Kanola Üretiminde Maliyet Faktörlerindeki Değişimin Analizi: Çanakkale İli Örneği
2018 yılı verilerine göre Çanakkale ili Türkiye kanola üretiminde %7,5’lik pay ile 5. sırada yer almaktadır. Bu çalışmada, araştırma alanı olarak belirlenen Çanakkale ilinde, 2018 yılında kanola üreten ve Tam Sayım Yöntemine göre tespit edilen 83 işletmeden elde edilen veriler yardımıyla, kanola üretiminde kullanılan girdilerin miktar ve parasal değer bakımından işletme büyüklük grupları arasında farklılık olup olmadığının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Elde edilen analiz sonuçlarına göre; birim alana kullanılan girdilerin bedelleri arasında sadece ilaç girdisinin işletme büyüklük gruplarına göre %5 düzeyinde, birim alana kullanılan girdi miktarı dikkate alındığında sadece makine işgücü isteği değerinin işletme büyüklük grupları arasında %5 düzeyinde istatistiki yönden farklılık gösterdiği anlaşılmıştır. Araştırma bulguları incelenen işletmelerde girdi kullanımı açısından, işletme grupları arasında istatistiki yönden önemli bir fark bulunmadığını, bu durumun da kanola üretim teknolojisindeki benzerlik yanında büyük işletmelerin ölçek ekonomisinin pozitif yönlerinden faydalanamadığını göstermektedir. Bu nedenle orta ve uzun vadede genelde tarımsal üretimde özelde ise kanola üretiminde işletmelerin üretim düzeyleri dikkate alınarak farklı araçlarla ve değişik yöntemlerle desteklenmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.
Analysis of Change in Cost Factors in Canola Production: The Case of Çanakkale Province
According to the data of 2018, Çanakkale City was 5th in Turkey’s total canola production with aproportional share of 7.50%. In this study, differences in input usage amounts and input costs wereanalysed according to the enterprise size. The data of the study were gathered from 83 canolaproducers who produced canola in 2018 in the Çanakkale Province by the Complete InventoryMethod. According to the research results, there was a statistical difference in pesticide cost at a 5%significance level between small- and large-scale enterprises. In terms of input usage per unit area,there was a statistical difference at a 5% significance level in machinery power usage according tothe enterprise size. Furthermore, there wasn’t any statistical difference in input usage betweenenterprise groups which indicates that large scale enterprises aren’t benefiting from the positiveaspects of the scale economy. Therefore, agricultural production in general and canola production inparticular should be supported with different tools and different methods in the medium and longterms.
___
- Bayramoğlu Z, Aktürk D, Tatlıdil FF, 2010. Kaynakların Rasyonel Kullanımının Üretim Maliyetleri Üzerine Etkisi: Kanola Yetiştiriciliği Örneği. Selçuk Üniversitesi. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 24 (3): 62-68. FAO. 2019. Bitkisel üretim istatistikleri. (Erişim: http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC, 29.04.2019)
- Green SB, Salkind NJ, Akey TM. 2000. Using SPSS For Windows, Analysing and Understanding Data. Second Edition. Prentice Hall Inc., Upper Saddle River. New Jersey, USA. S.149 (430 s.)
- Kadakoğlu B, Karlı B. 2019. Türkiye’de Yağlı Tohum Üretimi ve Dış Ticareti. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7 (96): 324-341.
- Kumbar N. 2009. Trakya Bölgesinde Kanola Üretiminin Ekonomik Analizi. Namık Kemal Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. Tekirdağ. 57 s.
- Kumbar N, Unakıtan G. 2011. Trakya Bölgesinde Kanola Üretiminin Ekonomik Analizi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 8 (1): 75-80
- Newbold P. 1994. Statistics for business and economics, PrenticeHall, Inc., 983 p.
- TOB. 2019. Tarım ve Orman Bakanlığı, Çanakkale İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, “Çiftçi Kayıt Sistemi verileri”.
- TÜİK. 2019. Veri tabanı/Tarım/Bitkisel Üretim İstatistikleri. (Yağlı tohumlu bitkiler üretim bilgileri). (Erişim: https:// biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr, 05.05.2019)
- Yılmaz H, Avkıran B. 2020. Analysis of Canola (Rapeseed) Production Cost and Income in Context of Oilseeds Production Support Policies: A Case Study from Trakya Region of Turkey. Economics of Agriculture, 67 (2): 483-493