Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Kullanılan Ders Kitaplarındaki Şahsiyetler Üzerine Bir İnceleme

Araştırmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarındaki şahsiyetleri tespit etmek, bu şahsiyetlerin ders kitaplarında ne sıklıkla ve ne şekilde işlendiğini ortaya çıkarmaktır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman analizi kullanılmıştır. Çalışma materyali olarak Yedi İklim ve İstanbul Yabancılar İçin Türkçe setleri seçilmiştir. Araştırma sonucunda her iki setin bütün seviyelerinin toplamında sporcu, sanatçı, yazar, ozan, şair, din adamı, bilim insanı, senarist, iş insanı, hattat, yönetmen, gazeteci, devlet adamı kategorilerinde olmak üzere İstanbul setinde 97, Yedi İklim’de ise 164 şahsiyete yer verildiği tespit edilmiştir. A1, A2, B1 ve B2 seviyelerinde Yedi İklim setinde şahsiyetlerin veriliş şekli ve oranı İstanbul setinden fazla olsa da C1 ve C2 seviyelerinde her iki kitabın şahsiyetleri veriş oranı birbirine çok yakındır. Ders kitaplarında yer alan şahsiyetlerin veriliş şekline ilişkin ulaşılan bulgular şu şekildedir: İstanbul setinde yer alan 97 şahsiyetin 66’sına (%68,04), Yedi İklim’de yer alan 164 şahsiyetin 67’sine (%40,85) isim olarak yer verilmiştir. İstanbul setinde 17 (%17,52), Yedi İklim’de ise 38 (%62,32) şahsiyetin özelliklerine yer verilmiştir. İstanbul setinde 20 (%13,4), Yedi İklim setinde ise 59 şahsiyet, metin bağlamında işlenmiştir. Ayrıca çalışmada, İstanbul setinde yer verilen şahsiyetlerin sadece dinleme ve okuma becerisi üzerinden değil, konuşma ve yazma becerilerinin üzerinden de verildiği tespit edilmiştir. Her iki sete, yer verdikleri şahsiyetlere cinsiyet bağlamında bakıldığında kadın şahsiyetlere çok az yer verildiği görülmektedir. Bu da ders kitapları açısından oldukça önemli bir eksiklik olarak değerlendirilmektedir. Ulaşılan bulgular, hem iki set arasındaki şahsiyetlerin veriliş biçimi ve oranı arasındaki farkın fazla olması hem de özellikle kadın şahsiyetlerin erkeklere göre çok az olması, ilgili setlerde şahsiyetlere sistematik bir yaklaşımla yer verilmediği sonucunu ortaya çıkarmıştır. Tüm bu sonuçlardan hareket ile ders kitaplarında yer alacak şahsiyetlerin kimler olması gerektiğine yönelik çeşitli çalışmalar yapılmalı ve bu çalışmalarda, Türkiye’de kültürel kimliği ile ön plana çıkmış insanların, alanda ders veren öğretmenlerin, akademisyenlerin vb. görüşlerine başvurularak ders kitaplarında yer verilmesi gereken şahsiyetler belirlenmelidir.

