Kişilerarası Problem Çözme Envanteri’nin (KPÇE) Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Çalısmada, bireylerin kisilerarası problem çözme becerilerini ölçmek için bir ölçme aracı gelistirmek amaçlanmıstır. Bu amaçla, 18-30 yasları arasında ve farklı programlarda ögrenim gören 526 lisans ve yüksek lisans ögrencisine 90 maddelik Kisilerarası Problem Çözme Envanteri- Deneme Formu uygulanarak veriler toplanmıstır. Yapılan Açıklayıcı Faktör Analizi çalısmasında aracın kisilerarası problem çözmeyle ilgili bes ayrı boyuttan olustugu görülmüstür. Bunlar; Probleme Olumsuz Yaklasma, Yapıcı Problem Çözme, Kendine Güvensizlik, Sorumluluk Almama ve Israrcı-Sebatkar Yaklasım alt ölçekleri olarak adlandırılmıstır. Ölçüt bagıntılı geçerlik çalısmasında envanterin, Problem Çözme Envanteri ve Sürekli Kaygı Ölçegi ile iliskili oldugu bulunmustur. Alt ölçeklerin Cronbach alfa iç tutarlılık degerleri .67 ile .91 arasında; test-tekrar test kararlılık katsayıları ise .69 ile .89 arasında degismektedir. Araç besli derecelendirme seçenegi olan 50 maddeden olusmaktadır. Çalısmadaki bulgular, gelistirilen aracın 18-30 yasları arasındaki üniversite ögrencilerinin kisilerarası problem çözme becerilerini ölçmek için kullanılabilecegini göstermistir.

Anahtar Kelimeler:

-

Developing the Interpersonal Problem Solving Inventory (IPSI): the Validity and Reliability Process

The purpose of this study is to develop a scale that assess the interpersonal problem solving skills of individuals. The data for this study are collected by using a initial form of a 90-itemed Interpersonal Problem Solving Inventory from the sample of 526 graduate and undergraduate university students (aged between 18 to 30), who have been attending different education programs at various departments at Çukurova University. The results of explanatory factor analysis show that the scale consists of five interpersonal problem solving dimensions. These five dimensions are called; 1.Approaching problems in a negative way, 2.Constructive problem solving, 3.Lack of self-confidence, 4.Unwilling to take responsibility, and 5. Insistent-persevering approach sub-scales. For the criterion validity it has been found that the scale has a relationship with the PSI and the STAI-T. The internal consistency values of Cronbach alfa for the sub-scales are found between .67 and .91; the test-retest reliability is found between .69 and .89. The scale consist of 50 items constructed in a form of 5-point scale. The results of the study indicated that the scale can be used to measure problem solving skills of university students aged between 18 to 30 years old.

Keywords:

-,

PDF

___

Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi elkitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Çam, S. (1995). Öğretmen adaylarının ego du- rumları ile problem çözme becerisi algısı ilişkisinin incelenmesi, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 6, (2), 37-42.
D’Zurilla, T.J. (1986). Problem-solving therapy : A social competence approach to clinical intervention. New York: Springer.
D’Zurilla, T.J. ve Goldfried, M.R. (1971). Problem solving and behavior modification. Journal of Abnormal Psychology. 78, 107-126.
D’Zurilla, T.J. ve Nezu, A. (1982). Social problem solving adults. In P.C. Kendall (Ed.), Advances in cognitive- behavioral research and therapy. Orlando, FL: Academic Press, 202-275.
D’Zurilla, T.J. ve Nezu, A.M. (1987). The Heppner and Krauskopf Approach : A model of personal problem solving or social skills? Journal of Counseling Psychology, 15 (3), 463-470.
D’Zurilla, T.J. ve Nezu, M. (1990). Development and preliminary evaluation of the Social Problem- Solving Inventory: Psychological assessment. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 2 (2), 156-163.
Dora, S. (2003). Sosyal problem çözme en- vanteri (revize edilmiş formu)’nin Türkçe’ye uyarlan- ması: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Yayınlanma- mış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Anka- ra.
Frauenknecht, M. ve Black, D.R. (1995). Social Problem-Solving Inventory for adolescents (SPSI-A): Development and preliminary psychometric evaluation. Journal of Personality Assessment, 64 (3), 522-539.
Graf, A. (2003). Psychometrische Überprüfun einer deutschsprachigen Übersetzung des SPSI-R. Zeitschrift für
Differentielle und Diagnostiche
Psychologie, 24, (4), 277-291.
Heppner, P.P. ve Krauskopf, C.J. (1987). An information- processing approach to personal problem solving. The Counseling Psychologist, 15, 371-447.
Heppner, P.P. ve Petersen, C.H. (1982). The development and implications of a personal problem - solving inventory. Journal of Counseling Psychology, 29, 66-75.
Heppner, P.P., Witty, T.E. ve Dixon, W.A. (2004). Problem –solving appraisal and human adjustment: A review of 20 years of research using the problem solving inventory. The Counseling Psychologist, 32 (3), 344-428.
Johnson, D. W. ve Johnson, R. T. (1995). Teaching Students to be Peacemakers, Minnesota: Interaction Book Company.
Lange, M. (1993). Fundamentals of cognitive psychology. The McGraw-Hills Companies, Inc.
Maydeu-Olivares, A. ve D’Zurilla, T.J. (1996). A factor-analytic study of the social problem solving inventory : An Integration of theory and data. Cognitive Therapy and Research, 20 (2), 115-133.
Maydeu-Olivares, A. ve D’Zurilla, T. J. (1997). The factor structure of the problem solving inventory. European Journal of Psychological Assessment, 13, (3), 206-215.
Morgan, C.T. (1991). Psikolojiye giriş. (Ed. S.Karakaş ), Ankara: Meteksan Ltd. Şti.
Öğülmüş, S. (2001). Kişilerarası Sorun Çözme Becerileri ve Eğitimi, Ankara: Nobel Yayınları.
Öner, N. (1997). Türkiye’de kullanılan psiko- lojik testler. (3. Baskı), İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 365-373.
Özgüven, İ. E. (1994). Psikolojik testler. (1. Baskı), Ankara: Yeni Doğuş Matbaası.
Phillips, S. D., Pazienza, N. J. Ve Ferin, H. H. (1984). Decision-making styles and problem-solving appraisal. Journal of Counseling Psychology, 31, 497- 502.
Sahin, N., Sahin, N. ve Heppner, P. P. (1993). Psychometric properties of the Problem Solving Inventory in a group of Turkish university students. Cognitive Therapy and Research, 17, 379-396.
Savaşır. I. ve Şahin, N. H. (Ed.) (1997). Biliş- sel-davranışçı terapilerde değerlendirme: Sık kullanı- lan ölçekler. Ankara: Türk Psikologlar Deneği Yayınla- rı.
Schultz, D. (1981). A history of modern psychology. (3. publish), Harcourt Brace Jovanovich, Inc.
Shure, M. B. ve Spivack, G. (1972). Means- ends thinking, adjustment, and social class among elementary-school-aged children. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 38, 348-353.
Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayınları.
Taylan, S. (1990). Heppner’in problem çözme envanterinin uyarlama, güvenirlik ve geçerlik çalışma- ları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, A. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.