Mustafa Kutlu'nun hikâyelerinde temel izlek olarak köy-kent meselesi

Mustafa Kutlu, 1970 sonrası Türk hikâyesinin önde gelen isimlerinden biridir. Kutlu, bugüne kadar yazdığı hikâyelerde, gerek kullandığı dil, üslup gerek işlediği temalar itibariyle kendine mahsus bir hikâye ekolü kurmayı başarmıştır. Kutlu’nun hikâyelerinin temel özelliklerinden biri, çoklu anlam katmanlarına sahip olmasıdır. Mustafa Kutlu’nun hikâyelerinde çokça işlenen izleklerden biri, köy kent meselesidir. Kutlu, göçü merkeze alarak öncesi ve sonrasıyla köy-kent konusunu işler. O, bazı hikâyelerinde köye ilişkin meseleleri öne çıkartırken bazılarında kente ilişkin meseleleri öne çıkartır. Ama hemen her eserinde Türk toplumunun yaşadığı değişmenin önemli alanlarından biri olan köy kent meselesi, hikâyeyi idare eden temel bir izlek olarak varlığını devam ettirir. Bu çalışmada, Kutlu’nun hikâyelerinde ve denemelerinde köy- kent meselesini nasıl ele aldığını, köyü nasıl tanımladığını, köylü insana nasıl baktığını inceleyerek buradan hareketle yazarın modern kent algısını ortaya koymaya, bu izleğin Kutlu’nun hikâyelerine nasıl kaynaklık ettiğini tespit ve tahlil etmeye çalışacağız.

The problem of countryside and urban places as the basic topic in Mustafa Kutlu's stories

Mustafa Kutlu is one of the most important names in Turkish story after period of 1970’s. Story language, style and topics of his stories are original. One of the basic charactristic of his stories is majority meaning world. Village-city problematique is one of the basic topics in his stories. Kutlu write this problematique before and after the immigration. He think that this problematique is one of the important side of social change. We study village-city problematique in Kutlu’s stories and essays in this article. Also we try to show this problematique as source of Kutlu’s stories.