An Examination On The Personality In The Books Used In Turkish Language Teaching As A Foreign Language

The aim of the study is to determine the personalities in the textbooks used in teaching Turkish as a foreign language and to reveal how often and how these persons are handled in the course books. Document analysis technique was used in the study. In the study, “Seven Climate and Istanbul Turkish for foreigners” sets were selected as samples. As a result of the research, athletes, artists, writers, poets, poets, clergymen, statesmen, etc. in the sum of all levels of both sets. It was determined that there were 97 people in the Istanbul set and 164 people in the Seven Climate, in various categories. In A1, A2, B1 and B2 levels, in the Seven Climate books, the rate of giving and the way of giving is higher than that of Istanbul, but in the C1 and C2 levels, the rate of giving the figures of both books is very close to each other. When an evaluation is made on the way personalities are given, it is seen that 66 (64,02%) of the personalities in the Istanbul book are given as names, while 67 (40,85%) are given as names in the Seven Climate. When it is looked at the rate of the personalities given in the text, it is to remark that 17 (16.49%) of the Istanbul book and 38 (23.17%) of the seven climate have the characteristics of the personalities. When it is looked at the proportion of the personalities processed in the context of the text, it is seen that there are 20 (19.4%) people in Istanbul and 59 (35.97%) people in Seven Climate. When both studies are evaluated together, it is concluded that the relevant sets do not include personalities with a systematic approach. Based on all these results, various studies should be conducted on who should be the personalities to be included in the textbooks, and in these studies, the personalities that should be included in the textbooks should be determined consulting the opinion of the people come to the fore with their cultural identity in Turkey and the ideas of the teachers, academics etc. who teach in the field

PDF

___

Açık, F. ve Demir, A. (2011). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kültürlerarası yaklaşım ve seçilecek metinlerde bulunması gereken özellikler. TÜBAR, 30, 51-72.
Akbulut, S., ve Yaylı, D. (2015). Yabancı dil olarak türkçe öğretimi a1-a2 düzeyi ders kitapları üzerine bir izlence çalışması. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 35- 46.
Akkoyunlu, B. (2019). Yedi İklim yabancı dil olarak Türkçe setindeki kültürel varlığın incelemesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü.
Andarab, M. S. (2015). Representation of the characters in the claimed English as an ınternational language-targeted coursebooks. Studies in English Language Teaching, 3(4), 294.
Asemota, E. H. (2015). Language, the ındıvıdual, socıety and culture constıtute a unıque approach, congenıal for language teachers. British Journal of English Linguistics, 3(3), 14-22.
Barcın, S. (2018). Türk Soylulara Türkçe öğretiminde kültür aktarım aracı olarak atasözleri ve deyimlerin kullanımı: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Altın Köprü Türkçe öğretimi ders kitabı (B1 seviyesi). Aydın Tömer Dil Dergisi, 3(2), 1-16.
Barcın, S. (2019). Kırgızistan- Türkiye Manas Üniversitesi Altın Köprü Türkçe öğretimi ders kitabında (B2 seviyesi) yer alan kültür ögeleri. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademik Araştırmalar Dergisi, 3 (2), 39-50.
Baskın, S. (2018). Which cultural aspects do the textbooks of teaching Turkish to foreigners transfer? Advances in Language and Literary Studies, 9(2), 131-137.
Biçer, N. ve Batdı, V. (2019). An investigation of textbooks used to teach Turkish as a foreign language with Rasch measurement model and Maxqda. Journal of Language and Linguistic Studies, 15(4), 1269-1286. Doi: 10.17263/jlls.668420
Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative research journal, 9(2), 27-40.
Boztilki, G. (2018). Gazi Üniversitesi Tömer B1 seviyesi kitabının değerler eğitimi bakımından incelenmesi. Journal of Human Sciences, 15(2), 755-765.
Bölükbaş F ve Keskin F. (2010). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde metinlerin kültür aktarımında işlevi. Turkish Studies, 5(4), 221-235.
Büyüköztürk, Ş., vd (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yay.
Byram, M. (1997). Teaching and assessing ıntercultural communicative competence. Clevedon: Multilingual Matters.
Byram, M., Morgan, C. ve Colleagues. (1994). Teaching-and-learning language-andculture. Clevedon: Multilingual Matters.
Byrd, P. (2001). "Textbooks: Evaluation for selection and analysis for implementation." In M. C.
Murcia (Ed.), Teaching English as a second or foreign language (pp. 415-427). Heinle, Cengage Learning.
Chen B. B. (2004). A survey on cultural learning and its variables analysis. Journal of Xi’an International Studies University, 12(3), 21-24.
Çangal, Ö. (2012). Yabancılara türkçe öğretiminde kültür aktarıcısı olarak türküler. Gazi Üniversitesi Türkçe Araştırmaları Akademik Öğrenci Dergisi, 2(2), 9-20.
