Bu Ülke'nin cümlesi: Cemil Meriç'in cümle üslubu üzerine bir inceleme

Bu yazıda Cemil Meriç’in cümle üslubu üzerinde durulmaktadır. Yazarın cümle üslubunu en iyi yansıtan eserlerinden biri olması sebebiyle inceleme, Bu Ülke adlı eserden hareketle gerçekleştirilmiştir. Buna göre Bu Ülke’de isim cümleleri, kısa ve devrik cümleler ile soru ve açıklama cümleleri bir üslup özelliği olarak dikkat çekmektedir. Çalışmada söz konusu cümlelerin kullanım özellikleri üzerinde ayrıntılarıyla durularak Meriç’ in metaforik bir dil kullandığı, metaforun dağınık gibi görünen bu kullanımları birleştiren bir unsur olduğu sonucuna varılmıştır.

The statement of Bu Ülke: An analysis of Cemil Meriç's syntactic style

This study deals with syntactic stylistic features of Cemil Meriç’s writings on the basis of Bu Ülke which can be considered one of the distinctive works of the author. Results obtained from the study show that Meriç used nominal, inverse, short, interrogative, and explanatory sentences as a stylistic element in Bu Ülke. Using these elements he created a metaphoric language, and in return metaphor helped to organize and integrate these elements which seemed independent at the first glance.

PDF

___

ATABAY, Neşe, ÖZEL Sevgi, ÇAM Ayfer (1981). Türkiye Türkçesinin Sözdizimi, Ankara: TDK Yay.
BANGUOĞLU, Tahsin (2000). Türkçenin Grameri, Ankara: TDK Yay.
BOZKURT, Fuat (1995). Türkiye Türkçesi, İstanbul: Cem Yay.
DİZDAROĞLU, Hikmet (1976). Tümce Bilgisi, Ankara: TDK Yay.
EDİSKUN, Haydar (1988). Yeni Türk Dilbilgisi, İstanbul: Remzi Kitabevi.
ERGİN, Muharrem (1993). Türk Dilbilgisi, Ankara: TDK Yay.
EŞİTGİN, Dinçer (2005). “Cemil Meriç Külliyatının Cümle Kapısı: Bu Ülke”, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, S.68, s.54-57.
GLUCKSBERG, Sam (2001). Understanding Figurative Language from Metaphors to Idioms, Oxford: Oxford University Press.
GIBBS, Raymond (1994). The Poetics of Mind: Figurative Thought, Language, and Understanding, New York: Cambridge University Press.
KARAHAN, Leylâ (1999). Türkçede Söz Dizimi, Ankara: TDK Yay.
LAKOFF, George, JOHNSON Mark (1980). Metaphors We Live By, Chicago: University of Chicago Press.
KÖVECSES, Zoltan (2002). Metaphor. A Practical Introduction, Oxford: Oxford University Press.
MERİÇ, Cemil (2000). Bu Ülke, İstanbul: İletişim Yayınları. Oxford English Dictionary (1996), Oxford: Oxford University Press.
ÖZBAY, Hüseyin (1994). Çolpan’ın Şiirleri, Ankara: TKAE Yay.
ÖZBAY, Hüseyin (2001). Aldanışların Penceresinden, Ankara: Günce Yay.
ŞİMŞEK, Rasim (1987). Örneklerle Türkçe Söz Dizimi, Trabzon. Türkçe Sözlük (1998), Ankara: TDK Yay.
YAVUZ, Hilmi (1998). “Kültürden İrfana, Batıdan Doğuya Türk Düşüncesinde Soylu Bir Başkaldırı, Evrensel Bir Diriliş”, (Ed. Ergün Meriç, Ayşe Çavdar), Cemil Meriç ve Bu Ülke’nin Çocukları, İstanbul: İz Yay.