki adet ünitesinde kullanılmaktadır. İnceleme alanındaki görünür rezerv miktarını hesaplamak için variogram fonksiyonu belirlenerek C=6.0, C=12.0 ve a=1100 m parametreleri ile küresel olarak modellenmiştir. Belirlenen model yardımı ile kalınlığa ait hata varyansı hesaplanarak 2.33 olarak bulunmuştur. Jeoistatistiksel blok kriging yöntemi ile üst linyit damarı değerlendirilerek, elde edilen 56 496 410 ± 2 340 244 ton rezerv miktarının kullanılması ve buna göre ekonomik işletilebilirlik çalışmalarının yapılması önerilmektedir.
Geology and evaluation of Kalburçayırı (Kangal, Sivas) lignite basin by block kriging
This study includes the geology and reserve evaluation of Kalburçayırı (Kangal, Sivas) lignite basin. Kalburçayırı lignite basin, which formed in Pliocene aged depositional environment, is composed of two coal seams each having approximately 10 meters of thickness. Clay bearing tuff its having thickness of 3-5 meters takes place between these two coal seams. Lignites that have calorific values of 1300-1500 kcal/kg are used in two units of a power plant, which placed near Kangal village. In order to calculate the improved reserve amount of the study area, the variogram function was determined and it was spherically modelled with the parameters of C= 6.0, C= 12.0 and a= 1100 m. With the help of this model, the error variance oj thickness was calculated as 2.33. By the use of geostatistical block kriging method, reserve amount of the upper lignite seam evaluated as 56 496 410 + 2 340. 244 tons and the result is suggested to use for feasibility calculations of lignite seam.
___
- Akkuş, M.F., 1971, Darende-Balaban havzasının jeoloji ve statigrafık incelenmesi. MTA Dergisi. No. 76. 1-58.
- Caner, G., 1983, Mineral (maden) kaynak ve rezervlerinin sınıflandırılması. MTA Enstitüsü yayınları. No. 188. Ankara.
- David, M., 1977, Geostatistical Ore Reserve Estimation. Elsevier, New York.
- David, M., 1988, Handbook of Applied Advanced Geostatistical Ore Reserve Estimation. Elsevier, Amsterdam.
- Journel, A.G. ve Huijbreghts, Ch., 1978, Mining Geostatistics. Academic Press, New York.
- Kurtman, F., 1973, Sivas-Hafik-Zara ve İmranlı bölgesinin jeolojik ve tektonik yapısı. MTA Dergisi. No. 80, 1-32
- Matheron, G., 1963, Principles of geostatistics. Economic Geology, No. 58, 1246-1266.
- Narin. R., 1985, Sivas-Kangal-Kalburçaym linyit yatağının jeolojisi ve fizibilitesinin araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara, (yayımlanmamış)
- Narin, R., Sun, E., Sun, A., Taşçı, E. ve Aydın, H., 1986, Sivas Kangal linyit havzasında 1985 yılında yapılan sondaj çalışmalarına ait rapor. MTA Genel Müdürlüğü, Ankara, (yayımlanmamış)
- Narin, R. ve Kavuşan, G.. 1993, Sivas-Kangal-Kalburçayırı linyit yatağının jeolojisi. Cumhuriyet Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, Seri-A Yerbilimleri, No. 10-1,43-47.
- Saraç, C, 1998, Geology and ore reserve estimation at Sivrihisar sepiolite mine (Eskişehir, Turkey). Transactions of the Institution of Mining & Metallurgy, Section A-Mining Industry, 6-12.
- Saraç, C. ve Tercan, E., 1992, A Geostatisticai Case Study of the Kızılyüksek-Yatardıç Chromium Orebody. Geosound-Yerbilimleri, No. 20, 212-229.
- Saraç, C. ve Tercan, A.E., 1996, Grade and reserve estimation of Tulovasi borate deposit by block kriging. International Geology Review, No. 9, 832-837.
- Şen, Ö., 1999, Kalburçayırı (Sivas) kömür yatağı rezervinin geometrik/jeoistatistiksel yöntemlerle değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Yük. Müh. Tezi. (yayımlanmamış)
- Tercan, A.E., 1996, Maden yatakları sınır belirsizliğinin indikatör kriging ile değerlendirilmesi ve SivasKangal-Kalburçayırı kömür yatağında bir uygulama. Madencilik Dergisi, No. 35-4, 3-11.
- Tercan, A.E. ve Saraç, C, 1998, Maden yataklarının değerlendirilmesinde jeoistatistiksel yöntemler. TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Yayınları, No: 48.
- ISSN: 1016-9164
- Başlangıç: 1947
- Yayıncı: TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası
Sayıdaki Diğer Makaleler
Melih ÖZDOĞAN, Abdurrahim ŞAHBAZ, Nizamettin KAZANCI
Antonietta ROSSO, Güler TANER, Sevinç KAPAN YEŞİLYURT, Engin MERİÇ, Cemal TUNOĞLU, Niyazi AVŞAR, İ. Erdal MERİÇ, İsmail UNSAL
T. Şükrü YURTSEVER, Bora GÜRÇAY, İ. Hakkı DEMİREL