Çelik, S. ve Erbay, Ş. (2013). Cultural perspectives of turkish elt coursebooks: do standardized teaching texts ıncorporate ıntercultural features? Eğitim ve Bilim, 38 (167), 336-351.
Çetinoğlu, G. ve Güllülü, M. (2018). A2 seviyesi için hazırlanmış İstanbul Yabancılara Türkçe Öğretim Seti ve Yunus Emre Enstitüsünün Yedi İklim Setinin kültürel aktarım açısından karşılaştırılması. Turkish Studies, 13(4), 321-344.
Demir, D. (2014). Yabancı dil olarak Türkçe öğretim ders kitaplarının kültürel içeriği. Hacettepe Üniversitesi Yabancı Dil Olarak Türkçe Araştırmaları Dergisi, 1, 53-61.
Demir, N. (2014). Yabancı dil olarak Türkçe öğretim kitaplarının kültürel içeriği. Hacettepe Üniversitesi Yabancı Dil Olarak Türkçe Araştırmaları Dergisi, 1, 53-61.
Deniz, A. Ç. (2010). Gümüş dizisinin Arap kamuoyuna etkileri bir sosyal medya incelemesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 50-67.
Dewi, K.C. (2016). Cultural contents in an English language teaching (ELT) textbook: a case of Indonesia. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sebelas Maret University, Solo: Indonesia.
Fişekçioğlu, A. (2019). Yabancı dil olarak türkçe öğretiminde diller için Avrupa ortak öneriler çerçevesi ölçütlerine göre Türk kültürü tanımlayıcılarının oluturulması: B1 dil düzeyi model önerisi. Yayımlanmaış doktora tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
González, A. (2006). "On materials use training in EFL teacher education: Some reflections." Profile, Issues in Teacher' Professional Development, 7, 101-115.
Göçer, A. (2007). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan ders kitaplarının ölçme ve değerlendirme açısından incelenmesi. Dil Dergisi, 137, 30-48.
Gökalp, Z. (1997). Türkçülüğün Esasları. İnkîlap Kitabevi.
Gün, M., Akkaya, A. ve Kara, Ö. T. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarının Türkçe öğretim merkezlerinde görev yapan öğretim elemanları açısından değerlendirilmesi. Turkish Studies 9(6), 1-16.
Güncel Türkçe Sözlük, (2020). “Kültür” https://sozluk.gov.tr/?kelime=k%C3%BClt%C3%BCr
Gürsoy, S. ve Güleç İ. (2015). “Yabancılara Türkçe öğretiminde kültürel ögelerin aktarımı:
Gökkuşağı Türkçe öğretim seti temel seviye örneği”, IV. Sakarya'da Eğitim Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, 98-119. ISBN: 9786054735594.
Han, J. ve Zhang, L. (2020). Teaching culture in TEFL. Creative Education, 11, 447-451. https://doi.org/10.4236/ce.2020.114032
Hasırcı, S. (2019). Yabancılara Türkçe öğretimine yönelik ders kitaplarının konuşma becerisi açısından karşılaştırılması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8(2), 1068- 1098.
İltar, L. ve Dündar, S. A. (2018). Suriyeli öğrencilere Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan öğretim setleri hakkında karşılaştırmalı bir değerlendirme çalışması. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 7(20), 523-539.
İşcan, A. ve Yassıtaş, T. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitaplarında kültür aktarımı: Yedi İklim Türkçe öğretim seti örneği (B1-B2 Düzeyi). Aydın TÖMER Dil Dergisi, 3(1), 47-66.
Kalenderoğlu, İ. (2017). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan temel düzey (a1, a2) ders kitaplarında kültür aktarımı. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(12),73-83.
Karababa, Z. C. (2009). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi ve karşılaşılan sorunlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 265-277.
Karababa, Z. C., ve Üstünsoy Taşkın, S. (2012). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarının öğretmen görüşleri çerçevesinde değerlendirilmesi. Dil Dergisi, 157, 65-80.
