Cafer Tayyar ATEŞ, Mikail ARSLAN, Orhan YILMAZ

Morkaraman ve dorset down x morkaraman ($F_1$) kuzularının doğum ağırlığı ve yaşama gücü ile doğruran koyun başına doğan kuzu sayısı ve gebelik süresine bazı faktörlerin etkisi

Bu araştırma bazı faktörlerin Morkaraman koyunlarda döl verim özellikleri, saf ve melez (Dorset Down x Morkaraman) kuzuların doğum ağırlığı ve yaşama gücüne, koyunların gebelik süresi ve doğuran koyun başına doğan kuzu sayısına etkilerini incelemek amacıyla yapılmıştır. MateryaPolarak 151 baş Morkaraman koyun, 110 baş Morkaraman kuzu ve 46 baş Dorset Down x Morkaraman ($F _1$) melezi kuzu kullanılmıştır. Morkaraman koyunlarda gebelik süresine kuzunun genotipi ve doğum ağırlığının etkileri önemli (P < 0,01), doğum tipi, ana yaşı ve cinsiyetin etkileri önemsiz bulunmuştur. Kuzuların doğum ağırlığına doğum tipi, genotip, ana yaşı ve cinsiyetin etkileri önemli (P < 0,01); doğuran koyun başına doğan kuzu sayısına genotip, ana yaşı ve cinsiyetin etkileri önemsiz bulunmuştur. Kuzuların yaşama gücüne doğum tipinin etkisi önemli (P < 0,01), genotip, ana yaşı ve cinsiyetin etkileri önemsiz bulunmuştur.

The effect of some factors on birth weight,survival rate and litter size pregnancy period in morkaraman and morkaraman x dorset down cross-breed lambs ($F_1$)

This study was conducted to investigate the effects of some factors on litter size fertility and pregnancy period in Morkaraman sheep as well as birth weight and survival rate in Morkaraman, Dorset Down x Morkaraman ($F _1$) crossbreed lambs. In the present study, 151 Morkaraman sheep of different ages, and 110 purebred and 46 crossbreed (Dorset Down x Morkaraman $F _1$ ) lambs were used as the research material. The effect of the genotype and birth weight on pregnancy period were significant (P

