TÜRKÇE ÖĞRETMENLERİNİN ALTERNATİF ÖLÇMEDEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİNİ UYGULAMA BİÇİMLERİ VE UYGULAMADA KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR

Çalışmada Türkçe öğretmenlerinin İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı (6, 7 ve 8. Sınıflar)'nda yer alan alternatif ölçmedeğerlendirme yöntemlerine yönelik uygulamaları ve uygulama sırasında karşılaştıkları sorunlar araştırılmaktadır. Betimsel bir nitelik taşıyan bu araştırmada nicel veri toplama araçlarından anket ve nitel veri toplama araçlarından görüşme kullanılmıştır. Böylece "çoklu metot" (karma metot) kullanılmış ve veri toplama araçlarında çeşitleme (triangulation) yapılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2011-2012 eğitim-öğretim yılında Trabzon ili devlet okullarında görev yapan Türkçe öğretmenleri oluşturmaktadır. Örneklem, çalışma evreni içinden basit olasılıklı (rastgele) örnekleme yoluyla seçilmiştir. Araştırmanın örneklemini 2011-2012 eğitim-öğretim yılında Trabzon ilindeki devlet okullarında görev yapan Türkçe öğretmenleri oluşturduğundan Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü aracılığıyla Trabzon Valiliği ve İl Milli Eğitim Müdürlüğünden araştırma için gerekli izin alınmıştır. 150 öğretmene uygulanan anketlerden 123 tanesi analiz edilmiştir. Anket uygulaması sırasında görüşmeye katılmak için gönüllü olduğunu belirten 34 öğretmen arasından basit (rastgele) örnekleme ile 13 öğretmen seçilerek görüşme yapılmıştır. Anketteki verilerin SPSS 15.00 (Sosyal Bilimler için İstatistik Paketi) paket programı kullanılarak frekans (f) ve yüzde (%) dağılım hesapları yapılmıştır. Yapılan görüşmeler sonunda elde edilen nitel verilerin analizinde ise içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin daha çok performans görevi ve projeler hakkında öğrencilere geri bildirim verdiği sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin performans görevi, proje ve öğrenci ürün dosyalarını değerlendirirken dereceli puanlama anahtarını kullandığı tespit edilmiştir. Grupla yapılan çalışmalarda Türkçe öğretmenlerinin grubun bütün üyelerine aynı notu verdiği görülmüştür. Alternatif ölçme-değerlendirme yöntemlerini uygularken en sık karşılaşılan problemlerin haftalık ders saatinin yetersizliği ve sınıf mevcudunun fazlalığı olduğu tespit edilmiştir. Bunların yanı sıra okulun ve sınıfın fiziki olanaklarının yetersiz olması, ölçeklerin karmaşık olması ve alternatif ölçme-değerlendirme yöntemlerini uygularken sınıf yönetiminde zorluk yaşanmasıdır

___

ACAT, M. B ve UZUNKOL, E. D. (2010). İlköğretim programlarındaki alternatif değerlendirme yöntemlerinin uygulanmasında karşılaşılan sorunlara ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 337–356. http://www.ide.konya.edu.tr/egtfakdergi/Sayilar/sayi29/20_Bacat_337-356.pdf adresinden 5 Nisan 2013 tarihinde edinilmiştir.

ADANALI, K. (2008). Sosyal bilgiler eğitiminde alternatif değerlendirme: 5. sınıf sosyal bilgiler eğitiminin alternatif değerlendirme etkinlikleri açısından değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.

AKATA, A. (2009). Türkçe programıyla ilgili ölçme ve değerlendirme sürecinin işlevselliği üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu. http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden 6 Nisan 2012 tarihinde edinilmiştir.

AKTÜRK, A. (2012). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin sürece dayalı ölçme ve değerlendirme yöntemlerini kullanabilme durumları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir. http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden 30 Mayıs 2012 tarihinde edinilmiştir.

ALGAN, S. (2008). İlköğretim 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler dersi öğretim programının ölçme ve değerlendirme öğesinin öğretmen görüşleri açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana. http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden 28 Kasım 2011 tarihinde edinilmiştir.

ATAMAN, M. ve KABAPINAR, Y. (2012). Sosyal bilgiler (4-5. sınıf) programlarındaki ölçme değerlendirme yöntemlerinin kullanılma nedenleri ve uygulamaların yeterliliği. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 94-114. http://dergi.amasya. edu.tr/index.php/1/article/view/27/16 adresinden 5 Mart 2013 tarihinde edinilmiştir.

BAL, A. P. (2009). İlköğretim beşinci sınıf matematik öğretiminde uygulanan ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarının öğretmen ve öğrenci görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana. http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden 30 Mayıs 2012 tarihinde edinilmiştir.

BEYHAN, S. (2012). Türkçe öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirme uygulamalarına ilişkin görüşleri (Düzce ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=7d53ed97e31 a8bd307a257b743fb32ff5567ee8b3dd6ec505beb9678c4821d7202b9e2dad8d2dd87 adresinden 1 Mayıs 2013 tarihinde edinilmiştir.

DUBAN, N. ve KÜÇÜKYILMAZ E. A.(2008). Sınıf öğretmeni adaylarının alternatif ölçmedeğerlendirme yöntem ve tekniklerinin uygulama okullarında kullanımına ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 7(3), 769-784. http://ilkogretim-online.org.tr adresinden 17 Nisan 2012 tarihinde edinilmiştir.

