Sağlık Temalı Popüler Yerli Dizilerin Başrol Karakterlerinin Rol Aldığı Kamu Spotlarının Sağlık Çalışanları Tarafından Alımlanması: Sağ Kalım Kampanyası Çerçevesinde ‘Coronavirüs 14 Gün Kuralı’ Kamu Spotları Örneği

Toplumun katılımıyla yönetilebilen ve sürdürülebilen bir sağlık anlayışının benimsenmesiyle birlikte sağlık iletişimi çalışmaları hasta ve hasta yakınları ile ilgili iletişimi etkileyen unsurların incelenmesi kadar bireylerin algı, tutum ve davranışlarını ve bunları olumlu yönde etkileyen etmenleri de ele alan önemli bir branş haline gelmiştir. Sağlık iletişiminde hayatı tehdit eden riskli ve salgın hastalıklar için düzenlenen Sağ Kalım Kampanyaları, klinik deneyler göz önünde bulundurularak erken teşhis ve korunma yöntemleri konusunda hazırlanan kılavuzlar, broşürler, afişler, kamu spotları ve kısa videolarla bireylerde farkındalık yaratma üzerine kuruludur. Aralık 2019’da Çin’in Wuhan kentinde meydana gelen ve hızla yayılım gösteren COVID-19 salgını, Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi olarak ilan edilmiş ve oluşturulan COVID-19 Sağ Kalım Kampanyası ile salgının yönetimi hakkında kılavuz ilkeler hazırlanmıştır. Farklı ülkelerde salgın için gerçekleştirilen Sağ Kalım Kampanyalarında, korunma yöntemlerinin, alınacak tedbirlerin, teşhis ve tedavi yollarının anlatıldığı bir dizi iletişim çalışması yapılmıştır. Türkiye’de ilk COVID-19 vakasının duyurulduğu 11 Mart 2020 tarihinden itibaren Sağlık Bakanlığı’nın öncülüğünde yürütülen COVID-19 Sağ Kalım Kampanyasında salgının yönetimi ve sağlık iletişimi çalışmaları kapsamında, medikal drama türünde olan dönemin iki popüler dizisi Mucize Doktor ve Hekimoğlu’nun başrol karakterlerinin rol aldığı ‘Coronavirüs 14 Gün Kuralı’ kamu spotları çekilmiştir. Çalışmada söz konusu kamu spotlarının sağlıkçılar tarafından nasıl alımlandığı, yüz yüze derinlemesine mülakat tekniği ile ortaya konmaya çalışılmıştır. Mülakatlar için gerekli etik kurul izni, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Etik Kurul’unun 25.11.2020 Tarihli, 2020/10 Sayılı izni doğrultusunda gerçekleştirilmiştir. Yapılan odak grup çalışmasına İstanbul ilinden on iki kişi katılmış ve kendilerine yöneltilen toplamda yedi soruya verdikleri cevapların analizi açısından ‘Coronavirüs 14 Gün Kuralı’ kamu spotlarının etkileyiciliği, kamu spotlarında verilen mesajların niteliği ve kamu spotlarında popüler yerli dizi oyuncularının kullanımı olmak üzere üç kategori belirlenmiştir. Buna göre katılımcılardan on kişinin çarpıcı görüntüler yerine uzun konuşmaların bulunması, kamuya verilen bilgilerin eksik olması, bilimsel açıklamaların ve istatistiki verilerin paylaşılmaması nedeniyle kamu spotlarını etkileyici bulmadıkları saptanmıştır. Söz konusu kamu spotlarında verilen mesajların niteliğine yönelik katılımcıların algılarına bakıldığında katılımcılardan sekizi alınacak tedbirlerin, hijyen kurallarının, maske ve eldiven kullanımının yeterince belirtildiğini düşünmektedirler. Bu sekiz katılımcıdan ikisi, mesajların açık ve anlaşılabilir olmasına rağmen günlük vaka sayısındaki artışı dile getirerek iletişim kampanyalarının yalnızca izolasyon, sosyal mesafe ve hijyen ile sınırlanan mesajlar nedeniyle başarısız olduğunu ve bireylerin bu mesajları dikkate almadığını düşünmektedir. Üç katılımcı doğrudan olumsuz görüş bildirmiş ve bunun nedenleri arasında, iletişim kampanyalarının tecrübelerinden faydalanılmamasını ve verilen mesajların yetersiz olduğunu söylemişlerdir. Bir katılımcı ise kamu spotlarında verilen mesajların halkın kültür düzeyiyle paralel olduğunu dile getirerek ne olumlu ne de olumsuz bir cevap vermiştir. Popüler oyuncuların kamu spotlarında rol almasını katılımcılardan sekizi, olumlu bulurken, dördü olumsuz görüş bildirmiştir. Ancak olumlu görüş bildirenler, popüler medya içeriklerinde temsil edilen gerçekliğin, gerçek hayatla bağdaşmadığını dile getirmişler ve kamu spotlarının içeriğine yönelik eleştirilerde bulunarak çarpıcı görüntülerin kullanılmadığı, hedef kitlenin doğru tespit edilmediği, yaşam kalitesine yönelik verinin kullanılmadığı, hükümetin kriz yönetimine ilişkin planlarının yansıtılmadığı ve iletişim uzmanlarının eksik olduğu yönündeki görüşlerini dile getirmişlerdir. Olumsuz görüş bildiren katılımcılar ise popüler oyuncuların kullanılmasının, bireyler üzerinde hiçbir etkileyiciliğinin olmadığını, gerçek görüntülerin ve farklı iletişim tekniklerinin daha faydalı olabileceğini belirtmişlerdir.

