Doğanın Mirası: Anıt Ağaçlar

Anıt ağaçlar, doğanın mirasıdır. Anıt ağaçlar; "Yaş, çap ve boy itibariyle kendi türünün alışılmış ölçüleri üzerinde boyutlara sahip olan, yöre folklorunda, kültür ve tarihinde özel yeri bulunan, geçmiş ile günümüz, günümüz ile gelecek arasında iletişim sağlayabilecek uzunlukta doğal ömre sahip olan ağaçlardır". Günümüzde bu ağaçların tescili, korunması ve geleceğe taşınması ile ilgili birçok araştırma yürütülmektedir. Anıt ağaçlarla ilgili ülkelerin farklı planlama ve yönetim stratejileri vardır. Bu çalışmanın amaçları; (1) Türkiye'de ağaçları anıtlaştıran özellikleri sunarak, araştırma örnekleriyle tescilleri hakkında bilgi sunmak, (2) Türkiye'de anıt ağaçların tescili, korunması ve yönetimi ile ilgili öneriler sunmaktır.

The Heritage of Nature: Heritage Trees

Heritage trees are naturel heritages. Heritage trees are typically a large, individual tree with unique value, which is considered irreplaceable. The major criteria for heritage tree designation are age, rarity, and size, as well as aesthetic, botanical, ecological, and historical value. Today many researcher’s focus on recording,, protection and management strategies of heritage trees. Counties have different strategies about heritage trees. The aims of the study are; (1) Preserving the characteristics of being heritage trees, (2) Present suggestions for record, protection and management strategies of heritage trees in Turkey.

