192112

EĞİTİM PROGRAMLARINI DEĞERLENDİRMEYE AİT SINIFLAMALAR

Bu araştırmada eğitim programlarını değerlendirme alanında adı geçen nitelikleri belirlemek ve sınıflamak amaçlanmıştır. Eğitim programlarını değerlendirmek programların daha iyi hale gelmesi için önemli bir geri bildirim mekanizmasıdır. Programların sürekliliği için etkililiğinin belirlenmesi gerekmektedir. Bu bağlamda, eğitim programları alanında yapılmış birçok çalışma bulunmaktadır. Eğitim programını değerlendirme alanındaki değerlendirme tiplerini, tasarımlarını, ideolojilerini ve felsefelerini bilmek bir gereklilik olabilmektedir. Program değerlendirme çalışmaları incelendiğinde nesnelci (Objektivist), öznelci (Subjektivist), çoğulcu (Pluralist), faydacı (Utilitarian) olmak üzere dört temel program değerlendirme felsefesi; ayrılıkçı (Separatist), olgucu (Positivist), yönetimsel (Managerial), göreceli (Relativistic), yararlanıcıya yönelik (Consumerist) olmak üzere beş temel program değerlendirme ideolojisi; hedeflere dayalı (Objectives oriented), yönetime yönelik (Management oriented), yararlanıcı odaklı (Consumer oriented), uzman odaklı (Expertise oriented), müzakereye dayalı (Adversary oriented), katılımcı yönlendirmeli (Participant oriented) olmak üzere altı program değerlendirme tasarımı; değerlendirmeci rolüne göre (içsel, dışsal, dışarıdan yönlendirilmiş), değerlendirme biçimine göre (formal, informal, harmanlanmış), sistem boyutuna göre (girdi, süreç, çıktı, etki) olmak üzere toplamda on program değerlendirme türü araştırmacılar tarafından belirlenmiş ve kategorize edilmiştir. Yapılan sınıflama çalışmasına ek olarak araştırmacı yorumları ve eleştirileri araştırmaya dahil edilmiştir. Sınıflamalar arası bağlar ortaya konmaya çalışılmıştır. Araştırma sonunda, program değerlendirme felsefeleri, ideolojileri, tasarımları ve türlerinin kendi özelinde bazı avantaj ve dezavantajlarının olduğu, beğenilen ve eleştirel özelliklerinin bulunduğu, birbirlerine tam olarak üstünlük kanıtlarının olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

CLASSIFICATIONS OF CURRICULUM EVALUATION

The aim of this research is, defining and classifying the prominent curriculum evaluation characteristics. It is essential to specify effectiveness of the curriculum so as to ensure the continuity of the curriculum. Evaluating the curriculum is an important feedback mechanism to optimize the curriculums. In this context, there are too many studies in curriculum field. It is necessary to know curriculum evaluation types, designs, ideologies and philosophies to understand the studies about the curriculum evaluation field. We also need to understand the relationships between them. When the curriculum studies analyzed: objectivist, subjectivist, pluralist and utilitarian curriculum evaluation philosophies; separatist, positivist, managerial, relativistic, consumerist curriculum evaluation ideologies; objectives oriented, management oriented, consumer oriented, expertise oriented, adversary oriented and participant oriented curriculum evaluation designs; according the role of evaluator: internal, external, externally directed; according to curriculum evaluation form: formal, informal and blended; according to system element: input, process, product and impact evaluation characteristics defined and classified by the researchers. Additively, researchers’ critics and comments included to the study. As a result of this research, it is found that, curriculum evaluation philosophies, ideologies, designs and types have their own advantages and disadvantages, have admirable and criticized features and there is no evidence of superiority to one another.