Kelime Erdal. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi A1 ve A2 düzeyi ders kitaplarının tanınmış kişiler açısından incelenmesi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 72, 237–248.
Kılcan, B., Akbaba, B. ve Gülbudak, B. (2017). Altıncı ve yedinci sınıf öğrencilerinin Hoca Ahmed Yesevî algıları. Journal of History Culture and Art Research, 6(2), 549-564. doi:http://dx.doi.org/10.7596/taksad.v6i2.809
Kılıç, F. (2019). Kültürel ögeler açısından yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kaynak incelemesi: Türkçeye yolculuk B1-B2 ve Altay Türkçe Öğreniyorum B1-B2 örnekleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
Kılıçkaya, F. (2004). Guidelines to evaluate cultural content in textbooks. The Internet TESL Journal, 10(12), 38-48.
Kim, S.Y and Paek, J. (2015). An analysis of culture-related content in English textbooks. Linguistic Research 32 (Special Edition), 83-104.
Köşger, G. (2015). Yabancı dil öğretiminde kültür aktarımı: Fransız dili örneği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 409-421.
Kutlu, A. (2015). Yabancılara türkçe öğretiminde kültürün araç olarak kullanımı: gazi yabancılar için türkçe öğretim seti örneği (B1-B2 seviyesi). Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(2), 697-710.
Lappalainen, T. (2011). Presentation of the American culture in EFL textbooks: An analysis of the cultural content of Finnish EFL textbooks for secondary and upper secondary education. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, University of Jyväskylä: Finland.
Lee, K-Y. (2009). Treating culture: what 11 high school efl conversation textbooks in South Korea do. English Teaching: practice and Critique, 8(1), 76-96.
Liu, K. (2016). Prioritizing Criteria for Evaluating Cultural Contents in EFL Textbooks through AHP. Journal of Language Teaching and Research, 7(5), 841-850.
Matsumoto, D. (1996) Culture and Psychology. Pacific Grove, CA: Brooks/Cole.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook: Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: SAGE Publications, Inc.
Moralı, G. ve Göçer, A. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kültür paylaşımına yönelik öğretmen görüşleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 1115-1129.
Mutlu, H. H. Ve Şet, G. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan c1 seviye ders kitaplarındaki kültür unsurlarının incelenmesi (Gazi yabancılar için türkçe – İstanbul yabancılar için Türkçe). Dil Dergisi, 171(1), 91-107.
Nuroğlu, E. (2013). Dizi turizmi: Ortadoğu ve Balkanlar’dan gelen turistlerin Türkiye’yi ziyaret kararında Türk dizileri ne kadar etkili? 5. Uluslararası İstanbul İktisatçılar Zirvesi Bildiri Kitabı,https://www.researchgate.net/publication/261002399
Okur, A. (2012). Haci Bektaş Velî ve ilgili kavramların tanınabilirlik algısı üzerine bir araştırma ve öğretim programlarındaki (MEB) durumu. Türk Kültürü ve Haci Bektaş Veli Araştirma Dergisi, 64, 199-218.
Okur, A., ve Keskin, F. (2013). Yabancılara Türkçe öğretiminde kültürel ögelerin aktarımı: İstanbul yabancılar içinmTürkçe öğretim seti örneği. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(2), 1619-1640.
Ökten, C. E., ve Kavanoz, S. (2014). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimini hedefleyen ders kitaplarında kültür aktarımı. Turkish Studies, 9(3), 845-862.
Ömeroğlu, E. (2016). Yabancılara türkçe öğretimi için hazırlanmış ders kitaplarının incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
Özdemir, C. (2013). Yabancılara Türkçe öğretiminde ders malzemelerinin önemi ve işlevsel ders malzemelerinin nitelikleri. Turkish Studies, 8(1) 2049-2056.
Özkan, R. (2014). Eğitim fakültesi öğrencilerinin Haci Bektaş Veli’yi tanıma düzeyi ve Bektaşilik hakkındaki tutumlarının belirlenmesi. Zeitschrift für die Welt der Türken, 6(1), 241-255.
