Turizm Rehberliği Öğrencilerinin Mesleki Kariyer Algılarının Belirlenmesi: Yükseköğrenim Düzeylerine Göre Bir Karşılaştırma

Araştırma, turizm rehberliği öğrencilerinin kariyer algılarını belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, araştırmada nicel yöntem benimsenmiştir Araştırmanın örneklemi olasılığa dayalı olmayan örnekleme türlerinden kolayda örnekleme yöntemine göre belirlenmiştir. Bu kapsamda Türkiye’deki devlet üniversitelerinde turizm rehberliği ön lisans, lisans ve yüksek lisans programlarında eğitimine devam eden 406 öğrenci araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama tekniği olarak anket kullanılmıştır. Veriler Ocak 2020 - Mart 2020 tarihlerinde çevrimiçi platformdan elde edilmiştir. Elde edilen verilere faktör, korelasyon, varyans analizi (ANOVA), kümeleme ve çoklu uyum analizleri uygulanmıştır. Bulgular, turizm rehberliği öğrencilerinin kariyer algılarının “işin doğası”, “işin zorluğu”, “işin değeri”, “ekonomik getiri” “dini ifade özgürlüğü” ve “saygınlık” olmak üzere altı boyutta toplandığını; saygınlık boyutu dışında kalan diğer tüm faktörler için rehberlik mesleğinde kariyer yapma isteği duyduklarını göstermektedir. Öğrencilerin kariyer algıları genel olarak orta ve yüksek seviye aralığında olmakla beraber yükseköğrenim düzeylerine göre bir karşılaştırma yapıldığında ise lisans düzeyindeki öğrencilerin kariyer algılarının diğerlerine göre daha yüksek olduğu saptanmıştır. Bir diğer bulgu da erkek öğrencilerin kadınlara göre daha yüksek mesleki kariyer algısına sahip olduğudur. Son olarak öğrencilerin; gelecekte çalışma kartı almak istedikleri diller arasında ilk sırada İngilizcenin yer aldığı, bunu Rusça ve İspanyolcanın takip ettiği, bölgesel rehber olarak hizmet vermek istedikleri ve gelecekte uzmanlaşma bağlamında ise en çok arkeoloji, gastronomi ile sanat tarihi ve kültürel miras alanlarını tercih etmek istedikleri tespit edilmiştir.

Determination of the Professional Career Perceptions of Tourism Guidance Students: A Comparison According to The Levels of Higher Education

The study aims to determine the career perceptions of Tourism Guidance students. In line with this purpose, quantitative method was adopted in the study. The sample of the study was determined according to the convenience sampling method, which is one of the non-probabilistic sampling types. In this context, 406 students who continue their education in associate degree, bachelor's degree, and Master's degree in Tourism Guidance programs at Turkey's state universities constitute the sample of the study. Questionnaire was used as data collection technique in the research between January – March 2020. The data has been obtained from the online platform. Factor, correlation, analysis of variance (ANOVA), clustering and multiple fit analyses were applied to the data obtained. The findings show that tourism guidance students' career perceptions are grouped into six dimensions: “nature of work", “difficulty of work", “value of work”, “economic return”, “freedom of religious expression”, and “prestige”; and that they urge to have a career on Tourism Guidance due to the factors apart from " prestige ". Although students' career perceptions are generally at medium and high-level range, when a comparison is made according to their higher education levels, it was found that the career perceptions of undergraduate students are higher than the others. Another finding is that male students have a higher perception of a professional career than females. Finally, it was determined that English, which is followed by Russian and Spanish, is the first preference among the languages that students want to receive a study card in the future, they want to serve as a regional guide, and in the context of specialization in the future, they will mostly prefer archeology, gastronomy and art history and cultural heritage.