The Perception of Public Service Announcements with the Leading Characters of the Popular TV Series related to Health Themes by the Healthcare Professionals: 'Coronavirus 14 Days Rule' Public Service Announcements Within the Framework of Surviving Ca

With the adoption of a healthy understanding that can be managed and maintained with the participation of the society, health communication studies have become an important branch that deals with the perceptions, attitudes, and behaviors of individuals as well as the factors affecting them positively as well as the examination of the factors affecting the communication with the patients and their relatives. Also, Surviving Campaigns for risky and epidemic diseases that are life-threatening in health communication are based on raising awareness among individuals with guides, brochures, posters, public service announcements, and short videos about early diagnosis and prevention methods based on data from clinical trials. The Corona Virus (COVID 19), which first appeared and diagnosed in China on December 31, 2019, and spread to the whole world in a short period, is a pandemic by the World Health Organization. COVID-19 Surviving Campaigns have been planned in the long term, which aims to tell the people hygiene rules and protection methods against the outbreak. Turkey also has launched a campaign for increasing awareness against to combat COVID 19 disease which is based on manuals, brochures, public service announcements, posters. Due to the COVID-19 outbreak, the public service announcements of 'Coronavirus 14 Days Rule', which were aired by the Ministry of Health on March 16, 2020, and starring the leading actors of the series the ‘Mucize Doktor’ and ‘Hekimoğlu’, were used in the COVID-19 Surviving Campaign. This study was intended to demonstrate how public service messages were viewed by healthcare workers and carried out in compliance with the agreement of the Istanbul Aydın University Social Sciences Ethics Committee, dated 25.11.2020, 2020/10 and the Qualitative Research Procedure. Consequently, the results of the research can be summarized as follows: Concerning the effectiveness of these public service announcements, ten participants think that these public service announcements are not impressive due to the long speeches rather than striking images, the lack of public information, and the lack of scientific explanations and statistical data. Considering the perceptions of the participants regarding the quality of the messages given in these public service announcements, eight of the participants think that the measures to be taken, their hygiene habits, the use of masks and gloves are clearly and adequately specified. The three participants directly stated negative views and stated that among the reasons, the experiences of communication campaigns organized in previous outbreaks were not benefited, the life experiences of patients and their relatives were not explained and the messages given were insufficient. Eight of the respondents found positive participation of popular players in public service announcements, while four reported negative views. However, those who expressed positive opinions expressed that the reality represented in popular media contents are incompatible with real-life and criticism about the content of the public service announcements was not used, striking images were not used, previous experiences and scientific data were not utilized, the target audience was not determined correctly, and no data on quality of life was used. Participants who gave negative opinions state that the use of popular players has no effect on individuals, real images and different communication techniques may be more beneficial

PDF

___

Ajilore, K., Atakiti, I. & Onyenankeya, K. (2017). College students’ knowledge, attitudes and adherence to public service announcements on Ebola in Nigeria: Suggestions for improving future Ebola prevention education programmes. Health Education Journal, 76(6), 648 –660, https://doi.org/10.1177/0017896917710969
Akıllıoğlu, T. (1991). Kamu Yararı Üzerine Düşünceler. Amme İdaresi Dergisi, 24(2), 2-15.
