Hamiyet ŞAHİN, Nurgül AY

Do¤u Ladini [Picea orientalis (L.) Link.] Odununda Gövde Yüksekliğinin İç Morfolojik Özellikler Üzerine Etkisi

Bu çalışmada, Doğu Ladini odununda mikroskopik özelliklerin boyuna yöndeki değişimi incelenmiştir. Bu amaçla, Maçka Orman İşletme Müdürlüğüne bağlı Karahava Bölgesinden seçilmiş olan 36-44 cm gövde çapında ve 18-20 m boylarındaki ağaçlar kullanılmıştır. Ölçümler, 2 m, 7 m ve 12 m gövde yükseklik kademelerinde gerçekleştirilmiştir. İç yapıda, traheidlerin çapları, uzunlukları, genişlikleri, çeper kalınlıkları ve mm2 deki sayıları, reçine kanallarının çapları, kenarlı geçit ve porus çapları, öz ışınlarının mm2 deki ve mm deki sayıları, yükseklikleri ve genişlikleri incelenmiştir. Sonuç olarak, gövde yüksekliğinin artmasıyla; çeper kalınlığının arttığı, kenarlı geçit çapı ve birim alandaki öz ışını sayısının azaldığı; traheid uzunluğu ve çapının ise 7 mye kadar arttığı, buna karşın birim alandaki traheid sayısının 7 mye kadar azaldığı ve bundan sonra arttığı belirlenmiştir.

Influence of Stem Height on Internal Morphological Properties of Oriental Spruce [Picea orientalis (L.) Link.] Wood

In this study, the influence of stem height on the internal morphological properties of the Oriental spruce [Picea orientalis (L.) Link.] were investigated. Sample trees of 36-44 cm in diameter and 18-20 m in length were supplied from the Maçka - Karahava region. The samples were removed from trees with stems 2,7 and 12 m above the ground. The dimensions and number of tracheids and rays per unit area, the diameter of resin canals, bordered pits, and pits on interfaces of the samples were measured.The results showed that the cell wall thickness increased and the diameter of bordered pits and number of ray cells per unit area decreased with increasing stem height. The length and diameter of the tracheids increased in samples with stems up to 7 m in height, then slighty decreased. On the other hand, the number of tracheids per unit area decreased in samples with stems up to 7 m in height, then slighty increased.

PDF

___

1. Eraslan, İ., Doğu Ladini (Picea orientalis Link. ve Carr.) nin Teknik Vasışarı ve Kullanma Yerleri Hakkında Araştırmalar, Çankaya Yayınevi, Ankara, 96, 1947.
2. Topçuoğlu, M.Y., Doğu Ladini [Picea orientalis (L.) Link.] Odununun İç Morfolojisi Üzerine Araştırmalar, Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Teknik Bülten Serisi No: 134, Ankara, 77, 1985.
3. Akyüz, M., Doğu Ladini [Picea orientalis (L.) Link] Odununun Teknolojik Özellikleri, Doktora Tezi, K.T.Ü. Orman Fakültesi, Trabzon, 136, 1993.
4. Normand, D., Manuel DIdentification des Bois Commerciaux, Tom 1, Nogent Sur / Marne,171,1972.
5. Normand, D., Cour DAnatomiedu Bois, Paris, Ecole Superieur du Bois, 83,1973.
6. Kasaplıgil, P., Bitki Dokularının Maserasyonu ve Boyama Tekniği, Türk Biyoloji Dergisi, XV, 1-2,1965.
7. Kalıpsız, A.,İstatistik Yöntemler İ.Ü.Orman Fak. Yayın No:294, İstanbul, 298, 1992.
8. Bozkurt, Y., Odun Anatomisi, İ.Ü. Orman Fak. Yayın No:415, İstanbul, 298, 1992.
9. Berkel, A., Ağaç Malzeme Teknolojisi, Birinci Cilt, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayın No: 1448/147, İstanbul, 1970.
10. Bozkurt, Y., Göker, Y. ve Erdin, N., Belgrad Ormanında Suni Olarak Yetiştirilmiş Doğu Ladini [Picea orientalis (L.) Link.] nin Bazı Anatomik Özellikleri, İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, A-41, 2, 1-18, 1991.
11. Bozkurt, Y., Doğu Ladini ile Toros Karaçamında Birer Ağaçta Lif Morfolojisi Üzerine Denemeler, İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, A-21, 1, 70-93, 1971.
12. Ward, D. and Gardiner, JJ., The Inşuence on Spacing on Tracheid Length and Density in Sıtka Spruce, Irish-Forestry, 33,1, 39-56, 1976.
13. Wang, EIC. and Mıcko, MM., Wood Quality of White Spruce from North Central Alberta, Canadian-Journal of Forest Research, 14, 2, 181-185, 1984.
14. France, RC. and Mexal, JG., Morphological Variation of Tracheids in the Bole Wood of Mature Picea engelmanni and Pinus concorta, Canadian Journal of Forest Research, 10, 4, 573-578, 1980.
15. Örs, Y., Odunun Tekstürü ve Belirlenmesi Yöntemleri, K.T.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, 1, 2 (1978) 191-200.
16. Panshin, A.J. and De Zeeuw, C., Textbook of Wood Technology, Volume 1, Third Edition, McGraw-hıll Book Company, New York, 705, 1970.
17. Bostancı, fi., Kağıt Hamuru Üretimi ve Ağartma Teknolojisi, K.T.Ü. Orman Fakültesi Yayın No: 114/13, K.T.Ü. Basımevi, Trabzon, 516, 1987.
18. Göksel, E., Kızılçamın Lif Morfolojisi ve Odunundan Sülfat Selülozu Elde Etme Olanakları Üzerine Araştırmalar, İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, Seri A, 1, 31, 203-216,1981.
19. Runkel, R.O.H., Mitt. Bund. Forsch. Enst., Forest U. Holzw., No: 29, 1965.
20. Keskinkol, M., Rutubet Oranı ve Bazı Organik Çözücülerin Doğu Ladini [Picea orientalis (L.) Link.] Odunu Gaz Permeabilitesi Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi, Doktora Tezi, K.T.Ü. Orman Fakültesi, Trabzon, 157, 1996.