Öztürk, M. ve Atik, A. (2016). Ulusal pazardan küresel pazarlara uzanan süreçte Türk dizilerinin gelişimi. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 3(2),66-82.
Özyurt Gülen, D. (2019). Kültürlerarası iletişim kapsamında yabancı dil öğretim yolu ile kültür aktarımı ve duyarlılık kazanımı: örnek kitap incelemesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Peterson, B. (2004). Cultural intelligence: A guide to working with people from other cultures. Yarmouth, ME: Intercultural Press.
Rodríguez, G. (2010). English textbooks for teaching and learning english as a foreign language: do they really help to develop communicative competence? Educación y Educadores,13(3),23- 36.
Şimşek, M. R. (2018). Yabancılar için İngilizce ve Türkçe ders kitaplarındaki kültürel içeriklerin karşılaştırması. Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 84, 301-327.
Şimşek, R. (2016). Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarının temel dil becerileri bağlamında karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Nevşehir.
Tansrıverdi, E. A. ve Tüm, G. (2016). Yabancılar için Türkçe öğretimi ders kitaplarında yer alan yazma etkinliklerinde özgünlük. Turkophone, 3, 18-36,
Tanyıldızı, İmik, N. (2011). Türk kültürünün gençlere tanıtımında medyanın rolü: Haci Bektaş Velî, Mevlâna ve Yunus Emre üzerine bir araştırma. Türk Kültürü ve Haci Bektaş Veli Araştirma Dergisi, 59, 101-118.
Tokcan, H. ve Kolyiğit, E. (2017). Türk tarihinde yer alan önemli kadın şahsiyetler hakkında öğrenci bilgi düzeyleri. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 1, 31-41.
Toprak, F. (2011). Yabancılara Türkçe Öğretimi kitaplarındaki okuma parçaları ve diyalogları üzerine bir değerlendirme. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 29, 11-24.
Ulum, G. Ö. (2018). Ideologıcal and hegemonıc practıces ın globally and locally wrıtten efl textbooks. Yayımlanmamış doktora tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniveristesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
Yaylı, D. ve Yaylı, D. (2018). Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarında yazma etkinliklerinin değerlendirilmesi (Yedi İklim Türkçe örneği). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 132-145.
Yımaz, F. (2015). Yeni Hitit yabancılar için Türkçe öğretim setindeki görsellerde kültür akratırımı. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(37), 841-849.
Araştırmada İncelenen Ders Kitapları
İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı A1 (2012). İstanbul: Kültür Sanat Basımevi.
İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı A2 (2012). İstanbul: Kültür Sanat Basımevi.
İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı B1 (2012). İstanbul: Kültür Sanat Basımevi.
İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı B2 (2012). İstanbul: Kültür Sanat Basımevi.
İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı C1 (2012). İstanbul: Kültür Sanat Basımevi.
İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı C+ (2012). İstanbul: Kültür Sanat Basımevi.
Yunus Emre Enstitüsü Yedi İklim Türkçe A1 Ders Kitabı, (2014). Yunus Emre Enstitüsü.
Yunus Emre Enstitüsü Yedi İklim Türkçe A2 Ders Kitabı, (2014). Yunus Emre Enstitüsü.
Yunus Emre Enstitüsü Yedi İklim Türkçe B1 Ders Kitabı, (2014). Yunus Emre Enstitüsü.
Yunus Emre Enstitüsü Yedi İklim Türkçe B2 Ders Kitabı, (2014). Yunus Emre Enstitüsü.
Yunus Emre Enstitüsü Yedi İklim Türkçe C1 Ders Kitabı, (2014). Yunus Emre Enstitüsü.
Yunus Emre Enstitüsü Yedi İklim Türkçe C2 Ders Kitabı, (2014). Yunus Emre Enstitüsü.

Turkish Studies - Educational Sciences-Cover

ISSN: 2667-5609
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