Öğretmenlerin Sınıf Yönetimi Yeterlikleri ve Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

İlişkisel tarama modelindeki bu nicel araştırmanın temel amacı, öğretmenlerin sınıf yönetimi yeterlikleri ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışma evrenini, 2019-2020 Eğitim-Öğretim Yılı’nda Kırşehir il genelinde görev yapan 931 ortaokul öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi, kolaylıkla bulunabilen örnekleme yöntemi ile seçilmiş 441 öğretmenden oluşmaktadır. Veri toplama araçları olarak “Sınıf Yönetimi Yeterlik Ölçeği” ve “Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi” kullanılmıştır. Araştırmada, sınıf yönetimi yeterliklerinin “dışa dönüklük, “deneyime açıklık”, “yumuşak başlılık” ve “sorumluluk” kişilik özellikleriyle pozitif yönlü anlamlı ilişkisinin olduğu, “duygusal dengesizlik” kişilik özelliğiyle ise negatif yönlü anlamlı ilişkisinin olduğu tespit edilmiştir. Sınıf yönetimi “fiziksel düzeni sağlama”, “öğretim yönetimi”, “zaman yönetimi”, “sınıf içi ilişkileri düzenleme” ve “davranış geliştirme ve düzenleme” alt yeterliklerinin “dışa dönüklük”, “deneyime açıklık”, “yumuşak başlılık” ve “sorumluluk” kişilik özellikleriyle pozitif yönlü, “duygusal dengesizlik” kişilik özelliğiyle ise negatif yönlü anlamlı ilişkisinin olduğu belirlenmiştir. Araştırmada, öğretmenlerin sınıf yönetimi yeterliklerine ilişkin algılarının “çok yüksek düzeyde olduğu”; öğretmenlerin kişilik özelliklerinden duygusal dengesizliğe biraz uygun oldukları; dışa dönüklüğe, deneyime açıklığa, yumuşak başlılığa oldukça uygun oldukları ve sorumluluğa çok uygun oldukları saptanmıştır. Ayrıca “görev yapılan okulun imkânları durumuna ilişkin algı” ve “mesleki yayın takip etme durumu” değişkenlerinin öğretmenlerin sınıf yönetimi yeterliklerine ilişkin algıları ile kişilik özelliklerine ilişkin algıları arasında anlamlı farklılık yaratan değişkenler olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Examining the Relationship Between Teachers' Classroom Management Competencies and Personality Traits

The main purpose of this quantitative study in the relational screening model is to examine therelationship between teachers' classroom management competencies and personality traits. The workingpopulation is 931 secondary school teachers working in Kırşehir province in Turkey in 2019-2020 academicyear. The sample of study consists of 441 secondary school teachers seleceted by convenience samplingmethod. “Classroom Management Proficiency Scale” and “Adjectives Based Personality Scale” were used tocollect data. In the research, it was determined that the classroom management proficiencies have a significantpositive relationship with “extroversion,“ openness”,“ agreeableness” and “conscientiousness”, and asignificant negative relationship with “neuroticism”. It was found that the “providing physical order”,iınstructional management”, “time management”, “organizing classroom relations” and “behaviourdevelopment and regulation” sub-proficiencies of classroom management have a significant positiverelationship with “extroversion,“ openness”,“ agreeableness” and “conscientiousness”, and a significantnegative relationship with “neuroticism”. In the research, it was determined that teachers' perceptions aboutclassroom management competencies were “at a very high level” across the scale and all sub-factors. It wasunderstood that the teachers were a little suitable for neuroticism very suitable for extroversion, openness,agreeableness and conscientiousness. In addition, it was concluded that the variables of “perceptions regardingthe facilities of the school teachers work at” and “professional broadcasting follow-up status” were variablesthat made a significant difference between the perceptions of teachers about their classroom managementcompetencies and their perceptions of personality traits.

