Örgütsel Desteğin İşe Tutkunluk Üzerine Etkisi: Beyaz Yakalı Çalışanlar Üzerine Bir Araştırma
Örgütler, değişen çevre koşulları ve küreselleşme sürecinde rekabet avantajı sağlayabilmek için nitelikli insan gücüne ihtiyaç duymaktadırlar. Çalışanların ve örgütlerin performanslarının artmasında örgütsel destek ve işe tutkunluk kavramlarının önemi yadsınamaz bir gerçektir. Örgüt içerisindeki özellikle çalışanlara sağlanan örgütsel destek algısı çalışanın işe tutkunluğunu arttırarak pozitif bir çalışma ortamı oluşturmakta ve böylece sağlanan destek ile örgütün amaç ve hedeflerine ulaşması kolaylaşmaktadır. Bu doğrultuda çalışanlar içinönemli bir motivasyon kaynağı olan örgütsel destek algısı, çalışanların işe tutkunluk davranışı eğilimlerini etkileyebilmektedir. Bu çalışmada amaç, Antalya’da faaliyet gösteren işletmelerdeki beyaz yakalı çalışanlarda örgütsel desteğin işe tutkunluk algıları üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırmada veri toplama aracı olarak anket formundan yararlanılmıştır. Anket formu, örgütsel destek ve işe tutkunluk ölçeği ile demografik sorulardan(cinsiyet, medeni durum, yaş, eğitim durumu, çalıştığı süre)oluşmaktadır. Veriler, kartopu örnekleme yöntemi ile toplanmıştır. Toplanan veriler, SPSS 22.0 programı kullanılarakanaliz edilmiştir. Verilerin analizinde betimleyici istatistikler, Pearson korelasyon, basit doğrusal regresyonve çoklu regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Araştırma bulguları sonucunda, örgütsel desteğin işe tutkunluk davranışları üzerinde etkisiolduğu tespit edilmiştir. Ayrıca örgütsel destek üzerinde işe tutkunluğun boyutlarından dinçlik ve adanmışlık boyutları bir etkiye sahipken,işetutkunluğun yoğunlaşma boyutu üzerinde örgütsel desteğin etkisi olmadığı saptanmıştır. Araştırma sonucuna göre örgütün çalışana sağladığı destek arttıkça çalışanların işlerine olan tutkusunun da arttığı görülmüştür.
Effect of Organızational Support on Work Engagement: A Research on White Collar Employees
Organizations need qualified manpower to gain competitive advantage in the changing environmental conditions and globalization process. It is an undeniable fact that the concepts of organizational support and work engagementincrease the performance of organizations and employees. The perception of organizational support provided especially to the employees within the organization creates a positive working environment by increasing the employee's attachment to the job, and thus, it becomes easier for the organization to reach its goals and objectives with the support provided.Accordingly the perception of organizational support, which is an important source of motivation for employees, can affect the tendency of employees’ work engagement. The aim of this study is to examine theeffect of organizational support on the perception of work engagement in white-collar employees in enterprises operating in Antalya. In the research, a questionnaire form was used as a data collection tool. The questionnaire consists of organizational support and work engagement scale, and demographic(gender, marital status, age, educationl status, working hour) questions. The data were collected by the snowball sampling method. The collected data were analyzed using SPSS 22.0 program. Descriptive statistics, pearson correlation and simple linear regression analysis were used to analyze the data.As a result of the research findings, it was determined that organizational support had an impact on work engagement behavior. In addition, while the dimensions of vigor and dedication have an effect on organizational support, it is determined that organizational support has no effect on the concentration dimension of business concentration.As a result of the research, it was found that as the support provided bythe organization increases, the employees' passion for their work also increased.
___
- Akalın, Ç. (2006). Duygusal örgütsel bağlılık gelişiminde çalışanların algıladığı örgütsel destek ve ara bir değişken olarak örgüt temelli öz-saygı. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Altaş, S. S. (2019). Çalışanların Algıladıkları örgütsel desteğin duygusal bağlılık ve iş tatmini üzerindeki etkisi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(64). http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2019.3403
- Ardıç, K. ve Polatçı, S. (2009). Tükenmişlik sendromu ve madalyonun öbür yüzü: işle bütünleşme, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32, 21‐46.
