Şiirimizde yenileşme süreci ve serbest şiir

Bugün yaygın olarak kullandığımız serbest şiir, Tanzimat sonrası yenileşme arayışları sonucunda ortaya çıkmıştır. Öncesinde güçlü ve kuralcı bir şiir geleneği söz konusudur. Bu nedenle değişim ve yenileşme uzun bir süreçte dilden biçime, vezinden kafiyeye, nazımdan nesire çok yönlü olmuş, sonuçta şiirimiz geleneksel kurallardan sıyrılarak Batı etkisinde yeni bir yapıya kavuşmuştur. Serbest şiir, biçimiyle olduğu kadar içeriğiyle de bu etkinin, yeni bir hayat algısının şiiridir. Makale de şiirimizdeki bu değişim ve yenileşmenin seyrini konu edinmektedir.

Process of our new poetry and free poetry

Today, the widely used free poem, after the Tanzimat modernization has emerged as a result of search. First, a poem in the tradition in question is a powerful and prescriptive. Therefore, a long process of change and modernization in the form of language, from meter to rhyme, poetry from the prose was versatile, our traditional rules of poetry as a result of a new structure under the influence of the West scraped gained. Free poetry, as well as to the content in the format of this effect, a new perception of life is the poem. This change, this article in our poetry, and obtain new convergence is about progress.