PDF

___

Açıkalın M, Schur JB, Yolcu E. 2016. Teaching Local History with Monumental Trees. Social Education, 80 ( 4) : 234- 239(6).
Aksoy N. 1998. Monumentals Trees of Turkey 16: Taxus baccata L.The Karaca Arboretum Magazine . IV (4). Andrés JP. 2015. A project aims to promote and protect the monumental trees of Portugal. http://www.dicyt.com /news/a-project-aims-to-promote-and-protect-themonumental-trees-of-Portugal.
Anonim 2014. İstanbul’un Doğal Mirası Anıt Ağaçlar. Anadolu Yakası. Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Daire Başkanlığı Anadolu Yakası Park ve Bahçeler Müdürlüğü. İhlas Gazetecilik A.Ş. , 550s. Erişim Tarihi: 10.05.2016 Anonim 2016a. Türkiye’de Anıt Ağaç Kavramı. http:// csb.gov.tr. Erişim Tarihi: 20.05.2016
Anonim 2016b.Anıt Ağaç. https://tr.wikipedia.org/wiki/ An%C4%B1t_a%C4%9Fa%C3%A7. Erişim Tarihi: 20.05.2016
Anonim 2016c. List of oldest trees. https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_oldest_trees. Erişim Tarihi:20.05.2016
Anonim, 2017. Zonguldak Alaplı'da porsuk ağacının (Taxus baccata L.) 4 bin 112 yıllık. http://www.turizmhaberleri.com. Erişim Tarihi: 14.07.2017
Arnana X, López BC, Martínez-Vilaltaa J, Estorachb M, Poyatos. 2012. The age of monumental olive trees (Olea europaea) in northeastern Spain . Dendrochronologia, 30 , 11–14.
Asan Ü, Genç M, Ataç D, Tolunay D, Kalem S, Kılıç D T, Atalık A, Sönmez, Y. 2016. http://www.hurriyet.com.tr/ turkiyenin-en-iyi-10-anit-agaci-40046796 Asan Ü. 1992. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/07/ 20120719-3.htm Asciuto A, Borsellino V, D’Acquisto M, Di Franco CP, Di Gesaro M , Schimmenti E. 2015. Monumental trees and their existence value: case study of an Italian natural park. Journal of Forest Science, 61(2): 56–61.
Chen WY. 2015. Public willingness-to-pay for conserving urban heritage trees in Guangzhou, South China. Urban Forestry & Urban Greening, 14(4): 796–805.
Costello LR, Jones KS. 2003. Reducing infrastructure damage by tree roots: a compendium of strategies. Cohasset, CA: Western Chapter of the International Society of Arboriculture, 119 p.
Çetin M, Sevik H. 2016. Assessing Potential Areas of Ecotourism through a Case Study in Ilgaz Mountain National Park, Tourism - From Empirical Research Towards Practical Application. InTech, Eds:Leszek Butowski, pp.190, ISBN:978-953-51-2281-4, Chapter 5, pp. 81-110
Çetin M. 2015. Using GIS Analysis to Assess Urban Green Space in Terms Of Accessibility: Case Study in Kutahya. International Journal of Sustainable Development & World Ecology 2015, 22 (5): 420-424.
Demirtaş A, Özden A. 2015. Geçmişten Geleceğe Uzanan Doğal Mirasımız: Anıt Ağaçlar. Çevre İnsan ve Şehir,78-83. Randall CE, Clepper H. 1977. Famous and Historic Trees. American Forestry Association, Washington, DC. Sabuncu A, Doğru A, Özener H, Turgut B, Halıcıoğlu K. 2013.
Anıt Ağaç Envanterinin Coğrafi Bilgi Sistemleri İle Oluşturulması. TMMOB Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi, 11 - 13 Kasım , Ankara.
Sarıbaş M. 2015. Recordness Monumental Trees in the Western Black Sea Region. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 52 (1): 13-21, ISSN 1018 – 8851.
Schmied A, Pillmann W. 2013. Tree protection legislation in European cities. Urban Forestry & Urban Green., 2 : 115– 124.
Sevik H, Çetin M, Belkayali N. 2015. Effects of Forests on Amounts of CO2: Case Study of Kastamonu and Ilgaz Mountain National Parks. Polish Journal of Environmental Studies 24(1): 253-256.
Sevik H, Çetin M., Belkayali N, Guney K. 2016. The Effect of Plants on Indoor Air Quality, Environmental Sustainability and Landscape Management, ISBN:978-954-07-4140-6, Chapter 8, p:138-149, St. Kliment Ohridski University Press, Sofia
Shackleton S, Chinyimba A, Hebinck P, Shackleton C, Kaoma H. 2015. Multiple benefits and values of trees in urban landscapes in two towns in northern South Africa. Landscape and Urban Planning, 136: 76–86.
Efe R, Soykan A, Cürebal İ, Sönmez S. 2011. Dede Korkut monument oak (Quercus infectoria Olivier) (Kadıköy - Edremit – Balıkesir, Turkey). Procedia Social and Behavioral Sciences, 19: 627–636.
Efe R, Soykan A, Cürebal İ, Sönmez S. 2014. Kuyucak Monumental Cretan Maple (Acer Sempervirens L.) (Burhaniye – Balıkesir, Turkey). Procedia - Social and Behavioral Sciences, 120: 547 – 556.
