PELİN PİŞTAV AKMEŞE, HATİCE NİLAY KAYHAN

3858

İşaret Dili Dersine Katılan Öğretmen Adaylarının Görüşlerine Göre Türk İşaret Dili Eğitiminin İncelenmesi

İşaret dili, işitme engelli bireylerin iletişim kurmak için kullandıkları yöntemlerden birisidir. Eğitim ortamlarında işaret dilinin bir iletişim aracı olarak kullanımında, öğretmenlere büyük sorumluluk düşmektedir. Bu nedenle işaret dilini bilen, öğretimde aktif olarak kullanabilen öğretmenler yetiştirilmesi önemli görülmektedir. Bu çalışmada, seçmeli işaret dili dersi alan eğitim fakültesi öğrencilerinin Türk İşaret Dili eğitimine ilişkin görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Betimsel desende gerçekleştirilen çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Bu amaçla uzman görüşü alınarak yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlanmıştır. Seçmeli işaret dili eğitimini tamamlamış dört farklı bölümden (Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Fen Bilgisi Öğretmenliği, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi, Sınıf Öğretmenliği) 62 öğretmen adayı ile yüzyüze görüşülmüştür. Öğretmen adaylarının görüşlerini yansıtan bulguların, ayrıntılı ve bütünsel biçimde analiz edilmesi amacıyla NVivo programı kullanılmıştır. Veriler ''Türk İşaret Dilinin Günlük iletişimde etkililiğine ilişkin görüşler'', ''Katılımcının ailesi, yakını ya da arkadaşının işitme engelli olmasına ilişkin görüşler'', ''Türk İşaret Dilinin Gerekliliğine (merak) ilişkin görüşler'' ve '' Türk İşaret Dilinin Akademik yeterliliğine ilişkin görüşler'' şeklinde dört ana temada özetlenmiştir. Dört ana temadan oluşan seçmeli işaret dili dersine katılan öğretmen adaylarının görüşleri, işaret dili dersini tercih etme nedenleri, işaret dilinin iletişim sürecine etkisi, eğitim ortamlarında kullanılması, mesleki kariyerlerine etkisi, akademik ve günlük yaşamlarında işaret dilini kullanabilme yeterliklerine ilişkin toplam 98 alt kategoride betimlenmiştir. Bu çalışma bulgularının, işaret dili ders programlarına ve özel eğitim alanında görev alacak öğretmenlerin mesleki yeterliklerine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Examination of Turkish Sign Language Education According to the Opinions of Preservice Teachers who Attend to the Sign Language Course

Sign language is one of the methods the hearing impaired individuals use to communicate. The teachers have a great responsibility in the use of sign language as a communication tool in educational environments. Thus, it is important to train teachers who know sign language and can actively use it in education. This study aims to examine the opinions of the faculty of education students who take elective sign language course related to Turkish Sign Language education. In this study, which has been performed in descriptive design, semi-structured interview technique from among qualitative research methods was used. For this purpose, a semi-structured interview form was prepared and an expert's opinion was received. 62 preservice teachers from four different departments (Guidance and Counseling, Primary Science Teaching, Computer Education and Instructional Technologies, Primary School Teaching) who had completed sign language education were interviewed face-to-face. NVivo program was used for the detailed and holistic analysis of the findings which reflected the opinions of the preservice teachers. The data were divided into four main themes: "Effectiveness of Turkish Sign Language in daily communication", "Having hearing impaired family members, relatives or friends", "Necessity (interest) for the Turkish Sign Language", "Academic Efficacy of the Turkish Sign Language". The findings of this study are thought to be able to contribute to the sign language course programs and professional competency of the teachers who will serve in the field of special education.
PDF

