TÜRKİYE’DE KENTSEL DÖNÜŞÜM UYGULAMALARININ GÖÇ ÜZERİNE ETKİSİ: KARS 29 EKİM MAHALLESİ ÖRNEĞİ

Çalışma, Türkiye'de kentsel dönüşüm uygulamalarının göçe etkisi üzerinedir. Kavramsal olarak kentsel dönüşüm, bir kentin yenilenmesi, yeniden oluşumu, soylulaştırılması/islah edilmesi şeklinde tanımlanabilir. Dünyada çoğu ülkelerdeki gibi Türkiye'de de bireylerin sağlıklı bir ortamda ve sağlıklı çevrede yaşamlarını sürdürebilmeleri için mevzuat düzenlemeleriyle bu konu yasal güvenceye kavuşturulmuştur. Uygulamaların da bu doğrultuda sürdürülmeye çalışıldığı söylenebilir. Kentsel dönüşüm uygulamalarının Türkiye'de, yenileme, sağlıklaştırma, soylulaştırma gibi farklı biçimlerde uygulandığı ve uygulamanın gerçekleştirileceği alanın (yerin) durumuna göre de nasıl ve hangi yöntemin seçilebileceğinin kararlaştırılacağına karar verildiği bilinmektedir. Bir mekandan başka bir mekana toplu ya da bireysel olarak, yer değiştirme şeklinde tanımlanabilecek olan göç; iç göçler, dış göçler, isteğe bağlı olan ve olmayan göçler, emek göçleri, beyin göçleri, geçici ve sürekli göçler şeklinde sınıflandırılabilir. Türkiye'de 1950'li yıllarda göç, sanayileşme ile birlikte kırdan kente şeklinde başlamıştır. Bu dönemde Türkiye'de bir yandan tarımda makineleşmeyle birlikte kırsal alanda işsizlik baş gösterirken, diğer yandan da kentlerde kurulan fabrikalarda iş gücüne talep doğmuş, ayrıca devlet tarafından da kentlere göç teşvik edilmiştir. Buna ilaveten özellikle 1980'lerde baş gösteren terörle birlikte de sanayi açısından nispeten gelişmemiş olan Diyarbakır, Gaziantep, Urfa gibi kentlere de göç olmuştur. Türkiye'de kentsel dönüşüm uygulamaları, zaman zaman amaçlananın dışında farklı sonuçlar doğurabilmektedir. Kentsel dönüşüm uygulamalarında amaç, halkın daha sağlıklı bir ortamda iyi bir yaşam sürmesidir. Ancak uygulamada genellikle kentsel dönüşüme tabi kentin ekonomik yapısı ve orada yaşayan insanların kültürel durumları ön plana alınmadan kentsel dönüşüm uygulamaları gerçekleştirildiğinden, bu uygulamalar başta göç sorunu olmak üzere bazı sorunları da beraberinde getirmektedir. Çalışmada, Kars 29 Ekim Mahallesi örneğinden hareketle, kentsel dönüşüm uygulamalarının, göç, yeni gecekondu yapılaşmaları ve bazı sağlıksız koşulların ortaya çıkması gibi olumsuz sonuçlara vesile olduğu ifade edilerek, kentsel dönüşüm uygulamalarının amaca hizmet etmesi için toplumun kültürel değerlerinin ve kentin ekonomik yapısının öncelikle göz önünde bulundurulması gerektiği vurgulanmıştır.

URBAN RENEWAL PROJECTS’ EFFECTS ON MIGRATION IN TURKEY: THE CASE OF KARS 29 EKİM DISTRICT

The study of urban transformation projects in Turkey is on the effects of immigration. Conceptually, the urban transformation of the city's regeneration, reformation, to gentrification/rehabilitate defined as. In Turkey, as in most countries in the world of individuals living in a healthy environment and a healthy environment to sustain these issues with legislation, regulations and practices that provide legal safeguards to be maintained in accordance with the said work. Urban transformation projects in Turkey, renovation, rehabilitation, applied in different formats such as gentrification and the application will take place in the area (place) according to how the situation could be selected and agreed upon deciding which method is known. From one location to another location collectively or individually, relocation, which is defined as migration, internal migration, emigration, optional and non-migration, labor migration, brain drain, temporary and permanent migration may be classified as. In Turkey in the 1950’s, migration from rural to urban form with industrialization began. On the one hand, unemployment in rural areas along with agricultural mechanization head, while on the other hand the demand for labor in the factories established in the city was born. Also at that time, migration to urban areas has been encouraged by the government. In addition to terrorism, which began in 1980, developed in conjunction with industry in terms of Diyarbakır, Gaziantep, Urfa also have been migrating to cities such as. Urban transformation projects in Turkey, outside the intended time to time may produce different results. The purpose of urban transformation projects, the public is that it takes a good living in a healthier environment. However, in practice often subject to urban transformation the city's economic structure and cultural situation of the people living there without the forefront of urban transformation projects are carried out, these applications also poses some problems. In this study, Kars on October 29 Quarter through the example of urban regeneration strategies, migration, new squatter settlements them to some unhealthy conditions unfolded declared to be urban regeneration strategies aim to serve the community's cultural values and the city's economic structure primarily Consideration was emphasized