PDF

___

Aloudat, A. S. (2017). Undergraduate Students’ Perceptions of a Tour-Guiding Career, Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 17(4): 333-344.
Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E., (2010), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, SPSS Uygulamalı (6. Baskı). Adapazarı: Sakarya Yayıncılık.
Arslan, A. ve Şimşek, G. (2018) Kadın Turist Rehberlerinin Yaşadıkları Mesleki Sorunlar: Aydın Turist Rehberleri Örneği, Journal of Travel and Tourism Research, 13 :23-49.
Arslanturk, Y. and Altunoz, O. (2012). Practice-Trips: Efficiency and Quality Perceptions of Prospective Tour Guides, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 62: 832-836.
Aymankuy, Y. ve Aymankuy, Ş. (2013). Turizm İşletmeciliği Eğitimi Alan Öğrencilerin Turizm Sektöründeki İstihdam ile İlgili Görüşleri ve Sektördeki Kariyer Beklentileri (Balıkesir Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Örneği), Akademik Bakış Dergisi, 35: 1- 21.
Birben, Ü., Ünal, H. E. ve Umut, İ. M. A. L. (2019). Orman Suçlarında Toplumsal Algı: Kırıkkale İli Örneği, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 21(2): 495-505.
Black, R. and Ham, S. (2005). Improving the Quality of Tour Guiding: Towards a Model for Tour Guide Certification, Journal of Ecotourism, 4(3): 178-195.
Cetin, G., and Yarcan, S. (2017). The Professional Relationship Between Tour Guides and Tour Operators, Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 17(4), 345-357.
Cooper, C. and Westlake J. (1989). Tourism Teaching into the 1990s, Tourism Management, 10(1): 69-73.
Cooper, C. and Shepherd, R. (1997). The Relationship Between Tourism Education and The Tourism Industry: Implications for Tourism Education, Tourism Recreation Research, 22(1): 34-47.
Çakıcı, C. ve Eser, S. (2017). Lisans Düzeyindeki Turizm Rehberliği Öğrencilerinin Mesleğe Dönük Tutumlarına Göre Kümelendirilmesi, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2): 48-66.
Çeşmeci, N., Çalışkan, N. ve Özsoy, A. (2020). Turizm Rehberliği Öğrencilerinin Bireysel Kariyer Hedefleri ve Mesleğe Yönelik Tutumları, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(2): 852-869.
Çuhadar, M. ve Çetintürk, İ. (2016). Ön Lisans Düzeyinde Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Kariyere Yönelik Algıları: Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(17): 51-69.
Dahles, H. (2002). The Politics of Tour Guiding: Image Management in Indonesia, Annals of Tourism Research, 29(3), 783-800.
Deveci, B. (2016). Uluslararası Skal Ödülü ‘Turizm Eğitim Oscarı’ Almış Turizm Rehberliği Eğitimi Veren Yükseköğretim Kurumlarının Hizmet Kalitesi Ölçümü: Turizm Rehberliği Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
Duman, T., Tepeci, M. ve Unur, K. (2006). Mersin'de Yükseköğretim ve Orta Öğretim Düzeyinde Turizm Eğitimi Almakta olan Öğrencilerin Sektörün Çalışma Koşullarını Algılamaları ve Sektörde Çalışma İsteklerinin Karşılaştırmalı Analizi, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 17(1): 51-69.
Gronroos, C. (1978). A Service-Orientated Approach to Marketing of Services, European Journal of Marketing, 12(8): 588-601.
Gürsoy H. ve Karaman, S. (2019). Profesyonel Turist Rehberlerinin Kişisel Gelişimi ve Mesleki Donanımı Üzerine Bir Araştırma, Turist Rehberliği Dergisi, 2(2): 88-103.
İşçeli, Z. ve Kılıç, G. (2018). Lisans Düzeyinde Turizm Rehberliği Eğitimi Veren Fakültelerin Müfredatlarının İncelenmesi, Turist Rehberliği Dergisi (TURED), 1(1): 41-56.
Kalaycı, Ş. (2010). Spss Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Karacaoğlu, S. ve Sert, A. N. (2018). Turist Rehberleri Meslek Sorunları Üzerine Bir Araştırma: Kapadokya Örneği, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(3): 81-90
Keleş, Y. (2018). Neden Turizm Eğitimi? Lisans Düzeyinde Turizm Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(4): 219–236.
Kılıç, A.F. (2016). Uyum Analizi, YBS Ansiklopedisi, 3(1): 1-20.
Köroğlu, Ö. (2007). Değişen Tüketici Eğilimleri Çerçevesinde Özel İlgi Turizminin Geliştirilmesi ve Profesyonel Turist Rehberliği Mesleğinde Uzmanlaşmanın Önemi, Çeşme Ulusal Turizm Sempozyumu, 21-23 Kasım 2007. İzmir, Çeşme, ss: 226-234.
Köroğlu, Ö. (2008). Profesyonel Turist Rehberliği Mesleğinde Uzmanlaşma: Meslekte Uzmanlaşma Amacıyla Gerçekleştirilen Eğitim Programlarının İncelenmesi, III. Ulusal Eğirdir Turizm Sempozyumu, 17-19 Ekim 2008. Isparta: Eğirdir, ss: 260-272.
Köroğlu, Ö. (2014). Meslek Seçimi ile Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi: Turizm Rehberliği Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2): 137–157.
Köroğlu, Ö., Ulusoy Yıldırım, H., ve Balıkoğlu A. (2020). Kadın Turist Rehberlerinin Mesleki Sorunlarının Belirlenmesi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (31), 26- 40.