___

  • Akalın, S.H. ve Cavkaytar, S. (2014). Türk işaret dili. Eskisehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Akın, Ö., Tezer, N., Şahin, R. ve Akar, F. (2009). Geç yaşta koklear implant uygulamasının geç dönem sonuçları. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3, 81--91.
  • Arık, E. (2016) (Ed.). Geçmişten geleceğe Türk işaret dili araştırmaları. u'rk İşaret Dili Araştırmaları içinde (ss.7--22). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
  • Armstrong, DF. ve Wilcox, S. (2003). Origins of sign language. M. Marschark ve P. A. Spencer (Ed.), Deaf studies languaage and education içinde (ss.305--318). New York: Oxford University Press.
  • Balkan Survey Report (2007). The Finnish Association of the Deaf. http://WWW.worldcat.org/title/balkan--survey--report--2004--2006--insight--into--the-- situation--of--deaf--people--in--four--balkan--region--countries/oclc/ 173993708 adresinden 12 Aralık 2016 tarihinde alınmıştır.
  • Behne, T., Carpenter, M. ve Tomasello, M. (2005). One--year--olds comprehend the communicative intentions behind gestures in hiding game. Developmental Science. 8(6), 492--499.
  • Belgin, E. ve Yücel, E. (2011). İşitme engelli çocuklar ve egitimleri. N. Baykoç (Ed.), Özel Gereksinimli Çocuklar ve Özel Eğitim içinde (ss.191--213). Ankara: Eğiten Kitap.
  • Blackburn, L. (1998). Linguistic and cultural interactions among deaf/hearing family members: Implications for family partnerships in early education. Dissertation Abstracts International: Section A. Humanities and Social Science, 62(10), 3270.
  • Bogdan, C.R. ve Biklen, S.K. (2007). Qualitative reseach for education. Boston: MA: Allyn ve Bacon, Inc.
  • Boons T., Raeve L.D., Langereis, M., Peeraer, L., Wouters, J. ve Wieringen, A. (2013). Expressive vocabulary, morphology, syntax and narrative skills in profoundly deaf children after early cochlear implantation. Research in Developental Disabilities, 34(6), 2008--2022.
  • Creswell, J. (2005). Educational research, planning, conducting and evaluating quantitative and qualtitative research. New Jersey: Pearson Merrill Prentice Hall.
  • Diefendorf, A.O. (1996). Hearing loss and its effects. F. N. Martin ve J. G. Clark (Eds.), Hearing care for children içinde (ss.3--18). Boston: Allyn and Bacon.
  • Dikyuva, H., Makaroğlu, B. ve Arık, E. (2015). ürk işaret dili dilbilgisi kitabı. Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.
  • Elo, S. ve Kyngas, H. (2008). The qualitative content analysis process. Journal of Advanced Nursing, 62 (1), 107--115.
  • Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme (2009). T.C. Resmi Gazete, 27288, 14 Temmuz 2009. (Karar Sayısı: 15137).
  • Erting, C.J ., Kuntze, M., Thumann--Prezioso, C., Erting, L. ve Bailes, C. (Temmuz, 2002). Constructing literacy through American Sign Language bilingualism. Deaf Way ll Sempozyumu'nda sunulmuş bildiri. Washington, DC, Amerika Birleşik Devletleri. Felzer, L. (1998). multisensory reading program that really works. Teaching and Change, 5, 169--183.
  • Geers, A.E, Tobey, E., Moog, J. ve Brenner, C. (2008). Long--term outcomes of cochlear implantation in the preschool years: From elementary grades to high school. International Journal ofAudiology, 47 (1), 21--30.
  • Geers, A.E., Moog, .S., Biedenstein, ., Brenner, C. ve Hayes, H. (2009). Spoken language scores of children using cochlear implants compared to hearing age--mates at school entry. Journal of Deaf Studies and DeafEducation, 14(3), 371--3 85.
  • Gongora, X. ve Farkas, C. (2009). Infant sign language program effects on synchronic mother--infant interactions. Infant Behavior ve Development, 32, 216--225.
  • Goodwyn, S. ve Acredolo, L. (1993). Symbolic gesture versus word: Is there modality advantage for onset of symbol use? Child Development, 64(3), 688--701.
  • Goodwyn, S., Acredolo, L. ve Brown, A.L. (2000). Impact of symbolic gesturing on early language development. Journal of Verbal and Nonverbal Behavior, 24(2), 81--103.
  • Göl--Güven, M. (2016). İşitme engelli olan çocukların Türk İşaret Dili (TİD) edinimini destekleyici eğitim malzemeleri geliştirme çalışması. E. Arık (Ed). Türk İşaret Dili Araştırmaları içinde (ss. 445 --469). Istanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
  • Gürboğa, Ç. ve Kargın T. (2003). İşitme engelli yetişkinlerin farklı ortamlarda kullandıkları iletişim yöntemlerinin/becerilerinin incelenmesi. Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 36, 51--64.
  • Hayes, H., Geers, A., Treiman, R. ve Moog, .S. (2009). Receptive vocabulary development in deaf children With cochlear implants: Achievement in an Intensive Auditory--Oral Educational Setting, Ear and Hearing, 30(1), 128--35.
  • İlkbaşaran, D. (2016). Türkiye'deki sağır gençlerin iletişim alışkanlıkları ve Türk İşaret Dili'nin toplumsal dilbilimi açısından incelenmesi. İn. E. Arık (Ed). Ellerle Konuşmak Türk İşaret Dili Araştırmaları içinde (ss.411--443). Istanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
  • Kemaloğlu, Y. (2014a). Engellilik, Kulak Burun Boğaz (KBB) hekimliği ve işaret dili. Bozok Tıp Dergisi, 1(1), 38-53.
  • Kemaloğlu, Y.K. (2014b). Türkiye'de sağırların görünürlüğü ve toplumsal ve eğitimsel sorunları üzerine demografik bir inceleme. E. Arık (Ed.), Türk İşaret Dili Araştırmaları. içinde (ss.51--85). Istanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
  • Koennigsfeld, A., Beukelman, D.ve Stoefen--Fisher, ]. (1993). Attitudes of severely hearing-- impaired persons toward augmentative communication characteristics. The Volta Review, 95, 109--124.
  • Kubuş, O., İlkbaşaran, D. ve Gilchrist, S. (2016). Türkiye'de işaret dili planlaması ve Türk işaret dilinin yasal durumu. E. Arık (Ed). Türk İşaret Dili Araştırmaları içinde (ss.23-- 50). Istanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
  • Miles, M.B. ve Huberman. M. (1994). Qualittative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Moore, B., Acredolo, L. ve Goodwyn, S. (Nisan, 2001). Symbolic gesturing and joint attention: Partners in facilitating verbal development. Çocuk Gelişimi Araştırmaları Toplulukları Bienal Toplantısı'nda sunulmuş bildiri. Minneapolis, Amerika Birleşik Devletleri.
  • Oral, Z. (2016). Türk işaret dili çevirisi. Ankara: Siyasal Yayınevi.
  • Parlak, S. (2011). Türkiye'deki işitme engelliği ve işletmlera'eki danışmanlık hizmetleri üzerine bir pilot çalışma. Bursa: Ekin Basın Yayın Dağıtım.
  • Pistav--Akmese, P. ve Acarlar, F. (2016). Using narrative to investigate language skills of children Who are deaf ad with hard of hearing. Educational Research and Reviews, ]](15),1367--1381.
  • Piştav--Akmeşe, P. (2016). Examination of sign language education according to the opinions of members from basic sign language certification program. Educational Sciences: Theory Practice, 16(4), 189-- 1225.
  • Piştav--Akmeşe, P. ve Kirazlı, G. (Nisan, 2016a). Evaluation of receptive and expressive vocabulary development of the children with cochlear implants. 15. Akdeniz Ülkeleri Otoloji Odyoloji Derneği Toplantısı'nda sunulmuş bildiri. Kapadokya, Türkiye.
  • Piştav--Akmeşe, P. ve Kirazlı, G. (Ekim, 2016b). İşitme kayıplı çocukların dil becerilerinin incelenmesi ve normal işiten akranları ile karşılaştırılmaşi. 8.Ulusal Odyoloji ve Konuşma Bozuklukları Kongresi'nde sunulmuş bildiri. Ankara, Türkiye.
  • Seeber, B.U., Baumann, U. ve Fastl H. (2004). Localization ability with bimodal hearing aids and bilateral cochlear implants. Journal of the Acoustical Society of America, 116, 1698--709.
  • Şahlı, S. ve Belgin, E. (2011). Ülkemizde işitme kayıplı çocukların profili ve tedavi yaklaşımları. Hacettepe Tıp Dergisi, 42, 82--87.
  • Yetişkinler İçin İşaret Dili Kılavuzu (1995). Ankara: MEB Özel Eğitim, Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yaymları.
  • Türkiye Özürlüler Araştırması (2002). İleri analiz raporu (2005). Ankara: Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id:1017 adresinden 12 Aralık 2016 tarihinde alınmıştır.
  • United Nations Convention on the Right of persons With Disabilities [Birleşmiş Milletlerin Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşmesi] (2002). http://WWW.un.org/disabilities/ documents/WHS/Statement--of--on--disability--inclusion--for--WHS.pdf adresinden 10 Aralık 2016 tarihinde alınmıştır.
  • Vallotton, C.D. (2008). Signs of emotion: What can preverbal children "say" about internal states? Infant Mental Health Journal, 29, 234--258.
  • Vallotton, C.D. (2009). Do infants influence their quality of care? Infants" communicative gestures predict caregivers' responsiveness. Infant Behavior and Development, 32, 351-- 365.
  • Vallotton, CD. (2011). Babies open our minds to their minds: How "listening" to infant signs complements and extends our knowledge of infants and their development. Infant Mental Health Journal, 32(1), 115--133.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry-Cover
  • ISSN: 1309-6591
  • Başlangıç: 2010
  • Yayıncı: Prof.Dr. Abdullah Kuzu
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Yabancı Dil Olarak İngilizce Öğrenimine Yönelik E-Materyal Tasarımında Harmanlanmış Bir Mentörlük Uygulaması

