Coğrafi İşaret ve Kalite Algısı: Mersin İli Örneği

Bu çalışma ile zengin bir çeşitliliğe sahip Mersin ilinde tüketicilerin Coğrafi işaretler (Cİ) etiketini nasıl algıladıkları ve bu algılarında etkili olan faktörler ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda Mersin ilinde 2020 yılı ortalama hane sayısı olan 571.485 ana kitlemizi oluşturmakta olup örnek seçiminde Ana Kitle Oranlarına Dayalı Basit Tesadüfî Örnekleme Yöntemi kullanılarak ile 260 tüketici ile anket çalışması yürütülmüştür. Araştırma sonucunda tüketicilerin satın alama davranışlarında en önemli etkenlerin ürün fiyatı, ürünün sahip olduğu sertifikalar ve ürünün içeriğinin oluşturduğu belirlenmiştir. Tüketiciler kaliteli gıdayı içeriği doğal katkısız ve sağlıklı ürün olarak tanımlamaktadırlar. Tüketicilerin %41,41’sinin Cİ kavramını duyduğu bu kişilerin ise %23,54’ünün ise konu hakkında yeterli bilgilerinin olduklarını belirtmişlerdir. Tüketicilerin %6,79’u ise aldıkları ürünlerde Cİ etiketlerine diğer tüketicilere göre daha fazla dikkat ettiklerini belirtmişlerdir. Cİ kavramı hakkında bilgisi olan tüketicilerin %18,10’u Cİ etiketini bir kalite göstergesi olarak algılamaktadır. Tüketicilerin %24,22’si ise Cİ tescilli ürünler için fazla ödeme yapma konusunda istekli olduklarını bildirmiştir. Sonuç olarak Cİ konusunda özellikle 2016 yılında çıkan Kanun sonrası önemli bir gelişme yaşanan Mersin ilinde Cİ konusunda daha fazla bilgilendirmenin yapılması gerektiği ve bu alandaki eksikliklerin giderilmesi durumunda bu sistemin önemli bir yerel kalkınma aracı olacağı söylenebilir.

Geographical Indication and Quality Perception: The Case of Mersin Province, Türkiye

The aim of this study is to reveal how consumers perceive the Geographical indication (GI) label in Mersin, which has such a rich diversity, and the factors that are effective in this perception. In this context, our main population is 571,485, which is the average number of households in Mersin in 2020, and a survey study was conducted with 260 consumers by using Simple Random Sampling Method Based on Main Audience Ratios in sample selection. As a result of the research, it has been determined that the most important factors in the purchasing behavior of consumers are the price of the product, the certificates of the product and the content of the product. Consumers define quality food as a natural, additive-free and healthy product. While 41.41% of the consumers had heard of the concept of GI, 23.54% of these people stated that they had sufficient knowledge about the subject. On the other hand, 6.79% of the consumers stated that they pay more attention to the GI labels in the products they buy than other consumers. 18.10% of consumers who have knowledge about the GI concept perceive the GI label as a quality indicator. On the other hand, 24.22% of consumers reported that they are willing to overpay for GI registered products. As a result, it can be said that more information should be provided on GI in Mersin, where an important development has been experienced especially after the Law enacted in 2016, and this system will be an important local development tool if the deficiencies in this area are eliminated.

PDF

___

Akbay C, Eugene J. 2005. Food consumption behavior of socioecenemic groups for private labels and national brands. Food Quality And Preference, 16: 621–631, doi: 10.1016/j.foodqual.2005.01.005
Altuntuğ N. 2012. Kuşaktan kuşağa tüketim olgusu ve geleceğin tüketici profili. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(1): 203-212.
Asif M, Xuhui W, Nasiri A, Ayyub S. 2018. Determinant factors influencing organic food purchase intention and the moderating role of awareness: A comparative analysis. Food Quality and Preference, 63: 144-150, doi: 10.1016/j.foodqual.2017.08.006
Bessière J. 1998. Local development and heritage: traditional food and cuisine as tourist attractions in rural areas. Sociologia ruralis, 38(1): 21-34, doi: 10.1111/1467- 9523.00061
Bramley C, Biénabe E, Kirsten J. 2009. The economics of geographical indications: towards a conceptual framework for geographical indication research in developing countries. In: The Economics of Intellectual Property, Chapter 4, p:109-149, WIPO, https://www.wipo.int/edocs/pubdocs/en/ economics/1012/wipo_pub_1012.pdf [Accessed 15 August 2022]
Burton M, Rigby D, Young T, James S. 2001. Consumer attitudes to genetically modified organisms in food in the UK. European Economic Review of Agricultural Economics 28:479-498, doi: 10.22004/ag.econ.125064.
Caswell JA, Modjuzska EM. 1996. Using informational labeling to influence the market for quality in food products. American Journal of Agricultural Economics 78: 1248-1253, doi: 10.2307/1243501.
Chountalas P, Tsarouchas D, Lagodimos A. 2009. Standardized food safety management: The case of industrial yoghurt. British Food Journal, 111(9): 897–914, doi: 10.1108/00070700910992835
Compton J, Wiggins S, Keats S. 2012. Impact of the global food crisis on the poor: what is the evidence? Overseas Development Institute and UK Department for International Development, 2012.
Davis M. 2017. Late Victorian Holocausts: El Nino Famines and The Making of The Third World. Verso Books, 470p, ISBN 978-1859847398.
Dogan N, Adanacioglu H. 2022. Consumers’ willingness to pay for traditional products with geographical indication: a case study on pestil from Gümüşhane, Turkiye - Food Science and Technology, Campinas, 42: e41621:1-9, doi: 10.1590/fst.41621
Frash Jr RE, DiPietro R, Smith W. 2015. Pay more for McLocal? Examining motivators for willingness to pay for local food in a chain restaurant setting. Journal of Hospitality Marketing and Management, 24(4): 411-434, doi: 10.1080/19368623.2014.911715.
GlobalData 2020. Demand For Local Food To Last Beyond Covid 19. https://www.just-food.com/comment/demand-forlocal- food-to-lastbeyond-covid-19_id144185.aspx
Goodman A, Johnson P, Webb S. 1997. Inequality in the UK, Oxford University Press, Oxford, ISBN ISBN-13: 9780199276646.
Gülay Şahin B, Akballı EE. 2019. Tüketici davranışlarını etkileyen faktörler ve yöntem analizi. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi, 1 (1): 43-85.
İkikat Tümer E. 2018. Lise ve dengi okullardaki öğrencilerin fast food tüketim kararları. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 21(1): 1- 6, doi: 10.18016/ksudobil.348267.
Juma CN, Otieno DJ, Oluoch-Kosura W, Gyau A, Oduol JA. 2016. A survey of consumer perceptions and preferences for geographical indication and quality attributes of honey in Kenya. 5th International Conference of AAAE, 23-26 September 2016, Addis Ababa, Ethiopia.
Kan M, Gülçubuk B. 2008. Kırsal Ekonominin canlanmasında ve yerel sahiplenmede coğrafi işaretler. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2): 57-66.
Kan M, Gülçubuk B, Küçükçongar M. 2012. Coğrafi işaretlerin kırsal turizmde kullanılma olanakları. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2012 (1): 93-101.
Kan M, Gülçubuk B. 2014. Coğrafi İşaretlerin Ekonomik Sürdürülebilirliğinde Aile Çiftçiliğinin Rolü. Aile Çiftçiliği Sempozyumu 30-31 Eylül 2014, s:463-472, Ankara.
Kan M, Kan A. 2020. Qualitative and quantitative analysis of the geographical indication system in Turkey. J. Glob. Innov. Agric. Soc. Sci., ,8(2):114-123, doi: 10.22194/JGIASS/8.899
Kan M, Kan A, Kütükoğlu Ş. 2021. Kastamonu ili Merkez ilçesinde gıda ürünleri tercihinde coğrafi işaretlerin etkisi. Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi, 7 (1): 40-51.
Kan M, Gülçubuk B. 2021. Küresel Gıda Pazarında Yöresel- Yerel Gıdalar ve Coğrafi İşaret Sistemindeki Gelişmeler. Ed. Ak Kuran, S., Gıda Paradoksları: Sürdürülebilirliğin Zorlukları ve Alternatif Perspektifler. Gazi Kitabevi, ISBN 978-625-8494-94-5
Kılıç B, Kurnaz A. 2010. Alternatif turizm ve ürün çeşitliliği oluşturmada ekolojik çiftlikler: Pastoral Vadi örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi 2/4 (2010): 39-56.
Kim HS, Ahn J, No JK. 2012. Applying the Health Belief Model to college students' health behavior. Nutrition Research and Practice, 6(6), 551-558, doi: 10.4162/nrp.2012.6.6.551.
Koçer S, Aysel S. 2019. Kuşakların tüketim davranışlarındaki farklılıklar üzerine bir inceleme. Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Araştırma Dergisi, 14:77-105
Lancaster K. 1966. A New approach to consumer theory. Journal of Political Economy, 74(2):132-157.
Loureiro ML, McCluskey JJ, Mittelhammer RC. 2001. Assessing consumer preferences for organic and eco-labeled and regular apples. Journal of Agricultural and Resource Economics 26(2): 404-416
Löker BG, Amoutzopoulos B, Özge Özkoç S, Özer H, Şatir G, Bakan A. 2013. A pilot study on food composition of five Turkish traditional foods. British Food Journal, 115(3):394- 408, doi: 10.1108/00070701311314219.
Mabiso A, Sterns JA, House L, Wysocki AF. 2005. Estimating Consumers' Willingness-To-Pay for Country-Of-Origin Labels in Fresh Apples and Tomatoes: A Double-Hurdle Probit Analysis of American Data Using Factor Scores. 2005 Annual meeting, July 24-27, Providence, RI 19418, American Agricultural Economics Association. USA.
Mazzocchi M, Shankar B, Traill WB. 2012. The development of global diets since ICN 1992: influences of agri-food sector trends and policies. FAO Commodity and Trade Policy Working Paper No 34. FAO.
Mccrindle M. 2014. The ABC of XYZ. Norwest: McCrindle Research Pty. Ltd.,3rd Ed. Australia, ISBN 978 0 9924839 0 6.
McCluskey JJ, Loureiro ML. 2003. Consumer preferences and WTP for food labeling: A discussion of empirical studies. Journal of Food Distribution Research 34(3): 95-102, doi: 10.22004/ag.econ.27051.
Naumovska L. 2017. Marketing communication strategies for generation Y–Millennials. Business Management and Strategy, 8(1):123-133, doi: 10.5296/bms.v8i1.10260.
Nijssen EJ 1999. Success factors of line extensions of fastmoving consumer goods. European Journal of Marketing, 33(5/6), 450–474, doi: 10.1108/03090569910262044
Noble SM, Schewe CD 2003. Cohort segmentation: an exploration of ıts validity. Journal of Business Research, 56(12): 979-987, doi: 10.1016/S0148-2963(02)00268-0.
OECD-FAO (Organisation for Economic Cooperation and Development, Food and Agriculture Organization). 2012.
OECD-FAO agricultural outlook 2012-2021. http://dx.doi.org/10.1787/agr_outlook-2012-en.
Onurlubaş E, Gürler AZ. 2015. Tüketicilerin Gıda Güvenliği Konusunda Bilinç Düzeylerinin Ölçülmesi Tokat İli Örneği. T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü (TEPGE), Yayın No:242. 120s. Ankara
Parment, A. (2013). Generation Y vs. Baby Boomers: Shopping behavior, buyer involvement and implications for retailing. Journal of Retailing and Consumer Services, 20 (2):189-199, doi: 10.1016/j.jretconser.2012.12.001
Parment A. 2015. Generation Y in Consumer and Labour Markets. Routledge, 175p, NewYork ISBN 9781138945685
Ronteltap A, van Trijp JCM, Renes RJ, Frewer LJ. 2007. Consumer acceptance of technology-based food innovations: Lessons for the future of nutrigenomics. Appetite, 49(1), 1– 17, doi: 10.1016/j.appet.2007.02.002
Sarı E, Harta G. 2018. Kuşakların tüketim ve satın alma davranışları üzerine bir araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(61): 967-980, doi: 10.17719/jisr.2018.2990
Sullivan P, Heitmeyer J. 2008. Looking at Gen Y shopping preferences and ıntentions: exploring the role of experience and apparel ınvolvement. International Journal of Consumer Studies, 32(3):285-295, doi: 10.1111/j.1470-6431.2008. 00680.x
Topçu Y, Yalçın S. 2016. Tüketicilerin bölge orijinli/coğrafi işaretli elma tüketim tercihleri için ödeme istekliliği. XII. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, 25-27 Mayıs, s:475- 484
TÜİK 2021a. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2020. Yayın Tarihi: 04.02.2021, Sayı:37210.https:// data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayali-Nufus- Kayit-Sistemi-Sonuclari-2020-37210 [Accessed 24 August 2022]
TÜİK 2021b. Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması Bölgesel Sonuçları, 2020, Yayın Tarihi: 22.06.2021, Sayı:37405. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Gelir-ve-Yasam- Kosullari-Arastirmasi-Bolgesel-Sonuclari-2020-37405 [Accessed 24 August 2022]
TÜİK 2022. Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması Metaverisi. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=geliryasam- tuketim-ve-yoksulluk-107&dil=1 [Accessed 24 August 2022]
TURKPATENT 2022a. Coğrafi İşaret İstatistikleri. https://ci.turkpatent.gov.tr/veri-tabani [Accessed 24 August 2022]
TURKPATENT 2022b. Mersin İli Coğrafi İşaretleri. https://ci.turkpatent.gov.tr/cografi-isaretler/liste?il=33 [Accessed 24 August 2022]
Umberger WJ, Feuz DM, Calkins CR, Killinger K. 2002. U.S. Consumers preference and willingness-to-pay for domestic corn-fed versus international grass-fed beef measured through an experimental auction. Agribusiness: An International Journal 18(4): 491-504, doi: 10.1002/agr.10034
Verbeke W. 2013. Food quality policies and consumer interests in the EU. In: Klopčič, M., Kuipers, A., Hocquette, JF. (eds) Consumer attitudes to food quality products. EAAP – European Federation of Animal Science, vol 133. Wageningen Academic Publishers, Wageningen. https://doi.org/10.3920/978-90-8686-762-2_1
Yamane T. 2010. Temel Örnekleme Yöntemleri. Literatür Yayıncılık, İstanbul, ISBN 978-975-8431-34-2.
Yazıcı B. 2018. Yeni lüks kavramı bağlamında Y kuşağı ile evrilen tüketim ve Y kuşağının lüks kavramına bakışı. KOSBED, 2018, 36: 95-112.
Yüksekbilgili Z. 2016. Tüketici karar verme tarzlarının kuşaklara göre değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59): 1392-1402, doi: 10.17755/esosder.49225