Çeviri Hizmeti Sağlama Alt-Edinci ve Meslek Alt-Edincinin Çevirmen Ulusal Meslek Standardı’ndaki Yeri: Çeviri Eğitiminde Neden Bu Alt-Edinçlere Yer Verilmelidir?

Ülkemizde 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanunu’nun 21. maddesine bağlı olarak Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından oluşturulmuş olan çalışma ve eşgüdüm grubunun hazırlamış olduğu 6. seviye Çevirmen Ulusal Meslek Standardı çevirmenlik mesleğini, meslek tanımı, meslek profili ve ölçme ve değerlendirme başlıklarına göre tanımlayan ulusal bir meslek standardıdır. Mesleki Yeterlilik Kurumu ulusal meslek standartlarını, “bir mesleğin başarı ile icra edilebilmesi için gerekli olan bilgi, beceri, tavır ve tutumları belirleyen asgari normlar” olarak tanımlar. Bu tanımdan yola çıkılarak Çevirmen Ulusal Meslek Standardı’nın çeviri sektöründe başarılı bir biçimde mesleğini icra edebilecek çevirmenlerin sahip olması gereken temel nitelikleri ve bir çevirmenden beklenilen görev ve sorumlulukları belirleyen temel bir çerçeve çizdiği söylenebilir. Standartta yer alan bilgiler edinç kavramı açısından incelendiğinde, çeviri edincine ait birer alt-edinç olan çeviri hizmeti sağlama edinci ve meslek edincine standartta geniş ölçüde yer verildiği görülür. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi yöntemi kullanılarak Çevirmen Ulusal Meslek Standardı’nda çeviri hizmeti sağlama alt-edinci ve meslek alt-edinci ile ilişkilendirilebilecek bilgiler irdelenmiştir. Mesleki Yeterlilik Kurumunun yaptığı meslek standardı tanımına dayanarak, bir çevirmenin mesleğini başarı ile icra edilebilmesi için meslek standardında yer verilen bilgi, beceri, tavır ve tutumlara sahip olması beklenir. O halde, çeviri hizmeti sağlama alt-edinci ve meslek alt-edinci çeviri eğitimi alan çevirmen adaylarına kazandırılması gereken edinçler arasında önemli bir yere sahiptir ve çeviri eğitiminde bu iki edinci geliştirmeye yönelik derslere yer verilmelidir.

The Relevance of Translation Service Provision Sub-Competence and Occupational SubCompetence in the National Occupational Standard for Translator/Interpreter: Why Should These Sub-Competencies Be Integrated into Translation Education?

The National Occupational Standard can be referred to as “the minimal norm that displays the required knowledge, skills, behavior, and manners approved by VQA [Vocational Qualifications Authority] in order to successfully practice an occupation” (Mesleki Yeterlilik Kurumu, t.y.). It was developed by the cooperation group representing various stakeholders of translation industry, academic translator education institutions, and translator associations. Therefore, one can conclude that the standard delineates the knowledge, skills, and attitudes a translator is expected to possess. Occupational standards are based on the descriptions of the knowledge, skills, behaviors and manners, that’s why; they are compatible with the concept of competence. In terms of translation competence, the standard consists of several items that can be associated with translation service provision competence and occupational competence. This study aims at presenting the importance of integrating translation service provision competence (in the sense explained by EMT, 2009) and occupational competence (in the sense defined by Albir, 2015) into translator training by examining the National Occupational Standard for Translator/Interpreter (Level 6). Because it is a national occupational standard developed by the cooperation group representing several stakeholders in translation market and academic translator education in Turkey, The National Occupational Standard for Translator/Interpreter (Level 6) is used as a basis for setting forth the significance of integrating courses for developing translation service provision competence and occupational competence of prospective translators/interpreters. Document analysis method, an instance of qualitative research methods, is used to make the comparison between the descriptions of the knowledge, skills, attitudes, and behaviours in the standard and the related competence definitions.