PDF

___

ASLANOĞLU, Rana A., Kent, Kimlik ve Küreselleşme, Asa Yayınları, Bursa, 1998
AYKUT, Kemal – ÖZCAN, Nusret (Haz.), Mustafa Kutlu Kitabı, Nehir Yayınları, İstanbul, 2001
BARBAROSOĞLU, Fatma K., ‘Mustafa Kutlu ile Röportaj’, Mustafa Kutlu Kitabı, Nehir Yayınları, İstanbul, 2001
CANSEVER, Turgut, Osmanlı Şehri, Timaş Yayınları, İstanbul, 2010
ÇETİN, Türkan, Cumhuriyet Döneminde Türkiye’de Köylü Politikası (1923-1950), Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir, 1997
ERDOĞAN, Nihat, Sosyolojik Açıdan Kent İşsizliği ve Anomi, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İzmir, 1991
İNAN, Afet, Cumhuriyet’in Ellinci Yılı İçin Köylerimiz, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1978
GÖKALP, Ziya, Türkçülüğün Esasları, (Haz. Mehmet Kaplan), MEB Yayınları, İstanbul, 1970
HARVEY, David, Sosyal Adalet ve Şehir, (Çev. Mehmet Moralı) Metis Yayınları, İstanbul, 2006
KAPLAN, Ramazan, Cumhuriyet Dönemi Türk Romanında Köy, Akçağ Yayınları, Ankara, 1997
KARACA, Alâattin, ‘Mustafa Kutlu’nun Uzun Hikâye’si’, Türk Dili, Ocak 2004, nu:625
KARAÖMERLİOĞLU, Asım, Orada Bir Köy Var Uzakta-Erken Cumhuriyet Döneminde Köycü Söylem-, İletişim Yayınları, İstanbul, 2006
KIRAY, Mübeccel, Kentleşme Yazıları, Bağlam Yayınları, İstanbul, 1998
Komisyon, Dokuzuncu Kalkınma Planı 2007-2013- Yerleşme-Şehirleşme- Özel İhtisas
Komisyonu Raporu, Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Yayınları, Ankara, 2007
KUTLU, Mustafa, Akasya ve Mandolin, Dergâh Yayınları, İstanbul, 1999
KUTLU, Mustafa, Arka Kapak Yazıları, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2007
KUTLU, Mustafa, Beyhude Ömrüm, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2001
KUTLU, Mustafa, Bu Böyledir, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2007
KUTLU, Mustafa, Chef, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2005
KUTLU, Mustafa, Gönül İşi, Hareket Yayınları, İstanbul, 1974
KUTLU, Mustafa, Huzursuz Bacak, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2008
KUTLU, Mustafa, Hüzün ve Tesadüf, Dergâh Yayınları, İstanbul, 1999
KUTLU, Mustafa, Kapıları Açmak, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2008
KUTLU, Mustafa, Mavi Kuş, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2009
KUTLU, Mustafa, Menekşeli Mektup, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2009
KUTLU, Mustafa, Ortadaki Adam, Hareket Yayınları, İstanbul, 1970
KUTLU, Mustafa, Rüzgârlı Pazar, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2005
KUTLU, Mustafa, Sır, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2007
KUTLU, Mustafa, Şehir Mektupları, Dergâh Yayınları, İstanbul, 1999
KUTLU, Mustafa, Tahir Sami Bey’in Özel Hayatı, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2009
KUTLU, Mustafa, Tufandan Önce, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2003
KUTLU, Mustafa, Uzun Hikâye, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2009
KUTLU, Mustafa, Ya Tahammül Ya Sefer, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2007
KUTLU, Mustafa, Yoksulluk İçimizde, Dergâh Yayınları, İstanbul, 1996
KUTLU, Mustafa, Yoksulluk Kitabı, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2008
KUTLU, Mustafa, Yokuşa Akan Sular, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2001
OKAY, Orhan, ‘Türk Romanında Köy Mevzuunun Girişinde Unutulan Bir İsim: Ahmet Midhat Efendi’, Sanat ve Edebiyat Yazıları, Dergah Yayınları, İstanbul, 1998
ÖZCAN, Nusret, ‘Orhan Okay’ın Kutlu Hakkında Sorulara Cevapları’, Mustafa Kutlu Kitabı, Nehir Yayınları, İstanbul, 2001
ÖZDEN, Kemal-SALUR, Şammas, ‘Modern Kentleşme: Kimlik Bunalımı ve Yabancılaşma’, Akademik Araştırmalar Dergisi, nu: 41, Mayıs-Temmuz 2009
TAŞTAN, Zeki, ‘Mustafa Kutlu’nun Rüzgârlı Pazar’ında İnsanlar’, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, c. 32, 2005
TEKŞEN, Adnan, ‘Mustafa Kutlu ile Mülakat’, Zaman, 26 Temmuz 1987
TOLAN, Barlas, Çağdaş Toplumun Bunalım-Anomi ve Yabancılaşma, Ankara İktisadî ve Ticarî İlimler Akademisi Yayınları, Ankara, 1981
TOPÇU, Nurettin, Kültür ve Medeniyet, Dergâh Yayınları, İstanbul, 1998
TOSUN, Necip, Türk Öykücülüğünde Mustafa Kutlu, Dergâh Yayınları, İstanbul, 2004
TUĞAÇ, Ahmet vd., Türk Köyünde Modernleşme Eğilimleri Araştırması Rapor I, Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Yayını, Ankara, 1970
TÜTENGİL, Cavit Orhan, ‘Sosyal Bir Yapı Olarak Türkiye’de Köy ve Meseleleri’, Köy Sosyolojisi Okuma Kitabı, (Haz. Oğuz Arı), Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 1977)
ÜNVER, Süheyl, ‘Su Şırıltısı Olmayan Ev Türk Evi mi Olur?’, Şadırvan, 1 Nisan 1949, nu:1
YAZICI, İlbilge Hatun, Mustafa Kutlu’nun Hayatı, Hikâyelerinin Yapı ve Tema Bakımından İncelenmesi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Elazığ, 2002
YILDIRIM, Ercan, Mustafa Kutlu Hikâyeciliği-Varoluş-Hakikat-Yabancılaşma-, Ebabil Yayınları, Ankara, 2007