Kuşluvan, S. and Kuşluvan, Z. (2000). Perceptions and Attitudes of Undergraduate Tourism Students Towards Working in the Tourism Industry in Turkey, Tourism Management, 21(3): 251– 269.
Lackey, N. Q., and Pennisi, L. (2020). Ecotour Guide Taining Program Methods and Characteristics: A Case Study from the African Bush, Journal of Ecotourism, 19(3), 217-232.
Litvin, S. W. (2000). Tourism Student Perceptions of a Travel Agency Career, Tourism and Hospitality Research, 1(4): 295-312.
Mak, A. H., Wong, K. K., and Chang, R. C. (2011). Critical Issues Affecting the Service Quality and Professionalism of The Tour Guides in Hong Kong and Macau, Tourism Management, 32(6): 1442-1452.
McArthur, S. (1996). Interpretation in Australia-Is It Running on Borrowed Time?, Australian Parks & Recreation, 32(2): 33-36.
McDonnell, I. (2001). The Role of The Tour Guide in Transferring Cultural Understanding (Working Paper No. 3). Sydney, Australia: University of Technology, School of Leisure, Sport. Tourism, 1-14.
Melia, D. (2017). A Career in Tour Guiding: A Case Study of Dublin, Ireland. Conference papers. 70. pp: 1-33. https://arrow.tudublin.ie/tfschmtcon/70. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı (ÖSYM) (2019). https://www.osym.gov.tr/TR,16889/2019-yks-yerlestirme-sonuclarina-iliskin-sayisalbilgiler. html (Erişim Tarihi: 12.12.2019).
Özdamar, K. (2010). Paket Programlarla İstatistiksel Veri Analizi-2. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
Pond, K.L. (1993). The Professional Guide. New York: Van Nostrand Reinhold.
Prakash, M., Chowdhary, N. and Sunayana (2010). Tour Guides-Roles, Challenges and Desired Competencies: A Review of Literature, International Journal of Hospitality and Tourism Systems, 3(1): 1-12.
Rabotić, B. (2010). Tourist Guides in Contemporary Tourism. International Conference on Tourism and Environment, 4-5 March, 2010, Sarajevo, Bosnia & Herzegovina, pp. 353-364.
Richardson, S. (2008). Undergraduate Tourism and Hospitality Student’s Attitudes Toward a Career in the Industry: A Preliminary Investigation, Journal of Teaching in Travel and Tourism, 8(1): 23-46.
Richardson, S. (2009). Undergraduates’ Perceptions of Tourism and Hospitality as a Career Choice, International Journal of Hospitality Management, 28: 382–388.
Richardson, S. and Butler, G. (2012). Attitudes of Malaysian Tourism and Hospitality Students' Towards a Career in the Industry. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 17(3):262-276.
Roney, A. S. and Öztin, P. (2007). Career Perceptions of Undergraduate Tourism Students: A Case Study in Turkey, Journal of Hospitality, Leisure, Sport and Tourism Education, 6(1): 4-17.
Santa-Cruz, F. G., and López-Guzmán, T. (2017). Culture, Tourism and World Heritage Sites, Tourism Management Perspectives, 24, 111-116.
Shani, A. (2017). Reassessing Occupational Licensing of Tour Guides, Advances in Hospitality and Tourism Research (AHTR), 5(1):84-100.
Şahin, S. ve Acun, A. (2016). Turizm Rehberliği Öğrencilerinin Mesleğe Yönelik Tutumları, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2): 563–580.
Tanrısever, C., Bektaş, İ. ve Koç, D. E. (2019). Dünyada Turist Rehberliği Eğitimi, Turist Rehberliği Dergisi (TURED), 2(1): 44-56.
Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayınları.
Tolga, Ö., Korkmaz, H. ve Atay, L. (2015). Lisans Düzeyindeki Turist Rehberliği Öğrencilerinin Mesleki Tutumlarına Yönelik Bir Araştırma, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 12(2): 26-41.
Türkiye Turist Rehberliği Birliği (TUREB) (2020a). http://www.tureb.org.tr/tr/Page/Detail/75 (Erişim Tarihi: 13.04.2020).
Türkiye Turist Rehberliği Birliği (TUREB) (2020b). http://www.tureb.org.tr/tr/Page/Detail/78 (Erişim Tarihi: 13.04.2020).
Tuzunkan, D. (2018). Undergraduate Tourism Students’ Perceptions and Attitudes Towards Tourism Industry: The Case of Daejeon, South Korea, GeoJournal of Tourism and Geosites, 21(1):103- 111.
Ural, A. ve Kılıç, İ. (2006). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi, Ankara: Detay Yayıncılık.
Wang, K. C., Jao, P. C., Chan, H. C., and Chung, C. H. (2010). Group Package Tour Leaders Intrinsic Risks, Annals of Tourism Research, 37(1), 154- 179.
Yarcan, Ş. (2007). Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 18(1), 33-44.
Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri (1. Baskı), Ankara: Detay Yayıncılık.
Yen, C. H., Tsaur, S. H., and Tsai, C. H. (2018). Tour Leaders’ Job Crafting: Scale Development, Tourism Management, 69, 52-61.
Yenipınar, U. ve Zorkirişci, A. (2013). Türkiye ve Avrupa Birliği Ülkelerinde Turist Rehberliği Eğitimi, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2): 111-136.
Yenipınar, U., Bak, E., Çınar, B., Birdir, S. S. ve Çapar, G. (2016). Turizm Rehberliği Bölümü Lisans Öğrencilerinin “Turist Rehberliği” Mesleğine İlişkin Algılarının Mecazlarla Analizi, 17. Ulusal Turizm Kongresi, Muğla Üniversitesi, 20-23 Ekim 2016, Bodrum, Muğla, ss: 1287-1296.