KUTADGU BİLİG’DE BEDEN DİLİ

Tarihî süreç içerisinde kendini günümüze kadar taşıyabilmiş olan eserler, dönemin birçok özelliğine ışık tutarlar. Orhun Kitabeleri, Divanü Lugati't-Türk, Dede Korkut Hikayeleri, Atebetü’l-Hakayık, Nehcü’l-Feradis gibi eserler Türk dili ve edebiyatının kilometre taşlarıdır. Bu eserlerden bir tanesi de Yusuf Has Hacib’in 11. yüzyılda yazmış olduğu Kutadgu Bilig’dir. Kutadgu Bilig hem inanç sistemi hem de sosyal hayat açısından geçiş dönemini yansıtan bir eserdir. İletişimin önemli unsurlarından biri de beden dilidir. Beden dilinin çözümlenemediği bir iletişim eksik kalır. Kurulan bir iletişimin tam olabilmesi için sözlü iletişimle birlikte sözsüz iletişim olarak adlandırdığımız beden dilinin de dikkate alınması gerekmektedir. Kutadgu Bilig’de gerek kahramanların kendi aralarındaki diyaloglarında, gerekse söylenen bilge sözlerinde sık sık beden diliyle ilgili ifadeler karşımıza çıkmaktadır. Eserde beden dili açısından “baş ve yüz ifadeleri”, “el, kol hareketleri ve davranışlar”, “göz ve bakış”, “giyim ve dış görünüş”, “olumlu hareket ve güzel yüz”, “yemek ve sofra adabı” ile ilgili veciz ifadeler yer almaktadır. Bu veciz ifadeler beden diline dikkat çekerken zaman zaman da beden dilinin insanları yanıltabileceği ifade edilmektedir. Kültürel boyutunun da göz önünde bulundurulması gereken beden dilinin, Türk dili ve edebiyatının en eski eserlerinde ayrıntılı olarak karşımıza çıkması, Türk’ün ifade gücünü göstermesi açısından önem taşımaktadır. Ayrıca, Türkçenin sözlü iletişimdeki başarısının sözsüz iletişimi de etkilediği görülmektedir.

BODY LANGUAGE IN KUTADGU BİLİG

The monuments, having effectiveness from the past till the present day in historical process, illuminate a lot of characteristic specialities of our period. Orhun Inscriptions, Divan-ı Lugati't-Türk, Dede Korkut Stories, Atabetü'l-Hakayık, Nehcü’l Feradis are the most important monuments of the Turkish Language and Literature. One of these documents is Kutadgu Bilig written by Yusuf Has Hacip at 11 century. Kutadgu Bilig is a written work reflecting both faith system and the period of transition as social life. Body language is one of the most important factors of communication. Any communication that body language cannot resolve remains insufficient. We should also consider body language called as nonverbal communication with verbal one for a complete literal communication. We often see that some expressions related with body language appear in both dialoguges among heroes and wise words spoken. In this work, as body language, head and face statements, hand-arm movements and behaviours, eye and glance, clothing and appereance, positive action and smiling face, dining table manners, terse phrases are mentioned. When these terse phrases point to body language, sometimes these body language can mislead people too. Body language, which should be taken into account of cultural dimension, come across in oldest monuments of Turkish Language and Literature is important to show Turk’s expression power. It is seen that success in verbal communication of Turkish also effect non-verbal communication.

PDF

___

BALTAŞ, Zuhal ve Baltaş Acar, Bedenin Dili, Remzi Kitabevi, Şstanbul 1992.

BOZKAPLAN, Şerif Ali, Kutadgu Bilig’deki Hayvan Adları Üzerine Bir İnceleme, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 2/4 Fall 2007.

BÖLER, Tuncay, Kutadgu Bilig’de Ahlaklılık, Soyluluk ve Seçkinlik İfade Eden Sözler, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/3 Spring 2009.

ÇAĞATAY, Saadet, Kutadgu Bilig’de Odgurmış’ın Kişiliği, Türk Dili, 1967, s.39-49. http://www.tdkdergi.gov.tr/TDA/1967/1967_2_Cagatay.pdf

DŞLAÇAR, Agop, Kutadgu Bilig İncelemesi, TDK Yayınları, Ankara 1995.

ÖLMEZ, Mehmet, Çağdaş Türk Dillerinde Kutadgu Bilig Çevirileri, Kebikeç, Sayı 1, 1995 s. 43-52.

ÖNLER, Zafer, Kutadgu Bilig'de Toplumsal Kabul ve Geleneklerden Yansımalar, Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2008,15(15):441-455. (38. Uluslararası Asya Kuzey Afrika Kültürleri Kongresi, 10-15 Eylül 2007-09-18, Ankara).

ÖZDEMİR, Emin, Güzel ve Etkili Konuşma Sanatı, Varlık Yayınları, Şstanbul 1976.

SCHOBER, Otto, Beden Dili (Davranış Anahtarı), (Çev. Sueda Özbent), Arıon Yayınevi, Şstanbul 1994.

Yusuf Has Hacib, Kutadgu Bilig I Metin, (Haz. Reşid Rahmeti Arat), TDK Yay., Ankara 1979.

Yusuf Has Hacib, Kutadgu Bilig III İndeks, (Haz.) Reşit Rahmeti Arat (Şndeksi Neşre Hazırlayanlar: Kemal Eraslan, Osman F. Sertkaya, Nuri Yüce ), Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Şstanbul 1979.

Yusuf Has Hacib, Kutadgu Bilig, (Çev. Reşid Rahmeti Arat), TDK Yay., Ankara 1985.