Isparta güneyinde yer alan Miyosen yaşlı Yazır kireçtaşlarının organik jeokimyasal özellikleri

Bu çalışma, Isparta güneyinde yer alan Alt Miyosen yaşlı Yazır kireçtaşlarının organik petrografik özelliklerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yazır formasyonu, değişik lito ve biyofasiyes özelliklerinde gelişmiş kaba klastikler, laminar konumlu algli ve miliolidli killi kireçtaşları, kalın katmanlı algli-mercanlı kireçtaşları ve bentik foraminiferli killi-kumlu kireçtaşları şeklindedir. Yazır formasyonunun organik madde içeriği zayıftır. Ancak, formasyon içerisinde organik madde içeriği yüksek düzeyler de bulunmaktadır. Bu bölümlerde hidrokarbon sızıntıları görülür. Örnekler genellikle denizel organik maddelerden oluşmuştur. Vitrinit yansıması değerleri % 0.12-0.44 arasındadır. Buna göre formasyon diyajenez aşamasındadır. Verilerin tümü birlikte değerlendirildiği zaman Yazır formasyonunun bazı düzeylerinde petrol oluşabileceği ortaya çıkar. Organik jeokimyasal ve mikroskobik veriler ise Jones (1987) ve Baskin (1997) sınıflamalarında B organik fasiyesini gösterir.

Organic geochemical characteristics of the Miocene Yazır limestones in the southern Isparta

The aim of this study is to indicate the organic geochemical characteristics of the Lower Miocene limestones. The Yazır formation contains various lithological and biofacies deposits. These are, from bottom to top, the coarse grained elastics, clayey limestones with laminated algae and miliolid, thick bedded limestones with algae and corals, clayey to sandy limestones with benthic foraminifera. The total organic carbon content of Yazır formation is poor, but in some levels, it seems to be rich. Rare hydrocarbon occurrences are also seen in these sections. Samples are derived from the marine organic matters (amorphous) in general. Vitrinite reflectance values range between %0.12-0.44. When these data is considered, the Yazır formation is thought to be in a diagenesis stage. When all the data are evaluated together, the Yazır formation can be regarded as a source rock for oil at some levels. Organic geochemical and microscopic data show B organic facies according to Jones (1987) and Baskin (1997) classifications.

