Perception Of Aging Of Elderly Individuals During Social Change Period

The perception of old age refers to a biologically based process and emerges as a reflection of the norms and patterns in society. Therefore, with the demographic and socio-cultural characteristics of the society in which they live, the demographic characteristics of older individuals, the socialization processes lead to the differentiation of the meanings and experiences they experience in old age. The said research aims to address the understanding of elderly individuals' perceptions of old age during the process of social change. Accordingly, it is important to address the definitions of old age, the processes of preparing old age, the negative thoughts of the social environment for the elderly from their point of view, their assessments of their status and roles in the old age process, socialization in old age, loneliness, neediness for care. The research was selected through a sample using qualitative research method between September and October 2019 in Kahramanmaras province, and in-depth interviews were conducted with twenty (20) elderly participants, including ten (10) elderly women aged 65 and over, and ten (10) elderly men. As a result of the research, the demographic characteristics of men and women and elderly participants living in Kahramanmaras province, the demographic and socio-cultural characteristics of the society in which they are inhabited with their experiences, were found to be effective in shaping their discourse on age and old age. In addition, it was understood that both older men and older male participants were unable to maintain their social status in the past within the framework of the meanings and values they had on old age, and considered the old age process as a period full of physical, psychological and social losses.

Toplumsal Değişme Sürecinde Yaşlı Bireylerin Yaşlılık Algısı

Yaşlılık algısı hem biyolojik temelli bir süreci ifade etmekte hem de toplumdaki normların ve kalıp yargıların bir yansıması olarak ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla içinde yaşanılan toplumun demografik ve sosyo-kültürel özellikleri ile birlikte yaşlı bireylerin demografik özellikleri, sosyalleşme süreçleri onların yaşlılığa yükledikleri anlamların ve yaşadıkları deneyimlerin farklılaşmasına yol açmaktadır. Söz konusu araştırma, toplumsal değişme sürecinde yaşlı bireylerin yaşlılık algılarına dair anlamlandırmalarını ele almayı amaçlamaktadır. Buna göre çalışma, toplumsal değişme ve yaşlılık ekseninde yaşlı bireylerin yaşlılık tanımlarını, yaşlılığa hazırlanma süreçlerini, onların bakış açısıyla yaşlılara yönelik toplumsal çevrenin olumsuz düşüncelerini, yaşlılık sürecindeki statü ve rolleriyle ilgili değerlendirmelerini, yaşlılıkta sosyalleşme, yalnızlık, bakıma muhtaçlık durumlarını ele alması bakımından önem taşımaktadır. Araştırma, Kahramanmaraş ilinde 2019 yılının Eylül ve Ekim ayları arasında nitel araştırma yöntemi kullanılarak amaçlı örneklem yoluyla seçilmiş, derinlemesine görüşmeler ile 65 yaş ve üstü on (10) yaşlı kadın ve on (10) yaşlı erkek olmak üzere toplam yirmi (20) yaşlı katılımcıyla yapılmıştır. Araştırma sonucunda Kahramanmaraş ilinde yaşayan kadın ve erkek yaşlı katılımcıların demografik özellikleri, yaşam deneyimleri ile içinde bulundukları toplumun demografik ve sosyo-kültürel özellikleri onların yaşa ve yaşlılığa dair söylemlerinin biçimlenmesinde etkili olduğu görülmüştür. Ayrıca araştırmada hem yaşlı kadın hem de yaşlı erkek katılımcıların yaşlılığa yükledikleri anlamlar ve değerler çerçevesinde geçmişte sahip oldukları toplumsal statülerini koruyamadıkları, yaşlılık sürecini fiziksel, psikolojik ve toplumsal olarak kayıplarla dolu bir dönem olarak değerlendirdikleri anlaşılmıştır.

PDF

___

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2011). Türkiye’de yaşlılık dönemine ilişkin beklentiler. KRY Yayıncılık Ltd. Şti.

Antonucci, T. C., Ajrouch, K. J., ve Birditt, K. S. (2014). The convoy model: Explaining social relations from a multidisciplinary perspective. The Gerontologist, 54(1), 82-92.

Arpacı, F. (2019). Yaşlı bakımında ailenin rolü. Yaşlılık Yeni Yüzyılın Gerçeği (ss. 117-140 ) içinde, V. Kalınkara (Ed.), Nobel Yayınları.