Alhazzani, W.; Møller, M.H. & Rhodes, A. (2020). Surviving Sepsis Campaign: guidelines on the management of critically ill adults with Coronavirus Disease 2019 (COVID-19). Intensive Care Medicine, 46, 854–887. https://dx.doi.org/10.1007/s00134-020-06022-5
Andreasen, A. R. (2002). Marketing Social Marketing in the Social Change Marketplace. Journal of Public Policy & Marketing, 21(1), 1-13. https://dx.doi.org/10.1509/jppm.21.1.3.17602
Asriwatia, Arsinb A.; Abdullahc, A.Z.; Ishakd H. & Syam, A. (2017). Communication for Behavioral Impact (Combi) Strategy; Does it Improve Knowledge, Attitude and Practice on Dengue Control?. International Journal of Sciences: Basic and Applied Research (IJSBAR), 36(7), 162-169.
Atkin, C. K. & Rice, R. E. (2013). “Theory and Principles of Public Communication Campaigns”. Public Communication Campaigns. (Ed.) Ronald E. Rice & Charles K. Atkin. SAGE. 3-19.
Aydoğdu, İ. (2020). Yeni Koronavirüs (Covid-19) Salgının Sağlık Sektöründe Kullanılan İletişim Modelleri Bağlamında Değerlendirilmesi: İstanbul’daki Özel Hastanelerin Instagram Paylaşımları Üzerine Bir İnceleme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13 (71), 832- 848.
Aykaç, B. (2001). Kamu Yönetiminde Kriz ve Kriz Yönetimi. G.Ü.İ.İ.B.F Dergisi, 2, 123-132.
Aytekin, H. (2016). Görsel-İşitsel Medyada Sağlık - Güvenlik Halleri: Tartışılması Gereken Bir Alan Olarak Kamu Spotu. Selçuk İletişim, 9(3), 249-275. https://dx.doi.org/10.18094/si.37556
Bak, G.; Altıntop, M. & Bak, A. (2020). George Gerbner’in Genel İletişim Modeli, Kültürel Göstergeler Ve Ekme Kuramı. Journal Of Social, Humanities and Administrative Sciences, 6(25), 484-492. https://dx.doi.org/10.31589/JOSHAS.288
Barnett, D. J., Balicer, R.D., Lucey, D.R., Everly, G. S., Omer, S. B., Steinhoff, M.C. & Grotto, I. (2005). A systematic analytic approach to pandemic influenza preparedness planning. Plos Medicine, 2(12), 1235-1241. https://doi.org/10.1371/journal.pmed.0020359
Bayın, G. & Akbulut, Y. (2012). Sağlık Sektöründe Sosyal Pazarlamanın Kullanımı. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1): 53-72. https://doi.org/10.1501/Asbd_0000000005
Bayrakcı, M. (2007). Sosyal Öğrenme Kuramı ve Eğitimde Uygulanması. SAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 198-210.
Bermejo, R., Arto, I. & Hoyos, D. (2010). Development Cooperation: Facing the Challenges of Global Change: Sustainable Development in the Brundtland Report and Its Distortion: Implications for Development Economics and International Cooperation. Center for Basque Studies.
Bigsby, E., Cappella, J. N. & Seitz, H. H. (2013). Efficiently and Effectively Evaluating Public Service Announcements: Additional Evidence for the Utility of Perceived Effectiveness. Communication Monographs, 80(1), 1-23. https://doi.org/10.1080/03637751.2012.739706
Bilis, A.E. (2014). “Kamu hizmetleri yayıncılığının yeni eğilimi: Kamu spotları üzerine bir inceleme”. Kocaeli, Bildiriler Kitapçığı II. (Ed.) S. Koç Akgül & B. Küçüksaraç. İstanbul Ayvansaray Üniversitesi Yayınları. 347-364.
