Dominant Mer'a Bitkilerinin Biomas ve Kimyasal Kompozisyonlarının Büyüme Dönemindeki Değişimi* I. Biomas ile Kök/Sap, Sap, Yaprak, Çiçek Oranlarının Değişimi

Bu çalışma 1994 yılında Atatürk Üniversitesi Kampüsünde otlatmaya kapalı alandan seçilen otlak ayrığı, havlı brom, koyun yumağı, adi parlakot, adi sorguçotu, melez yonca ve top kekiği üzerinde yürütülmüştür. Araştırmada bitkilerde gelişme fenolojisi, boy, toprakaltı ve üstü bioması, kök/sap, sap, yaprak ve çiçek oranları incelenmiştir. Bitkilerde boy uzaması başlangıçta yavaş, sonra hızlı ve çiçeklenmeyle birlikte tekrar yavaş bir seyir takip etmiştir. Biomas değerleri de boydaki değişime benzer bir seyir izlemiştir. Kök/sap oranları başlangıçta yüksek olurken, özellikle sapa kalkmadan sonra azalmıştır. Yaprak oranı başlangıçta tüm bitkilerde yüksek iken, sapa kalkmadan sonra azalmış ve sap oranı artmıştır.

Variation in Biomass and Chemical Composition of Dominant Rangeland Plants During the Growing Season I. Changes in Biomass, Root/Shoot Ratio, Stem, Leaf, Flower Ratios

This study was conducted to determine annual variations in the below- and above-ground biomass, root/stem, stem, leaf and flower ratios of crested wheatgrass, subalpine brome, sheep fescue, junegrass, needlegrass, hybrid alfalfa and cat thyme. The specimens were collected during the growing season of 1994 from protected rangelands in Erzurum area. Plant height increased slowly at the onset of growth, accelerated in the middle of a growth stage and levelled off after the blossom stage. The accumulation of below- and above-ground biomass was similar to the trend of growth in plant height. Root/stem rations were highest at the beginning of the growth stage, after which they steadily decreased especially after stem elongation. While the leaf ratio was highest at the beginning of the growth stage in all the plants, it steadily decreased after the stem elongation stage.

PDF

___

1. Gökkuş, A., Türkiyenin kaba yem üretiminde çayır-mera ve yem bitkilerinin yeri ve önemi. Atatürk Üni. Zir. Fak. Der. 25, 250-261, 1994.
2. Tosun, F., Yonca ve Kılçıksız Bromda Biçme Aralığı ile Biçme Yüksekliğinin Gövde ve Kök Gelişmesine Olan Etkileri Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üni. Yay No: 126, Zir. Fak. Yay no: 60, Arafl. Seri No: 35. Erzurum, 71 s, 1971.
3. Cook, C. W., Carbohydrate Reserves in Plants, Utah Agric., Exp. Sta. Resources Series 31, p. 47, 1966.
4. Streeter, C.L.; D.f. Burzlaff; D.C. Clanton; L.R. Rittenhouse, Effect of stage maturity, method of storage and time on nutritive value of sandhills upland hay. J. Range Manage., 19, 55-59, 1966.
5. Duru, M., Climate and growth of grasses for hay in the Central Pyrenees. Herb. Abst., 59, 3637, 1989.
6. Coyne, P.T; C.W. Cook, Seasonal Corbohydrate reserve cycles in eight desert range species. J. Range Manage. 23, 438-444, 1970.
7. Gökkuş. A.; M. Tan; A. Koç, Erzurum tabii meralarındaki dominant buğdaygillerin topraküstü bioması, bitki boyu ve yapısal olmayan karbonhidratların büyüme mevsimi içerisindeki değişimi. Türkiye 2. Çayır-Mera ve Yembitkileri kong. 28-31 Mayıs, 1991, İzmir, 106-117, 1991.
8. Anonymous, Erzurum İli Verimlilik Envanteri ve Gübre İhtiyaç Raporu. T.C.Tarım Orman ve Köyişleri bakanlığı, Köy Hizmetleri Genel Md. Yay. No: 775, Tovep Yay. No: 33, Ankara, 63 s, 1984.
9. Anonymous, T.C. Baflbakanlık Devlet Meteoroloji İflleri Genel Müd., Erzurum Böl. Müd. Raporları, 1995.
10. Snyman, H.A.; H.J. Fouche, Estimating seasonal production of a semi-arid grassland based on veld condition, rainfall and evapotranspiration. Afr. J. Range For.Sci., 10, 21-24, 1993.
11. Gökkuş, A.; A. Koç, Çayırlarda dominant türlerin büyüme mevsimi içerisindeki kök ve gövde ağırlıkları ile karbonhidrat oranlarının değişimi. Tarla Bit. Kong. III Çayır-mera yembitkileri Tebl. 25-29 Nisan 1994, İzmir, 73-77, 1994.
12.. Ovington, J.D.; D. Heitkump; D.B. Lawrance, Plant biomass and productivity of prairie, savanna, oakwood and maize field ecosystems in central Minnesota. J. Ecology, 44, 52-63, 1963.
13. Nesheim, L., Herbage quality of Elytricia repens, Agrostis capillaris and Phalaris arundinacea. Soil Grassland, Animal Relationships. In: Proc, 13th Genl. Meet. European Grassl. Federation, 2, 91-95, 1990.
14. Krishnamurthy, L., Herbage biomass changes on some Indian Rangelands. First Int. Rangel. Congr. Abst. Agust, 14-18, Denver, Colorado, USA, p. 23, 1978.
15. Koç, A.; A. Gökkuş, Annual variation of above ground biomass, vegetation height and crude protein yield on the natural rangelands of Erzurum. TR. J. Agric. and Forest., 20: 305-308, 1996.
16. Karunaichamy, K.S.T.K.; K. Paliwal, Changes in plant biomass, net primary productivity and transfer dynamics of a tropical grassland ecosystem in southern India. Proc. XVII. Int. Grassl. Cong., 109- 111, 1993.
17. Gomide, J.A.; C.H. Noller; C.O. Mott; J.H. Conrat; D.L. Hill, Mineral composition of six tropical grasses influenced by plant age nitrogen fertilization. Agron. J., 61, 120-123, 1969.
18. Wang, Q.Q.H.; Y.F. Wang, A preliminary study of the relation between structure and biomass in an Aneurolepidium chinense community. Herb. Abst., 58, 1532, 1989.