- Armstrong, M. (2008), Strategic Human Resource Management, 4th Edition, Kogan Page Limited.
- Aykan, E. ve Akgül, H. (2019). Örgütsel desteğin işe gömülmüşlük davranışları üzerindeki etkisinde işgören avukatlığının aracılık rolü: kayseri lojistik sektörü çalışanları üzerine bir araştırma, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(3), 2714-2733. https://doi.org/10.33206/mjss.465906
- Bakker, A. B., Albrecht, S. L. and Leiter, M. P. (2011). Key questions regarding work engagement, European Journal of Work and Organizational Psychology, 20(1), 4-28. https://doi.org/10.1080/1359432X.2010.485352
- Bakker, A. B., Tims, M. and Derks, D. (2012). Proactive personality and job performance: the role of job crafting and work engagement. Human Relations, 65(10), 1359-1378. https://doi.org/10.1177/0018726712453471
- Başoda, A. (2017). İşe tutkunluk: kavramsal açıdan bir inceleme, Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 17, 71-98.
- Battal, F. ve Soyalın, M. (2020). Algılanan örgütsel desteğin örgütsel özdeşleşmeye etkisi: psikolojik güvenliğin aracı rolü. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24 (1), 161-173.
- Bektaş, M. ve Karagöz, Ş. (2018). İzlenim yönetimi davranışının işe tutkunluğa etkisinde sosyal görünüş kaygısının aracılık rolü, Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi, 4(6), 275-299.
- Blau, P. M. (1964). Exchange and power in social life, Wiley.
- Büyükgöze, H. ve Kavak, Y. (2017). Algılanan örgütsel destek ve pozitif psikolojik sermaye ilişkisi: lise öğretmenleri örnekleminde bir inceleme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 23(1), 1-32. https://doi.org/10.14527/kuey.2017.001
- Büyüköztürk, Ş. (2004). Sosyal Bilimleri İçin Veri Analizi El Kitabı, İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum, Pegem Akademi.
- Caesens, G. and Stinglhamber, F. (2014). The relationship between perceived organizational support and work engagement: the role of self-efficacy and its outcomes, Revue Européenne De Psychologie Appliquée, 64(5), 259-267. https://doi.org/10.1016/j.erap.2014.08.002
- Chen, Z. X. Aryee, S. and Lee, C. (2005). Test of a mediation model of perceived organizational support, Journal of Vocational Behavior, 66, 457-470. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2004.01.001
- Chiang, C. F. and Hsieh, T. S. (2012). The mpacts of perceived organizational support and psychological empowerment on job performance: the mediating effects of organizational citizenship Behavior, International Journal of Hospitality Management, (31), 180-190. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2011.04.011
- Cho, J., Laschinger, H. S. and Wong, C. (2006). Workplace empowerment, work engagement and organizational commitment of new graduate nurses, Nursing Leadership-Academy of Canadian Executive Nurses, 19(3), 43-60. https://doi.org/10.12927/cjnl.2006.18368
- Cindiloğlu Demirer, M. ve Polatcı, S. (2019). Örgütsel-sosyal destek ile duygusal zekânın iş ve yaşam tatmini üzerine etkisi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 9 (2), 381-399. https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.493177
- Cole, M,S., Brunch, H. and Vogel, B. (2006). Emotion as mediators of the relations between perceived supervision support and psychological hardiness on employee cynicism. Journal of Organizational Behavior, (27), 463-484. https://doi.org/10.1002/job.381
- Çalışkan, S. C. (2014). Pozitif örgütsel davranış değişkenleri ile yeni araştırma modelleri geliştirme arayışları: pozitif örgütsel davranış değişkenlerinin işe adanmışlık, tükenmişlik ve sinizm üzerine etkileri ve bu etkileşimde örgütsel adalet algısının aracılık rolü üzerine bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(3), 363-382. https://doi.org/10.16953/deusbed.81606
- Çıkmaz, G. ve Yeşil, S. (2020). Çalışanların algıladıkları örgütsel desteğin psikolojik sahiplenme üzerine etkisi, Opus–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(22), 1234-1254. https://doi.org/10.26466/opus.658193
- Çiftçi, G. E. ve Çankaya, M. (2019). İşkoliklik ve benlik saygısı arasındaki ilişkide örgütsel desteğin aracılık rolü: sağlık sektöründe bir araştırma, Akademik İncelemeler Dergisi, 14(1), 499-536. https://doi.org/10.17550/akademikincelemeler.464116
- Dalay, G. (2007). The Relationship Between the Variables of Organizational Trust, Job Engagement, Organizational Commitment and Job Involvement. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Dai, K. and Qin, X. (2016). Perceived organizational support and employee engagement: based on the research of organizational identification and organizational justice. Open Journal of Social Sciences, (4), 46-57. https://doi.org/10.4236/jss.2016.412005
- Demirel, E. T. (2013), Mesleki stresin iş tatminine etkisi: örgütsel desteğin aracılık rolü, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 220-241.