PDF

___

Kaynaklar 1. DİE: DİE, Tarımsal Yapı ve Üretim. Ankara, 2000; pp 380.
2. Akçapınar, H.: Koyun Yetiştiriciliği. Yenilenmiş 2. Baskı, Ankara İsmat Matbaacılık, ISBN: 975-96978 2000; 102-109.
3. Yalçın, B.C.: Genel Zootekni. İstanbul Üniv. Vet. Fak. Yay. 1981; 98-101.
4. Öztürk, A., Aktaş, A.H.: Konya Merinosu (KM) ve Hampshire x KM, Alman Siyah Başlı Etçi Koyunu x KM ve Lincoln x KM Melez (F}) Kuzularının Doğum Ağırlıklarına Bazı Faktörlerin Etkisi. Turk. J. Vet Anim. Sci. 1996; 20: 415-418.
5. Odabaşıoğlu, F., Arslan, M., Yertürk, M.: Bazı Faktörlerin Saf Morkaraman ve Corriedale x Morkaraman (F^ Kuzuların Doğum Ağırlığı ve Yaşama Gücü ile Morkaraman Koyunların Döl Verimi Üzerine Etkisi. Yüzüncü Yıl Üniv. Vet. Fak. Derg. 1996; 7: 1-7.
6. Çolakoğlu, N., Özbeyaz, C: Akkaraman ve Malya Koyunlarının Bazı Verim Özelliklerinin Karşılaştırılması. Turk. J. Vet Anim. Sci., 1999:23:351-360.
7. Öztürk, A., Aktaş, A.H., Gürkan, M.: Konya Merinosu Koyunlarının Doğum Ağırlığının Kalıtım Derecesi. Turk. J. Vet Anim. Sci., 1996; 20:411-414.
8. Başpınar, H., Uludağ, N., Yorul, 0., Oğan, M., Akgündüz, V., Süerdem, M., Karakaş, E.: İthal Etçi Koyun Irklarının Yarı Entansif Koşullarda Verim Performansları ve Adaptasyon Kabiliyetleri. Lalahan Zoot. Araş. Enst. Derg. 1991; 31: 52-70.
9. Baş, S., Özsoy, M.K., Vanlı, Y.: Koç Katımı Öncesi Farklı Sürelerde Yemlemenin Koyunlarda Döl Verimine, Kuzularda Büyüme ve Yaşama Gücüne Etkileri. Turk. J. Vet Anim. Sci. 1986; 10: 221-234.
10. Odabaşıoğlu, F.: Bazı Faktörlerin Orta Anadolu Merinosu Kuzularının Büyüme Kabiliyeti Üzerine Etkileri. Ankara Üniv. Vet. Fak, Derg. 1990; 37: 609-619.
11. Esen, F., Yıldız, N.: Akkaraman, Sakız x Akkaraman Melez (Ft) Kuzularda Verim Özellikleri. I. Büyüme, Yaşama Gücü, Vücut Ölçüleri. Turk. J. Vet Anim. Sci., 2000; 24: 223-231.
12. Akçan, A., Özbeyaz, C, Çetin, 0., Çınar, K.: Antalya Boztepe'de Yetiştirilen Sakız Sürüsünde Bazı Verim Özelliklerinin İncelenmesi. DOĞA Vet Hay. D. 1988; 2: 99-112.
13- Akçapınar, H., Aydın, İ.: Morkaraman Kuzularının Erzurumda Özel Bir İşletmede Yarı Entansif Şartlarda Büyüme ve. Yaşama Gücü. Ankara Üniv. Vet Fak. Derg. 1984; 31: 128-136.
14- Örkiz, M., Kaya, F., Çalta, H.: Kangal Tipi Akkaraman Koyunlarının Bazı Önemli Verim Özellikleri. Lalahan Hayv. Araş. Enst. Derg. 1984; 24: 1-4.
15. Altınel, A., Evrim, M., Özcan, M., Başpınar, H., Deligözoğlu, F.: Sakız, Kıvırcık ve Alman Siyah Başlı Koyun Irkları Arasındaki Melezlemeler İle Kaliteli Kesim Kuzuları Elde Etme Olanaklarının Araştırılması. Turk. J. Vet Anim. Sci., 1998; 22: 257-265.
16. Öztürk, A.: Akkaraman ve İvesi Koyunlarının Gebelik Süresine Bazı Çevre Faktörlerinin Etkisi. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 1995; 19:449-452.
17. Akçapınar, H., Kadak, R.: Bazı Faktörlerin Akkaraman ve Morkaramanlarda Gebelik Süresi ve Doğum Ağırlıklarına Etkileri. Ankara Üniv. Vet. Fak. Derg. 1982; 29: 392-400.
18. Roda, D.S., Otto, P.A., Sanyos, L.E., Dupas, W., Feitoza, A.S., Bianchini, D.: Effect of Type of Pregnancy (Single or Twin) on the Viability and Growth of Polwart and Corriedale Lambs. Bol. Ind. Anim. 1990; 47: 115-119.
