ÖĞRETMEN LİDERLİĞİ EĞİTİM PROGRAMININ YAYGIN EĞİTİM KURUMLARI USTA ÖĞRETİCİ VE ÖĞRETMENLERİNİN LİDERLİK BECERİLERİNE ETKİSİ

Bu araştırmanın temel amacı “Öğretmen Liderliği” eğitim programının yaygın eğitim kurumları usta öğreticileri ve öğretmenlerinin liderlik becerilerine etkisini değerlendirmektir. Araştırmanın çalışma grubunu 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Antalya Konyaaltı ilçesinde MEB’e bağlı yaygın eğitim kurumlarına görevli 44 katılımcı (22 deney, 22 kontrol grubu katılımcısı) oluşturmaktadır. Araştırmada, deney grubunda yer alan katılımcılara 6 hafta boyunca haftada dört gün olmak üzere 24 etkinlikten oluşan "Öğretmen Liderliği" eğitim programı araştırmacı tarafından uygulanmıştır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Öğretmen Liderliği Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde SPSS 21.0 paket programı kullanılmıştır. Önce kontrol ve deney gruplarındaki öğretmenlerin kişisel bilgi formundaki bilgileri frekans ve yüzdeler halinde hesaplanmıştır. Yapılan analiz sonucunda hem Davranışların Gereklilik Derecesi Ölçeğinden hem de Davranışların Sergilenme Derecesi Ölçeğinden alınan puanların normal dağılmadığı tespit edilmiştir Katılımcıların ön testlerden, son testlerden ve kalıcılık testlerinden aldıkları puanların karşılaştırılabilmesi için, Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis, tekrarlı ölçümler için Wilcoxon işaretli sıralar testi yapılmıştır. Deney grubuna uygulan Öğretmen Liderliği Eğitim Programının son test ve kalıcılık testi puanları karşılaştırıldığında etkili olduğu ve pozitif yönde anlamlı bir fark yarattığı görülmüştür. Bu bakımdan sonuç olarak katılımcıların öğretmen liderliği becerilerini yükseltmek için hazırlanan "Öğretmen Liderliği" eğitim programının, öğretmenlerin öğretmen liderliği beceri düzeylerine etkisi değerlendirildiğinde deney grubundaki öğretmenlerin liderlik beceri düzeylerini anlamlı ölçüde yükselttiği bu nedenle uygulanacak başka gruplarda da aynı derecede etkili olması beklendiği söylenebilir.

THE EFFECT OF TEACHER LEADERSHIP TRAINING PROGRAM ON THE LEADERSHIP SKILLS OF MASTER INSTRUCTORS AND TEACHERS AT NON-FORMAL EDUCATION INSTITUTIONS

Primary purpose of this study is to evaluate the effect of “Teacher Leadership” training program on the leadership skills of master instructors and teachers at non-formal education institutions. The sample group of the study consisted of 44 participants (22 in the experimental group, 22 in the control group) working in informal education institutions affiliated with the Ministry of National Education in Konyaaltı district of Antalya during the school year of 2017-2018. In the study, the “Teacher Leadership” training program including 24 activities was applied by the researcher to the participants in the experimental group four days a week for 6 weeks. Teacher Leadership Scale form were used as data collection tools in the study. SPSS 21.0 packaged software was used in the analysis of the study data. The difference between the pretest, posttest and retention test mean scores obtained from the Necessity Level of Behaviors Scale and the Display Level of Behaviors Scale was calculated with the Wilcoxon signed rank test. In order to compare the scores obtained by the participants from the pretests, posttests and retention tests, Mann-Whitney U test, Kruskal-Wallis and Wilcoxon signed rank test for repeated measures were used. When comparing the posttest and retention test scores of the “Teacher Leadership” training program which was applied to the experimental group; it was observed that there was an effective and positively significant difference. In this respect, when assessing the effect of the “Teacher Leadership” training program which was prepared to increase the teacher leadership skills of participants on the teacher leadership skill levels of teachers; it was seen that it significantly increased the leadership skill levels of the teachers in the experimental group. Thus, it is possible to assert it will hopefully be effective in other groups, as well.