PDF

___

Aktaş, Aylin (2006). Farklı kültürlerdeki yöneticilerin kişilik özelliklerine dayanarak liderlik anlayışlarının belirlenmesi: Türk ve Amerikan otel yöneticilerinin karşılaştırmalı analizi. Yayımanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi.
Austin, O. O. & Omomia, T. A. (2014). Perceived impact of classroom management on effective teaching: A study of five schools in education district 11, Lagos State, Nigeria. European Scientific Journal, 10(22) 309-320.
Akyıldız, H. (2006). Freudçu, liberal ve marksist kişilik kuramlarının türevi olarak toplum, iktisat ve siyaset teorileri. Akdeniz Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11, 1-23.
Bacanlı, H., İlhan, T., & Aslan, S. (2009). Beş faktör kuramına dayalı bir kişilik ölçeğinin geliştirilmesi: sıfatlara dayalı kişilik testi (SDKT). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 261- 279.
Başar, H. (2004). Sınıf yönetimi. Pegem A Yayınları.
Başaran, İ.E. (2005). Eğitim psikolojisi gelişim, öğrenme ve ortam. Nobel Yayıncılık.
Başaran, İ. E. (2008). Örgütsel davranış insanın üretim gücü. Ekinoks Eğitim Danışmanlık.
Baykul, Y. & Güzeller, C. O. (2014). Sosyal bilimler için istatistik: SPSS uygulamalı (2. Baskı). Pegem Yayıncılık.
Bradbury, T. N. ve Fincham, F. D. (1993). Assessing dysfunctional cognition in marriage: A reconsideration of the relationship belief ınventory. Psychological Assessment: A Journal of Consulting and Clinical Psychology, 5, 92-101.
Brophy, J. (1988). Educating teachers about managing classrooms and students. Teaching and teacher education. 4 (1), 1-18.
Burger, J. M. (2006). Kişilik. Kaktüs Yayınaları.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E, Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Yayıncılık.
Byrne, B. M. (2013). Structural equation modeling with LISREL, PRELIS, and SIMPLIS: Basic concepts, applications, and programming. Imprint Psychology Press.
Cochran-Smith, M. (2001). Constructing outcomes in teacher education: policy, practice and pitfalls. Education Policy Analysis Archives, 9, 1-34.
Cruickshank, D. L., Bainer, D. L. & Metcalf, K. K. (1995). The act of teaching. Boston: McGrawHill.
Çakmak, M., Kayabaşı, Y. & Ercan, L. (2008). Öğretmen adaylarının sınıf yönetimi stratejilerine yönelik görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 53-64.
Çetin, F. (2012). Eğitim fakültelerinde görev yapan öğretim elemanlarının sınıf yönetimi ile ilgili davranışlarının incelenmesi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 42-58.
Çevik Kılıç, D. B. (2017). Türkiye’deki müzik öğretmenlerinin kişilikleri ve iş tatminleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25 (1), 435-454.
Demirel Ö. (2006). Öğretimde planlama ve değerlendirme öğretme sanatı.Pegem Akademi Yayıncılık.
Demirtaş, H. (2009). Sınıf yönetiminin temelleri. In, Hüseyin K. (Ed.). Etkili sınıf yönetimi. Anı Yayıncılık.
Ekşi, H. (2004). Kişilik ve başa çıkma: başa çıkma tarzlarının durumsal ve eğilimsel boyutları üzerine çok yönlü bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4(1), 81-98.
Erden, M. (2007). Öğretmenlik mesleğine giriş. Arkadaş Yayınevi.
Erdoğan, İ. (2010). Sınıf yönetimi. Sistem Yayıncılık.
Evertson, C.M., & Weinstein, C.S. (2006). Classroom management as a field of inquiry. In, C.M.
Evertson & C.S. Weinstein (Eds.), Handbook for classroom management: Research, practice, and contemporary issues (3-15). NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Fraenkel, J., Wallen, N. & Hyun, H. (2012). How to design and evaluate research in education. OH: McGraw-Hill.
Fries, K. & Cochran-Smith, M. (2006). Teacher research and classroom management: What questions do teachers ask? In C.M. Evertson & C.S. Weinstein (Eds.), Handbook for classroom management: Research, practice, and contemporary issues (945-981). NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Funder, D.C. (2007). The personality puzzle. Norton.
Gökler, R. & Taştan, N. (2018). Öğretmenlerin kişilik özellikleri ile okul akademik iyimserliği arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(1), 333-358.
Guba, E. G., & Getzels, J. W. (1955). Personality and teacher effectiveness: a problem in theoretical research. Journal of Educational Psychology, 46(6), 330-344.
Güleç, C. (2006). Psikiyatrinin ABC’si. Say Yayınları.
Gürkan, T. (1993). İlkokul öğretmenlerinin öğretmenlik tutumları ile benlik kavramları arasındaki ilişki. Sevinç Matbaası.
Hamachek, E. D. (Ed.). (1972). Toward more effective teaching. In, Psychology and education (33- 72). Boston: Allyn and Bacon.
Hamilton, A. R. (2010). Exploring the relationship between teacher personality traits and teachers' attitudes and practices towards family-school partnerships (ProQuest LLC, Ph.D. Dissertation). Loyola University.
Harper, H. & Dunkerly, J. (2009). Educating the world: teachers and their work as define by the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO). Current Issues in Comparative Education, 12(1), 56-65.
