Personel Güçlendirme ve Güç Mesafesinin, İş Yerinde Yalnızlık Duygusu ile İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Gönen Termal Örneği

İşletmelerin insan kaynakları yönetiminde, nitelikli personel bulma ve bulunan bu personelin elde tutulması oldukça önemli bir konudur. İş yerlerinde çalışan personelin; verimlilik ve motivasyonlarına negatif tesir eden, personel güçlendirme ve güç mesafesi kavramlarının işyerinde çalışanların kendilerini yalnız hissetmelerine ve bunun da etkisiyle iş yerinde ayrılma niyetini etkileyebileceği düşünülmektedir. Bu çalışmada amaçlanan; termal otel işletmelerinde istihdam edilen çalışanların, algıladıkları güç mesafesi ile işletme tarafından uygulanan personel güçlendirme faaliyetlerinin; çalışanların işyerinde yaşadıkları yalnızlık duygusu ile işten ayrılma niyetleri üzerindeki etkisinin araştırılmasıdır. Çalışmada; Balıkesir ili, Gönen ilçesinde faaliyette bulunan termal otel işletmelerinde görev alan 205 çalışana anket uygulanmış, elde edilen veriler üzerinde; tanımlayıcı istatistikler, güvenirlik ve geçerlik analizleri, doğrulayıcı faktör analizi, hipotez testleri ve değişkenlerin arasındaki ilişkiyi test etmek için ise yapısal eşitlik modeli uygulanmıştır. Yapılan çalışmanın sonucunda; yalnızlık duygusu ile işten ayrılma niyeti arasında anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki olduğu ayrıca personel güçlendirme ile işten ayrılma niyeti arasında negatif yönlü bir ilişki olduğu tespit edilmiş ve algılanan güç mesafesi ile yalnızlık duygusu arasında anlamlı ve pozitif bir ilişki bulunmuştur. Güç mesafesinin işten ayrılmayı istatistiksel anlamda etkilemediği görülürken, personel güçlendirmenin de yalnızlık duygusunu etkilemediği saptanmıştır.

The Effect of Employee Empowerment and Power Distance on the Intention to Leave the Job and Workplace Loneliness: Gönen Thermal Sample

Finding well-qualified employees and keeping them in business is a very crucial issue in human resources management of companies. It is considered that the concepts of personnel empowerment and power distance, which have a negative impact on productivity and motivation of personnel in workplace, cause the staff to feel workplace loneliness, and with the influence of this, it might affect their intention to quit. This study aims to investigate the effects of the perceived power distance of employee employed in thermal hotel businesses as well as personnel empowerment activities implemented by these businesses on workplace loneliness and intention to leave the job. In this study, a survey was conducted on 205 employees of thermal hotel establishments operating in Gönen district of Balıkesir province. Descriptive statistics, reliability and validity analyses, confirmatory factor analysis, hypothesis tests, and structural equation modeling were employed to test the relationships between the variables. The results of the study indicated that there was a significant and positive relationship between workplace loneliness and intention to leave the job. Moreover, a negative relationship was found between employee empowerment and intention to leave the job. Another significant positive relationship was found between workplace loneliness and perceived power distance. As a final remark, power distance was not found to be statistically affecting quitting, in a similar way, employee empowerment did not significantly affect the perceived power distance.

PDF

___

Arslan, M. (2012). Algılanan İş Yükünün Tükenmişlik Üzerine Etkisi: İş-Aile Çatışmasının Aracılık Rolü, H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(1): 147-172.
Aşık, N. A. (2016). İş Yerinde Yalnızlığın Tükenmişlik Üzerine Etkisi, Business & Management Studies: An International Journal, 4(3): 366-384.
Aymankuy, Y., Akgül, V. ve Can Akgül, C. (2012). Termal Konaklama İşletmelerinde Müşteri Memnuniyetine Etki Eden Unsurlar “Gönen Kaplıcaları Örneği” Balıkesir University Journal of Social Sciences Institute, 15(28): 223-240.