Hekimoğlu ve Mucize Doktor'dan Covid-19 uyarıları. (2020, Mart 17 Mart). Borsa Gündem, https://www.borsagundem.com/haber/hekimoglu-ve-mucize-doktordan-covid-19- uyarilari/1477509.
Brounéus, K. (2011). “In-depth Interviewing: The process, skill and ethics of interviews in peace research”. Understanding peace research: Methods and challenges. (Ed.) K. Hoglund & M. Oberg. Routledge.130-145.
Bulduklu, Y. & Karaçor, S. (2017). Sağlık Hizmetlerinde Kriz İletişimi ve Yeni Medya. Atatürk İletişim Dergisi, 14, 279-296.
Campbell, R. G. & Babrow, A. S. (2009). The Role of Empathy in Responses to Persuasive Risk Communication: Overcoming Resistance to HIV Prevention Messages. Health
Communication, 16(2), 159-182. https://doi.org/10.1207/S15327027HC1602_2 Costello, D. E. (1977). “Health communication theory and research: An overview”. Communication
Yearbook I. (Ed.) D. Nimmo. Transactional-International Communication Association. 557- 5671.
Covid in the U.S.: Latest Map and Case Count (2020, Ekim 3). New York Times. https://www.nytimes.com/interactive/2020/us/coronavirus-us-cases.html.
Çalık, M.; Altunışık, R. & Sütütemiz, N. (2013). Bütünleşik Pazarlama İletişimi, Marka Performansı ve Pazar Performansı İlişkisinin İncelenmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(19), 137-162. http://dx.doi.org/10.11122/ijmeb.2013.9.19.451
Çenesiz, E. & Atak, N. (2007). Türkiye’de Sağlık İnanç Modeli ile Yapılmış Araştırmaların Değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(6), 427-434.
Çınarlı, İ. (2008). Sağlık İletişimi ve Medya. Nobel.
Çopuroğlu, E.; Dikmen, Y.; Demirkıran, O.; Utku, T. & Ürkmez, S. (2011). Protokole Dayalı Tedavinin Ağır Sepsis Mortalitesi Üzerine Etkisi. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi, 9(3), 90-98.
Coşkun, G. (2012). Sosyal Pazarlama ve Sosyal Pazarlama Karması: Antalya Emniyet Müdürlüğü Komşu Kollama Projesi Örneği. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 226-246. https://dx.doi.org/10.18026/cbusos.80993
Darıcı, S. (2020). Kriz senaryoları nedir? Türkiye-ABD’nin karşılaştırmalı analizi ve iletişim odaklı bir kriz senaryo modeli önerisi. Turkish Studies, 15(4), 277-294. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44283
Dejong, W., Wolf, R. C. & Austin, S. B. (2010). U.S. Federally Funded Television Public Service Announcements (PSAs) to Prevent HIV/AIDS: A Content Analysis. Journal of Health Communication, 6(3), 249-263. https://doi.org/10.1080/108107301752384433
Demir, B. (2011). Sağlık Hizmetlerinin Özel Sektör Tarafından Yürütülmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi] Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Demir, Ö. & Çencen, N. (2015). Tarih Sinema Etkileşiminin Popüler Kültürdeki Yeri. Kafkas Üniversitesi, e – Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 13-18.
Demirbilek, S. & Çolak, M. (2008). Sağlık Hizmetlerinde Kalite: Manisa İli Örneği. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 91-111.