PDF

___

[RAN], Nâzım Hikmet, 835 Satır, İstanbul, Yapı Kredi Yay., 2002.
Ahmet Haşim, Bütün Eserleri II, Bize Göre-İkdam’daki Diğer Yazıları, hzl. İnci Enginün-Zeynep Kerman, İstanbul, Dergâh Yayınları, 2004.
Ahmet Haşim, Bütün Eserleri III, Gurabahâne-i Laklakan- Diğer Yazıları, hzl. İnci Enginün-Zeynep Kerman, İstanbul, Dergâh Yay., 2004.
Ahmet Haşim, Bütün Eserleri IV, Frankfurt Seyahatnamesi-Mektuplar- Mülâkatlar, hzl. İnci Enginün-Zeynep Kerman), İstanbul, Dergâh Yay., 2004.
AKSAN, Doğan, Nâzım Hikmet Şiirinin Gücü, Ankara, Bilgi Yayınevi, 2009.
ALKAN, Erdoğan, Şiir Sanatı, İstanbul, İnkılâp Yayınevi, 2005.
ANDI, Fatih, ‚Tanzimat Sonrası Türk şiirinde Nazım Şekli Olarak Gazel‛, Edebiyat Araştırmaları I, İstanbul, Kitabevi, 2000, s. 9-18.
ANDI, M. Fatih, Servet-i Fünun’a Kadar Yeni Türk Şiirinde Şekil Değişmeleri, İstanbul, Kitabevi, 1997.
Cenab Şahabeddin, Cenab Şahabeddin’in Bütün Şiirleri, hzl. M. Kaplan-İ. Enginün-B. Emil-N. Birinci-A. Uçman, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayını, 1984.
ENGINÜN, İnci, Yeni Türk Edebiyatı Tanzimat’tan Cumhuriyet’e 1839-1923, İstanbul, Dergâh Yayınları 2006.
ERBAY, Erdoğan, Eskiler ve Yeniler -Tanzimat ve Servet-i Fünun Neslinin Divan Edebiyatına Bakışı-, Erzurum, Akademik Araştırmalar, 1997.
GÜNGÖR, Semih, Asaf Hâlet Çelebi, İstanbul, Suffe Yayınları, 1985.
Hüseyin Naci, ‚Vers Libres İçin‛, Genç Kalemler Dergisi, hzl. İsmail Parlatır-Nurullah Çetin, Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları, 1999, s. 70-73.
HUYUGÜZEL, Ömer Faruk, Halit Ziya Uşaklıgil, İstanbul, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, 1995.
İLHAN, Attilâ, Elde Var Hüzün, Ankara, Bilgi Yayınevi, 1992.
İNCE, Özdemir, Şiirde Devrim, İstanbul, Adam Yayınları, 2000.
KABADAYI, Kabadayı, 1908-1923 Yılları Türk Şiiri ve Şiir Teorisi, Erzurum 1994, (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
KANIK, Orhan Veli, Bütün Şiirleri, İstanbul, Adam Yayınları, 1992.
KAPLAN, Mehmet, Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar 1, İstanbul, Dergâh Yay., 1976.
KARAKOÇ Sezai, Edebiyat Yazıları I, İstanbul, Diriliş Yayınları, 1982.
KARATAŞ, Turan, Ansiklopedik Edebiyat Terimleri Sözlüğü, İstanbul, Perşembe Kitapları, 2001.
KOÇAK, Orhan, ‚Yahya Kemal’le Mayakovski Arasından Nâzım Hikmet‛, Hece, Türk Şiiri Özel Sayısı, S. 53-54-55, Mayıs- Haziran-Temmuz 2001, s. 162-172.
KOLCU, Ali İhsan, Türkçe’de Batı Şiiri, Ankara, Gündoğan Yay., 1999.
KULA, Nedim, XIX. Yüzyıl Fransız Şiiri Üzerine İncelemeler, Ankara, Kültür Bakanlığı Yayınları, 2002.
Memet Fuat, Eleştiri Sorumluluğu, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları, 1994.
Namık Kemal, Namık Kemal’in Husûsî Mektupları I -İstanbul, Avrupa ve Magosa Mektupları-, hzl. Fevziye Abdullah Tansel, Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1967.
Namık Kemal, Namık Kemal’in Husûsî Mektupları II -İstanbul ve Midilli Mektupları 1-, hzl. Fevziye Abdullah Tansel, Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1969.
Namık Kemal, Ölümünün 100. Yıldönümü Münasebetiyle Nâmık Kemal’in Türk Dili ve Edebiyatı Üzerine Görüşleri ve Yazıları, hzl. Kâzım Yetiş, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayını, 1989.
Namık Kemal, Tahrib-i Harâbat, İstanbul, Matbaa-i Ebüzziya, 1303.
OKTAY, Ahmet, Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı 1923-1950, Ankara, Kültür Bakanlığı Yayını, 1993.
Recaizade Mahmut Ekrem, Takdir-i Elhân, İstanbul, Mahmud Bey Mat., 1302.
SAZYEK, Hakan, Cumhuriyet Dönemi Türk Şiirinde Garip Hareketi, *y.yeri yok+, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1996.
TANPINAR, Ahmet Hamdi, 19’uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul, Çağlayan Kitabevi, 1976.
TANPINAR, Ahmet Hamdi, Edebiyat Üzerine Makaleler, hzl. Zeynep Kerman, İstanbul, Dergâh Yay., 1977.
TARANCI, Cahit Sıtkı, Ziya’ya Mektuplar, İstanbul, Varlık Yayınları, 2001.
TARHAN, Abdülhak Hâmid, Abdülhak Hâmid’in Hatıraları, hzl. İnci Enginün, İstanbul, Dergâh Yay., 1994.
TARHAN, Abdülhak Hâmid, Abdülhak Hâmid’in Mektupları, hzl. İnci Enginün, İstanbul, Dergâh Yay., 1995.
TARHAN, Abdülhak Hâmid, Bütün Şiirleri 1, Sahra/Divaneliklerim/Bunlar O’dur, hzl. İnci Enginün, İstanbul, Dergâh Yay., 1979.
TARHAN, Abdülhak Hâmid, Bütün Şiirleri 2, Makber/ Ölü/Hacle/Bâlâdan Bir Ses, hzl. İnci Enginün, İstanbul, Dergâh Yay., 1982.
TARHAN, Abdülhak Hâmid, Bütün Şiirleri 3, Hep yahut Hiç, hzl. İnci Enginün, İstanbul, Dergâh Yay., 1982.
Tevfik Fikret, Dil ve Edebiyat Yazıları, hzl. İsmail Parlatır, Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları, 1987.
TÖRENEK, Mehmet, Hikâye ve Romanlarıyla Mehmet Rauf, İstanbul, Kitabevi, 1999.
Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C. 7, İstanbul, Dergâh Yayınları, 1990.
Yeni Türk Edebiyatı Antolojisi I 1839-1865, hzl. Mehmet Kaplanİnci Enginün-Birol Emil, İstanbul, Marmara Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Yayını, 1988.
Yeni Türk Edebiyatı Antolojisi II 1865-1876, hzl. Mehmet Kaplanİnci Enginün-Birol Emil, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayını, 1978.
YURDAKUL, Mehmet Emin, Mehmet Emin Yurdakul’un Eserleri I- Şiirler, hzl. Fevziye Abdullah Tansel, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1989.