Sema AĞAOĞLU, Süleyman ALEMDAR, Nazlı ERCAN

Antibiotic Residues in Filtered Honeys

In this study, tetracycline and streptomycin group antibiotic residues were investigated in packaged and open sold honey. For this purpose, a total of 60 honey samples, which were 30 of each were used as material. Honey samples were taken from various sales places located in Sivas province. ELISA method was used for the analysis and commercial test kits were used. According to the analysis results; tetracycline was found in 73.3% (22 samples) of the packaged honey and streptomycin was found in all samples. Tetracycline and streptomycin were determined as positive in open honeys were respectively 60% (18 samples) and 93.3% (28 samples). Tetracycline levels were between 0.12-371.44 ppb (mean 13.91 ± 12.33) in packaged honey and 0.02-13.32 ppb (mean 1.75 ± 0.5) in open honeys. Streptomycin levels were 1.30-250.2 ppb (mean 25.8 ± 10.8) in packaged honey and 0.19-22.71 ppb (mean 8.21 ± 5.2) in open honeys. Antibiotic residue was not found in one sample of open honeys. The findings suggest that, although illegal, some medicines are used in beekeeping or that bees are exposed to antibiotics that are added to the feed or water of other animals. These findings pose a potential risk to the consumer.

PDF

___

Al-Waili N, Salom K, Al-Ghamdi A, Ansari MJ. 2012. Antibiotic, pesticide and microbial contaminants of honey: human health hazards. The Scientific World Journal, DOI: https://doi.org/10.1100/2012/930849

Anonim 2014a. Arıcılık ve Bal Raporu. Ünye Ticaret Borsası, Kasım 2014, Ordu. http://www.bal-mer.com/Files/files/dokumanlar /aricilik-ve-bal-raporu---unye-ticaret-borsasi/Ar%C4%B1c%C4 %B1l%C4%B1k%20ve%20Bal%20Raporu%20-%20%C3%9 Cnye%20Ticaret%20Borsas%C4%B1.pdf,[Accessed: 10.10.2019]

Anonim 2014b. Sivas Tarım Hayvancılık ve Gıda Sektörel Çalışma Grubu Raporu. Tarım İl Müdürlüğü, Sivas, Türkiye.

Anonim 2019. Haygem. Tarım ve Orman Bakanlığı Hayvancılık Genel Müdürlüğü. Ocak 2019, Ankara, Türkiye. http://www.etb.org.tr/media/raporlar/HAYGEM%20- %20Ocak%202019.pdf, [Accessed: 10.10.2019]

Apic J, Ljubojevic D, Prica N, Jaksic S, Ratajac R, Babic J, Zivkov-Balos M. 2015. Antibiotic residues in honey samples collected within one year period in AP Vojvodina, Serbia. The Serbian Journal of Agricultural Sciences, 64(3-4): 261- 266.

Arslan E. 2016. Sivas İli Arı Yetiştiriciliğinin Genel Yapısı ve Arıcılık Faaliyetleri. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Elazığ, Türkiye.

Baggio A, Gallina A, Benetti C, Mutinelli F. 2009. Residues of antibacterial drugs in honey from the Italian market. Food Additives and Contaminants: Part B, 2(1): 52-58. DOI: https://doi.org/10.1080/02652030902897721

Bağcı H. 2019. Muğla Bölgesinde Üretilen Ballarda Antibiyotik Kalıntılarının Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Afyonkarahisar, Türkiye.

Berehoiu RT, Visovan DM, Popa CN. 2013. Study on the presence of antibiotic residues in honey intended for public consumption. Scientific Papers Series Management, Economic Engineering in Agriculture and Rural Development, 13(3): 305-308.

