Okul Müdürlerinin Yaptıkları Ders Denetimlerinin Olumlu ve Olumsuz Yönleri: Öğretmenlerin Görüş ve Önerileri

Bu araştırma, okul müdürlerinin yaptıkları ders denetimlerinin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Sivas’ta görev yapan öğretmenler arasından seçilen 25 öğretmen oluşturmaktadır. Çalışma grubunun belirlenmesinde maksimum çeşitlilik örnekleme tekniğinden yararlanılmıştır. Katılımcılarla görüşme yapmak amacıyla yarı yapılandırılmış bir görüşme formu oluşturulmuştur. Katılımcıların görüşme sorularına verdikleri cevaplar içerik analizi ve betimsel analiz kullanılarak incelenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, katılımcıların okul müdürlerinin gerçekleştirdikleri ders denetiminin niteliğine ilişkin görüşleri büyük oranda olumsuzdur. Katılımcılar denetimin kim tarafından gerçekleştirilmesi gerektiği konusunda özdenetimi ön plana çıkarmışlardır. Katılımcılara göre, okul müdürlerinin ders denetimi gerçekleştirmesinin en önemli yararı öğretmenin gelişimini sağlaması; sakıncaları ise kişisel ilişkiler, siyasi görüş gibi dış etmenlerin denetime dâhil edilmesi, donanım ve zaman yetersizliğidir. Katılımcılar okul müdürlerinin gerçekleştirdikleri ders denetimleri esnasında öğretmen, öğrenci, veli ve okulun çevresi hakkında ön bilgiye sahip olmalarını müfettiş denetimine göre en belirgin farklılık olarak görmektedir. Öğretmenler okul müdürlerinin ders denetimleri esnasında sıkça karşılaşılan sorunların başlıcaları olarak öğretmen ve okul müdürü arasındaki ilişkinin biçimi, okul müdürünün sınıfta olması nedeniyle öğrencide görülen davranış değişikliği, okul müdürlerinin denetim yapabilmek için yeterli donanıma sahip olmaması, okul müdürlerinin iletişim alanında yeterli olmaması gibi durumları sıralamıştır. Okul müdürlerinin ders denetimlerinin amaçlarına ulaşıp ulaşmadığı konusunda öğretmenlerin görüşleri çoğunlukla olumsuzdur. Katılımcılar okul müdürlerinin gerçekleştirdikleri ders denetiminin daha etkili bir biçimde yerine getirilebilmesi için genellikle okul müdürü odaklı düzenlemeler önermişlerdir.

Positive and Negative Sides of Principals’ Classroom Supervision: Views and Suggestions of Teachers

This research was conducted to evaluate the supervisory duties of school principals according to the teachers' opinions. The study group has 25 teachers selected from the teachers working in Sivas. The maximum variation sampling was used in determining the study group. A semi-structured interview form was created to interview the participants. Participants' answers were examined using content and descriptive analysis. The results showed that participants are largely negative about the quality of classroom supervision conducted by school principals. Participants have prioritized self-control over who should conduct the supervision. According to the participants, the most important benefit of school principals in carrying out classroom supervision is the development of the teacher. The principal drawbacks of school principals to conduct classroom supervision are the inclusion of external factors, such as personal relationships, political views, on the supervision. According to participants, the inadequacy of equipment and time is among the drawbacks of the classroom supervision realized by the school principals. Participants view school principals as the most significant difference from the supervisors' supervision of having preliminary information about the teachers, students, parents and the environment of school during classroom supervision. Participants list the situations in which school principals have problems in the course audits, such as the nature of the relationship between the teacher and the school principal, the behavior change in the student due to the school principal’s presence in class, the lack of adequate school principal's supervisory control, and the lack of school principals in communication. Teachers' views on whether principal supervision reach the goals of classroom supervision are often negative. A large part of the participants have proposed principal-centered arrangements to be made so that school principals perform their supervision more effectively.