Arslan, A. (2017). Sosyal değişim: Geleneksel, modern ve postmodern toplumlar, Sosyoloji (ss.625-649) içinde, V. Akan (Çev. ed.), Nobel Akademik Yayıncılık.

Ayalon, L. (2015). Perceptions of old age and aging in the continuing care retirement community. International Psychogeriatrics, 27(4), 611-620.

Bacciu, D., Chessa, S., Ferro, E., Fortunati, L., Gallicchio, C., La Rosa, D., Llorente, M., Micheli, A., Palumbo, F., Parodi, O., Valenti, A. ve Vozzi, F. (2016). Detecting socialization events in ageing people: The experience of the doremi project. 12th International Conference on Intelligent Environments (IE), 132-135.

Başterzi, A.D. ve Ertekin Yazıcı, A. (2005). Yaşamın son yılları. Türkiye Klinikleri Journal of Internal Medical Sciences, 1(27), 50-53.

Büyükgümüş, B. R. (2019). Kentte yaşlanma deneyimi: sosyolojik bir yaklaşım. Yaşlılık Yeni Yüzyılın Gerçeği (ss. 353-378) içinde, V. Kalınkara (Ed.), Nobel Yayınevi.

Birinci, E. (2018). Y kuşağındaki üniversite öğrencilerinin yaşlılığa ilişkin görüşlerinin incelenmesi: Anadolu Üniversitesi örneği. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı.

Çetin Dağdelen, M. (2018). Tüketim kültürüne alternatif bir bakış: yaşlılık değerinin tüketimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(49), 283-294.

Demir Çelebi, Ç., Yukay Yüksel, M. (2014). Yaşlılık ve yaşlılara sunulan psikolojik danışma ve rehberlik uygulamalarına bir bakış. Kalem Dergisi, 4 (2), 175-202.

Detels, R., Gulliford, M., Karim, Q. A., Tan, C. C. 2015), Google Preview Oxford Textbook of Global Public Health. (6 ed.), Oxford University Press. https://oxfordmedicine.com/view/10.1093/med/9780199661756.001.0001/med780199661756

Domènech-Abella, J., Lara, E., Rubio-Valera, M., Olaya, B., Moneta, M. V., Rico-Uribe, L. A., Ayuso-Mateos, J. L., Mundó, J. ve Haro, J. M. (2017). Loneliness and depression in the elderly: the role of social network. Social psychiatry and psychiatric epidemiology, 52(4), 381-390.

Due, T. D., Sandholdt, H., Siersma, V. D. ve Waldorff, F. B. (2018). How well do general practitioners know their elderly patients’ social relations and feelings of loneliness?. BMC family practice, 19(34), 1-8.

Duvarcı, A. (2005). Türklerde tabiatüstü varlıklar ve bunlarla ilgili kabuller, inanmalar, uygulamalar. Bilig, (32), 125-144.

Field, J. (2006). Sosyal sermaye. B. Bilgen ve B. Şen (Çev.), Bilgi Üniversitesi Yay.

Gelenekçi, C. (2018). Kültür. Sosyoloji (ss.245-262) içinde, E. B. Sağlam, A. Ö. Boyacıoğlu ve A. Gelgeç Bakacak (Ed.), Siyasal Kitabevi.

Görgün Baran, A. (2004). Yaşlılık sosyolojisi. Yaşlılık: Disiplinler Arası Yaklaşım, Sorunlar Ve Çözümler (ss.35-57) içinde. V. Kalınkara (Ed.), Odak Yayınevi.

Görgün Baran, A. (2008). Yaşlılıkta sosyalizasyon ve yaşam kalitesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, (2): 86-97.

Görgün Baran, A. (2018). Yaşlanma, Sosyoloji (ss.586-615) içinde, E. B. Sağlam, A. Ö. Boyacıoğlu ve A. Gelgeç Bakacak (Ed.), Siyasal Kitabevi.

Guedes, D. T., Alvarado, B. E., Phillips, S. P., Curcio, C. L., Zunzunegui, M. V. ve Guerra, R. O. (2015). Socioeconomic status, social relations and domestic violence (DV) against elderly people in Canada, Albania, Colombia and Brazil. Archives of Gerontology and Geriatrics, 60(3), 492-500.