GELBAL, S. ve KELECİOĞLU, H. (2007). Öğretmenlerin ölçme ve değerlendirme yöntemleri hakkındaki yeterlik algıları ve karşılaştıkları sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 135-145.

GÖMLEKSİZ, M. ve BULUT, İ. (2007). Yeni ilköğretim Türkçe dersi öğretim programının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi. Millî Eğitim Dergisi, 175, 161-184.

KANATLI, F. (2008). Alternatif ölçme ve değerlendirme teknikleri konusunda sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmış yüksek lisans tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.

KAYA, T. (2011). İlköğretim ikinci kademe Türkçe dersi proje görevi başarı puanları ile akademik başarı ve derse yönelik tutum arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.

KIRMIZI, F. ve AKAYA, N. (2007, Eylül). Branş öğretmenlerinin yeni Türkçe dersi öğretim programı uygulamasında karşılaştıkları sorunlara ilişkin nitel bir araştırma, 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi.

MADEN, S. ve DURUKAN, E. (2011), Türkçe dersi öğretmenlerinin ölçme değerlendirmeye ilişkin algıları. Millî Eğitim Dergisi, 40(190), 212-233.

METİN, M. ve BİRİŞÇİ, S. (2011). Farklı branşlardaki ilköğretim öğretmenlerinin alternatif durum belirleme hakkındaki düşünceleri. Eğitim ve Bilim, 36(159), 141-154. https:// www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=0CC0QFjAA& url=http%3A%2F%2Fegitimvebilim.ted.org.tr%2Findex.php%2FEB%2Farticle%2Fdownl oad%2F332%2F244&ei=xWOGUYGtMMjjOqOYgNAJ&usg=AFQjCNHQh2TEg_- BV__4hlHAx2tHX7m3Rw&sig2=dARCZqxXHL7I48m1w3zprg&bvm=bv.45 960087,d.ZWU adresinden 18 Mart 2013 tarihinde edinilmiştir.

METİN, M. ve DEMİRYÜREK, G. (2009). Türkçe öğretmenlerinin yenilenen Türkçe öğretim programlarının ölçme-değerlendirme anlayışı hakkındaki düşünceleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 37‐51.

Millî Eğitim Bakanlığı. (2006). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu(6, 7, 8. sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.

Millî Eğitim Bakanlığı. (2012). İlköğretim Kurumları Yönetmeliği. http://mevzuat.meb.gov. tr/html/225_0.html adresinden 29 Eylül 2012 tarihinde edinilmiştir.

OKUR, M.( 2008). 4. ve 5. sınıf öğretmenlerinin fen ve teknoloji dersinde kullanılan alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak.

ORHAN, A. T. (2007). Fen eğitiminde alternatif ölçme ve değerlendirme yöntemlerinin ilköğretim öğretmen adayı, öğretmen ve öğrenci boyutu dikkate alınarak incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden 6 Nisan 2012 tarihinde edinilmiştir.

ORNSTEİN, A. C. ve HUNKİNS, F. P. (1998). Curriculum: Foundation, principles and issues. Boston: Allyn and Bacon.

ÖZTÜRK, P. (2010). İlköğretim II. kademe Türkçe dersi performans görevi başarı puanları ile akademik başarı ve derse yönelik tutum arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.

ÖZYÜREK, L. (1981). Öğretmenlere yönelik hizmet içi eğitim programlarının etkinliği, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.

SAĞLAM, F. (2011).Türkçe dersinde kullanılan ölçme-değerlendirme yöntem ve tekniklerine yönelik öğretmen görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden 30 Mayıs 2012 tarihinde edinilmiştir.

ŞAHİN, Ç. , KURUDAYIOĞLU, M. ve KARADAĞ, Ö. (2007, Eylül). Türkçe öğretmen adaylarının yeni ilköğretim (6, 7, 8.sınıf) Türkçe programındaki ölçme-değerlendirme konusundaki yeterlilik düzeyleri, 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi.

ŞAHİN, İ. (2007). Yeni ilköğretim 1. kademe Türkçe programının değerlendirilmesi. İlköğretimOnline, 6(2), 284-304. http://ilkogretim-online.org.tr/vol6say2/v6s2m21. pdf adresinden 28 Şubat 2013 tarihinde edinilmiştir.

TAY, B. (2013). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin alternatif değerlendirme konusundaki görüşleri. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3), 661-683. http://www.jasstudies.com/Makaleler/808735926_34Tay%20Bayram_S-661-683. pdf adresinden 29 Nisan 2013 tarihinde edinilmiştir.

TÜRKTAN, R. (2011). Yapılandırılmış grid test tekniğinin Türkçe eğitiminde kavram öğretimine katkısı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden 30 Nisan 2012 tarihinde edinilmiştir.

YILDIRIM, F. ve ÖZTÜRK, B. K. (2009), Türkçe dersi öğretim programının ölçme değerlendirme ögesi hakkında öğretmen görüşleri. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(37), 92-108. http://egitim.cu.edu.tr/efdergi/download/2009.3. 37.329.pdf adresinden 15 Eylül 2012 tarihinde edinilmiştir.

YİĞİT, N. ve BAK, Z. (2005). Çoklu zeka kuramına göre yapılan planların uygulanmasında karşılaşılan güçlüklere yönelik öğretmen görüşleri. H. Kıran (Ed.), XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi içinde (s.798-803). Denizli: TÜBİTAK Yayınları.