Balcı, A. (2001). Etkili Okul: Kuram, Uygulama ve Araştırma, Ankara, Yavuz Dağıtım.
Can, H. ve Güney, S. (2011). Genel İşletme, Ankara, Siyasal Kitabevi.
Conger, J.A. and Kanungo, R.N. (1988). The Empowerment Process: Integrating Theory and Practice, Academy of Management Review, July, 471-482.
Cubitt, S. and Burt C. (2002). Leadership Style, Loneliness and occupational Stress in New Zealand Primary School Principals, New Zealand Journal of Educational Studies, 37(2): 159-169.
Çankaya, M. (2018). Personel Güçlendirmenin Örgütsel Etkililiğe Katkısı Üzerine Bir Alan Araştırması, Doktora Tezi, Hitit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Çorum.
Çetin, B. ve Özşahin E. (2011). Turizm ve Mekansal Değişime Etkileri Yönüyle Gönen (Balıkesir) Termal Kaynakları, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6(2): 317-340.
Çekirge N. (1977). Turizm ve Tanıtma Bakanlığı, Turizm Genel Müdürlüğü, Gönen Termal Su Projesi (1.Etap) Raporu, Ankara.
Çuhadar, M. T. (2005). Türk Kamu Yönetiminde Personel Güçlendirme: Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Temmuz-Aralık, 25: 1-21.
Demir G, (2018). Suyun Gücü, İstanbul, Kavim Yayıncılık.
Demirbaş, B. ve Haşit, G. (2016). İşyerinde Yalnızlık ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Akademisyenler Üzerinde Bir Uygulama, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1),137- 158.
Deniz, A. (2013). Okullarda Güç Mesafesi ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi SBE, Eğitim Bilimleri ABD, Eğitim Yönetimi ve Teftişi BD, Balıkesir.
Dizgah, M. R., Chegini, M. G., Farahbod, F. and Kordabadi, SS, (2011). Employee Empowerment and Organizational Effectiveness in the Executive Organizations, Journal of Basic and Applied Scientifi Research, 1(9).
Doğan, S. (2006). Personel Güçlendirme: Empowerment, Kare Yayınları, 2.Basım, Nisan, İstanbul.
Doğan, T., Çetin, B. ve Sungur, M.Z. (2009). İş Yaşamında Yalnızlık Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması, Anadolu Psikiyatri Dergisi. 10: 271-277.
Drucker, P. F. (1988). The Coming of The New Organization. Harvard Business Review, Jan.-Feb. 45-53.
Erbaşı, A. ve Karaca, S. (2015), İşletme Yönetimi I-II, 1.Baskı, İstanbul: Lisans Yayıncılık.
Ernst, J. M. and Cacioppo, J. T. (1999). Lonely Hearts: Psychological Perspectives on Loneliness, Applied and Preventive Psychology, 8(1): 1-22.
Eroğluer K. ve Yılmaz, Ö. (2015). Etik Liderlik Davranışlarının Algılanan Örgüt İklimi Üzerine Etkisine Yönelik Bir Uygulama: İş Yaşamında Yalnızlık Duygusunun Aracılık Etkisi, Journal of Business Research-Türk, 7(1): 280-308.
Ertürk, M. (2009). İşletme Biliminin Temel İlkeleri, İstanbul, Beta Yayınları.
Eyüboğlu, B.Ö. (2017). The Relatıonshıp Between Leader Member Exchange and Intentıon to Leave Among Hotel Employees, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Bilgi Üniversitesi.
Frostad, P., Pijl, S. J. and Mjaavatn, P. E. (2015). Losing All Interest in School: Social Participation as a Predictor of the Intention to Leave Upper Secondary School Early. Scandinavian Journal of Educational Research, 59(1): 110-122.
Gaertner, S. (1999). Structural Determinants of Job Satisfaction and Organizational Commitment in Turnover Models, Human Resource Management Review, 9(4): 479-493.