- Demirer, M. C. ve Polatcı, S. (2019). Örgütsel-sosyal destek ile duygusal zekânın iş ve yaşam tatmini üzerine etkisi: Bankacılık sektöründe bir uygulama, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 55-73. https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.493177
- Durmuş, B., Yurtkoru, S. E. ve Çinko, M. (2013). Sosyal bilimlerde SPSS’le veri analizi, Beta Yayınları, İstanbul.
- Düzgün, E. ve Yeşiltaş, M. (2019). Otel işletmelerinde algılanan örgütsel destek ve örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişkide psikolojik sermayenin aracılık etkisinin incelenmesi, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 16(3) https://doi.org/10.24010/soid.628745
- Eisenberger, R. H., Robin Hutchison, S. and Debora, S. (1986). Perceived organizational supporot, Journal of Applied Psychology, 71(3), 500-507. https://doi.org/10.1037/0021- 9010.71.3.500
- Eisenberger, R., Armeli, S., Rexwinkel, B., Lynch, P. D. and Rhoades, L. (2001). Reciprocation of perceived organizational support, Journal of Applied Psychology, 86(1), 42- 51. https://doi.org/10.1037/0021-9010.86.1.42
- Eisenberger, R., Cummings, J., Armeli, S. ve Lynch, P. D., (1997). Perceived organizational support, discretionary treatment, and job satisfaction, Journal of Applied Psychology, 82, 812-820. https://doi.org/10.1037/0021-9010.82.5.812
- Güneşer, A. B. (2007). The effect of person-organization fit on organizational commitment and work engagement: the role of person supervisor fit. Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Güvenç, S. (2012). İşe yönelik destek ve çalışmaya tutkunluk arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- İnce, A. R. (2016). Algılanan örgütsel desteğin işe adanmışlık üzerindeki etkisinde yönetici desteğinin aracılık rolü, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(57), 649-660.
- Janssen, O. (2000). Job Demands, perceptions of effort-reward fairness and innovative work behaviour. Journal of Occupational and Organizational Psychology; Leicester, 73, 287- 302. https://doi.org/10.1348/096317900167038
- Kahn, W. A. (1990), Psychological conditions of personal engagement and disengagement at work, Academy of Management Journal, 33(4). https://doi.org/10.5465/256287
- Kerse, G. ve Karabey, C. N. (2019). Örgütsel sinizm ve özdeşleşme bağlamında algılanan örgütsel desteğin işe bağlanma ve politik davranış algısına etkisi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 14(1), 83 – 108. https://doi.org/10.17153/oguiibf.439835
- Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. Routledge
- Köse, A. (2015). İşe angaje olma ile örgütsel destek algısı ve örgüt iklimi arasındaki ilişki Kahramanmaraş ili örneği). Doktora Tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi.
- Lee, J. and Peccei, R. (2007), Perceived organizational support and affective commitment: the mediating role of organization-based self-esteem in the context of job ınsecurity. Journal of Organizational Behavior, 28, 661-685. https://doi.org/10.1002/job.431
- Leiter, M. P. and Bakker, A. B. (2010). Work engagement: Introduction. In A. B. Bakker (Ed.) Leiter, M. P. Work engagement: A handbook of essential theory and research, 1-9.
