Bengü ÇAYLAK, Fatma ÇOLAKOĞLU, İbrahim Ender KÜNİLİ, HASAN BASRİ ORMANCI

İzmir İli Su Ürünleri Tüketimi ve Tüketici Tercihleri Üzerine Bir Araştırma

Su ürünleri, sağlıklı bir protein kaynağı olması nedeni ile insan beslenmesinde önemli bir yer tutmaktadır. Ancak, ülkemizde dengeli beslenmede görülen ciddi sıkıntılara rağmen, su ürünlerinden yeterince faydalanılamamaktadır. Ülkemizde su ürünleri tüketimi ile ilgili bu durumun gözden geçirilmesi ve nedenleri üzerinde düşünülerek çözümler üretilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda yapılan çalışmada, avcılık ve yetiştiricilik üretiminin yapıldığı ve tüketime sunulduğu İzmir ili mercek altına alınmış ve bu ilde halkın su ürünleri ile ilgili tercihleri analiz edilmiştir. Araştırma, Temmuz 2012 tarihinde farklı semtlerde yaşayan ve rasgele olarak seçilen 500 bireye anket uygulaması şeklinde gerçekleştirilmiştir. Ankete katılanların, %33,8’inin beyaz et, %19,6’sının kırmızı et, %8,8’inin ise balıketi tükettikleri tespit edilmiştir. Katılımcıların en çok tükettikleri balıkların ise sırasıyla; %40,4 ile çipura, %34,2 ile levrek, %32,4 ile istavrit, %31,8 ile hamsi, %30,4 ile de sardalya olduğu belirlenmiştir. Katılımcıların %90,4’ünün balığı taze olarak tükettiği, tüketim şekli olarak da kızartma (%51,6) veya ızgarayı (%33) tercih ettiği saptanmıştır. Çalışmada anket uygulanan bireylerin yılda ortalama 15 kg balık tükettikleri tespit edilmiştir.

A Survey on Seafood Consumption and Consumer Preference in İzmir Province

Seafood are important in human nutrition due to being healthy and valuable proteins resources. Despite serious problems in balanced nutrition found in Turkey, seafood are not consumed sufficiently. In our country, it is necessary to review this situation regarding the consumption of fisheries and to produce solutions by considering the reasons. In this study, the consumption preference of seafood was analyzed in İzmir province, where the fishing and aquaculture production and consumption are made as common. The study was carried out as a questionnaire application to 700 individuals randomly selected in different districts in July 2012. It was determined that 33.8% of the respondents consumes white meat, 19.6% consumes red meat and 8.8% consumes fish. The most consumed fishes by the participants were observed as 40.4% sea bream, 34.2% sea bass, 32.4% horse mackerel, 31.8% anchovy, and 30.4% sardines, respectively. It was determined that 90.4% of the participants consume the fish freshly. As consumption style, frying (51.6%) and grilling (33%) was determined as major preferences. In the study, it was determined that the participants consume an average of 15 kg of fish per year.

PDF

___

Adıgüzel F, Civelek O, Sayılı M, Büyükbay EO. 2009. Tokat İli Almus ilçesinde Ailelerin Balık Tüketim Durumu. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fak. Derg., 26: 35-43.

Büyüköztürk Ş. 2004. Veri Analizi El Kitabı. Pegem Yayıncılık, 4: 142-147.

Çaklı Ş, Dincer T, Cadun A, Fırat K, Saka Ş. 2005. Quality Characteristics of Wild and Cultured Commen Dentex (Dentex dentex, Linnaeus 1758). Archive für Lebensmittelhygiene, 56:104-108.

Kaya M. 2017. İzmir’in Ticari Deniz Balıkları (Ed. Kınacıgil HT, Tosunoğlu Z, Çaklı Ş, Bey E, Öztürk H) İzmir Balıkçılığı. Kristal Reklam ve Matbaacılık, İstanbul. pp: 33 – 42.

Kızılaslan H, Nalinci S. 2013. Amasya İli Merkez İlçelerdeki Hane halkının Balık Eti Tüketim Alışkanlıkları ve Balık Eti Tüketimini Etkileyen Faktörler. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Derg., 5: 61-75.

Oğuzhan P, Angiş S, Atamanalp M. 2009. Erzurum ilindeki Tüketicilerin Su Ürünleri Tüketim Alışkanlığının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. XV. Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu. 01-04 Temmuz, Rize.

Orhan H, Yüksel O. 2010. Burdur İli Su Ürünleri Tüketimi Anket Uygulaması. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Derg., 5: 1-7.

Özden O, Suzer C, Korkut AY. 2017. İzmir’de Akuakültür (Ed. Kınacıgil HT, Tosunoğlu Z, Çaklı Ş, Bey E, Öztürk H) İzmir Balıkçılığı. Kristal Reklam ve Matbaacılık, İstanbul. 197 – 208.

Saygı H, Saka S, Fırat K, Katağan T, 2006. İzmir Merkez İlçelerinde Kamuoyunun Balık Tüketimi ve Balık Yetiştiriciliğine Yaklaşımı. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Derg., 23: 133-138.

Tokaç A. 2017. İzmir Balıkçılığına Genel Bir Bakış (Ed. Kınacıgil HT, Tosunoğlu Z, Çaklı Ş, Bey E, Öztürk H) İzmir Balıkçılığı. Kristal Reklam ve Matbaacılık, İstanbul. pp : 17 - 25.

TUIK (Türkiye İstatistik Kurumu) 2018. Türkiye İstatistik Kurumu, 2018 yılı Su Ürünleri İstatistikleri. İnternet Erişim: https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=97&locale=tr (Erişim Tarihi: 24.04.2019)

Yazıcıoğlu Y, Erdoğan S. 2004. Spss Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Detay Yayıncılık, Ankara. 49-50.

Yüksel F, Kuzgun NA, Özer Eİ. 2011. Tunceli İli Balık Tüketim Alışkanlığının Belirlenmesi. Karadeniz Fen Bilimleri Derg., 2: 28-36.