Hatay İlinde Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Piyasası ve Geliştirilmesi İmkânları

Hatay yöresi, tıbbi ve aromatik bitkilerin doğal olarak yayılım gösterdiği zengin bir ekosisteme sahiptir. Yörede doğal olarak yetişen 2.000 civarında çiçekli bitki türü bulunurken bu türlerin yaklaşık 300 tanesi endemik bitkiler sınıfında yer almaktadır. Bu çalışmada, Hatay yöresinde yaygın olarak ticareti yapılan tıbbi ve aromatik bitkilerin üretimi, işlenmesinin yanı sıra sektörün mevcut sorunlarının belirlenmesi ve bu sorunlara yönelik olarak çözüm önerilerinin getirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, Hatay yöresinde tıbbi ve aromatik bitkilerin çoğunlukla doğadan toplanarak elde edildikleri, ürünleri işleyen firmaların kaliteli ve yeterli miktarda hammadde temin etme konusunda sorunlar yaşadıkları, baharat amaçlı bitkilerin yarı mamul olarak yöre dışına pazarlandıkları belirlenmiştir. Ayrıca yörede tıbbi ve aromatik bitkiler konusunda örgütlenme ve koordinasyonun oldukça zayıf olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yörede katma değeri yüksek türlerde kültürel üretimin yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalara ağırlık verilmesi, bütün paydaşların tek bir çatı altında temsil edildiği ve ortak kararların alındığı merkezi bir yönetim yapısının oluşturulması, üretici ve işleyen firmalara yönelik teşvik ve desteklerin artırılması, hedef pazarlara yönelik etkili pazarlama ve tanıtım stratejilerinin geliştirilmesi ve Hatay ilinde çok yönlü çalışmalar yapacak bir tıbbi ve aromatik bitkiler araştırma merkezinin kurulması, sektörün yöredeki gelişimi için önem taşımaktadır

Medicinal and Aromatic Plants Market in Hatay Province and Development Opportunities

Hatay province has a rich ecosystem that medicinal and aromatic plants grow naturally all across the province. There are about 2.000 flowery plants in the vegetative pattern of the province, and it is around 300 of them are endemic plants. The main purpose of this study was to present the production and processing structure of medicinal and aromatic plants (MAPs) which are commonly traded in the Hatay Province of Turkey. In addition, it was aimed to examine the problems of the sector in the Province, and to bring solutions about those problems. According to the research results: in Hatay Province, MAPs are mostly collected from nature; in terms of local processing enterprises, there are problems about obtaining sufficient raw materials; and spice plants are marketed as semi-processed to the other districts. There is a lack of producer organization of MAPs in the region. In order to improve MAPs industry in the province, it is necessary to establish a MAPs coordination and management unit where all shareholders are represented. It should be focused on: extending MAPs cultivation, providing subsidies for producers and processing enterprises, developing effective marketing and publicity strategies for target markets, and establishing a MAPs research institution.

PDF

___

BAKA. 2012. Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Sektör Raporu. Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı. Erişim: https://www.baka.org.tr /uploads/1357649536tibbi-ve-Aromatik-Bitkiler-sektorraporu-5aralik.pdf, Erişim Tarihi: 15.05.2018.
Bayram E, Kırıcı S, Tansı S, Yılmaz G, Arabacı O, Kızıl S, Telci D. 2010. Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Üretiminin Arttırılması Olanakları. Türkiye Ziraat Mühendisliği VII.Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı , 11-15 Ocak, ANKARA, 437-456.
Farnsworth NR, Akerele O, Bingel AS, Soejarto DD, Guo Z. 1985. Medicinal Plants in Therapy. Bulletin of the World Health Organization, 63 (6): 965-981.
Faydaoğlu E, Sürücüoğlu MS. 2011. Geçmisten Günümüze Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Kullanılması ve Ekonomik Önemi. Kastamonu Üni., Orman Fakültesi Dergisi, 11 (1): 52 – 67.
FIBL, IFOAM. 2013. “The World of Organic Agriculture, Statistics & Emerging Trends 2013”, FIBL-IFOAM Report, ITC, Geneva. Erişim: http://orgprints.org/26322/1/1606- organic-world-2013.pdf. Erişim Tarihi: 18.06.2017.
Hatay İl Tarım ve Orman Müdürlüğü. 2015. Hatay İli Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Eylem Planı (2015-2019), Hatay, 106s.
İlçim A. 2014. Hatay’ın Sessiz Güzelleri 900 Yabani Bitki, Hatay Bitki Envanteri. Hatay Valiliği.
Kapluhan E. 2013. Bekilli’de (Denizli) Alternatif Ziraat Faaliyetlerine Bir Örnek: Kekik Yetiştiriciliği. Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı: 28, s.194-210.
Keykubat B. 2016. Tıbbi Aromatik Bitkiler ve İyi Yaşam. İzmir Ticaret Borsası. Erişim:http://itb.org.tr/dosya/rapordosya /tibbi-aromatik-bitkiler-ve-iyiyasam.pdf?v=1506816000032, Erişim Tarihi: 15.03.2018.
Kırıcı S. 2015. Türkiye’de Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Genel Durumu. TÜRKTOB, Türkiye Tohumcular Birliği Dergisi, Yıl:4, Sayı:15, 4-11.
Lubbe A, Verpoorte R. 2011. Cultivation of Medicinal and Aromatic Plants for Specialty Industrial Materials. Industrial Crops and Products, 34: 785–801.
Schippmann U, Leaman LJ, Cunningham AB. 2006. A Comparisonof cultivation and Wild Collection of Medicinal and Aromatic Plants Under Sustainability Aspects. Medicinal and Aromatic Plants, 75-95.
Tarım ve Orman Bakanlığı, 2019. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Kayıtları. Erişim: https://www.tarimorman.gov.tr /Konular/Bitkisel-Uretim/Organik-Tarim/Istatistikler, Erişim Tarihi: 13.03.2019.
TÜİK. 2019. Türkiye İstatistik Kurumu Veri Tabanı.