- Meriç, E., Öztürk Çiftci, D. ve Yurtal, F. (2019). Algılanan örgütsel destek ve işe adanmışlık arasındaki ilişkinin incelenmesi, Kastamonu Education Journal, 27(1), 65-74. https://doi.org/10.24106/kefdergi.2296
- Mert, İ. S. ve Şen, C. (2019). Örgütsel destek, örgütsel adalet ve öz kendilik değerlendirmesinin psikolojik sermaye üzerindeki etkisi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (36), 213-231. https://doi.org/10.30794/pausbed.533963
- Murthy, R. (2017). Perceived organizational support and work engagement. International Journal of Applied Research, 5(3), 738-740.
- Ngo, H. Y., Loi, R., Foley, S., Zheng, X. and Zhang, L. (2013). Perceptions of organizational context and job attitudes: the mediating effect of organizational ıdentification, Asiapac J Management, 30, 149–168. https://doi.org/10.1007/s10490-012-9289-5
- Önderoğlu, S. (2010). Örgütsel adalet algısı, iş aile çatışması ve algılanan örgütsel destek arasındaki bağlantılar, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Öner, Z. H. (2008). The Mediating Effect of Organizational Justice: Moderating Roles of Sende of Coherence and Job Complexity on the Relationship Between Servant Leaders‐ Hip and Work Engagement. Doctoral Thesis. Marmara University.
- Örücü, E. ve Uçku, İ. (2019), Örgütlerde işe tutkunluk, örgütsel destek algısı, örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisi ve bir araştırma, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 71-81. https://dergipark.org.tr/tr/pub/cagsbd/issue/51317/668646
- Özdemir, A. (2010). Örgütsel özdeşleşmenin algılanan örgütsel destek, cinsiyet ve kıdem değişkenlerine göre incelenmesi, TSA Dergisi, 14(1), 238-250.
- Özdemir, B. Özcan, H. M. ve Yalçınkaya, A. (2019). Algılanan örgütsel destek ve çalışmaya tutkunluk arasındaki ilişkide örgütsel güvenin aracı rolü: akademisyenler üzerine bir araştırma, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 706- 724. https://doi.org/10.33905/bseusbed.640815
- Özdevecioğlı, M. (2003). Algılanan örgütsel destek ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma, D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, 18(2), 113-130.
- Özer, Ö., Saygılı, M., Uğurluoğlu, Ö. (2015). Sağlık çalışanlarının işe cezbolma düzeylerinin belirlenmesine ilişkin bir araştırma. Business & Management Studies: An International Journal, 3(3), 261-272. http://dx.doi.org/10.15295/bmij.v3i3.115
- Özkara, Z. U., Taş, A. ve Aydıntan, B. (2019). Algılanan yönetici desteği ile örgütsel sinizm arasındaki ilişkide lider-üye etkileşiminin aracılık etkisi. Opus–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 12 (18. UİK Özel Sayısı). https://doi.org/10.26466/opus.584036
- Özdişçi, S. ve Katrancı, Y. (2019). Ortaokul düzeyinde geometriye yönelik bir tutum ölçeğinin geliştirilmesi, Kastamonu Education Journal, 27(4), 1563-1573. https://doi.org/10.24106/kefdergi.3152
- Pierce, J. L., Kostova, T. and Dirks, K. (2003). The state of psychological ownership: integrating and extending a century of research, Review of General Psychology, 7(1), 84-107. https://doi.org/10.1037/1089-2680.7.1.84
- Prathiba, S. (2016). A study on ımpact of employee empowerment and amployee engagement on organizational commitment, Sies Journal of Management, 12(2), 45-54.