___

  • Akay, E., Uysal S., Poisson, A., Cravatte, J., ve Muller,C, 1985, Antalya Neojen Havzasının stratigrafisi:TJKBült.,28, 105-119.
  • Akbulut, A., 1980, Eğirdir gölü güneyinde Çandır (Süt-çü ler-Isparta) yöresindeki Batı Torosların jeolojisi:TJKBült., 23,1,1-9.
  • Baskin, D. K., 1997, Atomic H/C ratio of kerogen as anestimate of thermal maturity and organic matterconversion: AAPG Bull, 81,9,1437-1450.
  • Espitalie, J.M., Madec, M., ve Tissot, B.,1980, Role ofmineral matrix in kerogen pyrolysis: influence onpetroleum generation and migration: AAPG Bull.,64, 59-66.
  • Görmüş, M., ve Özkul, M., 1995, Gönen-Atabey (Ispar-ta)-Ağlasun (Burdur) arasındaki bölgenin stratigra-fisi: SDÜ, Fen Bilimleri Ens. Derg., 1, 43-64.
  • Görmüş, ve Hançer, M., 1997, Dereboğazı (İsparta Gü-neyi) dolaylarındaki Alt Miyosen çökellerininfasiyes özellikleri: SDÜ Fen Bilimleri Ens. Derg., 2,39-50.
  • Gutnic, M., Monod, O., Poisson, A., ve Dumont, J.F.,1979, Geologie des Taurides occidentales(Turquie): Mem. Soc. Geol. France, 137, 1-112.
  • İlleez, H.İ., Harput, A., ve Gül, M. A., 1992, Üç Yıldız(İsparta) petrol sızıntısının organik jeokimyası:Türkiye 9. Petrol Kongresi ve Sergisi, Bildiriler, 1-7.
  • Jones, R.W., 1987, Organic Facies. In: Advances inPetroleum Geochemistry: v.2, p. 1-91. Karaman,M.E., 1988, Ege-Anadolu levha sınırı hakkında bazıyeni görüşler: H.Ü., Yerbiliminin 20. Yılı Sempoz-yumu, Bildiri özleri, s. 15.
  • Kazancı, N., ve Karaman, M. E., 1988, Gölcük (İsparta)Pliyosen volkaniklastiklerinin sedimanter özelliklerive depolanma mekanizmaları: Akdeniz Üniv. İs-parta Müh. Fak. Derg., 4, 16-35.
  • Karaman, M.E., 1990, İsparta güneyinin temel jeolojiközellikleri: Türkiye Jeoloji Bülteni, 33, 51-61
  • Monod, O., 1977, Recherces geologiques dans le Taurusoccidental am sud de Beyşehir (Turquie): Thesed'etat, FUniv, de Paris Sud, Orsay, 442p.
  • Özgül, N., 1984, Stratigraphy and Tectonic evolution ofthe Central Taurides: In Geology of the Taurus Belt,Int. Symp. (Tekeli, O., ve Göncüoğlu, M.C., Eds.,)p. 77-99.
  • Peters, K.E., 1986, Guidelines for evaluating petroleumsource rock using programmed pyrolysis: AAPGBull., 70, 318-329.
  • Poisson, A., ve Poignant, A.F., 1974, Korkuteli Bölge-sindeki Miyosen transgresyonunun tabanı olanKarabayır formasyonu, Karabayır formasyonununyeni bir kırmızı alg türü: Lithothamniumpseadoramossissimum: MTA Derg., 82,65-69.
  • Poisson, A., 1977, Recherches geologuqe dans lesTaurides occidentales (Turque): These Doc. Sci.,Üniv. Paris-Sud, Orsay, 1-795.
  • Poisson, A., Akay, E., Dumont, J. F., ve Uysal, S., 1984,The İsparta angle In: Geology of the Taurus BeltInt. Symp (Tekeli, O., ve Göncüoğlu, M.C., Eds.)11-16.
  • Powell, T.G., Creaney, S., ve Snowon, L. R., 1982,Limitations of use of organic petrographictechniques for identification of petroleum sourcerocks: AAPG Bull., 66, 4, 430-435.
  • Sonel, N., Sarı, A., Doğan, A. O., ve Bozüyük, 1., 1995,Üzümlü (Beyşehir) civarının petrol kaynak kayafasiyesleri ve petrol oluşumunun organik jeokimya-sal yöntemlerle incelenmesi: TJK Bült., 10, 34-40.
  • Staplin, F.L., 1975, Interpretation of thermal history fromcolour of particulate organic matter: Palynology, 1,9-18.
  • Şenel, M., 1997, 1/250.000 ölçekli Türkiye Jeoloji Hari-taları, İsparta Paftası: MTA Ens., Ankara, No: 4
  • Tissot, B., ve Welte, D., 1978, Petroleum Formation andOccurrence: Springer-Verlag, Berlin, 535p.
  • Tissot, B., ve Welte, D., 1984, Petroleum Formation andOccurrence: Revised edition, Springer Verlag, NewYork, 699p.
  • Yağmurlu, F., Tutaş, M., ve Keçeli, A., 1990, Eğirdir(İsparta) güneyinde yer alan asfaltit ve sıvı petrolemarelerinin jeolojik konumu: Türkiye 8. PetrolKongresi, Bildiriler, 24-34.
  • Yağmurlu, F., 1994, İsparta güneyinde yer alan Tersiyeryaşlı türbiditik birimlerin fasiyes özellikleri:Geosound, 24, 17-28.
  • Yalçınkaya, S., Ergin, A., Afşar, Ö.P., ve Taner, K.,1985, İsparta büklümünün yapısal evrimi: 3. Mü-hendislik Haftası Bildiri özleri, 30-31.
  • Yalçınkaya S., 1989, İsparta-Ağlasun (Burdur) dolayları-nın jeolojisi: İ.Ü. Fen Bilimleri Ens. Doktora Tezi,176 s (Yayınlanmamış)