ALEV ATEŞ ÇOBANOĞLU, ZEHRA ESİN YÜCEL, Okşan UZUNBOYLAR, BERİL CEYLAN

Kısa Film Tasarımlarında Teknolojik ve Pedagojik Özelliklerin İncelenmesi

NEVZAT YİĞİT, NEDİM ALEV, ÖZLEM YURT, EBRU MAZLUM GÜVEN

İşaret Dili Dersine Katılan Öğretmen Adaylarının Görüşlerine Göre Türk İşaret Dili Eğitiminin İncelenmesi

PELİN PİŞTAV AKMEŞE, HATİCE NİLAY KAYHAN

Matematik Öğretmen Adaylarının FATİH Projesi ve Matematik Eğitiminde Teknoloji Kullanımına Yönelik Görüşleri

MEHMET FATİH ÖÇAL, Mertkan ŞİMŞEK

Eğitim Örgütlerinde Hesap Verebilirliğe İlişkin Okul Yöneticilerinin Görüşleri

BEYZA HİMMETOĞLU, DAMLA AYDUĞ, Coşkun BAYRAK

Hukuk Eğitiminde Kullanılmak Üzere Üç Boyutlu Sanal Mahkeme Geliştirilmesi

SAKİNE ÖNGÖZ, HASAN KARAL, MUSTAFA TÜYSÜZ, ADİL YILDIZ, Ahmet KILIÇ