- Rhoades, L. and Eisenberger, R. (2002). Perceived organizational support: a review of the literature, Journal of Applied Psychology, 87 (4), 698-714. https://doi.org/10.1037/0021- 9010.87.4.698
- Roberts, D. R. and Davenport, T. O. (2002). Job engagement: why it's important and how to improve it, Employment Relations Today, 29(3), 21-29. https://doi.org/10.1002/ert.10048
- Saks, A. M. (2006). Antecedents and consequences of employee engagement, Journal of Managerial Psychology, 21(7), 600‐19. https://doi.org/10.1108/02683940610690169
- Schaufeli, W. B., Salanova, M., González-Romá, V. and Bakker, A. B. (2002), The measurement of engagement and burnout: a two sample confirmatory factor analytic approach, Journal of Happiness Studies, 3(1), 71-92. https://doi.org/10.1023/A:1015630930326
- Schaufeli, W. and Bakker, A. B. (2004), Job Demands, job resources, and their relationship with burnout and engagement: a multi-sample study, Journal of Organizational Behavior, (25), 293-315. https://doi.org/10.1002/job.248
- Schaufeli W., Taris, T. W. and Van Rhenen, W. (2008), Workaholism, burnout, and work engagement: three of a kind or three different kinds of employee well-being? Applied Psychology: An International Review, 57 (2), 173-203. https://doi.org/10.1111/j.1464- 0597.2007.00285.x
- Seçilmiş, C., Düşmezkalendar, E. ve Özhasar, Y. (2019). Kriz ve meslekten ayrılma niyeti ilişkisi: algılanan örgütsel desteğin aracılık rolü, Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(20). https://dergipark.org.tr/en/pub/bartiniibf/issue/50408/603776
- Selçuk, G. (2003). Örgütsel Desteğin Çalışanların İş ile İlgili Tutumlarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Serinikli, N. (2019). Çalışanların örgütsel destek algılarının iş tatminlerine etkisinde iş stresinin aracılık rolü, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10 (3), 585-597. https://dergipark.org.tr/tr/pub/gumus/issue/49667/487181
- Singh, A. and Singh, A. P. (2010). Role of stress and organizational support in predicting organizational citizenship behavior, IUP Journal of Organizational Behavior, 9(4), 7-25. https://doi.org/10.13140/2.1.1736.7689
- Sluss, D. M., Klımchak, M. and Holmes, J. J. (2008). Perceived organizational support as a mediator between relational exchange and organizational ıdentification, Journal of Vocational Behavior, 73, 457-464. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2008.09.001
- Sonnentag, S. (2003). Recovery, work engagement and proactive behavior: a new look at the ınterface between nonwork and work. Journal of Applied Psychology, 88(3), 518-528. https://doi.org/10.1037/0021-9010.88.3.518
- Stamper, C. L. and Johlke, M. C. (2003). The impact of perceived organizational support on the relationship between boundary spanner role stress and work outcomes. Journal of Management, 29(4), 569-588. https://doi.org/10.1016/S0149-2063_03_00025-4
- Sü-Eröz, S. ve Şıttak, S. (2019). Konaklama işletmelerinde algılanan örgütsel destek ve yenilikçi iş davranışı arasındaki ilişki. Opus–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 13(19), 1574-1599. https://doi.org/10.26466/opus.578547
- Tabachnick, B. ve Fidell, L. (2013). Using Multivariate Statistics, Pearson.
- Turgut, H. (2014). Algılanan örgütsel desteğin işletme performansına etkisinde iç girişimciliğin aracılık rolü, İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(3), 29-62.
- Turgut, T. (2011). Çalışmaya tutkunluk: iş yükü, esnek çalışma saatleri, yönetici desteği ve iş-aile çatışması ile ilişkileri. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25 (3-4) , 155- 179. https://dergipark.org.tr/tr/pub/atauniiibd/issue/2703/35540
- Turgut, T. (2013). Başarı hedef yönelimleri ve iş özelliklerinin çalışmaya tutkunluk üzerindeki katkıları, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 42(1), 1-25. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuisletme/issue/9257/115800
- Turunç, Ö. ve Çelik, M. (2010). Çalışanların algıladıkları örgütsel destek ve iş stresinin örgütsel özdeşleşme ve iş performansına etkisi, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 17(2), 183–206.
- Uzunbacak, H. H., Akçakanat, T. ve Çarıkçı, İ. H. (2018). Lider-üye etkileşimi ile yenilikçi iş davranışı arasındaki ilişkide algılanan örgütsel desteğin ve işe adanmışlığın rolü. 6. Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı, 17-29.
- Yavan, Ö. (2016). Örgütsel davranış düzleminde adanmışlık. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (25), 278-296. https://dergipark.org.tr/en/pub/pausbed/issue/34751/384348
- Yılmaz, H. ve Görmüş, A. (2012). Stratejik girişimciliğin, algılanan örgütsel destek ve örgütsel öğrenme üzerine etkilerinin araştırılması: tekstil sektöründe ampirik bir çalışma, Journal of Yaşar University, 26(7), 4483-4504. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jyasar/issue/19138/203094