Aladağ Birliği' nin Üst Devoniyen-Alt Triyas istifinin çökelme ortamları ve hidrokarbon kaynak kaya değerlendirmesi: Orta Toroslar, Türkiye
Orta Toroslarda Aladağ Birliği formasyonlarının çökelme ortamları ve kaynak kaya değerlendirmesi Sarıveliler ve Aydıncık bölgelerinde yer alan beş farklı stratigrafi kesitinden toplanan yüzey örneklerinden çalışılmıştır. Aladağ Birliği formasyonları her iki bölgede de Üst Devoniyen-Kretase boyunca var olan karbonat platformunun gel-git ortamı, sınırlı su dolaşımının olduğu lagünler ve resiflerin de gelişebildiği sığ şelf alanlarında çökelmişlerdir. Jeokimyasal veriler (TOK içeriği, Tmax ve HI değerleri) ve organik petrografı (Spor-Polen Renk İndeksi) sonuçları, Rock-Eval piroliz ve alttan aydınlatmalı mikroskop kullanarak elde edilmiştir. Aydıncık bölgesinde, Dikenlidere Formasyonu (Karbonifer) yeterli TOK içeriğine (> % 0.5) sahip olmasına rağmen, Akdere (Üst Devoniyen) ve Cevizli (Permiyen) formasyonları kaynak kaya potansiyeline sahip değildir. Sarıveliler bölgesinde, sadece Cevizli Formasyonu % 0.5'in üzerinde TOK değerine sahip seviyeleri içermektedir. HI, Tmax ve SCI değerleri Aladağ Birliği formasyonlarından alınan bütün kaynak kaya örneklerinin aşırı olgun ve egemen organik madde tipinin Tip III kerojen (kömürsü) olduğunu göstermektedir. Ancak, bol orandaki algal üretimliliği sağlayan çökelme ortam koşulları başlıca Tip I (algal kerojen) organik maddenin varlığını işaret etmektedir.
Depositional environments and hydrocarbon source rock assessments of the Upper Devonian-Lower Triassic sequence of Aladağ Unit: Central Taurus, Turkey
The depositional environments and source rock assessment of the Aladağ Unit formations in the Central Taurus region have been studied on surface samples collected from the five different sections which extend in the Sarıveliler and Aydıncık regions. In both regions, the formations of the Aladağ Unit were deposited on the tidal-flats, restricted shelf areas and reefal environments which belong to a carbonate platform through Upper Devonian and Cretaceous. Geochemical data (TOC content, Tmax and HI values) and organic petrography (Spore-Pollen Colour Index) values obtained from Rock-Eval pyrolysis and transmitted light microscopy. In the Aydıncık region, although the Dikenlidere Formation (Carboniferous) has enough TOC content (over 0.5 %), Akdere (Upper Devonian) and Cevizli (Permian) formations have no source-rock potential. Only Cevizli Formation in the Sarıveliler region has some source-rock levels displaying TOC values over 0.5 %. HI, Tmax and SCI values indicate that all source rock samples of the Aladağ unit formations are over mature and their primarily organic matter type is Type HI kerogen (coaly). However, depositional environment conditions providing the abundant algal productivitiy imply mainly the presence of the Type I (algal) organic matter.
___
- BlumenthaL M.M.. 1944. Bozkır güneyinde Toros sıradağlarının serisi ve yapısı. İ.Ü.F.F. Mec. Seri, B., 9/2, 95 125. Boggs, S. Jr., 1987. Principles of Sedimentology and Stratigraphy. Merill Publishing Company A Bell & Howell Company, 784 p., Columbus Toronto London Melbourne. Bordenave, M. I., 1993. Applied Petroleum Geochemistry. Edited by M.L. Bordenave, Exploration Division, TOTAL, Paris, 561 p. Demirel, İ. H., 1989. Ermenek (Konya) yöresinde yer alan Tersiyer yaşlı istifin jeolojisi, sedimantolojisi ve bölgedeki kömür damarlarının ayrıntılı incelenmesi. Doktora Tezi, H.Ü. Fen Bil. Enst, 173 s. 5 Ek. Demirel. İ. H. and Kozlu, H., 1997. Evaluation of burial history, thermal maturity and source-rock assessment of the Upper Paleozoic succession of the eastern Taurus region, southern Turkey. Marine and Petroleum Geology, vol.14, no: 7/8, pp. 867-877. Demirtaşlı, E., 1975. Stratigraphic correlation of the Lower Paleozoic rocks of Iran, Pakistan and Turkey. Alpan S. (editor), (in) Congress of Earth Sciences 50th year of the Turkish Republic, pp. 204-222.