PDF

___

Alderson, C. & Berretta, A. (1992). Evaluating Second Language Education. Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press.
Alkin, M. C., Christie, C. A. ve Rose, M. (2006). Communication Evaluation. Shaw, I. F., Greene, J. C. ve Mark, M. M. (Ed.) Handbook of Evaluation içinde (s. 384-403). London, Thousand Oaks, New Delhi: Sage Publications.
Baker, E. A. ve Goodman, R. M. (2003). Community Assessment and Change: A Framework, Principles, Models, Methods and Skills. Scutchfield, F. D. ve Keck, C. W. (Ed.) Principles of Public Health Practice (Second Edition) içinde (s. 177-190). United States of America: Thomson Delmar Learning.
Belvis, O. (1989). Curriculum Building in Nursing: A Process. United States of America: Jones and Bartlett Publishers.
Brunon-Ernst, A. (2016). Utilitarian Biopolitics: Bentham, Foucault and Modern Power. London, New York: Routledge.
Curry, A., Flett, P. ve Hollingsworth, I. (2006). Managing Information and Systems: The Business Perspective, London, New York: Routledge, Taylor&Francis Group.
Çepni, S. (2010). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş (5.Baskı). Trabzon: Erol Ofset. Dessinger, J. C. ve Lee, J. (2004). Strategies for Valuing Continious Improvement. U.S.A.: John Wiley and Sons.
Dessinger, J. C. ve Moseley, J. L. (2004). Confirmative Evaluation: Practical Strategies for Valuing Continuous Improvement. San Francisco: John Wiley and Sons.
Erden, M. (1998) Eğitimde Program Değerlendirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
Fitzpatrick, J. L., Sanders, J. R. ve Worthen, B. R. (2004). Program Evaluation Alternative Approaches and Practical Guidelines (Third Edition). U.S.A.: Pearson Education, Inc.
Fitzpatrick, J. L., Sanders, J. R. ve Worthen, B. R. (2012). Program Evaluation Alternative Approaches and Practical Guidelines (Fourth Edition). New Jersey: Pearson Education, Inc.
Forsyth, D. R. (2010). Group Dynamics (Fifth Edition). United States of America: Wadsworth Cengage Learning.
Girgis, A. (1998). Best Practice in Cancer Control Programme Evaluation. Scott, D. ve Weston, R. (Ed.) Evaluation Health Promotion içinde (s. 109-125). Padstow, Cornwall: Nelson Thornes Ltd.
Guerra-Lopez, I. J. (2008). Performance Evaluation: Proven Approaches for Improving Program and Organizational Performance. United States of America: John Wiley&Sons, Inc.
Green, R. A. (2011). Case Study Research: A Program Evaluation Guide for Librarians. United States of America: Libraries Unlimited.
Green, J. L. ve Stone, J. C. (1977). Curriculum Evaluation: Theory and Practice-Volume One. New York: Springer Publishing Company, Inc.
Hernez-Broome, G. ve Boyce, L. A. (2011). Advancing Executive Coaching: Setting the Course for Successful Leadership Coaching. San Fracisco, CA: Jossey-Bass.
House, E. R. (1993). Assumptions Underlying Approaches to Evaluation. Madaus, G. F., Scriven, M. S. ve Stufflebeam, D. L. (Ed.) Evaluation Models: Viewpoints on Educational and Human Services Evaluation içinde (s. 45-65) Norwell, MA; Dordrecht, The Netherlands: Kluwer-Nijhoff Publishing.
Hoyle, J. R., Björk, L. G., Collier, V. ve Glass, T. (2005). The Superintendent as Ceo: Standards- Based Performance. Thousand Oaks, California: Corwin Press.
IEG (2008). An Impact Evaluation of India’s Second and Third Andhra Pradesh Irrigation Projects: A Case of Poverty Reduction with Low Economic Returns. Washington, D. C.: The World Bank.
Klir, G. J. (2001). Facets of Systems Science (Second Edition). New York: Springer Science+Business Media, LLC.
Lawrenz, F. ve Thao, M. (2010). Review of Science Education Program Evaluation. Lederman, N. G. ve Abell, S. K. (Ed.) Review of Science Education Program Evaluation içinde (s. 943-963). New York, NY: Routledge.
Lawrenz, F. ve Thao, M. (2014). Review of Science Education Program Evaluation. Lederman, N. G. ve Abell, S. K. (Ed.) Handbook of Research on Science Education: Volume II içinde (s. 759-774). New York, NY: Routledge.