PDF

___

Altun, S. A. & Memişoğlu, S. P. (2008). Performans değerlendirmesine ilişkin öğretmen, yönetici ve müfettiş görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 53, 7–24.
Altun, M. Şanlı, Ö., & Tan, Ç. (2015). Maarif müfettişlerinin, okul müdürlerinin denetmenlik görevleri hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 10(3), 79-96. https://doi.org/10.7827/turkishstudies.7913
Ayaydın A. (2010). Günümüz görsel sanatlar eğitiminde denetim sorunları ve çözüm önerileri. 2. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi Bildiriler Kitabı. Karaköse T. ve Diğerleri (Ed). Kütahya: Nobel.
Aydın, İ. (2005). Öğretimde denetim. Ankara: Pegem.
Aydın, M. (2007). Çağdaş eğitim denetimi. Ankara: Hatiboğlu.
Ayvaz, A. (1997). Sinop ili ortaöğretim kurumlarında görevli yönetici ve öğretmenlerin insan ilişkileri konusundaki görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Aslanargun, E. & Göksoy, S. (2013). Öğretmen denetimini kim yapmalıdır? Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(özel sayı), 98-121.
Balyer, A. (2012). Çağdaş okul müdürlerinin değişen rolleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(13),75-93.
Başar, H. (2000). Eğitim denetçisi. Ankara: Pegem.
Beycioğlu, K. & Dönmez, B. (2009). Eğitim denetimini yeniden düşünmek. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 71–93.
Bige, E. F. (2014). İlkokul müdürlerinin ders denetimleri ile ilgili öğretmenler görüşleri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
Burgaz, B. (1995). İlköğretim kurumlarının denetiminde yeterince yerine getirilmediği görülen bazı denetim rolleri ve nedenleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 127-134.
Bursalıoğlu, Z. (2010). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara; Pegem.
Dağlı, A. (2000). İlköğretim öğretmenlerinin algılarına göre ilköğretim denetmenlerinin ders denetimine ilişkin davranışları. Eğitim ve Bilim, 25(8), 43-48.
Daresh, J. C. (2001). Supervision as proactive leadership. USA: Waveland.
Demir, M. (2009). İlköğretim müfettişlerinin ders teftişlerinin öğretmenler tarafından değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yedi Tepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Demirtaş, Z. (2005). İlköğretim okulu yöneticilerinin performans değerlendirme ölçütleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 44, 489-506.
Demirtaş, H. & Akarsu, M. (2016). Öğretmen teftişini müfettiş yerine okul müdürünün yapmasına ilişkin öğretmen görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(17), 69-93. https://doi.org/10.17679/iuefd.17251239
Duykuluoğlu, A. (2016). Lise ders denetim görevlerine ilişkin öğretmen görüşleri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi], Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Ergen, H. & Eşiyok, İ. (2017). Okul müdürlerinin ders denetimi yapmasına ilişkin öğretmen görüşleri. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(1), 1-19.
Gelmez, Ş. (2011). İlköğretim okullarında okul müdürlerinin yaptığı denetimin öğretmenlerin mesleki gelişim ve yeterliliklerine etkisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Glickman, C. D. (1990). Supervision of instruction: A developmental approach. Massachusetts: Allyn and Bacon.
Göktaş, A. (2008). İlköğretim okulu müdürlerinin ve ilköğretim müfettişlerinin ders denetimine ilişkin yeterliklerinin sınıf öğretmenlerince değerlendirilmesi (Kırıkkale ili örneği). [Yayımlanmamış yüksek Lisans tezi]. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
Gündüz, Y. (2016). Öğretmenlerin denetimlere ilişkin görüşleri: Müfettişler mi? Okul müdürleri mi?
Özcan Demirel ve Serkan Dinçer (Ed.). Eğitim Bilimlerinde Yenilik ve Nitelik Arayışı içinde (s. 809- 822). Ankara: Pegem.
Karakaya, Ö. (2001). Denetimde öğretmenlerin geliştirilmesine yönelik insan ilişkileri davranışları konusunda öğretmen ve müfettiş görüşleri: Şanlıurfa örneği. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
Kayıkçı, K. & Uygur, Ö. (2012). İlköğretim okullarının denetiminde mesleki etik (bir durum çalışması). Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18(1), 65-94.
Köybaşı, F., Uğurlu, C. T., Bakır, A. A., & Karakuş, B. (2016). İlkokullarda ders denetimine ilişkin öğretmen görüşleri. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(4), 327-344. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.11176
Kuş, E. (2003). Nicel nitel araştırma teknikleri. Ankara: Anı.
Nolan, J. & Hoover, L. A. (2005). Teacher supervision and evaluation. Danvers: John Wiley and Sons.
Öncel, Y. (2006). İlköğretim okulu müdürlerinin denetimdeki rol ve yeterlilikleri. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Şanlıurfa.
Öz, M. F. (2003). Türkiye Cumhuriyeti milli eğitim sisteminde teftiş. Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi Yayınları.
Özmen, F. & Batmaz, C. (2006). İlköğretim okul müdürlerinin öğretmen denetimindeki etkililikleri: Hizmet yılı ve görev türü değişkenine göre öğretmen görüşleri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 102-120.
Seçen, A (2010). İlköğretim okullarındaki denetim uygulamalarının değerlendirilmesi. Ankara: EARGED.
Sergiovanni, T. J. & Starratt, R. J. (2007). Supervision: A redefinition. New York: McGraw-Hill.
Şişman, M. (2002). Eğitimde mükemmellik arayışı: Etkili okullar. Ankara: Pegem.
Taymaz, H. (2009). İlköğretim ve ortaöğretim okul müdürleri için okul yönetimi. Ankara: Pegem.
Taymaz, H. (2010). Eğitim sisteminde teftiş: Kavramlar, ilkeler, yöntemler. Ankara: Pegem.
Tok, T. N. (2013). Türkiye’de eğitim denetmenlerinin profili. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 119-138. https://doi.org/10.9779/PUJE583
Tonbul, Y. & Baysülen, E. (2017). Ders denetimi ile ilgili yönetmelik değişikliğinin maarif müfettişlerinin, okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri açısından değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 16(1), 299-311. http://dx.doi.org/10.17051/io.2017.24494
Topçu, İ. (2010). Devlet ve özel ilköğretim okullarında yöneticilerin öğretimin denetimi görevlerini yerine getirme biçimleri. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(34), 31-39.
Ünal, S. & Sığırcı, M. (2000). Öğretmenlerin denetmenleri değerlendirmesi ve onlardan beklentileri. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 12, 281-294.
Yakut, G. (2006). İlköğretim okulu müdürlerinin mevzuattaki görev tanımlarına ilişkin davranışları gösterme düzeyleri (İzmir ili örneği). [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Yeşil, D. & Kış, A. (2015). Okul müdürlerinin ders denetimine ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(2), 27-45.
Yıldırım, G. (2007). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin ders denetimine ilişkin görüşleri (Denizli ili örneği). [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
Yıldırım, N. (2012). Eğitim denetmeni ve bakanlık denetmeni imajları üzerine karşılaştırmalı bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18(1), 143-166.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Ankara: Seçkin.
Yılmaz, K. (2009). Okul müdürlerinin denetim görevi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 19-35.

Turkish Studies - Educational Sciences-Cover

ISSN: 2667-5609
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