BDS-700 Finansal Raporlara İlişkin Görüş Oluşturma ve Raporlama Standardının BİST-50 Endeksi Kapsamındaki Firmalara Etkilerinin Değerlendirilmesi
Bu çalışmanın amacı Bağımsız Denetim Standardı 700- Bağımsız Denetim Raporlarındaki Görüş Oluşturma ve Raporlama standardının kavramsal çerçevede incelenerek, denetim raporlarındaki görüşleri etkileyen birtakım faktörleri tespit etmeye çalışmaktır. Günümüzde halka açık işletmeler finansal raporlarını belli standartlar çerçevesinde ve belli bir makul güven vererek sunmalıdır. Bu makul güven için de bağımsız denetim kurum raporlarının verdiği görüşler de önem arzetmektedir. Bağımsız denetim standartları-700 (BDS-700) finansal raporlara ilişkin görüş oluşturma ve raporlama standardı kavramsal çerçevede incelenerek, denetçilerin görüşlerini raporlarken yapılması gereken aşamalar belirtilmiştir. Yine bağımsız denetim raporlarının etkin olabilmesi için gereklilikler belirtilerek denetim raporlarının görüş türleri incelenmiştir. Bağımsız denetim raporlarında yer alan olumlu, olumsuz, şartlı ve görüş bildirmekten kaçınma türleri açıklanarak bu görüş türlerin önemine değinilmiştir. Bu amaçtan hareketle, firmaların piyasa değeri ve işlem hacmi en yüksek olan şirketin BİST 50 endeksinde yer almasından kaynaklı 2011-2018 yılları arasındaki denetim raporlamaları incelenerek bu raporlardaki görüşleri etkileyebilecek değişkenler tespit edilmiştir. Kullanılan değişkenler literatür desteği ile denetim firma büyüklüğü, firma borç oranı, net kar, büyüme, firma büyüklüğü, Dönen Varlık/Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar, Net Çalışma Sermayesi/Toplam Aktifler ve Piyasa Değeri/Defter Değeri olarak belirlenmiştir. Ulaşılan sonuçlara göre denetim firmalarının dört büyükler arasında olması, işletmelerin borç yapıları, büyüme hızları ve net çalışma sermayeleri denetim görüşlerini etkilemektedir.
Evaluation Of The Impact Of The BDS-700 Financial Reports On The Companies Under The BIST50 Index And Reporting Standard
The aim of this study is to examine the Independent Audit Standard 700- Conceptualization and Reporting Standard in the Independent Audit Reports in a conceptual framework and to try to identify a number of factors affecting the opinions in the audit reports. Nowadays, public enterprises should present their financial reports within the framework of certain standards and with a certain reasonable confidence. For this reasonable trust, this opinions are given by independent audit institution reports are important. Independent audit standards-700 (BDS-700) The standard for forming opinions and reporting on financial reports was examined in the conceptual framework, and the steps to be taken when reporting the opinions of the auditors were specified. In order for the independent audit reports to be effective, the requirements were specified and the opinion types of the audit reports were examined. The types of positive, negative, conditional and unavoidable expressions in the independent audit reports were explained and the importance of these opinion types was discussed. For this purpose, the audit reports of the companies subject to the BIST 50 index between 2011-2018 were examined and variables that could affect the opinions in these reports were determined. According to the results reached, the fact that the audit firms are among the four big companies, the debt structures of the companies, their growth rates and net working capitals affect the audit opinions
___
- Akdoğan, N., Güdü, E.S.,Işık, A., Sevindik İ., Şahin, D. &Özkan.G. (2018). 2014-2016 yılları arasında BIST şirketleri ile ilgili denetim görüşleri, Muhasebe ve Denetime Bakış, 54, 1-18.
- Akgül, A. & Çevik, O. (2005), İstatistiksel analiz teknikleri (SPSS’de işletme yönetimi uygulamaları), Emek.
- Altaş, S. (2016). Bağımsız denetim sonucunda düzenlenecek görüş yazısının türleri ve şirket yönetimine etkisi, Mali Çözüm Dergisi, 139-152.
- Arı, M.(2008). Kurumsal yönetim ve finansal raporlamanın güvenilirliği, Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Ekim,3(2). 43-68.
- Aslanoğlu, S., Cengiz S., Dinç Y. & Dilsiz M.Ş. (2016). Yaratıcı muhasebe uygulamalarının bağımsız denetim kalitesi üzerine etkisi: BİST’de bir uygulama, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 1,1-14.