Lunenburg, F. ve Irby, B. (2006). The Principalship: Vision to Evaluation. United States of America: Thompson Wadsworth.
MacBeath, J., Schratz, M., Meuret, D. ve Jakobsen, L. (2000). Self-evaluation in Eurapean Schools: A Story of Change. London, New York: Routledge/Falmer, Taylor&Francis Group.
Mathison, S. (2005). Encyclopedia of Evaluation. Thousand Oaks, London, New Delhi: Sage Publications.
McNamara, J. F., Erlandson, D. A. ve McNamara, M. (1999). Measurement and Evaluation: Strategies for School Improvement. New York, London: Routledge, Taylor & Francis Group.
Nevo, D. (2009). Accountability and Capacity Building: Can They Live Together? Ryan, K. E. ve Cousins, J. B. (Ed.) The SAGE International Handbook of Educational Evaluation içinde (s. 291-304) United States of America: Sage Publications, Inc.
Ornstein, A. C. ve Hunkins, F. P. (1993). Curriculum Foundations, Principles and Issues (Second Edition). United States of America: Allyn and Bacon.
Popham, W. J. (1993). Educational Evaluation. United States of America: Allyn and Bacon.
Potter, C. (2006). Programme Evaluation. Blanche, M. T., Durrheim, K. & Painter, D. (Ed.) Research in Practise: Applied Methods for the Social Sciences. South Africa: University of Cape Town Press.
Rosen, R. (1986). Some Comments on Systems and System Theory. International Journal of General Systems, Cilt: 13, Sayı: 1, (s. 1-3).
Rovai, A. P., Baker, J. D. ve Ponton, M. K. (2014). Social Science Research Design and Statistics: A Practitionar’s Guide to Research Methods and IBM SPPS Analysis. Chesapeake, VA: Watertree Press.
Scriven, M. S. (1993). Evaluation Ideologies. Madaus, G. F., Scriven, M. ve Stufflebeam, D. L. (Ed.) Evaluation Models: Viewpoints on Educational and Human Services Evaluation içinde (s. 229-260). Boston, The Hague, Dordrecht, Lancaster: Kluwer-Nijhoff Publishing.
Simoes, E. J. ve Brownson, R. C. (1998). Implementing and Managing Programs. Stroup, D. F. ve Teutsch, S. M. (Ed.) Statistics in Public Health: Qualitative Approaches to Public Health Problems içinde (s. 165-192). New York, Oxford: Oxford University Press.
Skyttner, L. (2002). General Systems Theory: Ideas & Applications. Singapore, New Jersey, London, Hong Kong: World Scientific.
Spaulding, D. T. (2008). Program Evaluation in Practice: Core Concepts and Examples for Discussion and Analysis. San Francisco, CA: Jossey Bass.
Spaulding, D. T. (2014). Program Evaluation in Practice: Core Concepts and Examples for Discussion and Analysis (Second Edition). San Francisco, CA: Jossey Bass.
Stufflebeam, D. L. (2003). The CIPP Model for Evaluation. Kellaghan, T., Stufflebeam, D. L. ve Wingate, L. A. (Ed.) International Handbook of Educational Evaluation, Part One: Perspectives içinde (s. 31-62) Dordrecht, Boston, London: Kluwer Academic Publishers.
Stufflebeam, D. L. ve Coryn, C. L. S. (2014). Evaluation Theory, Models & Applications. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
Stufflebeam, D. L. ve Shinkfield, A. J. (1998). Systematic Evaluation: A Self-Instructional Guide to Theory and Practice (Third Edition). Boston, The Hague, Dordrecht, Lancaster: Kluwer- Nljhoff Publishing.
Stufflebeam, D. L. ve Shinkfield, A. J. (2007). Evaluation Theory, Models and Applications. San Francisco, CA: Jossey Bass.
Thomas, J. C. (2010). Outcome Assessment and Program Evaluation. Renz, D. O. ve Herman, R. D. (Ed.) The Jossey-Bass Handbook of Nonprofit Leadership and Management (Third Edition) içinde (s. 401-430) San Francisco: John Wiley&Sons.
Uşun, S. (2012). Eğitimde Program Değerlendirme: Süreçler Yaklaşımlar ve Modeller. Ankara: Anı Yayıncılık.
Van Gigch, J. P. (1991). System Design Modeling and Metamodeling (First Edition). New York: Springer Science+Business Media, LLC.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yüksel, İ. ve Sağlam, M. (2014) Eğitimde Program Değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.