19. Tacheix, D.N.: Determination of Gestation Length in Suffolk, Dorset Tabasco and Crossbred Ewes in Order to Programme a System for the Induction of Partirition at the Sheep Breeding Extension Centre. Anim. Breed. Abst 1990; 58: 2806.
20. Boztepe, S.: Karacabey Merinoslarında Bazı Döl Verim Özellikleri. I. Çevre Faktörlerinin Etkisi. Hayv. Araş. Derg. 1994; 4: 73-77.
21. Sahani, M.S., Chand, L.: Studies on Gestation Periods of Exotic Karakul Sheep and its Crosses with Native Carpet Wool Sheep. Indian Vet. J., 1990; 67: 1130-1132.
22. Vanlı, Y., Özsoy, M.K., Emsen, H.: İvesi Koyunlarının Erzurum Çevre Şartlarına Adaptasyon ve Çeşitli Verimleri Üzerine Araştırmalar. Doğa Bilim Dergisi Dİ. 1984: 8: 302-321.
23. Müftüoğlu, Ş.: Merinos x Morkaraman Melezlerinin Önemli Verim Özellikleri Üzerinde Araştırmalar. Lalahan Zoot. Araş. Enst. Yayınları. 1974; No. 35.
24. Akçapınar, H., Kadak, R.: Morkaraman ve Kangal Akkaraman Kuzularının Büyüme ve Yaşama Kabiliyeti Üzerine Karşılaştırmalı Araştırmalar. Fırat Üniv. Vet Fak. Derg. 1982; 7: 203-212.
25. Ünal, N.: Akkaraman ve Sakız x Akkaraman F^ kuzularda Yaşama Gücü, Büyüme ve Bazı Vücut Ölçüleri. Turk. J. Vet Anim. Sci. 2002:26:109-116.
26. Karaoğlu; M., Macit, M., Emsen, H.: Tuj Kuzularının Büyüme ve Gelişme Özellikleri ile Yaşama Gücü Üzerine Bir Araştırma. Turk. J. Vet. Anim. Sci.' 2001; 25: 261 -266.
27. Tekin, M.E., Akçapınar, H.: Türk Merinosu ve Lincoln x Türk Merinosu (F^ Melezi Kuzularının Büyüme, Besi ve Karkas Özelliklerinin Karşılaştırılması. I. Büyüme ve Yaşama Gücü. Turk. J. Vet Anim.'Sci. 1994; 18: 181-187.
28. Harvey, W.R.: User's Guide for LSMLMW PC-1 Version Mixed Model Least-Squares and Maximum Likelihood Computer Program. Ohio State University. Columbus. 1987.
29. Düzgüneş, 0., Kesici, T., Gürbüz, F.: İstatistik Metodları I. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yayın No. 861, Ankara.
30. Salavatov, O.A.: Duration of Embriyonic Development of Karakul Lambs of Different Colour and Pelt Types. Zooteknia, 1991; 10:60.
31. Cochran, K.P., Notter, D.R., McClaugherty, F.S.: A comparison of Dorset and Finnish Landrace Crossbred Ewes. J. Anim. Sci. 1984; 59: 329-337.
32. Roda, D.S., Otto, P.A.: Perioda de Gestacao em Ovelhas das Racal Ideal o Corriedale. Bol. Ind. Anim., 1989; 46: 219-222.
33. Özsoy, M.K., Vanlı, Y., Akbulut, Ö.: İvesi x Morkaraman Melezlemesinde Bazı Faktörlerin Koyun Verimliliğine Etkileri, II. Kuzu Ağırlıkları. DOĞA Vet Hay. D. 1988; 12: 66-77.
34. Arslan, M., Yılmaz, 0., Ateş, C.T.: Morkaraman ve Corriedale x Morkaraman (Ft) Kuzularının Büyüme Özelliklerinin Araştırılması. Yüzüncü Yıl Üniv. Vet. Fak. Derg. 2003; 14: 46-49.
35. Gupta, R.B., Reddy, K.K.: Factors Affecting the Birth Weight in Nellore and Dorset x Nellore Synthetic Lambs. Indian J. Anim. Sci. 1988:58:391-393.
36. Aydoğan, M., Gül, Y.: Sakız ve Karayaka Irkları Arasındaki Melezlemelerle Yeni Bir Koyun Tipinin Geliştirilme İmkanları. Turk. J. Vet. Anim. Sci. 1992; 16: 393-402.