Dijital Reklamcılık Kapsamında Türkiye’de Yayınlanmış Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Profili

Ulusal alanyazında dijital reklamcılık alanının genel özelliklerinin bibliyometrik analiz çerçevesinde belirlenmesine yönelik çalışmaların bulunmaması nedeniyle gerçekleştirilen bu çalışmanın temel amacı, 1999- 2020 yılları arasında dijital reklamcılık alanında hazırlanan lisansüstü tezlerin bibliyometrik profilinin çıkarılmasıdır. Tarih kısıtlamaması yapılmamış, bu konudaki ilk tezin yazıldığı 1999’dan günümüze bütün tezler çalışmaya dahil edilmiştir. Bu noktadan hareketle, Ulusal Tez Merkezi (YÖKTEZ) taranarak tez başlıklarında dijital reklam ve dijital reklam türlerinin (internet reklamı, elektronik reklam, online reklam, sosyal medya reklamı, mobil reklam, oyun reklam –advergame, oyuniçi reklam-) de yer aldığı 159 lisansüstü tez araşırmaya dahil edilerek, bibliyometrik analiz gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, bu alanda yazılan tezlerin sayıları 2015 yılından sonra artmış, 2019 yılı en çok sayıda tez yazılan yıl olmuştur. Dijital reklamcılık türleri arasında en çok tercih edilen konular, internet reklamcılığı ve sosyal medya reklamcılığıdır. Tezlerde, bu iki reklam türünün, ana kavram olan dijital reklamcılıktan daha fazla tercih edilmiş olması dikkat çekicidir. Bir diğer bulgu da dijital reklamcılığın, reklamcılık bilimdalında yeralmasına rağmen bu konudaki tezlerin en çok işletme alanında yazılmış olmasıdır. Araştırma kapsamındaki tezlerde, yıllara göre kullanılan kavramlardaki değişim, sıklıkla kullanılan araştırma yöntemleri, veri toplama yöntemleri, tezlerin üniversitelere göre dağılımı, en çok kullanılan anahtar kelimeler, izin durumu, kullanılan dil gibi alanlar da değerlendirilmiştir. Gelecek çalışmalarda, dijital reklamcılıkla ilgili olarak farklı veritabanlarındaki makale, kitap, bildiri gibi çalışmaların bibliyometrik analizleri yapılabilir, elde edilen bulgular bu makalenin verileriyle karşılaştırılabilir

Bibliometric Profile of PostGraduate Theses Published in Turkey within the Scope of Digital Advertising

The main purpose of this study, which is motivated by the fact that there is a lack of studies intended to determine the characteristics of digital advertising within the framework of bibliometric analysis in the national literature, is to draw out the profile of postgraduate theses written in the digital advertising field between 1999 and 2020. There is no date limitation. Since 1999, when the first thesis on this subject was written, all theses have been included in the study. From this point, the bibliometric analysis was made by scanning the National Thesis Center (CoHe) and including 159 postgraduate theses that have keywords about digital ad (Internet ad, electronic ad, online ad, social media ad, mobile ad, advergame) in their titles in the research. According to the findings obtained, the number of theses written about this subject has increased after 2015, peaking in 2019. Most preferred types of digital ads are internet ads and social media ads. It is remarkable that these two subjects are preferred far more than the main concept of digital advertising. Another finding is that most of the theses written about digital advertising is written in the field of Business Administration despite the fact that digital advertising is related to the science branch of advertising. Conditions of theses used in the research such as changes to the terms over time, commonly used ways of research, ways of collecting datum, distribution of theses by universities, most used keywords, status of authorization are also considered. In future researches, different bibliometric analyzes of studies such as books, articles, and conference papers in different databases can be made and obtained findings can be compared with the data in this paper.