Ghosh, A. (2011). Power Distance in Organizational Contexts-A Review of Collectivist Cultures, The Indian Journal of Industrial Relations, 47(1): 89- 101.
Gumbert, D. E. and Boyd D. P. (1984). The loneliness of the Small Business Owner, Harvard business Review, 62(6): 33-38.
Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2017). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
Güven, Z. (2018). Telekomünikasyon İşletmelerinde Güç Mesafesi Algısı (Bir Araştırma). Yüksek Lisans Tezi. Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Bilim Dalı.
Hair Jr, J. F. and Lukas, B. (2014). Marketing Research (Vol. 1). McGraw-Hill Education Australia.
Hofstede, G. and Minkov, M. (2010). Long-Versus Short-Term Orientation: New Perspectives. Asia Pacific business review, 16(4): 493-504.
Hofstede, G. (2011). Dimensionalizing Cultures: The Hofstede Model in Context, Online Readings in Psychology and Culture, 2(1).
Hoxha, A. (2015). Empowerment and Trust as Mediators of the Relationship between Transformational Leadership and Organizational Effectiveness, European Journal of Economic & Political Studies, 8(1).
Ilısu, İ. (2012). Personel Güçlendirmenin Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi. Niğde Üniversitesi. Sbe İşletme Anabilim Dalı Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı.
İlban, M. O., Akkılıç, M. E. ve Yılmaz, Ö. (2011). Termal Turizmde Tüketici Satın Alma Davranışını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: Gönen Örneği, Öneri dergisi, .9: 39-51.
İlban, M. O., Köroğlu, A. ve Bozok, D. (2008). Termal Turizm Amaçlı Seyahat Eden Turistlerde Destinasyon İmajı: Gönen Örneği, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14):105-128
Jahangirov, N. (2012). Kültürel Bir Değişken Olarak Güç Mesafesi ve Cam Tavan Engeli Arasındaki İlişkiler Üzerine Ampirik Bir Araştırma. Yüksek Lisans, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dış Ticaret Eğitimi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Jafarova, F. (2018). X-Y Kuşağı Çalışanlarının İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyetinin Karşılaştırılması: Beyaz Yakalı Çalışanlar Üzerine Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İnsan Kaynakları Yönetimi Anabilim Dalı.
Kabak, A. (2014). İşletmelerde Personel Güçlendirme ve Denizli'de Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
Kaplan, M.S. (2011). Öğretmenlerin İş Yerinde Yalnızlık Duygularının Okullardaki Örgütsel Güven Düzeyi ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Keser, A. (2015). İş Yaşamında Yalnızlık Algısının Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ile İlişkisi ve Öğretmenler Üzerinde Bir Uygulama, Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 3(7): 178-197.
Karaçelebi, F.G. (2016). Algılanan Güç Mesafesinin İşletmenin Personel Güçlendirme Faaliyetlerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı.
Kaymaz, K., Eroğlu, U. ve Sayılar, Y. (2014). Effect of Loneliness at Work on the Employees, Intention to Leave, İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 16(1): 38-53.
Kılıç, B. (2018). İşyerinde Yalnızlık ve İşyerinde Dışlanma Sarmalında Presenteeısm: Bankacılık Sektöründe Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı.
Kitapçı, H., Kaynak, R. ve Ökten, S. S. (2013). Güçlendirmenin İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Kamu ve Özel Sektörde Mukayeseli Bir Araştırma. International Review of Economics and Management, 1(1): 49-73.
Koç, R. (2008). Personel Güçlendirme ile Çalışanların Örgüte Bağlılığı Arasındaki İlişkiye Yönelik Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
Koçel T. (2005). İşletme Yöneticiliği, İstanbul, Beta Yayıncılık.
Koçel, T. (2014). İşletme Yöneticiliği. İstanbul, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
Mercan, N., Oyur, E., Alamur, B., Gül, S. ve Bengül., S. (2012). İşyeri Yalnızlığı ve Sosyal Fobi Arasındaki İlişkiye Yönelik Bir Araştırma, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(1): 213-226.