Duriau, V., Reger, R. K. & Pfarrer, M. D. (2007). A Content Analysis of the Content Analysis Literature in Organization Studies: Research Themes, Data Sources, and Methodological Refinements. Organizational Research Methods. 10(1), 5-34. https://doi.org/10.1177/1094428106289252
Eagly, A. H. & Chaiken, S. (1984). Cognitive Theories of Persuasion. Advances in Experimental Social Psychology, 17, 267-359. https://dx.doi.org/10.1016/S0065-2601(08)60122-7
Elo, S., Kääriäinen, M., Kanste, O., Pölkki, T., Utriainen, K. & Kyngäs, H. (2014). Qualitative Content Analysis: A Focus on Trustworthiness. SAGE Open, 1–10, https://doi.org/10.1177/2158244014522633
Erol, M. (2020). Koronavirüs Salgınında Kriz İletişimi. (Sayı: 316). SETA Analiz, SETA Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı. https://setav.org/assets/uploads/2020/04/A316.pdf.
Evans, W. D. & McCormack, L. (2008). Applying social marketing in health care: communicating evidence to change consumer behavior. Med Decis Making, 28(5), 781-792, https://doi.org/10.1177/0272989X08318464
Feeley, T.H. & Chen, Y. (2013). An Introduction to Health Communication. B. Reynolds (Eds.). Principles of Communication, (ss.1-14), Hayden H M McNeil.
Figueroa, M. E.; Kincaid, D. L.; Rani, M. & Lewis, G. (2002). “Communication for Social Change: An Integrated Model for Measuring the Process and Its Outcomes”. Communication for Social Change Working Paper Series. (Ed.) D. Gray-Felder. The Rockefeller Foundation and Johns Hopkins University Center for Communication Programs. 2-11.
Flay, B. R., DiTecco, D. & Schlegel, R. P. (1980). Mass Media in Health Promotion: An Analysis Using an Extended Information-Processing Model. Health Education Quarterly, 7(2), 127- 147. https://doi.org/10.1177/109019818000700203
Fons, A.Q. (2020). The Good Doctor: learning ethics by simulating popular drama series. Conference: II Congreso Internacional Filosofía y Cine: Series. Valencia.
Gennaro, F.D.; Pizzol, D.; Marotta, C.; Antunes, M.; Racalbuto, V.; Veronese, N. & Smith, L. (2020). Coronavirus Diseases (COVID-19) Current Status and Future Perspectives: A Narrative Review. International Journal of Environmental Research and Public Health. 17, 1-11. https://dx.doi.org/ 10.3390/ijerph17082690
Green, L. ve Kreuter, M. (2005). Health Program Planning: An Educational and Ecological Approach, 4. Baskı. McGraw-Hill Higher Education.
Harrington, N. G., Palmgreen, P. C. & Donohew, L. (2014). Programmatic Research to Increase the Effectiveness of Health Communication Campaigns. Journal of Health Communication. 19(12), 1472-1480. https://dx.doi.org/10.1080/10810730.2014.954082
Hickman, J. R. & Crandall, W. (1997). Before disaster hits: a multifaceted approach to crisis management. Business Horizons, 40 (2), 75-79.
Karabıçak, M. ve M. B. Özdemir (2015). Sürdürülebilir Kalkınmanın Kavramsal Temelleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 6 (13), 44-49.
Hekimoğlu İlk Sezon Sona Mı Erdi? Hekimoğlu Yeni Bölüm Ne Zaman? Hekimoğlu Çekimlere Başladı Mı?. (2020, Haziran 6). Kamu Ajans, http://www.kamuajans.com/diziler/hekimogluilk-sezon-sona-mi-erdi-hekimoglu-yeni-bolum-ne-zaman-hekimoglu-cekimlere-basladi-mih550061.html.
Karaduman, S. & Aciyan, E. P. (2019). Netflix’in İlk Türk Dizisi “Hakan Muhafız” Üzerine Bir Alımlama Analizi. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. 32, 669-687. https://doi.org/10.31123/akil.620457
Kırık, A. M., Var, S. S. A., Özkoçak, V., Darıcı, S. (2020). Pandemi Dönemlerinde İletişim Ve Algı Yönetimi: Yeni Koronavirüs Hastalığı (Covıd-19) Örneği. ASOS Journal, 8(104), 36-57. http://dx.doi.org/10.29228/ASOS.43249
Küçük, S. (2020). Tarihte Salgın Hastalıklar. Türk Yurdu Dergisi. 109 (392), 70-74.
