Gaziantep Kayac k Ovas Topraklar nda Fosfor Adsorpsiyonu

Bu araştırmada Gaziantep Kayacık ovasında yaygın olan 11 toprak serisinde fosfor adsorpsiyon karakteristikleri düşük denge konsantrasyonlarında belirlenmiş ve bunlar toprakların çeşitli özellikleri ve fosfat mineralleri açısından tartışılmıştır. Toprakların fosfor adsorpsiyon karakteristiklerinin belirlenmesinde Langmuir adsorpsiyon izotermi uygulanmıştır. Bu amaçla, topraklar sabit sıcaklıkta değişik konsantrasyonlarda fosfor içeren çözeltilerle çalkalanarak dengeye getirilmiş ve çözelti fazının denge fosfor konsantrasyonları (C) ve bu konsantrasyonlarda adsorbe edilen fosfor miktarları (x/m) belirlenmiştir. Deneysel yollarla bulunan C ve x/m değerlerinden Langmuir adsorpsiyon denklemlerinin doğrusallaştırılmış şekli kullanılarak adsorpsiyon maksimumları (b) ve adsorpsiyon enerji katsayıları (k) hesaplanmıştır. Toprakların b değerlerinin 58.1-113.3 µg/g, k değerlerinin ise 9.1-153.5 ml/µg arasında değişmekte olduğu görülmüştür.

Phosphorus Adsorption of the Soils of the Gaziantep Kayac k Plain

The phosphorus adsorption characteristics of 11 widespread soil series from Gaziantep Kayac k Plain were investigated and these characteristics were evaluated with regard to various soil properties and phosphate minerals. Langmuir adsorption isotherms were used to determine the phosphorus-adsorption characteristics of the soils. The soils were equilibriated with solutions containing phosphorus at different concentrations at constant temperature, and the equilibrium phosphorus concentrations of the solution phases (C) and the amounts of adsorbed phosphorus (x/m) at these concentrations were determined. The adsorption maxima (b) and adsorption-energy coefficients (k) of the experimental soils were calculated from C and the x/m values using the linear form of the Langmuir adsorption isotherm. The calculated b values of the soils varied from 58.1 to 113.3 µg/g, and the k values varied from 9.1 to 153.5 ml/µg.

PDF

___

1. Derici, M.R., Çukurova Bölgesinde Yaygın Bazı Toprak Serilerinde Fosfor Adsorpsiyon Karakteristiklerinin Toprak Kolonları Kullanılarak Araştırılması. Doçentlik Tezi (yayınlanmamış), Adana, 97 S, 1981.
2. Olsen S.R., Watanabe, F.S., A Method to Determine a Phosphorus Adsorption Maximum for Soils as Measured by Langmuir Isotherm, Soil Sci. Soc. Amer. Proc., 21:144-149, 1957.
3. Derici, M.R., Kaya, Z., Kapur, S., Çukurovada Belirli Toprak Serilerinde Fosfor Adsorpsiyonu, TÜBTAK Tarım ve Ormancılık Araştırma Grubu Proje No: Subtunit- 7, Adana, 63 S, 1984.
4. Kaya, Z., Çukurova Bölgesinde Yaygın Bazı Toprak Serilerinde Fosforun Statüsü ve Toprak-Bitki Sistemindeki Dinamiği, Doçentlik Tezi (yayınlanmamış), Adana, 103 S 1982.
5. Oskay, K.S., Büyük Konya Havzası Topraklarının Fosfor Durumları ile Fosfor Adsorpsiyon ve Desorpsiyon Özelliklerinin Matematiksel Modellerle Nitelenmeleri, Doçentlik Tezi (yayınlanmamış), Ankara, 148 S, 1982.
6. Derici, M.R., Kaya, Z., Phosphorus Adsorption Characteristics of the Soils of the Harran Plain, Soils of the Harran Plain, TÜBTAK Tarım ve Ormancılık Araştırma Grubu. Poje No: TOAG-534, Ankara , S:31-38, 1991.
7. Murphy, J., Riley, J.P., A Modified Single Solution Method for the Determination of Phosphate in Natural Waters, Anal. Chem. Acta., 27, 31-36, 1962.
8. Lindsay, W.L., Chemical Equilibria in Soils, John Willey and Soons. Printed in the USA, 449 S, 1979.
9. Gebhardt, H., Coleman, N.T., Anion Adsorption by Allophanic Tropical Soils: III. Phosphate Adsorption, Soil Sci. Soc. Amer. Proc., 38:263-266, 1974.
10. Griffin, R.A., Jurinak, J.J., The Interaction of Phosphate with Calcite, Soil Sci. Soc. Amer. Proc., 37:847-850, 1973.
11. Veith, J.A., Sposito, G., On the Use of the Langmuir Equation in the Interpretation of Adsorption Phenomena, Soil Sci. Soc. Amer. J., 41: 697-702, 1977.
12. Sayın, M., Mermut, A.R., Tiessen, H., Phosphate SorptionDesorption Characteristics by Magnetically Separated Soil Fractions, Soil Sci. Soc. Amer. J., 54 : 1298-1304, 1990.