PDF

___

Aktaş, H., Akyol, A. Ç & Akyol, M. (2010). Yeni reklam aracı ‘oyunreklam’ın (advergame) çocuk üzerindeki etkisi. e-Journal of New World Sciences Academy, 5 (4), 652-672.
Ariaa, M. & Cuccurullo, C. (2017). Bibliometrix: an r-tool for comprehensive science mapping analysis. Journal of Informetrics Journal, 11, 959-975.
Babacan, M. (2015). Nedir bu reklam?. Beta Basın A.Ş.
Becan, C. (2019). Reklamcılık literatüründe egemen ve eleştirel yaklaşımlara yönelik karşılaştırmalı bir alan çalışması: lisansüstü tezler ve makaleler üzerine bibliyometrik bir analiz. Bilecik
Şeyh Edebali University Journal of Social Sciences Institute. 4(1), 314-334.
Boz, M., & Karakas, E. (2014). Türkiye’de tüketicilerin mobil reklama yönelik tutumları. Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 5 (10), 1-20.
Buford, J. F. K., (1994). Multimedia Systems, Uses of Multimedia Information. Ed. By. John F. Koegel Buford. ACM Press.
Can, L. & Serhateri, A. (2016). Sosyal medya reklamlarının markaya yönelik tutuma etkisi: facebook üzerinde bir uygulama, Balkan and Near Eastern Journal of Social Sciences, 2(03), 16.
Can, M. & Memiş, T. (1999). Elektronik ortamda haksız rekabet halleri. e-Kitap. http://www.ekitapyayin.com/ ?kitap=019.
Demir, K. (2006). Rogers’ın yeniliğin yayılması teorisi ve internetten ders kaydı. Educational Administration: Theory and Practice Summer. 47, 367-392.
Erdem, M. N. (2014). Tüketime dayalı bilinç endüstrisi ve reklam bağlamında bir dijital reklam okuryazarlığı eğitim modeli önerisi, [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Fang, C., Zhang, J. & Qiu, W. (2017). Online classified advertising: a review and bibliometric Analysis. School of Economics and Management, Tongji University Scientometrics. 113, 1481–1511.
Forsman, M. (2008). Do we need a qualitative approach in bibliometric studies? http://www.uta.fi/conference/nwb2008/esitykset_pdf/Forsman,%20M.pdf
Fuchs, C. (2018). The online advertising tax as the foundation of a public service internet, University of Westminster Press, 5-8.
Garfield, E. (1972). Citation analysis as a tool in journal evaluation. Science, 178 (4060), 471-479. Harte, L. (2008). Introduction to mobile advertising. Althos Publishing.
Hokkacı, İ. (2005). İnternette pazarlama ve reklam. e-Kitap. http://www.lulu.com/items/volume_1/136000/ 136991/1/print/136991.pdf.
İspir, B. (2012). Online mecrada medya planlama. Medya Planlama. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
Kiraci, H. & Yurdakul, M. (2014). Enjoyable or humdrum advergames: the effects of brand congruity level on attitudes towards advergames. International Journal of Information Technology and Business Management, 21 (1), 22-29.
Kim, J. &McMillan, S. J. (2008). Evaluation of ınternet advertising research: a bibliometric analysis of citations from key sources, Journal of Advertising, Spring, 37 (1), 99-112.
McBurney, M. K. & Novak, P. L. (2002). What is bibliometrics and why should you care? Proceedings of the Professional Communication Conference. 17-20 Sept. 2002. 108– 114.
Miller, S. E. (1996). Civilizing cyberspace: policy, power and the ınformation superhighway. ACM Press.
Mutlu, Erol (2005). Globalleşme, popüler kültür ve medya. Ütopya Yayınları.
Özkan, A. (2014). Reklam yönetimi, İstanbul Ticaret Odası Yayınları Aktif Matbaa ve Reklam Hiz. San. Tic. Ltd. Şti.
Özkaya, B. (2010). Reklam Aracı Olarak Advergaming. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 2, 455-478.
Öztürk, G. R. (2013). Dijital reklamcılık ve gençlik. Beta Yayınları.
Perry, A. & Wisnom, D. (2003). Markanın dna’sı eşsiz ve dayanıklı markalar yaratmanın kuralları. MediaCat.
Severin., J. & Tankard. W. J. (1994). Communication theories: origins, methods, and uses in the mass media. Longman.
Truong, Y., Mccoll, R., & Kitchen, P. (2010). Practitioners' perceptions of advertising strategies for digital media. International Journal of Advertising, 29(5), 709-725.
Vekļenko, K. (2020). Effectiveness of online advertising: a bibliometric analysis. University of Twente Master Thesis Business Administration.
Yoon, G. (2019). Advertising in digital games: a bibliometric review, Journal of Interactive Advertising, 19 (3). 204-218.
Wei, K. K., Jerame, T., & Shan, L. W., (2010). Online Advertising: A Study of Malaysian Consumers, International Journal of Business and Information, 5 (2), 111-134.
Zupic, I. (2015) . Bibliometric methods in management and organization. Organizational Research Methods, 18(3), 429-472.
İnternet Kaynakları
https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ (E. Tarihi:20.4.2020)
https://dijilopedi.com/dijital-reklamlarin-25-yillik-gelisim-sureci/ (E. Tarihi:20.4.2020)
https://reklamvermek.com/upload/7/sosyalmedya-reklamciliginin-el-kitabi.pdf (E. Tarihi:22.4.2020)
https://datareportal.com/reports/digital-2020-global-digital-overview (E. Tarihi:20.4.2020)
https://datareportal.com/reports/digital-2020-turkey(E. Tarihi:20.4.2020)
http://www.tubisad.org.tr/tr/images/pdf/dd-tusiad-eticaret-raporu-2019.pdf (E. Tarihi:30.5.2020)
https://www.statista.com/topics/871/online-shopping/ (E. Tarihi:30.4.2020)
http://www.tubisad.org.tr/tr/images/pdf/dd-tusiad-eticaret-raporu-2019.pdf (E. Tarihi:20.4.2020)
Dijital Köprüler Sınırları Aşmanın En Kısa Yolu (2018) Deloitte Danışmanlık A.Ş. https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/tr/Documents/technology-media- telecommunications/dijital-kopruler-sinirlari-asmanin-en-kisa-yolu.pdf (E. Tarihi:30.4.2020)
http://www.tubisad.org.tr/tr/images/pdf/dd-tusiad-eticaret-raporu-2019.pdf (E. Tarihi:20.4.2020)
http://rd.org.tr/assets/uploads/Guncel_Medya_Yatirimlari_Rapor_2019.pdf (E. Tarihi:20.4.2020)
https://cabim.ulakbim.gov.tr/bibliyometrik-analiz/bibliyometrik-analiz-sikca-sorulan-sorular/ (E. Tarihi:20.4.2020)
https://www.brandingturkiye.com/internet-reklamciligi-nedir-turleri-ve-avantajlari-nelerdir/ (E. Tarihi:27.4.2020)
http://www.uak.gov.tr/temelalan/2020M_BilimAlanlariAnahtarKelimeler_10032020.pdf (E. Tarihi:15.5.2020)