Mahoney, J. (2010). Strategic communication and anti-smoking campaigns. Public Communication Review. 1(2), 33-48. https://doi.org/10.5130/pcr.v1i2.1868
Martiniuk, A. L. C., Secco, M., Yake, Y. & Speechley, K. N. (2010). Evaluating the effect of a television public service announcement about epilepsy. Health Education Research. 25(6), 1050–1060.
Ostler, J. (2020). Media effectiveness during COVID-19. WPP. https://www.wpp.com/wppiq/media-effectiveness-during-covid-19.
Özdemir, Ö. (2020). Coronavirus Disease 2019 (COVID-19): Diagnosis and Management (Narrative Review). Erciyes Med J, 42(3): 00–00. https://dx.doi.org/10.34084/bshr.721702
Öztek, Z. (2001). Sağlık Kavramı ve Sağlık Hizmetleri. Yeni Türkiye Dergisi (Sağlık Özel Sayısı), 7(39), 294-298. https://dx.doi.org/10.18069/fusbed.31544
Pandey, H. K. & Kumar, S. (2020). Role of Print Media in Spreading Awareness on Coronavirus Disease (COVID-19). Journal of Xi'an University of Architecture & Technology, XII(IV), 5203-5212. https://dx.doi.org/10.37896/JXAT12.04/1255
Pauchant; T. & Mitroff I. (1992). Transforming The Crisis-Prone Organization: Preventing Individual, Organizational, and Environmental Tragedies. Jossesy-Bass Publishers.
Poston, J.T.; Patel, B.K. & Davis, A.M. (2020). Management of Critically Ill Adults With COVID19. JAMA Clinical Guidelines Synopsis, 323(18), 1839-1841. https://dx.doi.org/10.1001/jama.2020.4914
Rabiee, F. (2004). Focus-group interview and data analysis. Proceedings of the Nutrition Society, 63, 655-660. https://dx.doi.org/10.1079/PNS2004399
Ratzan, S. C., Payne, J. G. & Massett, H. A. (1994). Effective health message design: the America responds to AIDS campaign. American Behavioral Scientist, 38(2), 294-309. https://dx.doi.org/10.1177/0002764294038002010
Rhodes, A.; Evans L.E.; Alhazzani, W., vd. (2017). Surviving Sepsis Campaign: International Guidelines for Management of Sepsis and Septic Shock: 2016. Critical Care Medicine, 45(3), 486-552. http://dx.doi.org/10.1097/CCM.0000000000002255.
Rivas, R. & Gibson-Light, M. (2016). Exploring culture through in-depth interviews: is it useful to ask people about what they think, mean, and do?. Cinta de moebio. 57, 316-328. https://dx.doi.org/10.4067/S0717-554X2016000300007
Rogers, E., Fine, S., Handley, M. A., Davis, H., Kass, J. & Schillinger, D. (2014). Development and Early Implementation of The Bigger Picture, a Youth-Targeted Public Health Literacy Campaign to Prevent Type 2 Diabetes. J. Health Commun., 19(02), 144–160. https://dx.doi.org/10.1080/10810730.2014.940476
Sabırcan, F. (2012). Sağlık İletişimi Kampanyalarının Davranış Değişikliği Oluşturmadaki Rolü: “Türkiye’de Son 15 Yılda Yapılmış Olan Kampanyalardan Örnekler Çerçevesinde Bir Değerlendirme” [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi] İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Schiavo, R. (2007). Health Communication: From Theory to Practice. Jossey-Bass.
Servaes, J. (2007). Communication for Development and Social Change. SAGE.
Singh, K. P. & Singh, A. (2017). Public Service Advertising In India: An Evaluation Through Literature. International Journal of Marketing & Financial Management, 5(3), 53-64.
Strauss, A. L. & Corbin, J. M. (1990). Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques. SAGE.
Surviving Sepsis Campaign (2019). Guidelines and Bundles. SSCM. https://www.sccm.org/SurvivingSepsisCampaign/Guidelines.
Şengün, H. (2016). Sağlık Hizmetlerinde İletişim Yönetimi. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 79(1), 38-42. https://doi.org/10.18017/iuitfd.40259
T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2006). Pandemik İnfluenza Ulusal Faaliyet Planı, Ankara. https://grip.gov.tr/depo/saglikcalisanlari/ulusal_pandemi_plani.pdf.