Higgs, P., ve Jones, I. R. (2009). Medical sociology and old age: towards a sociology of health in later life. Routledge.

Isaacs, L. W. ve Bearison, D. J. (1986). The development of children's prejudice against the aged. The International Journal of Aging and Human Development, 23(3), 175-194.

İçli, G. (2005). Yaşlılar ve yaşlılığın değerlendirilmesi: Denizli ili üzerine niteliksel bir araştırma. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, (1), 1-13.

İçli, G. (2008). Yaşlılar ve yetişkin çocuklar. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, (1), 29-38.

Kaçan Softa, H. (2015). Evde ve huzurevinde kalan yaşlıları fizyolojik, psikolojik ve sosyal yönden incelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 2, 63-76.

Kalaycı, I. ve Özkul, M. (2017). Geleneksel kalabı̇lsem modern olabı̇lsem: modernleşme sürecı̇nde yaşlilik deneyı̇mlerı̇. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 8(18), 90-110.

Kalaycı, I., Özbek Yazıcı, S., Özkul, M. ve Helvacı, G. (2018a). Attitudes of medical staff and students towards the elderly: systematic review. Journal of Adnan Menderes University Health Sciences Faculty, 2(1), 21-30.

Kalaycı, I., ve Özkul, M. (2018b). Modernleşme sürecinin toplumsal mağdurları olarak yaşlılar: Türkiye’de yaşlı istismarı ve ihmali. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (43), 92-119.

Kalaycı, I. ve Özkul, M. (2018c). Old age in theories. A Critical Review Of Social Sciences Theory And Practice in (pp. 429-437). B. Yenihan, D. Başar, G. Cerev, (Eds.), Frontpage . Kalınkara, V. (2011). Temel gerontoloji: yaşlılık bilimi. Nobel Akademik Yayıncılık.

Kalınkara, V. (2016). Nüfusun yaşlanması ve toplumsal boyutları. Yaşlılık Sosyolojisi (ss.21-40) içinde, H. Ceylan (Ed.), Nobel Akademik Yayıncılık.

Kalınkara, V. ve Kalaycı, I. (2017). Yaşlıya evde bakım hizmeti veren bireylerde yaşam doyumu, bakım yükü ve tükenmişlik. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 10(2), 19-39.

Kalınkara, V., Günay, G., Aydıner Boylu, A., Şahin, H., Arpacı, F., Ay, F., Özgün Başıbüyük, G., Kalaycı, I., Kılıç, C., Salman, M. ve Artan, T. (2019). Farklı alanlarda öğrenim gören üniversite öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına yönelik tutumlarının belirlenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 12(2), 73- 83.

Karaca, F. (2011). Huzurevinde kalan yaşlıların hayata bakış açıları ve gelecekle ilgili beklentileri, Aile ve Toplum, 6 (22), 50-72.

Kılıç, N. P. (2018). Kuşaklararası iletişim: üniversite öğrencilerinin yaşlılarla iletişim biçimleri. Journal of International Social Research, 11(55), 849-860

Kıpçak, S. ve Dedeli, Ö. (2016). Yaşlı bireylerin gençlere yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Journal of Human Sciences, 13(2), 2682-2696.

Konak, A. ve Çiğdem, Y. (2005). Yaşlılık olgusu: Sivas huzurevi örneği, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 29 (1), 23-63.

Köylü, M. ve Gün, A. (2015). Atasözleri ışığında aile hayatı ve eğitimi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, (38), 5-38.

Kurtkapan, H. (2019). Türkiye’de demografik dönüşümün sosyal yansımaları ve yaşlılık. Sosyal Güvence Dergisi, (15), 27-46.

Lu, M., Peng, X. ve Chen, M. (2019). Changes in the death probability of China’s elderly population and rethinking the definition of old age. China Population and Development Studies, (2), 284-300.

Müftüler, H. G. (2018). İstanbul’da yaşlılık ve yaşlılığın yapısal değişimi. Yıldız Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1): 58-80.

Neuman, W. L. (2010). Toplumsal Araştırma Yöntemleri-Nitel Ve Nicel Yaklaşımlar. S. Özge (Çev.) Cilt 2, Yayınodası.