PDF

___

Akalın, R. (2016). Akademik çeviri eğitiminde açısından çeviri edinci kavramı ve içerimleri. Diyalog, Interkulturelle Zeitschrift Für Germanistik, 4(2), 56-65. https://dergipark.org.tr/tr/pub/diyalog/issue/27718/292414
Akdağ, A. I. (2015). Mütercim tercümanlık öğrencilerinde çeviri edincinin ölçülmesi ve değerlendirilmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çeviribilim Anabilim Dalı.
Albir, A. H. (2015). The acquisition of translation competence, competencies, tasks, and assesstment in translator training. META, 60(2), 256-278. https://doi.org/10.7202/1032857aradresse copiéeune erreur s'est produite
Bowen, G. (2009) Document anaysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal 9(2), 27-40. https://doi.org/10.3316/QRJ0902027
Directorate-General for Translation. (2011). Conclusions of the symposium on the translator profile: What skills for a changing market? Brussels, 29.9.2011. Brussels: European Commission
EMT Expert Group (2009). Competencies for professional translators, experts in multilingual and multimedia communication. http://ec.europa.eu/dgs/translation/programmes/emt/key_documents/emt_competen ces_translators_en.pdf
EMT Expert Group. (2017). Competence framework 2017. https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/emt_competence_fwk_2017_en_web.pdf
Eser, O. (2013). Çeviri eğitiminde edinç kavramının değerlendirilmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çeviribilim Anabilim Dalı.
Eser, O. (2014). Çeviri eğitiminde edinç kavramının değerlendirilmesi- Türkiye örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(33), 135-156. https://www.sosyalarastirmalar.com/cilt7/sayi33_pdf/1dil_edebiyat/eser_oktay.pdf
Garces, C.V. & Toudic, D. (2015). Technological innovation and translation. Training translators in the EU for the 21st century. VERBEIA: Journal of English and Spanish Studies 0, 183- 202. https://journals.ucjc.edu/VREF/issue/view/188
Göpferich, S. (2009). Towards a model of translation competence and its acquisition: the longitudinal study Transcomp, S. Göpferich, A. L. Jakobsen & I.M. Mees içinde (Ed.)Behind the mind: methods, models and results in translation process research (ss. 11-37). Copenhagen Studies in Language (37). Samfundslitteratur Press.
Kiraly, D. C. (2013). Towards a view of translator competence as an emergent phenomenon: Thinking outside the box(es) in translator education, D. Kiraly, S. Hansen-Schirra, & K. Maksymski içinde (Ed.), New prospects and perspectives for educating language mediators, (ss. 197–224). Narr Press.
Mesleki Yeterlilik Kurumu. (2013a). Çevirmen ulusal meslek standardı, seviye 6 (12UMS0274-6). https://portal.myk.gov.tr/index.php?option=com_meslek_std_taslak&view=taslak_listesi_y eni&msd=2&Itemid=432
Mesleki Yeterlilik Kurumu. (2013b). National occupational standard translator /interpreter, level 6 (12UMS0274-6). https://portal.myk.gov.tr/index.php?option=com_meslek_std_taslak&view=taslak_listesi_y eni&msd=2&Itemid=432
Mesleki Yeterlilik Kurumu. (t.y.). Ulusal meslek standartları. https://www.myk.gov.tr/index.php/tr/ulusal-meslek-standard-ana
Mesleki Yeterlilik Kurumu. (t.y.). National occupational Standard. https://www.myk.gov.tr/index.php/en/national-occupational-standards
PACTE. (2003). Building a translation competence model, F. Alves içinde (Ed.), Triangulating translation: perspectives in process oriented research (ss. 43-66). Johns Benjamins Publishing.
PACTE. (2005). Investigating translation competence: conceptual and methodological issues. META 50 (2), 609-619. https://doi.org/10.7202/011004ar
PACTE. (2011). Results of the validation of the PACTE translation competence model: translation problems and translation competence. C. Alvstad, A. Hild& E. Tiselius içinde (Ed.), Methods and Strategies of Process Research: Integrative Approaches in Translation Studies (ss. 317-343). Johns Benjamins Publishing.
Schaffner, C. & Adab, B. (2000). Developing translation competence. John Benjamins Publishing. T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Mesleki Yeterlilik Kurumu. https://www.myk.gov.tr/images/articles/TYC/seviye_tanimlayicilari.pdf
Yazıcı, M. (2007). Yazılı çeviri edinci. Multilingual.
Yıldız, M. (2020). A case of situated learning and its implications for the development of translator competence. Rumelide Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi 8, 1000-1015. doi: 10.29000/rumelide.827642
Yılmaz-Gümüş, V. (2018). Solidity and professionalization of translation: Turkey as a case in point. Hermes-Journal of Language and Communication in Business 58, 44-60. https://tidsskrift.dk/her/article/view/111661

Turkish Studies - Language and Literature-Cover

ISSN: 2667-5641
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