Fakir H. 2005. Monument Trees of Sweetgum Forest Nature Protection Area in Isparta. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri: A (1): 25-36.
Genç M, Güner ŞT. 2003. Göller Bölgesi’nin Anıt Ağaçları, Isparta Valiliği İl Özel İdare Müdürlüğü Yayını, İdeal Matbaası, Ankara.
Gilbert N. 2016. Green space: A natural high. Nature, 531(7594): 56-57.
Güney K, Çetin M, Sevik H. Güney KB. 2016. Effects of Some Hormone Applications on Germinationand Morphological Characters of Endangered Plant Species Lilium artvinense L. Seeds, New Challenges in Seed Biology.
Haq S. 2011. Urban Green Spaces and an Integrative Approach to Sustainable Environment, Journal of Environmental Protection , 2: 601-608.
Hüse B, Szabó S, Deák B, Tóthmérész, B. 2016. Mapping an ecological network of green habitat patches and their role in maintaining urban biodiversity in and around Debrecen city (Eastern Hungary). Land Use Policy, 57:574-581.
Jim C. 2005. Monitoring the performance and decline of heritage trees in urban Hong Kong. Journal of Environmental Management ,74: 161–172.
Jim CY, Zhang H. 2013. Defect-disorder and risk assessment of heritage trees in urban Hong Kong. Urban Forestry&Urban Greening, 12 (4): 585-596.
Jim CY. 1998a. Urban soil characteristics and limitations for landscape planting in Hong Kong. Landscape and Urban Planning, 40: 235–249.
Jim CY. 1998b. Soil characteristics and management in an urban park in Hong Kong. Environmental Management, 22: 683–695.
Jim CY. 2004. Spatial differentiation and landscape-ecological assessment of heritage trees in urban Guangzhou (China). Landscape and Urban Planning, 69: 51–68.
Kavgacı A. 2002. Türkiye'nin Anıt Meşeleri Ve Yeni Bir Anıt Meşe (Çeçe Sultan Meşesi) . İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi Dergisi. Seri B, 52(1):133-141.
Konijnendijk C. 2008. Urban green space, street tree and heritage large tree assessment in Bangkok, Thailand”. Urban Forestry & Urban Greening, 7(3): 219–229.
Kravkaz Kuşcu İS, Karaöz Ö. 2015. Soil Enzymes and Characteristics. Internatıonal Journal of Engıneerıng Scıences & Research Technology. 4(1): January, 2015, ISSN: 2277-9655.
May DM. 1990. Big Trees of the Midsouth Forest Survey, Research Note SO-359, U.S. Department of Agriculture Forest Service. Southern Forest Experiment Station, New Orleans, LA.
Özçelik H, Doğan Ü, Tanrıver H. 1998. Göller Yöresinden Bazı Abide Ağaçlar. Ekoloji, 7 (26): 13-17.
Palabaş Uzun S, Bozali N, Sivrikaya F. 2011. Kahramanmaraş’ın Tarihine Işık Tutan Anıt Ağaçlar. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 14(2): 43-51.
Pehlivan T. 2016. Kentsel Yeşil Alanların Peyzaj Ve Silvikültürel Yönden Değerlendirilmesi, Trabzon Örneği, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Orman Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Trabzon.
Polat Z, Kılıçaslan Ç, Kara B, Deniz B. 2015. Vısual Qualıty Assessment of Trees and Shrubs In The South Campus of Adnan Menderes University in Spring. Fresenius Environmental Bulletin. Volume 24 (12): 4303-431
Shahabı L. 2012. Açık-Yeşil Alanların Yarattıkları Ekonomik Değerlerin Hedonik Fiyat Model Yöntemi İle Tespiti: Ankara Botanik Park Örneği, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Şehir Ve Bölge Planlama Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Wan Noor A, Hassan N, Hassan K, Nayan NM. 2016. The Morphology of Heritage Trees in Colonial Town: Taiping Lake Garden, Perak, Malaysia . Procedia Social and Behavioral Sciences, 222: 621–630.
Yaman B, Sarıbaş M. 2007. Zonguldak-Dirgine Ormanlarında Yeni Bir Anıt Ağaç: Elemen Karaçamı (Pinus nigra Arnold subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe). Ekoloji, 16(63): 62-68
Yang L, Zhang L, Li Y, Wu S. 2015. Water-related ecosystem services provided by urban green space: A case study in Yixing City (China). Landscape and Urban Planning, 136: 40-51.
Yiğit N, Sevik H, Çetin M, Kaya N. 2016. Determination of the Effect of Drought Stress on the Seed Germination in Some Plant Species, Water Stress in Plants, ISBN:978-953-51- 2621-8, chapter 3: p:43-62, , InTech, August.
Yücel M, Aslanboğa İ, Korkut A. 2008. Peyzaj Mimarlığı Terimleri Sözlüğü. TMMOB, Peyzaj Mimarları Odası, Yayın No: 2008/4.