ATEŞTEN GÖMLEK: SENTİMENTAL Mİ ROMANS MI?

Bu çalışma, Ateşten Gömlek romanını sentimental romanın özellikleri çerçevesinde ele almakta ve bu metnin bir askerleştirme metni olduğunu iddia etmektedir. Romanın ana karakterlerinden Peyami'nin üzerinden bu askerleştirme sürecinin nasıl işlediği tüm açıklığıyla görülmektedir. Ayrıca bu çalışmada, kadın ve toprak arasındaki ilişkiye değinilerek kadın ve vatan arasında kurulan paralelliğin askerleştirme metnine katkıları üzerinde durulmaktadır. Romanda, romanın ana karakteri Ayşe üzerinden vatan-kadın özdeşliği inşa edilmekte, savaşa adanmışlık ve gözü kapalı savaşa gitme bu özdeşlikle bağlantılı ele alınmıştır. Bu çalışmada ise, bu kadın- vatan özdeşliği psikanalizin yardımıyla saptanmaya çalışılmaktadır. Bunun yanında, mitlerle bu savaş metni arasındaki ilişki tespit edilmeye çalışılmakta ve anlatıcının üzerine odaklanan okurun metnin içine nasıl çekildiğine dair stratejiler görünür kılınmaktadır. Okuyucunun hangi stratejilerle metne çekildiği önemlidir. Çünkü savaşmak için bir milleti harekete geçirmek söz konusudur. Bu bağlamda, Ateşten Gömlek'in insanları harkete geçirici bir metin olarak konumlandığını söylemek mümkündür. Bu harkete geçiriş romanın anlatıcısı Peyami'nin etrafında toplanan okur kitlesi vesilesiyle mümkün olmaktadır. Bu çalışma boyunca, aslında millliyetçiliği kuran vatan ve askerleştirme kavramları olabildiğince etraflı bir biçimde ele alınmaya çalışılmıştır. Bu kavramların milliyetçi düşünceyi oluşturma biçimleri ve stratejileri çalışma içinde görünür kılınmaya çalışılmıştır. Kolektif bir kimlik olan milli kimliğin arka planında hangi dinamiklerin olduğu bir savaş metni olan Ateşten Gömlek üzerinden anlamlandırılmaya çalışılmıştır.

ATEŞTEN GÖMLEK: SENTİMENTAL OR ROMANCE?

This study about Ateşten Gömlek sentimental novel tackles in the context of the novel features of this text and the text to argue that there is a militarization. Peyami of the main characters of the novel through the process militarization of this is seen in all clarity how it works. Also in this study, with reference to the relationship between women and the land of the parallels between women and homeland militarization are focused on contributing to the text. In the novel, the novel's main character Ayşe homeland-female identity are constructed out of, and commitment to fight blindly go to war associated with these identities are discussed. In this study, this relationships are trying to determine with the help of psychoanalysis. Besides, this battle with myths being studied to determine the relationship between the text and the narrator reads the text, which focuses on how drawn into the strategies that are made visible. The reader is drawn to the text with which strategies are important. Because mobilize a nation to war is concerned. In this context, the people of the Ateşten Gömlek mobilize possible to say that the actuator is positioned as a text. Cion of this action of the novel's narrator gathered around Peyami readership is possible occasion. Throughout this work, the fact of nationalism establishing the concepts of homeland and militarization possible has been tried to be addressed in a comprehensive manner. This concept of creating a form of nationalist thinking and strategies have been tried to be made visible in the work. In the background of a collective identity, national identity, which is a war in which the dynamics of the meaning of the text, which has been tried to Ateşten Gömlek.

___

  • ADIVAR, Halide Edib. Ateşten Gömlek. İstanbul: Özgür, 1999.
  • ADIVAR, Halide Edib. Handan. İstanbul: Atlas, 1989.
  • AKŞİN, Sina. "Siyasal Tarih (1980-1923)", Türkiye Tarihi 4 Çağdaş Türkiye (1908-1980) içinde. yay. yön. Sina Akşin, İstanbul: Cem, 2002.
  • BULUT, Faik. İttihat Terakki'de Milliyetçilik, Din ve Kadın Tartışmaları. Esenyurt: Su Yayınları, 1999.
  • COHEN, Margaret. The Sentimental Education of the Novel. Princeton University Press, 1999.
  • EAGLETON, Terry. Edebiyat Kuramı. İstanbul: Ayrıntı,1998.
  • ELİUZ, Ülkü. "Cinsel Kimlik Paniği: Kadın Olmak". Turkish Studies, Volume 6/3 Yaz 2011.
  • ENGİNÜN, İnci. Halide Edib Adıvar'ın Eserlerinde Doğu-Batı Meselesi, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, 1995
  • FRYE, Northrop. "The Mythos of Summer: Romance", Modern Genre Theory içinde. der. David Duff, Essex: Longman, 2000.
  • GÖZÜTOK, Türkan. " 'Yeni Turan'da Milli Kimlik Sorunu". Turkish Studies, Volume 5/2 Bahar 2010.
  • KRİSTEVA, Julia. "Kadınların Zamanı". çev. İskender Savaşır. Defter, no.21. (1-21)
  • NAJMABADİ, Afsaneh. "Sevgili ve Ana Olarak Erotik Vatan: Sevmek, Sahiplenmek, Korumak". Vatan Millet Kadınlar içinde. der. Ayşegül Altınay. İstanbul: İletişim, 2000.
  • SARAÇGİL, Ayşe. Bukalemun Erkek. İstanbul: İletişim, 2005.
  • SEVİNÇ, Canan. "Atatürk Dönemi (1923-1938) Türk Romanı'nda Milli Mücadele",.Turkish Studies, Sayı 4 /1-II Kış 2009
  • URGAN, Mîna. İngiliz Edebiyatı Tarihi. İstanbul: Altın Kitaplar, 1986.
  • YUVAL-DAVİS, Nira. Cinsiyet ve Millet. İstanbul: İletişim, 2003.