PDF

___

Akgül, A., ve Çevik, O. (2003). İstatistiksel analiz teknikleri. Ankara: Emek Ofset Ltd. Şti.
Aydın, A. (1997). “Liderliğin Temel Nitelikleri Nelerdir?”, 21.Yüzyılda Liderlik Sempozyumu (5-6 Haziran 1997) Bildiriler Kitabı, Deniz Harp Okulu Basımevi, İstanbul, 82-87.
Aydın, İ. (2001). Yönetsel, mesleki ve örgütsel etik. Ankara: Pegem Akademi.
Aydın, M. (2010). Eğitim yönetimi. (9. Basım). Ankara: Hatiboğlu Basım ve Yayım.
Beycioğlu, K. (2009). İlköğretim okullarında öğretmenlerin sergiledikleri liderlik rollerine ilişkin bir değerlendirme. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Beycioglu, K., ve Aslan, B. (2010). Öğretmen liderliği ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online, 9(2), 64-775.
Beycioğlu, K., ve Aslan, B. (2012). Öğretmen ve yöneticilerin öğretmen liderliğine ilişkin görüşleri: Bir karma yöntem çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 2(2), 191-223.
Burke, K. A. (2009). The principal’s role in supporting teacher leadership and building capacity: teacherand administrator perspectives, (Doktora Tezi, University of California, San Diego), ProQuest Dissertations and Theses, (UMI No. 3344566).
Bursalıoğlu, Z. (1997). Eğitim yönetiminde teori ve uygulama. Ankara: Pegem A Yayınları.
Bursalıoğlu, Z. (2005). Okul yönetimde yeni yapı ve davranış (13. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Büyüköztürk Ş., (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (14.baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Büyüköztürk Ş., Kılıç Çakmak E., Akgün Ö. E., Karadeniz Ş. ve Demirel F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri (7.baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Can, N. (2004). Öğretmenlerin geliştirilmesi ve etkili öğretmen davranışları, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 103-119.
Can, N. (2006). Öğretmen liderliğinin geliştirilmesinde müdürün rol ve stratejileri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21 (2), 349-363.
Can, N. (2007). Öğretmen liderliği becerileri ve bu becerilerin gerçekleştirilme düzeyi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(1), 263-288.
Can, N. (2009a). Öğretmen liderliği. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Can, N. (2009b). Öğretmenlerin sınıfta ve okulda liderlik davranışları, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 385-399.
Can, N. (2010). Öğretmen liderliğinde müdürlerin etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 27, 57-66.
Çelik, V. (1998). Eğitimde dönüşümcü liderlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 4(16), 423- 442.
Çelik, V. (2000a). Eğitimsel liderlik. (2. Baskı) Ankara: Pegema Yayıncılık.
Çelik, V. (2000b). Okul kültürü ve yönetim. (2. Baskı) Ankara: Pegema Yayıncılık.
Çelik, V. (2004). Liderlik, eğitim ve okul yöneticiliği el kitabı. Ankara, Pegem A Yayıncılık.
Çelik, V. (2007). Eğitimsel liderlik. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Çetin, C. (2008). Yöneticilerin liderlik sitilleri, değişim yönetimi ve ekip çalışması arasındaki ilişkilerin çok yönlü olarak değerlendirilmesi. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yay. Yayın No: 2008-15.
Drucker, F. P. (2000). Mananing for the nineteen nineties and beyond (gelecek için yönetim: 1990’lar ve sonrası). (6.Baskı, Çev: Fikret Üçcan). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Eraslan, L. (2004a). Liderlik postmodern bir paradigma dönüşümcü liderlik. Kişisel Gelişimde Çağdaş Yönelimler Sempozyumu Bildiriler Kitabı. Ankara.
Eraslan, L. (2004). Okul düzeyinde dönüşümcü liderlik. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 1-22.
Fraenkel, J., Wallen, N., and Hyun, H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th ed.), New York: McGraw-Hill.
Harris, A & Muijs, D. (2005). Improving schools through teacher leadership, Berkshire: Open University Press.
Harris, A & Muijs, D. (2006). teacher led school improvement: Teacherleadership in the UK, Teaching and Teacher Education, 22, 961-972.
Kaya, Y. K. (1991). Eğitim yönetimi: Kuram ve Türkiye’deki uygulama. Ankara: Bilim Yayınları.
Lieberman, A., & Friedrich, L. (2007). Teachers, writers, leaders. Educational leadership, 65(1), 42.
Muijs, D. ve Harris, A. (2006). Teacher led school improvement: Teacher leadership in UK. Teaching and Teacher Education, 22, 961–972.
Muijs, D. ve Reynolds, D. (2000). School effectiveness and teacher effectiveness in mathematics: some preliminary findings from the evaluation of the mathematics enhancement programme (primary), School Effectiveness and School Improvement, 11(3), 273 – 303.
Özkalp, E. ve Kırel, Ç. (2010). Örgütsel davranış (4. Baskı). Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
Robbins, S., (1996) Organizational behavior, 7.Edition. New Jersey: Prentice Hall International Inc.
Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. (2008). Örgütsel psikoloji, Furkan Ofset, Bursa.
Sawyer, J. M. (2005). A Case study of teacher leadership as a strategy for ımplementing change. (Doktora Tezi, Boston College). ProQuest Dissertations and Theses (UMI No. 3173679).
Scott, P. D. (2011). Teacher Leadership Development at the Second Career Stage: Influential Factors, Challenges, and Systems Implications (Doctoral dissertation, University of Washington). Sergiovanni, T. (2000). The Lifeworld of leadership. London: Jossey Bass.
Sezer, F. (2005). İlköğretim okulu müdürlerinin sergiledikleri liderlik stillerinin öğretmenlerin örgütsel bağlılığına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Şişman, M. (2002). Eğitimde mükemmellik arayışı: Etkili okullar. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Şişman, M. (2002). Öğretim liderliği, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
Şişman, M. (2004). Öğretim liderliği. Ankara: Pegem A Yayıncılık.

Turkish Studies - Educational Sciences-Cover

ISSN: 2667-5609
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