___

  • ABANDAN-UNAT, Nermin, Ruşen KELEŞ, Rinus PENNİNX, Herman Van RENSELAAR, Leo Van VELZEN, Leyla YENİSEY (t.y.), Göç ve Gelişme, Ajans Türk Matbaacılık Sanayi, Ankara.
  • ARSENAULT, Natalie, Christopher Rose, Allegra Azulay, Terry Giles, Rachel Meyer, ve Jordan Phillips; (2011), Understanding Migration, Cirriculun Resources fort he Classroom, Revised Edition, Texas University.
  • ÇAHA, Ömer, Hüseyin TUTAR (tarih yok.) TRA2 Bölgesinde Yoğun Kamu Çalışanı Göçü Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Portakal Basım Matbaacılık, İstanbul.
  • Genel Türkçe Sözlük (TDK), http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com _gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5218d540b31267.59780065, Erişim Tarihi, 23.Ağustos 2013.
  • GENÇ, Neval (2009), “Kent Yenileme ve Yerel Yönetimler: Kamu Yönetimi Perspektifi”, Ed.M.
  • Akif ÇUKURÇAYIR ve Ayşe TEKEL, Yerel ve Kentsel Politikalar, Çizgi Kitabevi, Konya, s.413-462.
  • GİDDENS, Anthony; (2008), Sosyoloji, (çev: Cemal Güzel), Kırmızı Yayınları, İstanbul.
  • GÜL, Hüseyin, Nevzat TAŞDAN, Hakan M. KİRİŞ (2008), “Kentsel Büyüme Yönetimi ve Isparta’da Komşu (Mücavir) Alan Uygulaması”, Editörler, Fatma Neval GENÇ, Abdullah YILMAZ, Hüseyin ÖZGÜR, Dönüşen Kentler ve Değişen Yerel Yönetimler, Gazi Kitabevi, Ankara, s.355-376.
  • GÜMÜŞ, Nevzat, Ali İlhan, Ali Ekber Gülersoy (2013), “Bir Tersine Göç Örneği: Köprücük Köyü (Varto-Muş)”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, ISSN: 1308-2140, Volume 8/6 Spring 2013, DOI Number : http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies, p.233-261, Ankara-Turkey. http://www.turkishstudies.net/Makaleler/1105781595_16G%C3%BCm%C3%BC% C5%9FNevzat-vd-sos-233-261.pdf, Erişim Tarihi, 24.03.2014.
  • GÜREŞÇİ, Ertuğrul (2011), “Türkiye’de Köyden Kente Göç ve Düşündürdükleri”, Sosyo Ekonomi, Özel Sayı, s.125-135, http://www.sosyoekonomi.hacettepe.edu.tr/11MI07.pdf, Erişim Tarihi 24.08.2013.
  • KAYA, Muammer (2003), “Beyin Göçü Erozyonu”, Üniversite ve Toplum, Sayı 9, s. 1-4.
  • KAYGALAK, Sevilay (2009), Kentin Mültecileri Neoliberalizm Koşullarında Zorunlu Göç ve Kentleşme, Dipnot Yayınları, Ankara.
  • KOÇAK, Yüksel (2014), Özelleştirme Uygulamalarında Uyuşmazlık Çözüm Yöntemi Olarak Uluslar arası Tahkim ve Türk Hukuku Açısından Uygulanabilirliği, Siyasal Kitabevi, Ankara.
  • KOÇAK, Yüksel, Elvan TERZİ (2012), “Türkiye’de Göç Olgusu, Göç Edenlerin Kentlere Olan Etkileri ve Çözüm Önerileri”, Kafkas Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 3, Sayı 3, Yıl 2012, s.163-184.
  • LUCAS, Roberet E.B. (2007), Electronic Journal of Acricultural and Development Economics, Agricultural Development Economic Division, Vol. 4, No.1, 2007, pp.99-122.
  • NOLAN, Adrian and Jessica Smith (2010), A Glossary of Regeneration & Local Economic Development, 7th edition, Published by the Centre for Local Economic Strategies, Express Networks, 1 George Leigh Street, Manchester, M4 5DL , http://www.gloucesterpartnership.org.uk/Docs /Glossary%20(web).pdf, Erişim Tarihi, 23. Ağustos 2013.
  • ÖZER, İnan (2004), Kentleşme, Kentlileşme ve Kentsel Değişme, Ekin Kitabevi, Bursa.
  • ÖZYAKIŞIR, Deniz; (2013), Göç: Kuram ve Bölgesel Bir Uygulama, Nobel Yayınları, Ankara.
  • PARLAK, Bekir (2011), Kamu Yönetimi Sözlüğü, MKM Yayıncılık, BURSA.
  • PÜSKÜLLÜOĞLU, Ali (1995), Türkçe Sözlük, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul. SİNGH, Jayant, Hansraj YADAV ve Florentin SMARANDACHE; (2008), “Structural Dynamics of Various Causes of Migration in Jaipur,” http://arxiv.org/abs/0804.0919, pp:1-22, (27.11.2013).
  • ŞİŞMAN, Aziz., D. KİBAROĞLU (2009), TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 12. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı 11-15 Mayıs 2009 Ankara, http://www.hkmo.org.tr/resimler/ekler/ 0e6be4ce76ccfa7_ek.pdf, Erişim Tarihi 25.08.2013.
  • THORNS, David C. (2004), Kentlerin Dönüşümü, Kent Teorisi ve Kentsel Yaşam, Çev. Esra Nal, Hasan Nal, Global Yayın Ajansı, İstanbul.
  • TRA2’de Göç Olgusu: Sebep ve Sonuçlar Bağlamında Analitik Bir Araştırma (2012), Proje Koordinatörü, Hüsnü Kapu, Proje Ekibi, Adem Karakaş, Alpaslan Yüce, Aykut Aykutalp, Deniz Özyakışır, Sebehattin Yıldız, Tuncer Utkan, Zeki Uyanık, Hüseyin Tutar, T.C. Serhat Kalkınma Ajansı, Öncü Basımevi, Ankara.
  • Türk Dil Kurumu Sözlüğü, ttp://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_ gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.521e4b59b6ca15.65945906, Erişim Tarihi, 25.08.2013.