- Aydın,A. ve Çürük, T. (2017). Bağımsız denetçinin finansal tablolara ilişkin görüş oluşturma ve raporlama standardından kaynaklanan yükümlülükleri, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(2), 226-238.
- Caramanis, C. & Spathis, C.(2006). Audit and audit firm characteristics as determinants of audit qualifications: Evidence from the athens stock exchangeǁ, Managerial Auditing Journal, 21 (9), 905-920.
- Chen, C. J., Chen, S. & X. Su. (2001). Profitability regulation, earnings management, and modified audit opinions: Evidence from China auditing, A Journal of Practice & Theory, 20 (2), 9-30.
- DeAngelo, L. E. (1981). Auditor size and audit quality, Journal of Accounting and Economics, 3 (3), 183.199.
- Doğan, A.(2018). “Bağımsız denetimde yeni bir yaklaşım: kilit denetim konuları”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20(1); 65-89.
- Gönen, S. & Yıldırım F. (2019). Bağımsız denetimde kanıt ve BiST uygulaması, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (Ek Sayı 1): 1085-1097.
- Güredin, E., (2014), Denetim ve güvence hizmetleri; 14. Baskı, Türkmen Kitabevi.
- Habib, A. (2013), Meta-Analysis of the determinants of modified audit opinion decisions, Managerial Auditing Journal, 28 (3), 184-216.
- Ireland, J. C. (2003), An empirical ınvestigation of determinants of audit reports in the uk, Journal of Business Finance & Accounting, 30 (7), 975-1016.
- Mat, M. & Önal S. (2019). Bağımsız denetim raporlarında denetim görüşünü etkileyen faktörlerin belirlenmesi: Borsa İstanbul imalat sanayi sektörü şirketleri üzerine bir uygulama, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 21 (3):733-760.
- Örerler, E.O. (2005). Finansal değerlendirme açısından finansal tabloların şeffaflığı, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi. 15: 1-8.
- Özcan, A. (2016). Determining factors affecting audit opinion: evidence from Turkey, International Journal of Accounting and Financial Reporting, 6 (2), 45-62.
- Özşahin, G. (2000). Bağımsız denetçinin hata ve hilelere ilişkin sorumluluğu’, SPK yeterlilik etüdü.
- Pickett, K.H.S. & Pickett,M.J.82005), Auditing for managers, Wiley Editorial.
- Sağlam, N.,Yolcu, M. & Eflatun, O. (2014). Örneklerle UFRS kayıtları, Muhasebe TR Yayınları.
- Sekizsu, B. &Ertaş F.C. (2018). Şirketlerin bağımsız denetim raporlarının analizi: Borsa İstanbul’da bir araştırma, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 80, 43-64.
- Ural, K., Gürarda, Ş. &Önemli, M. B. (2015). Lojistik regresyon modeli ile finansal başarısızlık tahminlemesi: Borsa İstanbul’da faaliyet gösteren gıda, içki ve tütün şirketlerinde uygulama, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 67, 85-100.
- Yanık, S. ve Karataş, M. (2017). Denetim raporlarının geleceği: yeni düzenlemeler ve ülke uygulamaları, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 73:1-25.
- Yaşar, A. (2015). Olumsuz denetim görüşü ve bağımsız denetçi değişikliği arasındaki ilişki: Borsa İstanbul sanayi şirketleri üzerine bir uygulama, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 81-96.
- Yaşar, A. (2016). Olumlu Görüş Dışındaki Denetim Görüşlerinin Veri Madenciliği Yöntemleriyle Tahminine İlişkin Karar ve Birliktelik Kuralları, Mali Çözüm Dergisi, 133(Ocak-Şubat), 81-109.
- Yaşar, A. (2017). İşletmenin sürekliliğinde ortaya çıkan belirsizliğin bağımsız denetim raporlarındaki denetçi görüşleri açısından incelenmesi: BİST’de işlem gören sınai şirketlerine yönelik bir araştırma, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 19 (1): 58-85.
- https://kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/BDS/BDS%20700(2).pdf, Bağımsız Denetim Standardı- 700, Finansal Tablolara İlişkin Görüş Oluşturma ve Raporlama.
- https://www.accafin.com/muhasebe/muhasebe-skandallari/acfe-fraud-raporu-2016, ACFE 2016 Fraud Raporu.
- https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6102.pdf, Türk Ticaret Kanunu