Beyoğlu D, Omurtag GZ. 2007. Occurrence of naphthalene in honey consumed in Turkey as determined by high-pressure liquid chromatography. Journal of Food Protection, 70(7): 1735-1738. DOI: https://doi.org/10.4315/0362-028X-70.7.1735

Bonvehi JS, Gutierrez AL. 2008. Residues of antibiotics and sulfonamides in honeys from Basque Country (NE Spain). Journal of the Science of Food and Agriculture, 89: 63-72. DOI: https://doi.org/10.1002/jsfa.3411

Bruijnsvoort MV, Ottink SJ, Jonker KM, Boer E. 2004. Determination of streptomycin and dihydrostreptomycin in milk and honey by liquid chromatography with tandem mass spectrometry. Journal of Chromatography A, 1058(1-2): 137- 142. DOI: https://doi.org/10.1016/j.chroma.2004.07.101

Çakar E, Gürel F. 2019. Süzme ve petekli balların pestisit, naftalin ve antibiyotik kalıntıları bakımından karşılaştırılması. Mediterranean Agricultural Sciences, 32(3): 453-459. DOI: https://doi.org/10.29136/mediterranean.592492

Derebaşı E, Bulut G, Col M, Güney F, Nurdoğan Y, Ertürk E. 2014. Physico-chemical and residue analysis of honey from Black Sea region of Turkey. Fresenius Environmental Bulletin, 23(1): 10-17.

Diserens J. 2007. Contaminants and residues in Food. Strategies (if any) to screen and analyze veterinary drug residues in food from animal origin. Proceedings of the 5th International Fresenius Conference Nestle Research Center; Lausanne, Switzerland. http://www.biocop.org/.../ContaminantsResiduesin Food5th Fresenuis ppt.pdf, [Accessed: 15.10.2019]

Draiaia R, Chefrour A, Dainese N, Borin A, Manzinello C, Gallina A, Mutinelli F. 2015. Physicochemical parameters and antibiotics residuals in Algerian honey. African Journal of Biotechnology, 14(14): 1242-1251. DOI: https://doi.org/ 10.5897/AJB2015.14456

Erdoğdu AT, Coşkun Y, Güven İS. 2011. Tüketime sunulan ballarda sülfonamid türevi antibiyotiklerin kalıntılarının belirlenmesi. Bornova Veteriner Bilimleri Dergisi, 33(47): 37-44.

EU, 2010. European Union. Commission Regulation (EU) No 37/2010 of 22 December 2009 on pharmacologically active substances and their classification regarding maximum residue limits in foodstuffs of animal origin. Official Journal of the European Union, L15:1-72. https://ec.europa.eu/ health/sites/health/files/files/eudralex/vol-5/reg_2010_37/reg_ 2010_37_en.pdf, [Accessed: 15.10.2019]

Galarini R, Saluti G, Giusepponi D, Rossi R, Moretti S. 2015. Multiclass determination of 27 antibiotics in honey. Food Control, 48: 12-24. DOI: https://doi.org/10.1016/j.foodcont. 2014.03.048

Gölge Ö, Hepsağ F, Kılınççeker O. 2017. Determination of naphthalene levels of honey in eastern mediterranean region. Adyütayam Dergisi, 5(2): 14-23.

Gül A. 2008. Türkiye’de Üretilen Bazı Balların Yapısal Özelliklerinin Gıda Güvenliği Bakımından Araştırılması. Doktora Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Hatay, Türkiye.

Güneş N, Cıbık R, Güneş ME, Aydın L. 2008. Erythromycin residue in honey from the Southern Marmara region of Turkey. Food Additives and Contaminants, 25(11): 1313- 1317. DOI: https://doi.org/10.1080/02652030802233472

Güneş ME, Güneş N, Cıbık R. 2009. Oxytetracycline and sulphonamide residues analysis of honey samples from Southern Marmara region in Turkey. Bulgarian Journal of Agricultural Science, 15(2): 163-167.

Johnson S, Jadon N. 2010. Antibiotic residues in honey. Center for Science and Environment, India Habitat Centre, New Delhi. http://cdn.cseindia.org/userfiles/Antiboitics_Honey.pdf, [Accessed:15.10.2019]

Kaftanoğlu O. 2000. III. Arıcılık Kongresi Değerlendirme Raporu. Teknik Arıcılık Dergisi, s.70.

Kaya S. 2000. Antibiyotikler. In: Kaya S, Pirinçci İ, Bilgili A (Editörler). Veteriner Uygulamalı Farmakoloji. Cilt II, Ankara, Türkiye: Medisan Yayınevi. pp 247-420. ISBN: 975- 7774-39-1

Kaya S. 2018. Hayvansal gıdalarda ilaç kalıntıları ve tüketici sağlığı. International Journal of Scientific and Technological Research, 4(8): 28-37.

Korkmaz SD, Küplülü Ö, Çil Gİ, Akyüz E. 2017. Detection of sulfonamide and tetracycline antibiotic residues in Turkish pine honey. International Journal of Food Properties, 20(S1): S50-S55. DOI: https://doi.org/10.1080/10942912.2017.1288135

Kumar A, Gill JPS, Bedi JS, Chhuneja PK, Kumar A. 2020. Determination of antibiotic residues in Indian honeys and assessment of potential risks to consumers. Journal of Apicultural Research, 59(1): 25-34. DOI: https://doi.org/ 10.1080/00218839.2019.1677000

Kutlu MA, Gül A, Özdemir FA, Kılıç Ö. 2017. Bitlis ili Hizan ilçesinde üretilen ballarda antibiyotik kalıntılarının belirlenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 4(4): 523-527.

Mahmoudi R, Moosavy M, Norian R, Kazemi S, Nadari MRA, Mardani K. 2014a. Detection of oxytetracycline residues in honey samples using ELISA and HPLC methods. Pharmaceutical Sciences, 19(4): 145-150.

Mahmoudi R, Norian R, Pajohi-Alamoti M. 2014b. Antibiotic residues in Iranian honey by ELISA. International Journal of Food Properties, 17(10): 2367-2373. DOI: https://doi.org/ 10.1080/10942912.2013.809539

Mujic I, Alibabic V, Jokic S, Galijasevic E, Jukic D, Sekulja D, Bajramovic M. 2011. Determination of pesticides, heavy metals, radioactive substances, and antibiotic residues in honey. Polish Journal of Environmental Studies, 20(3): 719- 724.

Nisha AR. 2008. Antibiotic residues-a global health hazard. Veterinary World, 1(12): 375-377. DOI: 10.5455/vetworld. 2008.375-377

Ortelli D, Edder P, Corvi C. 2004. Analysis of chloramphericol residues in honey by liquid chromatography-tandem mass spectrometry. Chromatographia, 59(1): 61-64. DOI: https://doi.org/ 10.1365/s10337-003-0132-5

Ömür B. 2015. Karadeniz Bölgesinde Üretilen Kestane (Castanea sativa Mill.) Ballarının Biyokimyasal Özelliklerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ordu, Türkiye.

Özgenç S. 2011. Süt ve Balda Sülfonamidlerin Kromatografik Tayini. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir, Türkiye.

Özkan O, Eşsiz D, Yazıcı K, Erdağ D. 2015. Ardahan ilinde üretilen ballarda antibiyotik kalıntı düzeylerinin araştırılması. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 10(2): 88- 92. DOI: https://doi.org/10.17094/avbd.31906

Özmen N, Alkın E. 2006. Balın antimikrobiyel özellikleri ve insan sağlığı üzerine etkileri. Uludağ Arıcılık Dergisi, 4: 155-160. Polat İ. 2011. Güney Marmara Bölgesinde Üretilen Bazı Balların Antı̇mikrobiyal, Antı̇oksı̇dan Aktivitelerinin Pestisid ve Antibiyotik Kalıntılarının İncelenmesı̇. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir, Türkiye.

Rahman KU. 2016. Study of Residual Antibiotics and Their Metabolites in Honey. Doctor of Philosophy in Chemistry, Institute of Chemical Sciences University of Peshawar, Pakistan.

Rao CRM, Kumar LCA, Sekharan CB. 2015. Quantitative analysis of oxytetracycline residues in honey by high performance liquid chromatography. International Research Journal of Biological Sciences, 4(5): 59-65.

Reybroeck W. 2003. Residues of antibiotics and sulphonamides in honey on the Belgian market. Apiacta, 38: 23-30.

Saleh SMK, Mussaed AM, Al-Hariri FM. 2016. Determination of tetracycline and oxytetracycline residues in honey by high performance liquid chromatography. Journal of Agricultural Science and Technology B, 6: 135-139. DOI:10.17265/2161- 6264/2016.02.009

Saridaki-Papakonstadinou M, Andredakis S, Burriel A, Tsachev I. 2006. Determination of tetracycline residues in Greek honey. Trackia Journal of Sciences, 4(1): 33-36.

Saygılı M. 2017. Kırklareli İlinde Arıcılık Faaliyeti Yapan Üreticilerden Toplanan Peteklerde Antibiyotik ve Pestisit Kalıntısı Aranması. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ, Türkiye.

Seğmenoğlu MS. 2013. Ballarda streptomisin kalıntı taraması. AVKAE Dergisi, 3(1): 15-17.

SPSS, 2014. IBM SPSS Statistics for Windows, Version 22.00. SPSS Inc., Chicago, IL, USA.

Sunay AE. 2006. Balda antibiyotik kalıntısı sorunu. Uludağ Arıcılık Dergisi, 6(4): 143-148.

Şireli T. 2013. Süzme Ballarda GC-MS Metodu ile Naftalin Kalıntısının İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırmalar Projesi Sonuç Raporu, BAP No: 12H3338002, Ankara, Türkiye.

Taokaenchan N, Sangsrichan S. 2010. HPLC-Fluorescence detection method for quantitative determination of tetracycline antibiotic residues in honey. NU Science Journal, 6 (2): 147-55.

Tayar M, Yarsan E. 2014. Veteriner Halk Sağlığı. Bursa, Türkiye: Dora Yayınevi. ISBN 978-605-4798-63-6.

TGK, 2012. Türk Gıda Kodeksi. Bal Tebliği. Tebliğ No. 58/2012, Resmi Gazete, Tarih: 27 Temmuz 2012, Sayı: 28366, Başbakanlık Basımevi, Ankara, Türkiye. https://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2012/07/20120727-12.htm, [Accessed: 12.10.2019]

TGK, 2017. Türk Gıda Kodeksi. Hayvansal Gıdalarda Bulunabilecek Farmakolojik Aktif Maddelerin Sınıflandırılması ve Maksimum Kalıntı Limitleri Yönetmeliği. Resmi Gazete, Tarih: 7 Mart 2017, Sayı: 30000, Başbakanlık Basımevi, Ankara, Türkiye. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/03//20170307- 4.htm, [Accessed: 12.10.2019]

Toptancı İ. 2013. Çiçek ve Salgı Ballarında Polisiklik Aromatik Hidrokarbon (PAH), Pestisit ve Antibiyotik Kalıntılarının GC/MS ve LC/MS ile Belirlenmesi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye. TS, 2002. Türk Standartları Enstitüsü. Bal Standardı. TS 3036, Ankara, Türkiye.

TÜİK, 2017. Türkiye İstatistik Kurumu. Hayvansal Üretim İstatistikleri. 7 Şubat 2017, Sayı: 24655, Ankara, http://www.tuik.gov.tr/HbGetir.do?id=24655&tb_id=10, [Accessed:12.10.2019]

Uludağ R. 2008. Ege Bölgesinde Tüketime Sunulan Ballarda Sülfonamid Kalıntılarının Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Aydın, Türkiye.

Vidal JLM, Aguilera-Luiz MDM, Romero-Gonzalez R, Frenich AG. 2009. Multiclass analysis of antibiotic residues in honey by ultra performance liquid hromatography-andem mass spectrometry. Journal Agricultural and Food Chemistry, 57(5): 1760-1767. DOI: https://doi.org/10.1021/jf8034572

Yarsan E. 2018. Veteriner ilaçları ve ilaçtan kaynaklanan sorunlar. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 58(3): 64-68.

Zai IUM, Rehman K, Hussain and Shafqatullah A. 2013. Detection and quantification of antibiotics residues in honey samples by chromatographic techniques. Middle-East Journal of Scientific Research, 14(5): 683-687. DOI: 10.5829/idosi.mejsr.2013.14.5.2114