Hattie, J. A. (2002). Classroom composition and peer effects. International Journal of Educational Research, 37(5), 449-481.
Howard, B. C., McGee, S., Schwartz, N., & Purcell, S. (2000). The experience of constructivism: transforming teacher epistemology. Journal of Research on Computing in Education, 32(4), 455- 465.
Kalafat, S. (2012). Ortaöğretim öğretmenlerinin kişilik özelliklerinin öğretmen yeterliliklerine etkisinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi.
Karaman, B. (2019). Yetişkinlerde sıfatlara dayalı kişilik özellikleri, otomatik düşünceler ve yaşam doyumlarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi.
Komitoğlu, D. (2009). Sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerileri ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi, İstanbul ili Kadıköy ilçesi örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi.
Köklü, N., Büyüköztürk, Ş. & Bökeoğlu, Ç. Ö. (2007). Sosyal bilimler için istatistik. Pegem Yayıncılık.
Kurt, H., Ekici, G., Aktaş, M. & Aksu, Ö. (2013). Öğretmen adaylarının kişilik tiplerinin sınıf yönetimine yönelik tutum ve inançlarına etkisi. Journal of Research in Education and Teaching, 2 (2), 199-208.
Küçükahmet, L. (1987). Öğretmenlik mesleğine giriş. Alkım Yayınları.
Kwok, A. (2017). Relationships between instructional quality and classroom management for beginning urban teachers. Educational Researcher, 46(7), 355-365.
Lazaridou, A. & Beka, A. (2015). Personality and resilience characteristics of Greek primary school principals. Educational Management Administration & Leadership, 43(5), 772-791.
Loughran, J. (2006). Developing a pedagogy teaching and learning about teaching. Taylor & Francis.
Martin, N. K. & Sass, D. A. (2010). Construct validation of the behavior and instructional management scale. Teaching and Teacher Education, 26, 1124-1135.
Mete, C. (2006). İlköğretim okullarında çalışan öğretmenlerin kişilik özellikleri ile iş tatminleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi.
Morgan, G. A., Leech, N. L., Gloeckner, G. W. & Barrett, K. C. (2004). SPSS for introductory statistics: Use and interpretation. Psychology Press.
Oktar, İ., & Yazçayır, N. (2008). Öğrencilere göre etkili öğretmen özellikleri. Milli Eğitim Dergisi, 180, 8-22.
Okutan, M. (2006). Sınıf yönetiminde örnek olaylar. Pegem A Yayıncılık.
Oliver, R. M., & Reschly, D. J. (2007). Effective classroom management: teacher preparation and professional development. National Comprehensive Center for Teacher Quality. Retrieved from https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED543769.pdf on 03.02.2020.
İpek Öner, M. (2012). The relationship between efl instructors’ classroom management efficacy and personality traits. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi.
Özdemir, S. (2007). Eğitim, okul ve sınıf yönetimi. In, M. Çağatay Özdemir (Ed.) Sınıf Yönetimi. Ekinoks Yayınları.
Sadık, F. (2000). İlköğretim 1. aşama sınıf öğretmenlerinin sınıfta gözlemledikleri problem davranışlar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi.
Sasson, D. (2007). The teacher as a classroom manager: How to use classroom management activities and techniques. Retrieved April 18, 2011, from http://www. classroomorganization.suite101.com/article.cfm/the teacherasaclassroommanager
Schunk, D.H. & Gunn, T.P. (1986). Self-efficacy and skill development: influence of task strategies and attributions. Journal of Educational Research. 79(4), 238-244.
Sevim, O. & Varışoğlu, B. (2012). duygusal semantik farklılığa göre Atatürk Üniversitesindeki Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yükledikleri değerler. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(2), 27-37.
Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H. & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
Sun, R. C. (2015). Teachers’ experiences of effective strategies for managing classroom misbehavior in Hong Kong. Teaching and Teacher Education, 46, 94–103.
Şimşek, M.Ş., Akgemci, T. & Çelik, A. (2001). Davranış bilimlerine giriş ve örgütlerde davranış. Nobel Yayın Dağıtım.
Tatlılıoğlu, K. (2013). Beş faktör kişilik kuramı bağlamında kişilik kavramına genel bir bakış. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 3(6), 127-146.
TDK (2020). TDK güncel Türkçe sözlük. Retrieved February 2, 2020 from http://tdk.gov.tr
Terzi, A. R. (2002). Sınıf yönetimi açısından etkili öğretmen davranışları. Milli. Eğitim Dergisi, 155- 156, 162-169. Yıldızoğlu, H. & Burgaz, B. (2014). Okul yöneticilerinin beş faktör kişilik özellikleriyle çatışma yönetimi stili tercihleri arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 295-310.
Yurdakul, Y. (2019). Beş faktör kişilik özellikleri ve karanlık üçlü kişilik özelliklerinin eş uyumu ile olan ilişkileri: evli çiftlerde kesitsel bir çalışma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Işık Üniversitesi.

Turkish Studies - Educational Sciences-Cover

ISSN: 2667-5609
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