Meydan, C. H. ve Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları, Detay Yayıncılık, 2. Baskı, Ankara.
Örücü, E. ve Özafşarlıoğlu, S. (2013). Örgütsel Adaletin Çalışanların İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Güney Afrika Cumhuriyeti’nde Bir Uygulama, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(23): 335-358.
Pelit, E., Öztürk, Y. ve Arslantürk, Y. (2011). The Effects of Employee Empowerment on Employee Job Satisfaction: A study on Hotels in Turkey, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 23(6): 784- 802.
Porter, L., Steers, R., Mowday, R. and Boulian, P. (1973). Organizational Commitment, Job Satisfaction, And Turnover Among Psychiatric Technicians, Journal of Applied Psychology, 59(5): 603-609.
Sezen, G. (2014). Öğretmenlerin İşle Bütünleşme ve İş Yaşamında Yalnızlık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Şahin, F. (2011). Lider-Üye Etkileşimi ile İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki Üzerinde Cinsiyetin Etkisi. Ege Akademik Bakış, 11(2): 277-288.
Tekingündüz, S. ve Kurtuldu, A. (2015). İşten Ayrılma Niyeti, İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık, Liderlik ve İş Stresi Arasındaki İlişkilerin Analizi: Bir Hastane Örneği, International Journal of Human Sciences, 12(1): 1501-1517.
Terzi, A. R. (2004). Üniversite Öğrencilerinin Güç Mesafesi ve Belirsizlikten Kaçınma Algıları Üzerine Bir Araştırma, Aydın Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2): 65-76.
Teoman, D. D. (2007). Performans Değerlendirme Sürecinde Oluşan Adalet Algısı, Bu Algının İç, Dış ve Sosyal Ödüllerle Olan İlişkisinin İşten Ayrılma Niyet’ine Olan Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Thomas, K. W. and Velthouse, B. A. (1990). Cognitive Elements of Empowerment: An “Interpretive” Model of Intrinsic Task Motivation. Academy of Management Review, 15(4): 666-681.
Quinn, Robert E. and Spreitzer, G. M. (1997). The Road to Empowerment: Seven Questions Every Leader Should Consider, Organizational Dynamics, 26, Autumn, :37-50.
Terzi, A. R. (2000). Örgüt Kültürü. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Ulutaş, M. (2018). The Relationship Between Empowerment and Burnout: A Field Study on Konya Industrial Area. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11 (1): 157-164.
Waytz, A., Chou, E. Y., Magee, J. C. and Galinsky, A. D. (2015). Not so lonely at the top: The relationship between power and loneliness. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 130: 69-78.
Whetten, D., Cameron, K. and Woods, M. (2000). Developing Management Skills for Europe: Financial Times, Prentice Hall.
Yaman, E., ve Irmak, Y. (2010). Yöneticiler ve Öğretmenler Arasındaki Güç Mesafesi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(13): 164-172.
Yayik, F. (2017). Güç Mesafesinin Sosyal Sermaye Üzerine Etkisi: Tekstil Sektöründe Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı.
Yılmaz, E. ve Aslan, H. (2013). Öğretmenlerin İş Yerindeki Yalnızlıkları ve Yaşam Doyumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(3): 59-69.
Yılmaz, E. ve Altınok, V. (2009). Okul Yöneticilerinin Yalnızlık ve Yaşam Doyum Düzeylerinin İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 15(3): 451-470.
Yılmaz, Ö. ve Eroğluer K. (2018). Turizm Sektöründe Personel Güçlendirme ve Güç Mesafesinin İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Bir Uygulama, Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 7 (13): 65-81.
Yüksel, M. (2013). Örgütsel Politika, Hofstede’in Örgüt Kültürü Boyutları, İş Tutumları ve İş Çıktıları İlişkisi, Doktora Tezi. Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi SBE.