Özkul, M., Kalaycı, I., Aslan, A. (2017). Yaşlılık ve kadın sorunlarını toplumsal sermaye perspektifinden düşünmek. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(27), s. 366-386.

Özkul, M., ve Kalaycı, I. (2020). Saygınlıktan günün ötelenmişliğine yaşlılık statüsü ve ilgili aktör rollerinde değişmeler. Yaşlılık Sosyolojisi (ss. 125-156) içinde, D. Say Şahin (Ed.), Ekin Yayınları.

Öztaş, Ö. Ve Korkmaz Aslan, G. (2019). Yaşlı bireylerin ilaç uyumsuzluğu ile ilişkili ilaç kullanım davranışları ve sağlık okuryazarlığı düzeyi ile ilişkisi. Journal of Hacettepe University Faculty of Nursing, 6(3),132-141

Pekesen, M. (2020). Yaşlı hasta ile iletişim. Yaşlanmaya Sağlık Sosyolojisi Perspektifinden Multidisipliner Yaklaşımlar (ss.49-78) içinde, D. Say Şahin (Ed.), Ekin Yayınları

Pickard, L. (2015). A growing care gap? The supply of unpaid care for older people by their adult children in England to 2032. Ageing & Society, 35, 96-123.

Rouzet, D., Sánchez, A. C., Renault, T. ve Roehn, O. (2018). Fiscal Challenges And Inclusive Growth In Ageing Societies. OECD Economic Policy Papers. https://www.oecd-ilibrary.org/docserver/c553d8d2-en.pdf?expires=1591740237&id=id&accname=guest&checksum=FC18D3ED62AC0984E AAFB1C4CC862CD7.

Sezer Doğan, A. (2019). Yerel yöneticilerin yaşlıya bakış açılarının değerlendirilmesi: İstanbul örneği. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı.

Stiglitz, J.E. (1973). Education and inequality. The ANNALS of the American Academy of Political and Social Science, 409(1), 135-145.

Şahin Kütük, B. (2018). Sosyal Değişme-Küreselleşme. Sosyoloji (ss.413-433) içinde, E. B. Sağlam, A. Ö. Boyacıoğlu ve A. Gelgeç Bakacak (Ed.), Siyasal Kitabevi.

Şenol, D., Erdem, S. (2017). Yaşlılık ve yaşlı kadınlarda huzurevi algısı: nitel bir araştırma. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 31-50.

Şentürk, Ü. (2018a). Toplumsal yapı unsuru olarak yaşlılık. Yaşlılık Sosyolojisi, (ss.53-64) içinde, Dora Yayınevi.

Şentürk, Ü. (2018b). Yaşlılık sosyolojsi yaşlılığın toplumsal yörüngeleri. Dora Yayınevi.

Tufan, İ. (2003). Modernleşen Türkiye’de yaşlılık ve yaşlanmak. Anahtar Kitaplar Yayınevi.

Türkiye İstatistik Kurumu (2014). İstatistiklerle yaşlılar, 2013. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=16057.

Türkiye İstatistik Kurumu (2019). http://tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1018.

Türkiye İstatistik Kurumu (2020). İstatistiklerle yaşlılar, 2019. http://www.tuik.gov.tr/Start.do.

Umutlu, S. ve Tekin Epik, M. (2019). Türkiye’de yaşlı nüfus ve sosyal politika uygulamaları. Sosyal ve Beşeri Bilimleri Dergisi, 11 (1), 29-43.

UNICEF, (2003). Haydı kızlar okula! https://www.unicef.org/turkey/sites/unicef.org.turkey/files/2018-09/Haydi%20Kizlar%20Okula%20Brosur.pdf

Viana Medeiros, D., Santos, W. N. D., das Graças de Melo Sousa, M., de Cássia Dias da Silva, T.,Silva, P., Teles, P. ve de Fátima Ferreira de Castro, S.. (2016). Elderly's perception on old age. Journal of Nursing UFPE, 10(10), 3851-3859.

WHO, (2002). Active ageing: a policy framework. https://www.who.int/ageing/publications/ active_ageing/en/

Yıldız, R., Ömeroğlu, G., ve Terim, N. (2017). Yaşlı penceresinden yaşlı ayrımcılığı: Bursa ve Yalova örneği. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), 313-29.

ISSN: 2667-5617
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