- Demirtaşlı, E., 1976. Toros kuşağının petrol potansiyeli. Türkiye 3. Petrol Kongresi. Bildiriler (eds). Keskin. C ve Nazikoğlu, Z., s.55-61. Demirtaşlı, E., Gedik, L, İmik, M., 1979. Ermenek batısında Göktepe-Dumlugöze ve Tepebaşı arasında kalan sahanın jeolojisi. Türkiye Jeoloji Kurumu. 32. Bil. Tek. Kur. Bildiri özetleri. Demirtaşlı, E., Gedik, L, İmik, M., 1986. Ermenek batısında Göktepe-Dumlugöze ve Tepebaşı arasında kalan bölgenin jeolojisi. M.T.A. Rapor No: 5733. Espitalie, J., Durand, B., Roussel, J.C., Souron, C. 1973. Etude de la matiere organique insoluble (kerogene) des argiles du Toarcien du bassin de Paris. Etudes en spectrometrie infronouge. en analyse thermique differentielle et en analyse thermogravimetrique. Rev. Inst. Franc, du Petr.. 28, p. 37-66. Flügel, E., 1982. Microfacies analysis of limestones. Beıiin- Heidelberg-New York; Springer. 633 p., 53 pi. Gedik, A., Birgili, Ş., Yılmaz, H. ve Yoldaş. R., 1979. Mut-* Ermenek-Silifke yöresinin jeolojisi ve petrol olanakları. T.J.K. Bült., No:.22, s.7-26. Gül, M. A., 1991. Orta Toroslar (Kırkkavak fayı ile Ecemiş fayı arası) derleme ve değerlendirme raporu. TPAO Arama Grubu Rap. No:3044. Güvenç, T., 1965. Etude stratigraphique et micropaleontologique du Carbonifer et du Permien des Taurus Occidentaux dans l'arriere pays d'Alanya, Turquie. These Univ. Paris, 3 vol., 273 p., 52 pi., 5 pi. horstexte. Güvenç, T., 1977 a. Stratigraphie du Carbonifer et du Permien de la "Nappe de Hadım. 6th Colloq. Geology of Aegean Regions, Aegean Univ., pp. 251-261. İzmir. Güvenç, T., 1977 b. Permian of Turkey. 6th Colloq. Geology of Aegean Regions. Aegean Univ., pp. 263-282. İzmir. Güvenç, T., 1980. Alanya-Gazipaşa bölgesinin jeolojisi ve kıyışeridi deniz tabanıyla yapısal ilişkileri. Ege Üniv. Deniz Bil. ve Tekn. Enst. 139 s. Güvenç, T., Demirel. İ.H., Tekinli, U.K.. 1994. Lavrusya ve Gondvanya arasında kalan Ortadoğu bölgesinin Paleozoyik stratigrafisi ve Üst Paleozoyik paleocoğrafyası. Türkiye 10. Petrol Kong. ve Serg.. Bildiriler, s. 5-19. Gürçay, B., 1998. Aydıncık (İçel) kuzeybatısının jeolojisi ve tektonik özellikleri. Mersin Üniv. Fen Bil. Enst. yük. müh. Tezi, 89 s., 1 Ek. İlleez, H.İ., Gül, M.A., Tekin, T., Kozlu, H., 1994. Orta Torosların kaynak kaya potansiyeli. Türkiye 10. Pel. Kong, ve Serg. Bildiriler, s.261-267. Monod, O., 1977. Recherches geologiques dans le Taurus Occidental au sud de Beyşehir (Turquie). These D'etaı Üniversite Paris Sud. Orsay, 450 pp. Özgül, N., 1971. .Orta Torosların kuzey kesiminin yapısal gelişiminde blok hareketlerinin önemi. T.J.K. Bült. No: 14, s. 75-87. Özgül, N., 1976. Torosların bazı temel jeoloji özellikleri. T.J.K. Bült. No: 19, s. 65-78. Özgül, M, 1984. Stratigraphy and tectonic evolution of the Central Taurides. Symp. on the Geology of the Taurus Belt, ed. Tekeli O. and Göncüoğlu M.C., s. 77-90, / Ankara. Özgül, N., 1997 Bozkır-Hadim-Taşkent (Orta Toroslar'ın Kuzey Kesimi) Dolaylarında Yer Alan Tektono- Stratigrafık Birliklerin Stratigrafisi. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 119, s. 117-174. Öztürk, E.M., Öcal, H., Taşkıran, A., Bulduk, A.. Çelik. B.. Metin, T., Keskin, O., Kadir, S., Dağer, Z.. Çatal. E.. Keskin, A., Gökten, A., Hakyemez, A. ve Girgin. L 1991. Orta Torosların jeolojisi (Alanya 028 cl-c2: 029 d3-d4; P29 a2-a3-bl), MTA Rapor No: 9301. Ankara (yayınlanmamış). Wilson, J. L., 1975. Carbonate facies in geologic history. Springer-Verlag, Berlin, 471 p. Yurtsever, T.Ş., 1996. Sarıveliler güneybatısındaki (Karaman) Aladağ Birliği'ne ait Permiyen ve Alt Triyas yaşlı birimlerin hidrokarbon kaynak kaya potansiyellerinin incelenmesi. H.Ü. Fen Bil. Enst. yük. müh. tezi. 125 s., 1 Ek.
- ISSN: 1016-9164
- Başlangıç: 1947
- Yayıncı: TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası