ÖMER SEYFETTİN METİNLERİNDE AYDINLANMA VE MİLLİ BİLİNÇ

Aydınlanma, bireyin kendilik değerlerini farkındalığındayaşadığı düşünsel bir değişim sürecidir. Yaşadıklarını ve düşünsel değişiminin sınırlarını ayırdındaki birey, öncelikle sorgulama aşaması yaşar. Kimlik sorgulaması yaparak bilinçlenme yolunda adım atmak isteyen aydınlanmasürecindeki birey, kendilik değerlerinin ayırıcı niteliklerini eylemsel düzeyden düşünsel düzleme taşıma gayreti içerisine girer. Dolayısıyla aydınlanma, bireyin kendine dönük farkındalığı olarak açımlanabilecek bir dönüşüm niteliği kazanır. Birey olmak, kendilik değerlerinin farkında olarak ileriye dönük atılımlarda bulunmaktır. Bunu gerçekleştirmeyi başaran birey, ait olduğu milletin değerler dizgesini de içselleştirir. 36 yıllık yaşamında 150 öykü ve birçok makale, broşür ile imparatorluktan milli devlete geçiş sürecinin yaşandığı travmatik kırılma anında sağduyulu bir ses olarak kaosu aşmaya çalışan Ömer Seyfettin metinleri bu bağlamda, kendi olmayı seçen ve bu seçimine milli değerler ile boyut kazandıran bireylerin öyküsünün anlatımıdır. Diriliş yıllarının diriliş öykülerini kaleme alan yazarın eserlerinin ana matrisi, bireyin şey'ler dünyasından kurtularak kendilik dönüşümünü gerçekleştirmesidir. Bireysel ve toplumsal çözülmeyi engelleme hedefindeki sanatkar, her metninde bireysel, milli ya da evrensel boyutta kendine dönüş çağrısı yapar; kolektifin öze dönüş olanaklarını sıralar. İçsel dönüşüm ve aydınlanma mesajlarının metinleştiği eserler aracılığıyla zihinsel ve algısal değer halinde yeni'den doğuş ve yalıtık sınırlamaları aşan bir söylemle aktarılır. Bu çalışmada Ömer Seyfettin metinlerinde, aydınlanma ve milli bilincin değerlendirilecektir. görünümleri tespit edilerek kurgusal düzlemde.

CLARIFICATION AND NATIONAL CONSCIOUS IN OMER SEYFETTIN'S TEXTS

Enlightnment is an intellectual process of change that individual's self-awareness of values. Individual, edge of the exchange of experiences and intellectual boundaries, firstly, live inquiry stage. Individual in the process of enlightenment who want to take a step towards awareness doing questioning of identity effort goes into operational level to intellectual level characteristics of the differential values of self. So, enlightenment get the nature of the conversion what individual's own self-awareness. While values of self-aware, be an individual is to leaps forward individual who manage this, internalize the values in the string belongs to the nation. In this context, Ömer Seyfettin's texts, in 36 year-life, at the time of traumatic fracture the transition from empire to nation-state with 150 story and plenty of article, as sound common sense are depiction of the story, national values and the size of their own who choose to be and this gives individuals the choice. The author write years of the resurrection, the resurrection stories. Main matrix of his works the transformation of the world get rid of the self-realization of the individual things. Blocking the target individual and social disintegration artist, call fort he return to youeself in individual, national or global scale; organize the return loop facilities of collective. By means of works with inner transformation and enlightenment posts, being mental and perceptual value, rebirth and isolated transfer exceeding the limitations of a discourse. In this study, views of national consciousness and enlightenment will be determine and will be evaluate in fictional plane.

___

ASSMANN, Jan, Kültürel Bellek (Çev.Ayşe Tekin), Ayrıntı Yay., İstanbul 2001.

BACHELARD, Gaston, Mekânın Poetikası (Çev. Aykut Derman), Kesit Yay., Ankara 1996.

ELİADE, Mircae, Mitlerin Özellikleri (Çev. Sema Rıfat), İstanbul 1998.

ELİUZ, Ülkü, "Dede Korkut Hikayeleri'nde Tipler", Uluslar Arası Dede Korkut Bilgi Şöleni Bildirileri (19-21 Ekim 1999, Ankara), Atatürk Kültür Merkezi Yay., Ankara 1999, s.139-156.

JUNG, Carl Gustav, İnsan Ruhuna Yöneliş (Çev. Engin Büyükinal), Say Yay., İstanbul 2001.

NIETZSCHE, Friedrich, Tarih Üzerine (Çev. Nejat Bozkurt), Say Yay., İstanbul 1998.

Ömer Seyfettin - Bütün Eserleri, Cilt: 1-2-3-4 (Haz. Hülya Argunşah), Dergah Yay., İstanbul 1999.

SARTRE JEAN, Paul, İmgelem (Çev. Alp Tümertekin), İthaki Yay., İstanbul 2006.

STEVENS, A., Jung (Çev. Ayda Çayır), Kaknüs Yay., İstanbul 1999.

POSPELOV, Gennadiy N., Edebiyat Bilimi (Çev. Yılmaz Onay), Evrensel Kültür Kitaplığı, İstanbul 1995.