T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlığın Geliştirilmesi Genel Müdürlüğü. (2012). H1n1 Pandemi Bilgilendirme Kampanyası. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlığın Geliştirilmesi Genel Müdürlüğü Resmi İnternet Sitesi. https://sggm.saglik.gov.tr/TR,3981/kampanya-hakkinda.html.
T. C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. (2019). Pandemik İnfluenza Ulusal Hazırlık Planı. Ankara. https://grip.gov.tr/depo/saglik-calisanlari/ulusal_pandemi_plani.pdf
T. C. Sağlık Bakanlığı (2020). COVID-19 Yeni Coronavirüs Hastalığı. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Resmi İnternet Sitesi. https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/tr/videolar
Tağraf, H. & Arslan, N. T. (2003). Kriz Oluşum Süreci ve Kriz Yönetiminde Proaktif Yaklaşım. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(1), 149-160.
Tahir, M. Z. (2019). Ebola Virus Threat: Awareness, Education And Preparedness. Pakistan Journal of Public Health, 9(1), 46-50. https://doi.org/10.32413/pjph.v9i1.267
Tian, Y. & Robinson, J. D. (2014). “Content Analysis of Health Communication”. Research Methods in Health Communication: Principles and Application. (Ed.) Bryan B. Whaley. Routledge. 190-212.
Toncar, M., Reid, J. S. & Anderson, C. E. (2007). Effective spokespersons in a public service announcement: National celebrities, local celebrities and victims. Journal of Communication Management. 11(3), 258-275. https://dx.doi.org/10.1108/13632540710780247
Tunçel, M. (2010). “Halk Sağlığının Korunmasında Yapılan İletişim Faaliyetlerinin Rolü Üzerine Bir Araştırma” [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi] Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Turner, G. (2016). İngiliz Kültürel Çalışmaları. (Çev.) B. Özçetin & D. Özçetin. Heretik.
Tuzcu, A., Sümen, A., Avcı, Y. D. (2018). Kanser Tarama Programlarına Katılımı Artırmada Bir Sağlık Davranış Değişim Modeli: Precede-Proceed. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 15(2), 123-130. https://doi.org/10.5222/HEAD.2018.123
Türk Tabipleri Birliği (2020). COVID-19 PANDEMİSİ İKİ AYLIK DEĞERLENDİRME RAPORU (14 Mayıs 2020). https://www.ttb.org.tr/kutuphane/covid19-rapor.pdf.
UNEP (1992). United Nations Environment Programme. https://wedocs.unep.org/bitstream/handle/20.500.11822/17274/92_GCSS_III_report_K920 4725.pdf?sequence=19&isAllowed=y.
Von Carlowitz, H. C. (1713). Sylvicultura oeconomica, oder haußwirthliche Nachricht und Naturmäßige Anweisung zur wilden Baum-Zucht. 2.Baskı. Johann Friedrich Braun.
Wee, S.L.; McNeil Jr. D.G. & Hernández, J. C. (2020). W.H.O. Declares Global Emergency as Wuhan Coronavirus Spreads. New York Times. https://www.nytimes.com/2020/01/30/health/coronavirus-world-health-organization.html.
World Health Organisation (2012). Communications For Behavioral Impact (COMBI): A toolkit for behavioural and social communication in outbreak response. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/75170/WHO_HSE_GCR_2012.13_eng.pd f;jsessionid=3075BC3CCA2A5C1EB206D67679E4F228?sequence=1.
World Health Organisation (2020). Virtual press conference on COVID-19. https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/transcripts/who-audio-emergenciescoronavirus-press-conference-full-and-final-11mar2020.pdf?sfvrsn=cb432bb3.
World Health Organisation (2020). Covid 19 Strategy Update. 1-15. https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/covid-strategy-update14april2020.pdf?sfvrsn=29da3ba0_19
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin.
Zhu,H.; Wei, L. & Niu, P. (2020). The novel coronavirus outbreak in Wuhan, China. Global Health Research and Policy, (5)6, 1-3. https://dx.doi.org/10.1186/s41256-020-00135-6