YALIN ÜRETİM SİSTEMLERİ VE ÇEVRESEL YÖNETİMDE YENİLİKÇİ YAKLAŞIM: TEKNOLOJİK YÖNELİM

Günümüzde kısıtlı kaynakların etkin kullanımı konusunda çevresel yönetim, şirketlerin birincil öncelikleri haline gelmiştir. Bu anlamda şirketler, son yıllarda doğal kaynakların etkin kullanımı konusunda geleneksel yönetim yaklaşımının aksine, yoğun çaba harcayarak çevresel duyarlılıklarını arttırma eğilimine girmişlerdir ki bu durumun doğal bir sonucu olarak şirketlerin maliyetleri yükselmekte ve kar oranları azalabilmektedir. Bu noktada, atıkların ve değer katmayan faaliyetlerin elimine edilmesi temel prensibine dayalı yalın üretim sistemleri, karlılık ve etkinliği arttırabilecek alternatif bir yaklaşımı ortaya koyması bakımından önem taşımaktadır. Bu çalışma kapsamında da çevresel yönetim ile yalın üretim sistemlerinin ve firma performansı ilişkisinin ampirik olarak analiz edilmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca teknolojik yönelimin çevresel yönetim ve firma performansı ilişkisindeki moderatör etkisi de çalışma kapsamında analiz edilmekte ve bu anlamda ilgili literatüre katkıda bulunulması hedeflenmektedir. Analiz sonuçlarında çevresel yönetim uygulamalarına önem veren işletmelerin, firma performanslarını arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Buna ek olarak teknolojik anlamda yeniliklere önem vermenin de çevresel yönetim ve firma performansı ilişkisini olumlu anlamda etkilediği, diğer bir ifadeyle firma performansını daha fazla yükselttiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu durum firmaların çevresel yönetim konusundaki duyarlılıklarını bilimsel yöntemler ve gelişen teknolojik seviyeye uygun yenilikçi metotlarla arttırdıklarında daha olumlu sonuçlara ulaşabileceklerini ortaya koymaktadır. Çalışma kapsamında önerilip analiz edilen model gerek alandaki diğer araştırmalara gerekse de şirketlere öneriler sunmakta ve sonuçlar genel istatistiki değerleri ortaya koymanın ötesinde, çevresel yönetim, yalın üretim ve firma performansı arasındaki uygulamaya dönük ilişkileri yönetsel anlamda tanımlamaktadır

INNOVATIVE APPROACH IN LEAN PRODUCTION SYSTEM AND ENVIRONMENTAL MANAGEMENT: TECHNOLOGICAL ORIENTATION

Environmental management has increasingly become one of the key concerns of companies for effective utilization of their limited resources. In contrast to the traditional approach of management, companies struggle with a variety of challenges regarding usage of natural resources in recent years. Acknowledging this, the issue of environmental responsiveness has recently become one of the top priories of companies. On the one hand, growing sensibility towards environmental issues mainly leads to increased costs for the companies and thus might reduce profitability. However lean production systems propose an alternative approach to improve both effectiveness and profitability transactions/activities. The main purpose of this study is to empirically analyze the relationship between environmental management and lean production systems as well as their effect on firm performance. The moderating effect of technological orientation between environmental management and firm performance is also examined. By analyzing the effect of technological orientation on environmental management, this study aims to contribute to the growing literature in the field. The model presented provides implications for both empirical research and company management in practice. Expected findings focus less on general statistical correlations and more on causal relationships of environmental management, lean production and firm performance. Consequently, implications and future research directions are also discussed according to the results

PDF

___

Abell, R., Morgan, SK. ve Morgan AJ. (2015) Taking High Conservation Value from Forests to Freshwaters, Environmental Management, 56(1), 1-10.
Ahıshalı, M.A. (2013) Kaya Gazı: Dünya Enerji Düzenine Etkileri ve Türkiye Potansiyeli, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 12-34.
Ay, C. ve Ecevit, Z. (2005) Çevre Bilinçli Tüketiciler, Akdeniz İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10, 238-263.
Aziz, R.F. ve Hafez, S.M., (2013) Applying lean thinking in construction and performance improvement. Alexandria Engineering Journal, 52, 679–695.
Babiak K. ve Trendafilova, S., (2011) CSR and Environmental Responsibility: Motives and Pressures to Adopt Green Management Practices, Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 18, 11-24.
Başaran, D. (2009), ISO 14001:2005 Çevre Yönetim Sistemi’nin Çalışanlar Tarafından Benimsenmesi ve Çevre Bilinci Gelişimine Etkisinin Araştırılması, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Bordean, ON., Borza, A. ve Glaser-Segura, D., (2011) A Comparative Approach of the Generics Strategies Within The Hotel Industry: Romania VS. USA, Management & Marketing Challenges for the Knowledge Society, 6(4), 501-514.
Chavan, M. (2005) An appraisal of environment management systems: A competitive advantage for small businesses, Management of Environmental Quality: An International Journal, 16(5), 444 – 463.
Chiarini, A. (2014) Sustainable Manufacturing-Greening Processes Using Specific Lean Production Tools: An Empirical Observation From European Motorcycle Component Manufacturers, Journal of Cleaner Production, 85, 226-233.
Ertürk, H. ve Özçelik, F., (2008) Yalın Üretim Uygulayan İşletmeler İçin Yalın Muhasebe, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(1), 15-45.
Haden, S.S.P., Oyler, J.D. ve Humphreys, J.D., (2009) Historical, practical, and theoretical perspectives on green management: An exploratory analysis, Management Decision, 47(7), 1041-1055.
Hopp, W.J., ve Spearman, M.L., (2004) To pull or not to pull: what is the question? Manufacturing and Service Operations Management 6(2), 133–148.
King, A.A. ve Lenox, M.J., (2001) Lean and Green An Empirical Examination Of The Relationship Between Lean Production And Environmental Performance, Production And Operations Management Society, 10(3), 244-256.
Lewis, AM. (2000) Lean production and sustainable competitive advantage, International Journal of Operations & Production Management, 20(8), 959 – 978
Okutmuş, E., (2005) Çevre Maliyetleri Muhasebe Sitemi ve Bir Uygulama, Yayımlanmış Doktora Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Afyon.
Rüttimann, B.G. ve Stöckli, M.T. (2016) Lean and Industry 4.0—Twins, Partners, or Contenders? A Due Clarification Regarding the Supposed Clash of Two Production Systems. Journal of Service Science and Management, 9, 485-500.
Shah, R., ve Ward P.T, (2007) Defining and developing measures of lean production, Journal of Operations Management, 25, 785-805.
Ståhl, ACF., Gustavsson, M., Karlsson, N., Johansson, G ve Ekberg K. (2014) Lean production tools and decision latitude enable conditions for innovative learning in organizations: a multilevel analysis, Applied Ergonomics, 47, 285-291.